Oddziaływanie tlenków azotu na pracowników zatrudnionych w wyrobiskach kopalń węgla kamiennego (część I)

• Autorzy: Sąsiadek R.

Warianty tytułu

Effects of nitrogen oxides on employees working in hard coal mine headings (Part one)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono istotne zagadnienia związane z występowaniem tlenków azotu w podziemnych wyrobiskach zakładów górniczych wydobywających węgiel kamienny. Ponadto zawarto analizę i ocenę wpływu szkodliwości tlenków azotu na organizm pracowników.

EN

Nitrogen oxides are one of the most dangerous atmosphere pollutants. Among six such compounds, nitrogen monoxide and nitrogen dioxide are of importance. They tend to occur together and together they render work processes harmful. The source of emission of nitrogen monoxide and dioxide are high-temperature combustion processes with air inflow. Work processes subject to nitrogen oxides emission include transportation using fuel-powered drive units, blasting and welding works. Taking into account how widespread mine transport is, and the fact that it is ever more often based on fuel-powered drives, it becomes a substantial source of nitrogen oxides in mine workings. The portion of harmful substances in Diesel engine exhaust gases is very significant and can result in reaching the borderline value of nitrogen oxides concentration – 1000 ppm. In the mixture of aftergases, the borderline value of nitrogen oxides concentration is set at 800 ppm. Allowable nitrogen oxides concentration in the air supplied to workings is 2.6 ppm (MAC) and 5.2 ppm (STEL). Presented values indicate the importance of correct workings ventilation which must be capable of a very effective dilution of exhaust gases and aftergases to reduce concentrations as high as 1000 ppm to the allowable values of only a few ppm.

Słowa kluczowe

PL

tlenek azotu; spalinowa jednostka napędowa; spawalnictwo; roboty strzałowe

EN

nitrogen oxide; diesel power unit; welding; blastic technique

• Wydawca: Wyższy Urząd Górniczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie
• Rocznik: 2013
• Tom: nr 9
• Strony: 22--28
• Opis fizyczny: bibliogr. 22 poz.

Twórcy

autor

Sąsiadek R.

• Wyższy Urząd Górniczy, Katowice

Bibliografia

• 1. Biessikirski A., Biessikirski R.: Badanie składu gazów postrzałowych po detonacji górniczych materiałów wybuchowych. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie 2013, nr 3.
• 2. Czerczak S., Szymczak W., Lebrecht G., Hanke W.: Spaliny silnika Diesla. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego. Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2005, nr 3.
• 3. Matczak W., Gromiec J.: Narażenie zawodowe na gazy wydzielające się w procesach spawania stali nisko- i wysokostopowych. Medycyna Pracy 2001, nr 6.
• 4. Polska Norma PN-C-86051:1993 Materiały wybuchowe – Metanity – Wymagania.
• 5. Polska Norma PN-C-86052:1993 Materiały wybuchowe – Dynamity – Wymagania.
• 6. Polska Norma PN-C-86053:1993 Materiały wybuchowe – Karbonity – Wymagania.
• 7. Polska Norma PN-C-86054:1993 Materiały wybuchowe – Barbaryty – Wymagania.
• 8. Polska Norma PN-C-86055:1993 Materiały wybuchowe – Amonity – Wymagania.
• 9. Polska Norma PN-EN 13631-1:2006 Materiały wybuchowe do użytku cywilnego – Materiały wybuchowe kruszące – Część 1: Wymagania.
• 10. Polska Norma PN-EN 13631-16:2006 Materiały wybuchowe do użytku cywilnego – Materiały wybuchowe kruszące – Część 16: Wykrywanie i oznaczanie gazów toksycznych.
• 11. Polska Norma PN-G-36000:1997 Napędy spalinowe dla podziemnych pojazdów górniczych – Wymagania.
• 12. Polska Norma PN-EN 1834-1:2002, Silniki spalinowe tłokowe – Wymagania bezpieczeństwa dotyczące projektowania i budowy silników przeznaczonych do stosowania w przestrzeniach zagrożonych wybuchem – Część 1: Silniki grupy II przeznaczone do stosowania w atmosferze palnych gazów i par.
• 13. Polska Norma PN-EN 1834-2:2002, Silniki spalinowe tłokowe – Wymagania bezpieczeństwa dotyczące projektowania i budowy silników przeznaczonych do stosowania w przestrzeniach zagrożonych wybuchem – Część 2: Silniki grupy I przeznaczone do stosowania w pracach podziemnych zagrożonych występowaniem metanu i/lub palnego pyłu.
• 14. Polska Norma PN-EN 1834-3:2002, Silniki spalinowe tłokowe – Wymagania bezpieczeństwa dotyczące projektowania i budowy silników przeznaczonych do stosowania w przestrzeniach zagrożonych wybuchem – Część 3: Silniki grupy II przeznaczone do stosowania w atmosferze palnych pyłów.
• 15. Poradnik inżyniera tom I – Spawalnictwo. Zagadnienia ogólnospawalnicze, materiały i urządzenia spawalnicze. WNT Warszawa 1983.
• 16. Poradnik inżyniera tom II – Spawalnictwo. Technologia spajania i cięcia metali, dokumentacja i kontrola prac spawalniczych, przepisy i normy. WNT Warszawa 1983.
• 17. Pośniak M., Makhniashvili I., Kozieł E., Kowalska J.: Spaliny silników Diesla – zagrożenie dla zdrowia pracowników. Bezpieczeństwo Pracy 2001, nr 9.
• 18. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 27 kwietnia 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach spawalniczych (Dz. U. Nr 40, poz. 470).
• 19. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych (Dz. U. Nr 139, poz. 1169, z późn. zm.).
• 20. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 217, poz. 1833, z późn. zm.).
• 21. Wudarczyk A.: Toksyczny wpływ tlenków azotu na organizm człowieka. Praca poglądowa do specjalizacji I stopnia z medycyny pracy, 2001.
• 22. Zawadzka-Małota I.: Wpływ struktury i składu górniczych materiałów wybuchowych na zawartość toksycznych składników w gazach postrzałowych. Prace Naukowe GIG, Górnictwo i Środowisko, 2009, nr 3.