Introdukcja kukułki szerokolistnej Dactylorhiza majalis (Rchb.) P.F.Hunt & Summerh. w parku krajobrazowym Góry Opawskie

• Autorzy: Sporek M. , Sporek K.

Warianty tytułu

EN

Introduction of the marsh orchid Dactylorhiza majalis (Rchb.) P.F.Hunt & Summerh. in the landscape park Góry Opawskie

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Z początkiem 2006 roku Zakład Wydobycia i Przemiału Łupka w Jarnołtówku zasygnalizował poszerzenie obszaru eksploatacji, co wiązało się z całkowitym zniszczeniem siedliska, a tym samym gatunku chronionego Dactylorhiza majalis. Zaistniała więc pilna konieczność przeniesienia zagrożonej populacji w inne siedlisko. Przeniesienie poprzedzono analizami glebowymi (wilgotność, odczyn) i klimatycznymi siedliska macierzystego. Wykonano także pomiary biometryczne, tj. zmierzono wysokość osobników, długość kwiatostanu, policzono liczbę liści, określono zagęszczenie. Stwierdzono występowanie 207 osobników, z czego 109 to osobniki kwitnące, a 98 niekwitnące. Po przeprowadzeniu badań przeniesiono populację kukułki szerokolistnej na 6 wytypowanych stanowisk. Introdukcję przeprowadzono trzema różnymi metodami: wykopywano storczyki w monolitach, wprowadzając je w nowy biotop, wykopywano pojedyncze bulwy i wprowadzano w nowe siedlisko, ochrona ex situ z późniejszą próbą wprowadzenia w siedlisko naturalne. Rok po introdukcji Dactylorhiza majalis obserwuje się liczne wschody storczyków na wszystkich sześciu powierzchniach.

EN

In Poland, the Marsh Orchid (Dactylorhiza majalis) is the most common species of the orchid family. For years in the Landscape Park Gory Opawskie, namely in the area of the Shale Extraction and Grinding Factory in Jarnoltowek, there has been a location of the Marsh Orchid, which has never been described. At the beginning of 2006, the factory mentioned plans of extension of the exploitation area, which would cause a complete destruction of this location, and thus - specimens of protected plant species. This caused an urgent need to move the endangered population to a different location. Displacement was preceded by analysis of soil (humidity, reaction) and climate condition of the native habitat. Biometric measurements were taken - the height of specimens and length of inflorescences were measures, leaves were counted, and the density was described. Occurrence of 207 individuals was found, including 109 flowering and 98 - not flowering specimens. After this survey, the population of the Marsh Orchid was moved to 6 selected locations. This introduction was conducted by three different methods: orchids were dug out in monoliths, which were then introduced in a new habitat, single bulbs were dug out and introduced in a new habitat, protection ex situ followed by the later attempt of introduction in a natural habitat. Almost a year after the introduction of Dactylorhiza majalis numerous sprouting of orchids are observed at all six plots.

Słowa kluczowe

PL

kukułka szerokolistna; gatunek chroniony; introdukcja

EN

Marsh Orchid (Dactylorhiza majalis); introduction; protected plant species

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology
• Rocznik: 2009
• Tom: R. 14, NR 1-2
• Strony: 65--68
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., tab., wykr., rys.

Twórcy

autor

Sporek M.

• Zakład Ekologii i Ochrony Przyrody Uniwersytet Opolski ul. kard. B. Kominka 4, 45-035 Opole

autor

Sporek K.

• Zakład Ekologii i Ochrony Przyrody Uniwersytet Opolski ul. kard. B. Kominka 4, 45-035 Opole

Bibliografia

• [1] Zając A. i Zając M.: Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Nakładem Pracowni Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001.
• [2] Piekoś-Mirkowa H. i Mirek Z.: Atlas roślin chronionych - Flora Polski. Oficyna Wydawnicza Multico, Warszawa 2003.
• [3] Rudecki A., Sporek K.: Ekologiczna charakterystyka populacji
• Dactylorhiza majalis (Rchb.) Hunt et summerh. w Hutyrowej w śywieckim Parku Krajobrazowym. Acta. Univ. Vratislav. Prace Bot., 1995, LXIII, 33-43.
• [4] Marczonek A., Sarosiek J. i Staszewska E.: Ekologiczna charakterystyka wybranych gatunków storczyków z Siedmicy w Górach Kaczawskich i warunków ich występowania. Acta Univ. Vratislav., 1995, 1717, 5-31.
• [5] Rutkowski L.: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niŜowej. WN PWN, Warszawa 2004.
• [6] Kozdroń J., Mróz L., Sarosiek J. i Sołowij D.:. Effect of the edaphic conditions on the ecological differentiation of Dactylorhiza mzjalis (Rchb.) Hunt et Summerh. Populations, [W:] Proc. Symp. on Biology and Ecology of European Orchis held at Wroclaw University, Karpacz, May 30-June 3, 1985 (Ed. by Sarosiek J.). Acta Univ. Vratislav., 1990, 1055, 33-44.
• [7] Koszela M.: Ecological characteristic of the populations Dactylorhiza mzjalis (Rchb.) Hunt et Summerhayes and its habitat conditions in KoŜuchów locality (district Zielona Gora). [W:] Proc. Symp. on Biology and Ecology of European Orchis held at Wroclaw University, Karpacz, May 30-June 3, 1985 (Ed. by Sarosiek J.). Acta Univ. Vratislav., 1990, 1055, 143-153.
• [8] Snagovska M.C.: Sravnitelnaja charakteristika populacij Medicago falcata L. v raznych ekologičeskich uslovijach. Biul. MOJ. P. Biol., 1966, 21(4), 34-39.