Starzenie komórkowe (senescencja) i jego konsekwencje dla człowieka

• Autorzy: Miranowicz-Dzierżawska K.

Warianty tytułu

EN

Cellular ageing (senescence) and its consequences for humans

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zmiany demograficzne i wzrastający odsetek ludzi starszych aktywnych zawodowo stwarzają wymóg uwzględniania w rozpatrywaniu zagrożeń występujących w środowisku pracy specyfiki bardziej zaawansowanego wieku oraz poszerzenia zakresu badań naukowych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy o badania starzejących się organizmów. W artykule omówiono funkcjonujące obecnie teorie starzenia się komórek, zmiany w tkankach i narządach związane z wiekiem oraz badania, jakie przeprowadza się obecnie na starzejących się komórkach in vitro.

EN

Demographic changes and the increasing percentage of occupationally active elderly people require considering the specifics of a more advanced age in dealing with hazards in the working environment, and broadening the scope of research m occupational health and safety by studying aging organisms. This article discusses current theories of cell aging, changes in organs and tissues associated with old age, as well as tests carried out on senescent cells in vitro.

Słowa kluczowe

PL

starzenie; teorie starzenia się komórek; zmiany związane z wiekiem; aktywność zawodowa seniorów

EN

aging; theories of cell aging; age-realted changes; older workers

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 4
• Strony: 14--17
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., fot.

Twórcy

autor

Miranowicz-Dzierżawska K.

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa

Bibliografia

• [1] Świętoniowska J. Starzenie się społeczeństwa europejskiego w kontekście kryzysu światowego. Czy UE nadal ma szansę stać się najbardziej konkurencyjną gospodarką światową? Zeszyty Naukowe Zakładu Europeistyki Wyższej Szkoły Informatyki Zarządzania w Rzeszowie” 2009,3(11), 86-105
• [2] Dragan A. Starzenie się społeczeństwa polskiego i jego skutki. Opracowanie tematyczne OT-601. Kancelaria Senatu, Warszawa 2011
• [3] Strzyżewski K., Maria Pioruńska-Stolzmann M. Historia wolnorodnikowej teorii starzenia się. „Nowiny Lekarskie” 2007,76,2:193-194
• [4] Moskalewski S. Śmiertelne i nieśmiertelne komórki w hodowli poza ustrojem. „Pauza Akademicka”. Tygodnik Polskiej Akademii Umiejętności 2010,69
• [5] de Jesus B.B., Blasco M.A.: Assessing cell and organ senescence biomarkers. „Circulation Research.” 2012,111:97-109
• [6] Bielak-Żmijewska A., Grabowska W., Przybylska D. Rola starzenia komórkowego w starzeniu organizmu i chorobach związanych z wiekiem. Postępy Biochemii” 2014,60,2:147-160
• [7] Hug N., Lingner J. Telomere length homeostasis. „Chromosoma 2006,115:413-425
• [8] Drela N. Immunologiczna teoria starzenia. „Postępy Biochemii” 2014,60,2:221-232
• [9] Marchewka A., Dąbrowski Z., Żołądź J.A. Fizjologia starzenia się. Profilaktyka i rehabilitacja. PWN, Warszawa 2013
• [10] Piesiak W. Genetyka starzenia się mózgu. Neurokognitywistyka w patologii i zdrowiu. Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie 2011-2013
• [11] Firląg M., Ostaszewski P, Bałasińska B. Mechanizmy starzenia się ośrodkowego układu nerwowego u zwierząt „Życie Weterynaryjne” 2014,89,1:40-46
• [12] Medina J.J. Zegar życia. Dlaczego się starzejemy? Czy można cofnąć czas? Prószyński i S-ka, 2001
• [13] Starzenie fizjologiczne a fotostarzenie się skóry, http://www.pkik24.pl/uroda/starzenie-fizjologiczne-a- fotostarzenie-się-skory
• [14] Włodarski K. H., Włodarski P.K., Ryszard Galus R.: Komórki osteogenne w przebiegu starzenia się. Przegląd informacji. Ortopedia, Traumatologia, Rehabilitacja” 2007,1(6), Vol. 9:63-67
• [15] Alster O., Korwek Z. Znaczniki starzenia komórkowego. „Postępy Biochemii” 2014,60 2:38-146
• [16] Correia-Melo C., Hewitt G., Passos J.F. Telomeres, oxidative stress and inflammatory factors: partners in cellular senescence? „Longev Healthspan” 2014,3:1-9
• [17] Lee B.Y., Han J.A., Im J.S., Morrone A., Johung K., Goodwin E.C., Kleijer W.J., DiMaio D., HwangE. S. Senescence-associated beta-galactasidase is lysosomal beta-galactosidase. „Aging Cell” 2006,5:187-195
• [18] Kawiak J. (red.) Podstawy cytofizjologii. Wyd. 5., PWN 1998
• [19] Jung T., Hohn A., Catalgol B., Grune T. Age-related differences in oxidative protein-damage in young and senescent fibroblasts. „Archives of Biochemistry and Biophysics”, 2009,483:127-135
• [20] Erac Y., Selli C., Filik P., Tosun M. Effects of passage number on proliferation and store-operated calcium entry in A7r5 vascular smooth muscle cells. „Journal of Pharmacological and Toxicological Methods”. „Journal of Pharmacological and Toxicological Methods”, 2014; 70(1)1-5
• [21] Griffiths S., Baraniak P.R., Copland I. B., Robert M. Nerem R.M.&. Mcdevitt T. C. Human platelet lysate stimulates high-passage and senescent human multipotent mesenchymal stromal cell growth and rejuvenation in vitro. „Cytotherapy”, 2013,15:1469-1483
• [22] Massaoka M.H., Matsuo A. L., Figueiredo C.R., Girola N., Faria C. E, Azevedo R.A., Travassos L. R. A novel cell-penetrating peptide derived from WTl enhancesp53 activity induces cell senescence and displays antimelanoma activity in xeno- and syngeneic systems. FEBS Open Bio, 2014,4,153-161
• [23] Sikora E., Arendt T., Bennett M., Narita M. Impact of cellular senescence signature on ageing research. „Ageing Research Reviews 2011,10:146-152
• [24] Olejnik A. Podstawy hodowli komórek zwierzęcych. Politechnika Łódzka, Łódź 2009