Sezonowe zróżnicowanie chemizmu opadów w drzewostanach iglastych

• Autorzy: Sporek M.

Identyfikatory

DOI

10.2429/proc.2018.12(2)059

Warianty tytułu

EN

Seasonal variability of chemical composition of precipitation in the coniferous stands

• Konferencja: ECOpole’18 Conference (10-13.10.2018 ; Polanica Zdrój, Poland)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Prowadzone badania są kontynuacją wcześniejszych prac, których celem jest określenie sezonowych zmian jakości wód opadowych pod okapem drzewostanów sosnowych, znajdujących się pod wpływem imisji zanieczyszczeń alkalicznych i kwaśnych. Badania prowadzono na dwóch kontrastujących powierzchniach położonych w południowo-zachodniej części Polski, z których jedna znajduje się pod wpływem imisji zanieczyszczeń alkalicznych (Leśnictwo Górażdże), druga pod wpływem sezonowych zanieczyszczeń kwaśnych (Leśnictwo Przechód). Pomiary wody deszczowej pod okapem sosny zwyczajnej wykonano zgodnie z metodologią monitoringu środowiska. Analizie podlegał zarówno depozyt mokry, jak i suchy, czyli łączny ładunek zanieczyszczeń, jaki wnoszony jest do ekosystemów leśnych. W pobranych próbkach wody oznaczono odczyn (pH) oraz przewodność elektrolityczną. Trzyletnie badania wykazały znaczne zróżnicowanie odczynu i przewodności elektrolitycznej opadów atmosferycznych. Odnotowano wyraźną różnicę między opadami zimowymi (IV i I kwartał następnego roku) a opadami w okresie wegetacyjnym (II i III kwartał). Opady podokapowe półrocza zimowego wykazywały się wyższym odczynem niż w miesiącach przypadających na okres wegetacyjny na powierzchni zlokalizowanej pod zakładami cementowo-wapienniczymi. Bory Niemodlińskie (Leśnictwo Przechód), mimo znacznego oddalenia od ośrodków przemysłowych i szlaków komunikacyjnych, znajdują się w strefie zanieczyszczenia powietrza ze źródeł lokalnych, o czym świadczy obniżony poziom odczynu opadów atmosferycznych. Pomiary pH w okresie zimowym są niższe od odczynu uzyskiwanego latem. Sezon zimowy (grzewczy) jest okresem, w którym mamy do czynienia z niekontrolowaną emisją zanieczyszczeń gazowych pochodzących z palenisk przydomowych.

EN

The study was conducted in south-western Poland. The study plots was established in pine monoculture of the Gorazdze Forest District and Przechod Forest District. This study is a continuation of earlier research aimed at determining the changes in the quality of precipitation beneath the canopy in pine stands affected by the emission of alkaline and acid pollutants This paper presents the results of three years of investigation from 2015-2017. The rainwater measurements under the canopy of Scots pine were made according to the methodology of the environmental monitoring. Wet and dry deposits, thus the total pollution load brought into the forest ecosystem, were analysed. The pH and electrical conductivity was measured in collected water samples. The results showed differences between precipitation in winter (1.10-31.03 next year; fourth and first quarters), and in the growth season (during the second and third quarters - 1.04-30.09).

Słowa kluczowe

PL

odczyn; opady atmosferyczne; drzewostan sosnowy

EN

pH; precipitation; pine stand

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Proceedings of ECOpole
• Rocznik: 2018
• Tom: Vol. 12, No. 2
• Strony: 571--577
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., rys.

Twórcy

autor

Sporek M.

• Instytut Biotechnologii, Uniwersytet Opolski, ul. kard. B. Kominka 6A, 45-035 Opole, tel. [phone]

Bibliografia

• [1] Levia DF, Shiklomanov AN, Van Stan JT, Inmandar MJ, Mitchell MJ, McHale PJ. Calcium and aluminum cycling in a temperate broadleaved deciduous forest of the eastern USA: relative impacts of tree species, canopy state, and flux type. Environ Monit Assess. 2015;187(7):458. DOI: 10.1007/s10661-015-4675-3.
• [2] Sporek M. Monitoring of precipitation water from under canopies of the scotch pine (Pinus sylvestris L.). Ecol Chem Eng A. 2007;14(2):171-179.
• [3] Kozłowski R., Jóźwiak M. Chemical denudation in a geoecosystem in acid immision conditions. Ecol Chem Eng S. 2013;20(1):45-54. DOI: 10.2478/eces-2013-0003.
• [4] Kozłowski R. Wpływ przemysłu cementowo-wapienniczego na właściwości fizyczno-chemiczne opadów atmosferycznych na terenie „Białego Zagłębia” [Influence of cement-lime industry on the physico-chemical properties of precipitation in a „Białe Zagłębie” region]. Monit Środow Przyrod. 2012;13:63-70. http://www.monitoringsrodowiskaprzyrodniczego.pl/wpcontent/uploads/2014/12/kozlowski_jarzyna_jozwiak_szwed.pdf.
• [5] Eisalou HK, Sengonul K, Gokbulak F, Serengil Y, Uygur B. Effects of forest canopy cover and floor on chemical quality of water in broad leaved and coniferous forests of Istanbul, Turkey. Forest Ecol Manage. 2013;289:371-377. DOI: 10.1016/ j.foreco.2012.10.031.
• [6] Kowalska A, Astel A, Boczoń A, Polkowska Ż. Atmospheric deposition in coniferous and deciduous tree stands in Poland. Atmos Environ. 2016;133:145-155. DOI: 10.1016/j.atmosenv.2016.03.033.
• [7] Sporek M. Powierzchnia listowia sosny zwyczajnej jako funkcja struktury populacji [The leaf area of Scots pine as a function of the population structure]. Warszawa: WN PWN; 2018. ISBN: 9788301203665.
• [8] Jansen W, Block A, Knaack J. Kwaśne deszcze - historia, powstanie, skutki, 1988. W: Malzahm E, Rachwald H, redaktorzy. Analiza kwasowości opadów atmosferycznych w Puszczy Białowieskiej w latach 1986-1992 [An analysis of acidity of atmospheric precipitation the Białowieża forest in 1986-1992]. Pr Inst Bad Leś A. 1995;792:68-85. http://www.ibles.pl/web/guest/biblioteka.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).