Tendencje zmian stanów wód gruntowych wybranych siedlisk leśnych na obszarze leśnego zakładu doświadczalnego Siemianice w wieloleciu 2000–2009

• Autorzy: Korytowski M. , Liberacki D. , Stasik R.

Identyfikatory

DOI

10.12912/23920629/76775

Warianty tytułu

EN

Trends in groundwater level changes of forest habitats in Siemianice forest experimental farm in 2000–2009 period

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w wieloleciu 2000–2009 w zlewni śródleśnego oczka wodnego nr 1, usytuowanego na terenie Leśnego Zakładu Doświadczalnego Siemianice, w leśnictwie Wielisławice. Omawiany obszar leży w zasięgu Niziny Południowo-Wielkopolskiej i stanowi jego południową granicę. Pod względem hydrograficznym obiekt jest częścią zlewni rzeki Niesób, która jest lewobrzeżnym dopływem Prosny. Zlewnia badanego oczka wodnego nr 1 ma powierzchnię około 7,5 ha i lesistość 100%. W badanej zlewni przeważa siedlisko lasu mieszanego świeżego, w mniejszym stopniu występuje bór mieszany świeży a najmniejszą powierzchnie zajmuje, występujący w najbliższym sąsiedztwie oczka nr 1, las mieszany wilgotny. W pokrywie glebowej omawianej zlewni dominują gleby rdzawe bielicowe o uziarnieniu piasku słabogliniastego. Śródleśne oczko wodne nr 1, o powierzchni 0,13 ha i głębokości średniej 1,0 m, ma charakter oczka wytopiskowego. Badania wykazały, że w analizowanym wieloleciu, w którym w przewadze występowały lata przeciętne lub suche pod względem sum opadów, zwierciadło wód gruntowych w analizowanej zlewni obniżyło się o około 70cm, co przy średniej porowatości utworów glebowych występujących na jej obszarze, wynoszącej około 36%, spowodowało w omawianym okresie ubytek retencji na poziomie 250 mm.

EN

The paper presents the results of the researches carried out in 2000–2009 period in pond No. 1 catchment. The pond is located at Siemianice Experimental Forest Farm in Wielisławice forest district. This area is situated at South Wielkopolska Lowland and constitutes its southern frontier. In terms of hydrography, the object is a part of Niesób River catchment area, which is a left-bank tributary of the Prosna River. The catchment area is about 7.5 ha and the forestation is 100%. Fresh mixed broadleaved forest is the dominant area of the catchment. Fresh mixed coniferous forest stands also have a significant share in the catchment area. Moist mixed broadleaved forest stands occupy the rest of the area neighboring the No. 1 pond. Albic Arenosols (FAO1988) consist of sand (USDA) are prevalent in the area. The area of the mid-forest pond No. 1 covers about 0.13 ha. The average depth of the postglacial pond is approximately 1.0 m. It is worth noting that the average and dry years dominated in the analyzed period. The researches indicated that the groundwater level lowered by about 70 cm in this period. Retention decrease calculated for analyzed area was about 250 mm, considering the average soil porosity of about 36%.

Słowa kluczowe

PL

mikrozlewnia leśna; śródleśne oczko wodne; zwierciadło wód gruntowych

EN

small forest catchment; mid-forest pond; groundwater table

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2017
• Tom: Vol. 18, nr 5
• Strony: 110--117
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Korytowski M.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Instytut Melioracji, Kształtowania Środowiska i Geodezji, ul. Piątkowska 94, 60-649 Poznań

autor

Liberacki D.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Instytut Melioracji, Kształtowania Środowiska i Geodezji, ul. Piątkowska 94, 60-649 Poznań

autor

Stasik R.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Instytut Melioracji, Kształtowania Środowiska i Geodezji, ul. Piątkowska 94, 60-649 Poznań

Bibliografia

• 1. Byczkowski A. 1996. Hydrologia. Wydawnictwo SGGW Warszawa, t.1
• 2. Czerepko J., Wróbel M., Boczoń A. 2006. Próba określenia reakcji siedliska olsu jesionowego na podniesienie poziomu wody w cieku. Leśne Prace Badawcze, Nr 4, 7–16
• 3. Grajewski S., Miler A., Krysztofiak-Kaniewska A. 2013. Zmiany stanów wód gruntowych w Puszczy Zielonka w okresie 1970–2009. Annual Set The Environment Protection – Rocznik Ochrona Środowiska, Tom 15, 1594–1611
• 4. Instrukcja Urządzania Lasu 2003. Część 2, Instrukcja wyróżniania i kartowania siedlisk leśnych. Załącznik do Zarządzenia Nr 43 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 18 kwietnia 2003 r., ss.102.
• 5. Kędziora A., Kępińska-Kasprzak M., Kowalczak P., Kundzewicz Z.,. Miler A., Pierzgalski E., Tokarczyk T. 2014. Zagrożenia związane z niedoborem wody. Nauka nr 1, 149–172
• 6. Kondracki J. 1978. Geografia Fizyczna Polski. Wyd. III, PWN, Warszawa.
• 7. Kostrzewa S., Pływaczyk A., Nowacki J. 1994. Stosunki wodne użytków rolnych w okresie suszy 1992 na Dolnym Śląsku. Roczniki Nauk Rolniczych ser. F, 83, 3/4, 7–18.
• 8. Kostrzewski A., Kolander R., Szpikowski J. 2008. Raport o stanie środowiska w województwie zachodniopomorskim w latach 2006–2007, Rozdz. XI. Zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego, 198–222.
• 9. Nowicka E., Olszewska B., Pływaczyk L., Łyczko W. 2015. Zmiany poziomów wód gruntowych w dolinie rzeki odry poniżej stopnia wodnego w Brzegu dolnym w okresie1971–2012 Acta Sci. Pol. Formatio Circumiectus 14 (1), 169–178.
• 10. Operat glebowo-siedliskowy i fitosocjologiczny LZD Siemianice. Zakład Usług Ekologicznych i Urządzeniowo Leśnych, Poznań, 1999
• 11. Orzepowski W., Kostrzewa S., Kowalczyk T. 2004. Dynamika wahań zwierciadła wód gruntowych w otoczeniu małego zbiornika wodnego na terenach wiejskich. Rocz. AR Pozn., Melior. Inż., Środ. 25, 429–435
• 12. Polska Norma PN-R-04033. Gleby i utwory mineralne – podział na frakcje i grupy granulometryczne. Polski Komitet Normalizacyjny, Warszawa, 1998.
• 13. Program adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatycznych do roku 2020.(2013). Perspektywa finansowa 2014–2020. Lasy Państwowe, ss. 48
• 14. Referat Nadleśniczego Nadleśnictwa Doświadczalnego Siemianice na posiedzenie Komisji Założeń Planu Urządzenia Lasu dla LZD Siemianice na lata 2014–2023 (9 marca 2012): UP Poznań. Leśny Zakład Doświadczalny Siemianice
• 15. Somorowska U., Gutry-Korycka M., Lenartowicz M., Chormański J., Szporak S. 2011. Ochrona i renaturyzacja mokradeł Kampinoskiego Parku Narodowego, Rozdz.2 Charakterystyka uwarunkowań hydrologicznych – Zmienność opadu, ewapotranspiracji i odpływu w zlewni Łasicy, 45–71
• 16. Zabrocka-Kostrubiec U. 2008. Mała retencja w lasach państwowych – stan i perspektywy. Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo- Leśnej, R. 10. Zeszyt 2 (18), 55–63

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).