Materia organiczna łupków kambru, ordowiku i syluru w basenie bałtycko-podlasko-lubelskim Polski

• Autorzy: Karcz P. , Janas M.

Warianty tytułu

EN

Organic matter in Cambrian, Ordovician and Silurian shales of the Baltic-Podlasie-Lublin Basin in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The upper Cambrian-Silurian Piaœnica, Sasino, Udal and Pelplin formations and the Jantar Member include the most organic-rich lower Paleozoic sedimentary rocks in the Baltic-Podlasie-Lublin Basin in Poland. These rocks vary significantly in terms of vertical and lateral organic matter distribution. Generally, the siltstones, mudstones, claystones and shales are characterized by TOC values from 0.1 to as much as 17.4 wt. %. Typically, the maximum TOCvaluesreachabout9wt.%.Rock-Eval,organicmatterpetrologyandbiomarkersdataclearly indicate dominance of type II kerogen. Thermal maturity of organic matter of these rocks is variable and depends mainly on the burial history and depth. In the western slope of the East-European Craton the petroleum prospective formations are located throughout the whole spectrum of thermal maturity zones, from the immature zone (eastern margin of the formations occurrence), through the oil, condensate and gas windows, to the overmature zone dominated by exhausted source rocks in the western margins of the study area.

Słowa kluczowe

PL

materia organiczna; formacja Piaśnica; formacja Sasino; formacja Udal; ogniwo Jantaru; formacja Pelplin; skała Eval; TOC

EN

organic matter; Piaśnica Formation; Sasino Formation; Udal Formation; Jantar Member; Pelplin Formation; Rock Eval; TOC

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2016
• Tom: Vol. 64, nr 12
• Strony: 995--999
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys.

Twórcy

autor

Karcz P.

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Dolnośląski, al. Jaworowa 19, 53-122 Wrocłw

autor

Janas M.

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

Bibliografia

• [1]. GONDEK B. 1976 - Charakterystyka geochemiczna węglowodorów. [W:] Witkowski A. (red.), Żarnowiec IG 1. Profile Głęb. Otw. Wiert. Inst. Geol., 32: 122-126.
• [2]. GROTEK I. 1989 - Charakterystyka substancji organicznej. [W:] Modliński Z. (red.), Gdańsk IG 1. Profile Głęb. Otw. Wiert. Inst. Geol., 67: 189-190.
• [3]. GROTEK I. 2006 -Dojrzałość termiczna materii organicznej z utworów pokrywy osadowej pomorskiego odcinka TESZ, basenu bałtyckiego oraz obszarów przyległych. [W:] Matyja H. & Poprawa P. (red.), Ewolucja facjalna, tektoniczna i termiczna pomorskiego segmentu szwu transeuropejskiego oraz obszarów przyległych. Pr. Państw. Inst. Geol., 186: 253-269.
• [4]. GROTEK I. 2016 - Rozpoznanie petrologiczne i dojrzałość termiczna materii organicznej w utworach kambru, ordowiku i syluru na obszarze bałtyckim i podlasko-lubelskim. Prz. Geol., 64 (12): 1000-1004.
• [5]. GÓRECKI W., LAPINSKAS P., LASHKOVA L., LASHKOV E., REICHER B., SAKALAUSKAS K. & STRZELECKI W. 1992 - Petroleum perspectives of the Baltic Syneclise. Polish J. Miner. Res. 1: 65-88.
• [6]. KARNKOWSKI P., PIKULSKI L. & WOLNOWSKI T. 2010 - Petroleum geology of the Polish part of the Baltic region - an overview. Geol. Quart., 4: 143-158.
• [7]. KLIMUSZKO E. & GROTEK I. 2008 - Korelacja geochemiczna i petrograficzna materii organicznej w utworach syluru z lądowej części strefy brzeżnej platformy wschodnioeuropejskiej na obszarze Polski. Opr. arch., inw. 5324/2008. Nar. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• [8]. KOSAKOWSKI P., KOTARBA M., PIESTRZYŃSKI A., SHOGENOVAA. & WIĘCŁAW D.2016 - Petroleum source rock evaluation of the Alum and Dictyonema Shales (upper Cambrian-Lower Ordovician) in the Baltic Basin and Podlasie Depression (eastern Poland). Inter. J. Earth Sci. (Geol. Rundsch.), 5: 1-19.
• [9]. KOTARBA M. 1996 - Badania z zakresu geochemii organicznej i komputerowe modelowania procesów generowania węglowodorów profilu utworów starszego paleozoiku syneklizy perybałtyckiej (ze szczególnym uwzględnieniem bloków tektonicznych C i D). Raport z projektu 2.31.0015.00.0. Inw. 3094/98 Nar. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• [10]. KOTARBA M., MATYSZKIEWICZ J., KOWALSKI A., KOWALSKI T., KOSAKOWSKI P., KRÓL K., KRAJEWSKI M., WIĘCŁAW D., WRÓBEL M. i inni. 2008 - Systemy naftowe i perspektywy poszukiwawcze utworów staropaleozoicznych polskiego sektora Morza Bałtyckiego między Łebą a Kamieniem Pomorskim. Projekt zrealizowany we współpracy z Państwowym Instytutem Geologicznym w Warszawie i Geofizyką Kraków Sp. z o.o. Inw. 37/2009, Nar. Arch. Geol. PIG-PIB Warszawa.
• [11]. NIELSEN A.T. 2004 - Ordovician sea level changes: a Baltoscandian perspective. [W:] Webby B.D., Paris F., Droser M.L. & Percival I.G. (red.), The Great Ordovician Biodiversification Event. Columbia Univ. Press, 84-93.
• [12]. POPRAWA P. 2010 - Potencjał występowania złóż gazu ziemnego w łupkach dolnego paleozoiku w basenie bałtyckim i lubelsko-podlaskim. Prz. Geol., 58 (3): 226-248.
• [13]. POPRAWA P., SZCZEPANIK Z., MATYJA H., GROTEK I., NAWROCKI J., ŚRODOŃ J., KRZEMIŃSKI L. i in.2011- Historia oraz geneza zdarzeń termicznych w basenie polskim i jego osadowym podłożu - ich znaczenie dla rekonstrukcji procesów generowania węglowodorów. Raport z projektu 21.5105.0801.00.0. Inw. 5568/2011 Nar. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• [14]. ROZPOZNANIE stref perspektywicznych dla występowania złóż węglowodorów niekonwencjonalnych w Polsce, etap I, 2016. Podhalańska T. (red.). Nar. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• [15]. RZEPKOWSKA Z. 1989 - Charakterystyka geochemiczna bituminów i węglowodorów. [W:] Modliński Z. (red.), Gdańsk IG 1. Profile Głęb. Otw. Wiert. Inst. Geol., 67: 191-203.
• [16]. WIĘCŁAW D., KOTARBA M.J., KOSAKOWSKI P., KOWALSKI A. & GROTEK I. 2010a - Habitat and hydrocarbon potential of the Lower Paleozoic source rocks in the Polish part of the Baltic region. Geol. Quart., 54 (2): 159-182.
• [17]. WIĘCŁAW D., LEWAN D. & KOTARBA M. 2010b - Estimation of hydrous-pyrolysis kinetic parameters for oil generation from Baltic Cambrian and Tremadocian source rocks with Type-II kerogen. Geol. Quart., 54 (2): 217-226.
• [18]. ZDANAVICIÜTE O. & LAZAUSKENÈ J. 2007 - The petroleum potential of the Silurian succession in Lithuania. J. Petrol. Geol., 30: 325-337.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.