Parki kieszonkowe w procesie rewitalizacji na przykładzie miasta Lublina

• Autorzy: Patyna Krystian , Wysłocka-Krzyszczak Magdalena

Identyfikatory

DOI

10.4467/25438700SM.23.021.18482

Warianty tytułu

EN

Pocket parks in the revitalization process on the example of the city of Lublin

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Celem niniejszego artykułu jest zbadanie wpływu parków kieszonkowych (dalej PK) powstałych w ramach budżetu obywatelskiego (dalej BO) na jakość terenów miejskich, objętych procesem rewitalizacji w Lublinie. W ramach badań poruszono problematykę rewitalizacji oraz udział społeczeństwa w budżecie partycypacyjnym. Ponadto przedstawiono wpływ zieleni na człowieka oraz idee PK z uwzględnieniem kontekstu historycznego. Analizie porównawczej poddano wybrane tereny i ich jakość przed i po zrealizowaniu PK. Jako metodę badawczą przyjęto kryteria jakościowe krajobrazu wg Jana Gehla z uwzględnieniem poprawy ochrony, komfortu i przyjemności, rozszerzone o trzy kryteria własnej waloryzacji. Wyniki badań przedstawiono na wykresie oraz zebrano w tabeli. Naniesione na mapę lokalizacje parków z uwzględnieniem ich dostępności dla pieszego o zasięgu 260 m stały się punktem wyjściowym do dalszych badań. Badania miały wykazać zależności pomiędzy poszczególnymi PK oraz istniejącymi terenami zielonymi (dalej TZ).

EN

The aim of this article is to investigate the impact of pocket parks (further PP) created as part of the participatory budget (further CB) on the quality of urban areas undergoing revitalization in Lublin. The research addresses the issues of revitalization and citize nparticipation in the budgetary process. Furthermore, it presents the influence of greenery on human well-being and the concept of pocket parks, taking historical context into account. Selected areas and their quality before and after the implementation of PP are subjected to comparative analysis. The research employs qualitative criteria for landscape quality according to Jan Gehl, incorporating improvements in protection, comfort, and enjoyment, supplemented by three criteria of self-valuation. The research findings are presented in a chart and summarized in a table. Mapped locations of parks, considering their pedestrian accessibility within a 260-meter radius, serve as a starting point for further investigation. The research aims to establish relationships between individual PP and existing green areas (further GS).

Słowa kluczowe

PL

rewitalizacja; park kieszonkowy; zieleń; Gehl Jan; budżet obywatelski; partycypacja

EN

revitalization; pocket park; greenery; Gehl Jan; participatory budget; participation

• Wydawca: Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego, Instytut Projektowania Urbanistycznego, Wydział Architektury, Politechniki Krakowskiej
• Czasopismo: Środowisko Mieszkaniowe
• Rocznik: 2023
• Tom: nr 44
• Strony: 58--69
• Opis fizyczny: Bibliogr. 34 poz., wykr., tab., il.

