Oszacowanie zdolności filtracyjnych odpadów poflotacyjnych wbudowanych w zapory składowisk namywanych

• Autorzy: Tschuschke W. , Skowrońska D.

Identyfikatory

DOI

10.12912/23920629/60031

Warianty tytułu

EN

Estimation of filtration capacity of postflotation tailings embedded in dams of tailings deposition sites

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Budowa bardzo dużych obiektów unieszkodliwiania odpadów wydobywczych, do których niewątpliwie kwalifikują się mokre składowiska odpadów poflotacyjnych, jest skomplikowanym zadaniem inżynierskim, wymagającym rozwiązania szeregu zagadnień technicznych i środowiskowych. Projektowanie, budowa i eksploatacja takiego obiektu metodą obserwacyjną sprowadza się do weryfikacji założeń projektowych na podstawie prowadzonego na bieżąco monitoringu. Jednym z podstawowych zadań monitoringu jest, w miarę wypełniania składowiska odpadami, kontrola jakości formowanych nadbudów zapór, elementu konstrukcyjnego obiektu, odpowiedzialnego za jego stateczność. Wykorzystywanie do nadbudowy zapór wyselekcjonowanego z deponowanych odpadów materiału, wymaga zdefiniowania kryteriów uziarnienia i zagęszczenia, które przekładają się wprost na nośność i odkształcalność konstrukcji. Podstawowe badania kontrolne obejmują zatem analizy uziarnienia i właściwości fizycznych wbudowanego w zapory materiału. Dane te mogą być również wykorzystane do oszacowania zdolności filtracyjnych nasypu budowlanego. Brak możliwości odpływu, powodującego akumulację wody w obrębie nasypu, potencjalnie pogarsza warunki stateczności. W pracy zbadano przydatność wzorów empirycznych do oceny współczynnika filtracji odpadów, wzorów które powszechnie stosuje się do gruntów naturalnych. Zaproponowano również prostą formułę empiryczną pozwalającą oszacować współczynnik filtracji odpadów na bazie parametrów uziarnienia i zagęszczenia, określanych w rutynowych badaniach kontroli jakości formowanych nadbudów zapory.

EN

Construction of very big mine tailings deposition sites, such as postflotation tailings ponds, is a complicated engineering task, in which several technical and environmental problems need to be solved. Designing, construction and operation of such an object applying the monitoring method consists in the verification of design assumptions based on continuous observations. One of the primary tasks of monitoring while the deposition site is being filled with tailings is to control quality of the formed dam embankments, as the structural element of the object responsible for its stability. In order to use material selected from deposited tailings in the construction of dams it is necessary to define grain size and compaction criteria, which directly affect load bearing capacity and deformation of the structure. For this reason main control tests include the analyses of grain size distribution and physical properties of the material embedded in the dams. These data may also be used to estimate filtration capacity of the embankment. A lack of drainage, causing accumulation of water within the embankment, may potentially deteriorate stability conditions. This paper presents the use of empirical formulas, i.e. formulas typically applied to natural soils, to assess permeability coefficient of tailings. A simple empirical formula was also proposed for the estimation of permeability coefficient of tailings based on grain size and compaction parameters determined in routine quality tests of constructed dam embankments.

Słowa kluczowe

PL

współczynnik wodoprzepuszczalności; odpady poflotacyjne

EN

permeability coefficient; post-flotation tailings

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2015
• Tom: Nr 44
• Strony: 95--103
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Tschuschke W.

• Instytut Budownictwa i Geoinżynierii, Wydział Melioracji i Inżynierii Środowiska. Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, ul. Piątkowska 94E, 60-649 Poznań

autor

Skowrońska D.

• Instytut Budownictwa i Geoinżynierii, Wydział Melioracji i Inżynierii Środowiska. Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, ul. Piątkowska 94E, 60-649 Poznań

Bibliografia

• 1. Jabro J. 1992. Estimation of saturated hydraulic conductivity of soil from particle size distribution and bulk density data. Transactions of the American Society of Agricultural Engineers, 35, 557–560.
• 2. Jamiolkowski M. 2014. Soil mechanics and the observational method: challenges at the Żelazny Most copper tailings disposal facility. Géotechnique, 64(8), 590–619.
• 3. Kozerski B. 1977. Zasady obliczeń hydrogeologicznych ujęć wód podziemnych. Wytyczne określania współczynnika filtracji metodami pośrednimi i laboratoryjnymi. Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa.
• 4. Pyrlak K., Zięba Z., Bułdys A., Witek K. 2013 Weryfikacja wyznaczania współczynnika filtracji gruntów niespoistych za pomocą wzorów empirycznych w ujęciu ich mikrostruktury. ACTA Scientiarum Polonorum, Architektura, Budownictwo, 12(2), 43–51.
• 5. Świdziński W., Tschuschke W., Świerczyński W., Wolski W. 2015. Obiekt unieszkodliwiania odpadów wydobywczych Żelazny Most – olbrzymie wyzwanie geotechniczne. Inżynieria Morska i Geotechnika, 3, 186–193.
• 6. Tschuschke W. 2006. Sondowania statyczne w odpadach poflotacyjnych. Zeszyty naukowe Politechniki Śląskiej nr 1738, seria Budownictwo, z. 110, ss. 266.
• 7. Tschuschke W., Gogolik S., Kroll M., Walczak M. 2015. Miary zagęszczenia odpadów poflotacyjnych w kontekście kryteriów odbiorów robót ziemnych. Inżynieria Morska i Geotechnika, 3, 200–203.
• 8. Tschuschke W., Wierzbicki J. 2012. Use of post-flotation copper tailings in the construction of dump dams. Second International Conference on Geotechnique, Construction Materials and Environment “GEOMATE” Kuala Lumpur, Malaysia, 190–195.
• 9. Twardowski K., Drożdżak R. 2006. Pośrednie metody oceny właściwości filtracyjnych gruntów. Wiertnictwo Nafta Gaz, 23(1), 477–486.