Pomnik historii – i inne formy nobilitacji zabytku jako priorytety na rzecz powszechnego dostępu do dziedzictwa i jego promocji

• Autorzy: Kwiatkowska-Kopka B.

Identyfikatory

DOI

10.17425/WK44MONUMENT

Warianty tytułu

EN

Monument of history – and other forms of ennoblement of a historic monument as priorities for the benefit of common access to heritage and its promotion

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Autorka podejmuje próbę refleksji nad istotą Pomnika Historii jako instytucji nobilitującej obiekty zabytkowe. Na pierwszej liście pomników historii umieszczone zostały trzy rezerwaty archeologiczne: Biskupin, Krzemionki Opatowskie i Lednica – wyspa. Ochrona i prezentacja zabytków archeologicznych łączy się ściśle z problematyką szeroko pojętej ochrony krajobrazu kulturowego, natomiast problem rezerwatów archeologicznych łączy w sobie zagadnienia z zakresu myśli konserwatorskiej i muzealnej w nowej formule muzeum społeczno-edukacyjnego, zaproponowano zatem wstępną klasyfikację stanowisk archeologicznych pod kątem prezentacji dziedzictwa archeologicznego w krajobrazie kulturowym.

EN

The author attempts a reflection on the essence of a Monument of History as an institution ennobling historic objects. The first list of monuments of history included three archaeological reserves: Biskupin, Krzemionki Opatowskie and Lednica – the island. Protection and presentation of archaeological monuments is closely connected with the issue of widely understood cultural landscape protection; but the question of archaeological reserves combines issues from the scope of conservation thought and museology in a new formula of a social and educational museum, therefore an initial classification of archaeological sites was proposed from the perspective of the presentation of archaeological heritage within cultural landscape.

Słowa kluczowe

PL

pomnik historii; rezerwat archeologiczny; krajobraz kulturowy

EN

monument of history; archaeological reserve; cultural landscape

• Wydawca: Zarząd Główny Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków
• Czasopismo: Wiadomości Konserwatorskie
• Rocznik: 2015
• Tom: Nr 44
• Strony: 98--109
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz.

Twórcy

autor

Kwiatkowska-Kopka B.

• Zamek Królewski na Wawelu

Bibliografia

• 1. K. Zalasińska, Pole bitwy pod Grunwaldem pomnikiem historii, Spotkania z zabytkami, 3–4 marzec-kwiecień 2011,s. 47–48.
• 2. M. Konopka, Pomniki historii – niewykorzystana szansa, „Ochrona Zabytków”, nr nr 4, 1999, s. 414.
• 3. P. Kołodziejczyk, „Ustawa krajobrazowa” czyli potrzebny krok... donikąd, Jagiellonia 24.
• 4. Ogólnopolska konferencja naukowo-konserwatorska „Prahistoryczna kopalnia „Krzemionki Opatowskie” – Pomnik Historii, na tle problemów badań, ochrony i zagospodarowania pradziejowych kopalń krzemienia w Polsce i w Europie”, Krzemionki, 18–20 kwietnia 2013; Archeologia Polski, 2013, 58, Z. 1–2, s. 258–271.
• 5. A. Tomaszewski, Krajobraz kulturowy jako dobro chronione, (w:) A. Tomaszewski, Ku nowej filozofi i dziedzictwa, Kraków 2012, s. 83.
• 6. U. Myga-Piątek, Historia, metody i źródła badań krajobrazu kulturowego, (w:) A. Szponar, S. Horska-Schwarz (red.), Struktura przestrzenno-funkcjonalna krajobrazu, Problemy Ekologii Krajobrazu, t. XVII, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 2005, s. 71–77
• 7. Kryteria i metody oceny krajobrazu kulturowego w procesie planowania przestrzennego na tle obowiązujących prawnych, (w:) M. Kistowski. B. Korwel-Lejkowska (red.), Waloryzacja środowiska przyrodniczego w planowaniu przestrzennym, Gdańsk–Warszawa 2007, s. 101–110.
• 8. Przemiany krajobrazów kulturowych w świetle idei zrównoważonego rozwoju, Problemy Ekorozwoju – Problems of Sustainable Development, 2010, vol. 5, nr 1, s. 95–108.
• 9. J. Bogdanowski, Kulturowy krajobraz zabytkowy i problemy jego ochrony, Ochrona Zabytków, nr 1, 1998, s. 4–13.
• 10. K. Pawłowska, Ochrona krajobrazu kulturowego, (w:) O zabytkach – opieka ochrona, konserwacja, Towarzystwo Opieki na Zabytkami, Warszawa 2005, s.31–46.
• 11. S. Kołodziejski, Uwagi o roli archeologii w badaniu dawnego krajobrazu kulturowego, (w:) Krajobrazy Księga Pamiątkowa w 70 Rocznicę Urodzin Profesora Janusza Bogdanowskiego, Kraków 2000, s. 119.
• 12. K.F. Anschuetz, R.H. Wilshusen, C.L. Scheick, An Archaeology of Lanscapes: Perspectives and Directions, Journal of Archaeological Research, Vol. 9, No. 2, 2001, s. 157 – 211.
• 13. Z. Kobyliński, Ochrona i zarządzanie dziedzictwem archeologicznym w Europie – wprowadzenie, Warszawa 1998, s. 7.
• 14. Art.4 pkt 1 Europejskiej konwencji o ochronie dziedzictwa archeologicznego (Dz.U. z1996 Nr 120, poz.564).
• 15. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.
• 16. S. Czopek, Wstęp do muzealnictwa i konserwatorstwa archeologicznego, Rzeszów 200, s. 70.
• 17. Z. Rajewski, Archeologia w służbie społecznej, „WA”, t. 39, s. 540–545.
• 18. Z. Kobyliński, Kryteria wartościowania dziedzictwa archeologicznego, Dziedzictwo Kulturowe Fundamentem Rozwoju Cywilizacji, Materiały Konferencyjne,Kraków 2000, s. 498–508.
• 19. Ch. Norberg-Schulz, O zamieszkiwaniu, Architektura, nr 421, Warszawa 1984.
• 20. B. Kwiatkowska-Kopka, Rezerwat archeologiczno-architektoniczny – treść i forma, (w:) Konferencja Polskich Muzeów Historycznych, Poznań – Gniezno 2011, s. 97.
• 21. A. Kadłuczka, Ochrona Zabytków Architektury i Urbanistyki, zarys doktryn i teorii, Wyd. SKZ – PK, Kraków 2001, s. 114.
• 22. Z. Kobyliński, Archeologia jako służba dziedzictwu archeologicznemu, Ochrona Zabytków, 2/98, s. 99.
• 23. A. Malinowska-Sypek, R. Sypek, D. Sukniewicz, Przewodnik archeologiczny po Polsce, Warszawa 2010, s. 263.
• 24. A. Kaszubkiewicz Symbioza zespołu muzealnego z parkiem krajobrazowym na przykładzie Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, „Ochrona Zabytków”, 1998, nr 1 (200), s. 47–50.
• 25. A. Kadłuczka, Ortodoksyjna kreacja przestrzeni architektonicznej Podziemnego Muzeum Rynku Krakowskiego, Wiadomości Konserwatorskie, 28/2010, s.9–17.
• 26. U. Myga-Piątek, Przemiany krajobrazów kulturowych w świetle idei zrównoważonego rozwoju, Problemy Ekorozwoju, 2010, vol. 5, no 1, s. 105.