Twórcy

autor

Patyna Krystian

• Wydział Budownictwa i Architektury, Politechnika Lubelska

• https://orcid.org/0000-0003-3450-7208

autor

Wysłocka-Krzyszczak Magdalena

• Wydział Planowania, Departament Inwestycji i Rozwoju, Urząd Miasta Lublin

• https://orcid.org/0009-0001-3099-9500

Bibliografia

• [1] Armato F., 2017, Pocket Park: Product Urban design, w: The Design Journal, Vol. 20, no. sup1, s. S1969-S1878.
• [2] Babalis D., 2020, A new typology of pocket parks: inspiring small spaces for changing cities, w: Proceedings of the Institution of Civil Engineers - Urban Design and Planning, Vol. 173, no. 3, s. 108-117.
• [3] Basińska P., Spadło K, Pawińska M, Kowalska W., 2020, Kształtowanie zieleni w procesach rewitalizacj Instytut Rozwoju Miast i Regionów, Warszawa-Kraków.
• [4] Biernacka M., 2023, Podaż terenów zieleni w mieście. Jakość życia, standardy planowania, wartość w: EkoMiasto #Środowisko. Zrównoważony, inteligentny i partycypacyjny rozwój miast wydanie 2, red. A. Rzeńca, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 257-270.
• [5] Böhm A., 2006, Planowanie przestrzenne dla architektów krajobrazu : o czynniku kompozycji, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków.
• [6] Borowska M., 2016, Dźwięk i zapach w przestrzeni miejskiej; w poszukiwaniu nowych rozwiązań w: Czasopismo Naukowe „Historia i Kultura”, nr 30/2016, s. 36-49.
• [7] Chęć-Małyszek A., 2021, Criteria of livable public spaces quality. Case study analysis on the example of selected public spaces Lublin, Poland w: Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych, Vol. 17 no.2, s. 55-75.
• [8] Chojecka A., 2014, Znaczenie terenów zielonych w przestrzeni publicznej oraz ich wpływ na jakość życia miejskiego w: Rynek - Społeczeństwo – Kultura, nr 1(9), s. 48-54.
• [9] Cohen D.A., Marsh T., Williamson S., Han B., Derose K.P., Golinelli D., McKenzie T.L., 2014, The Potential for Pocket Parks to Increase Physical Activity, w: American journal of health promotion:AJHP, Vol. 28, no. 3 0, s. S19-S26.
• [10] Csmós G., Farkas J. Z., Kovács Z., 2020, Access to urban green spaces and environmental inequality in post-socialist cities, w: Hungarian Geographical Bulletin, Vol 69, no. 2, s. 191-207.
• [11] Farraci P., 1967, Vest Pocket Parks w: American Planning Association, Raport no. 229, s.1-16.
• [12] Gehl J., 2014, Miasta dla ludzi, Wydawnictwo RAM, Kraków.
• [13] Hou J., Wang Y., Zhou D., Gao Z., 2020, Environmental Effects from Pocket Park Design According to District Planning Patterns—Cases from Xi’an, China w: Atmosphere, Vol 13, no. 2.
• [14] Liu S., Wang X., 2021, Reexamine the value of urban pocket parks under the impact of the COVID-19 w: Urban Forestry & Urban Greening, Vol 64.
• [15] Urząd Miasta Lublin, 2017,Uchwała nr 735/XXIX/2017 Rady Miasta Lublin z dnia 27 kwietnia 2017 r., Lublin.
• [16] Urząd Miasta Lublin, 2017, Uchwała nr 868/XXXIII/2017 Rady Miasta Lublin z dnia 12 października 2017 r., Lublin.
• [17] Urząd Miasta Lublin, 2020, Gminny program rewitalizacji dla miasta Lublina na lata 2021-2030, Lublin.
• [18] Mackos-Iwaszko E., Karczarz K., 2013, Rośliny ozdobne stosowane w ogrodach podręcznych w: Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych, Vol. 9 no.1, s. 70-78.
• [19] Nowaczyk M., 2017,Katalog metod i form humanzacji przestrzeni miejskich. Część 1 w: Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula, Vol. 57, no. 6, s. 42-55.
• [20] Peschardt K. K, Schipperijn J., Stigsdotter U. K., 2012, Use of Small Public Urban Green Spaces (SPUGS) w: Urban Forestry & Urban Greening, Vol. 11, no. 3, s. 235–244.
• [21] Poklewski-Koziełł D., 2018, Rola terenów nadbrzeżnych i parków kieszonkowych w kształtowaniu środowiska mieszkaniowego na przykładzie osiedla Nordhavnen w Kopenhadze w: Środowisko Mieszkaniowe, nr 24, s. 74-81.
• [22] Pokorski J., Siwiec A., 1998, Kształtowanie terenów zieleni:. Podręczki dla technikum ogrodniczego, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
• [23] Przesmycka N., Kwiatkowski B., Kozak M., 2022, The Thermal Comfort Problem in Public Space during the Climate Change Era Based on the Case Study of Selected Area in Lublin City in Poland w: Energies, Vol.15, no. 18.
• [24] Rzeńca A., 2018, Zielone budżety partycypacyjne w: Zrównoważony rozwój zastosowania 6, red. Bergier T., Kronenberg J., Fundacja Sędzimira, Kraków, s. 119-132.
• [25] Rzeńca A., Sobola A., 2018,Budżet obywatelski, jako instrument kształtowania przestrzeni miasta – przykład Łodzi i Katowic w: Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, No. 272, s. 205-2015.
• [26] Sanesi G., Chiarello F., 2006, Residents and urban green spaces: The case of Bari w: Urban Forestry & Urban Greening, Vol. 4, no. 3, s. 125–134.
• [27] Sejm, 2004, Dz.U. 2004 nr 92 poz. 880.
• [28] Sejm, 2015, Dz.U. 2015 poz. 1777.
• [29] Sejm, 2018, Dz.U. 2018 poz. 130.
• [30] Tokarska-Osyczka A., Osyczka D., 2017,Parki kieszonkowe – trend w kształtowaniu przestrzeni miejskiej w: Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski, Vol. nr 168 (48), s. 83-89.
• [31] Ugolini F., Massetti L., Calaza- Martínez P., Cariñanos P., Dobbs C., Ostoić S. K., Marin A. M., Pearlmutter D., Saaroni H., Šaulienė I., Simoneti M., Verlič A., Vuletić D, Sanesi G., 2020, Effects of the COVID-19 pandemic on the use and perceptions of urban green space: An international exploratory study w: Urban Forestry & Urban Greening, Vol. 56.
• [32] Wilkosz-Mamcarczyk M., 2015, Rola zieleni w procesach rewitalizacji miast (w kontekście zrównoważonego rozwoju) – Rozprawa doktorska. Politechnika Krakowska, Wydział Architektury, Kraków.
• [33] Zachariasz A., 2008, Ogród publiczny w centrum miasta – przemiany funkcji i formy w: Czasopismo Techniczne. Architektura, nr z.4-A/2008, s. 295-304.
• ŹRÓDŁA INTERNETOWE/ONLINE SOURCES
• [34] Park Kieszonkowy „Pracownia w Przestrzeni”, czyli pierwsza w Polsce Zielona Sala Wykładowa. FUNDACJA KRAJOBRAZY, http://fundacjakrajobrazy.pl/park-kieszonkowy-pracownia-przestrzeni-czyli-pierwsza-polsce-zielona-sala-wykladowa/ (access: 14 kwiecień 2023).