Geological conditions of the distribution of closed depressions in the Nałęczów Plateau (Lublin Upland, E Poland): are they an origin determinant?

• Autorzy: Kołodyńska-Gawrysiak R. , Harasimiuk M. , Chabudziński Ł. , Jezierski W. , Telecka M.

Identyfikatory

DOI

10.12657/landfana.029.002

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Closed depressions (CDs) are landforms typical for loess areas. 1761 CDs have been inventoried within the Nałęczów Plateau. Large concentrations of CDs: 30–40 forms per km2 occur in areas where thick (more than 10 m) complex of glacigenic sediments (mainly glacial tills) or clay (limniglacial) deposits underlying loess cover. Areas with a low concentration of CDs (fewer than 10 forms per km2) correspond to areas where the loess cover lies on a bedrock (opokas) or on thin sandy-gravelly deposits. The distributions of CDs depends on the conditions of Pleistocene permafrost development and melting, linked with lithological properties of the sediments under loess cover.

Słowa kluczowe

EN

closed depressions; loess; glacial tills

• Wydawca: Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich
• Czasopismo: Landform Analysis
• Rocznik: 2015
• Tom: Vol. 29
• Strony: 9--18
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz.

Twórcy

autor

Kołodyńska-Gawrysiak R.

• Faculty of Earth Sciences and Spatial Management, Maria Curie-Skłodowska University in Lublin, Poland

autor

Harasimiuk M.

• Faculty of Earth Sciences and Spatial Management, Maria Curie-Skłodowska University in Lublin, Poland

autor

Chabudziński Ł.

• Faculty of Earth Sciences and Spatial Management, Maria Curie-Skłodowska University in Lublin, Poland

autor

Jezierski W.

• Faculty of Earth Sciences and Spatial Management, Maria Curie-Skłodowska University in Lublin, Poland

autor

Telecka M.

• Faculty of Earth Sciences and Spatial Management, Maria Curie-Skłodowska University in Lublin, Poland

Bibliografia

• Butrym A., Harasimiuk M., Henkiel A.., 1980. Szczegółowa Mapa Geo¬logiczna Polski ark. Lublin. PIG, Warszawa.
• Czarnecki R., Lewartowska-Urbańska M., 1987. Wymoki okolic Sand¬omierza. Przegląd Geograficzny LIX(3): 385–397.
• Czarnecki R., Solnceva N. P., 1992. Wymoki okolic Sandomierza (cz. II.). Przegląd geograficzny LXIII(1–2): 143–149.
• Etienne D., Ruffaldi P., Goepp S., Ritz F., Georges-Leroy M., Pollier B., Dambrine E., 2011. The origin of closed depressions in Northeastern France: A new assessment. Geomorphology 126: 121–131.
• Gillijns K., Poesen J., Deckers J., 2005. On the charakteristics and origin of closed depression in loess-derived soils in Europe – a case study from central Belgium. Catena 60: 43–58.
• Harasimiuk M., 1987. Lithologic Properties as Indices of the Sedimen¬tation Conditions of the vistulian Loesses in the Eastern Part of the Nałęczów Plateau (SE Poland). Annales UMCS, sec. B XLI(11): 179–202.
• Harasimiuk M., Henkiel A., 1976. Osobliwości pokrywy lessowej zach¬odniej części Płaskowyżu Nałęczowskiego. Z badań czwartorzędu w Polsce t. 18. Wyd. Geol., Warszawa: 177–181.
• Harasimiuk M., Henkiel A., 1978. Wpływ budowy geologicznej i rzeźby podłoża na ukształtowanie pokrywy lessowej w zachodniej części Płaskowyżu Nałęczowskiego. Annales UMCS, sec. B XXX/XXXI: 55–80.
• Harasimiuk M., Jezierski W., 2001. Profil lessów w Skowieszynie na Wyżynie Lubelskiej. In: H. Maruszczak (ed.), Podstawowe profile lessów w Polsce t. II. Wyd. UMCS, Lublin: 93–100.
• Harasimiuk M., Superson J., Nowak J., 2008. Budowa geologiczna i rzeźba terenu. In: S.Uziak, R.Turski (eds.), Środowisko przyrodnicze Lubelszczyzny. LTN. Lublin: 9–73.
• Harasimiuk M., Gawrysiak L., 2012. Spatial diversity of gully density of the Lublin Upland and Roztocze Hills (SE Poland). Annales UMCS, sec. B LXVII(1): 27–43.
• Jahn A., 1956. Wyżyna Lubelska. Rzeźba i czwartorzęd. PWN, Warsza¬wa: 453.
• Kołodyńska-Gawrysiak R., Chabudziński Ł., 2012. Cechy morfometry¬czne oraz rozmieszczenie zagłębień bezodpływowych Płaskowyżu Nałęczowskiego (Wyżyna Lubelska, E Polska). Annales UMCS, sec. B LXVII(1): 45–61.
• Kołodyńska-Gawrysiak R., Mroczek P., Chabudziński Ł. 2013. Closed depressions in the Prehistoric loess landscape and their influence on settlement location in the light of selected examples from the Nałęczów Plateau (Lublin Upland, E Poland). Archeologia Polona 49: 37–54.
• Konecka-Betley K., Maruszczak H., 1993. Rozwój holoceńskiej pe¬dogenezy w wymokach obszarów lessowych okolic Lublina. Roczni¬ki Gleboznawcze 34(3/4): 153–163.
• Makeev A., 2009. Pedogenic alteration of eolian sediments in the up¬per loess mantles of the Russian Plain. Quaternary International 209: 79–94.
• Maruszczak H., 1954. Werteby obszarów lessowych Wyżyny Lubelsk¬iej. Annales UMCS, sec. B VIII: 123–237.
• Maruszczak H., 1964. Mapa geomorfologiczna województwa lubelsk¬iego 1: 300 000. Zakład Geoekologii i Paleogeografii UMCS, Lublin.
• Maruszczak H., 2001. Podstawowe profile lessów w Polsce. Cz. II: 162.
• Pissart A., 1958. Les depressions fermees de la region Parisienne, la problem de leur origine. Revue de Geomorphologie Dynamique 9: 73–83.
• Prince HC., 1961. Some reflections on the origin of hollows in Norfolk compared with those in the Paris region. Revue de Geomorphologie Dynamique 12: 110–117.
• Stankowski W., 2012. Transformation from natural (thermal contrac¬tion) to anthropogenic (resource exploitation) depressions in the Kro¬toszyn-Koźmin-Raszków area (Polish Lowland). Geologos 18(1): 43–50.
• Wojtanowicz J., 1997. Geneza i wiek jeziorek grodziskich. In: M.Łanczont (ed.), Glacjał i peryglacjał Kotliny Sandomierskiej i Przedgórza Karpat w okolicy Przemyśla: seminarium terenowe. Kraśniczyn 22–24 września 1997, Zakład Geografii Fizycznej i Pale¬ogeografii, UMCS: 113–117.
• Vanwalleghem T., Poesen J., Vitse I., Bork H. R., Dotterweich M., Schmidtchen G., Deckers J., Lang A., Mauz B., 2007. Origin and evo¬lution of closed depression in central Belgium, European loess belt. Earth Surface Processes and Landforms 32: 574–586.
• Zanin G. W 1952. O proischożdienii zapadin Oksko-Donskoj rawniny. Materiały po geomorfologii i paleogieografii SSSR. Wyp. 6, Mosk¬wa: 33–57.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.