Prof. arch. Józef Gałęzowski – Osiedle Uzdrowiskowe na Złotej Górze w Ojcowie

• Autorzy: Lenartowicz Krzysztof
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Prof. Józef Gałęzowski (1877−1963) był wybitnym przedstawicielem krakowskiej architektury. Obok szeregu znaczących projektów i realizacji architektonicznych, był też autorem kilku większych założeń przestrzennych. Artykuł dotyczy tej jego działalności. W okresie I wojny światowej opublikował (1915, 1916) projekty odbudowy wsi i miasteczek polskich. Zniszczenia wojenne zamierzał wykorzystać dla podniesienia standardu w trakcie odbudowy. Celem popularyzacji tej idei zorganizował objazdową wystawę rysunków i makiet oraz odczyty. Założył też Biuro Regulacji Miast w Krakowie i Lwowie (1917). Zaprojektował częściowo zrealizowane osiedla: robotnicze w Brześciu Kujawskim (1912), a w okresie międzywojennym: uzdrowiskowe w Ojcowie (1927) – omówione w artykule; robotnicze w Majdanie k. Stanisławowa (1929) i letniskowe w Bukownie (1933). Wszystkie zostały oparte na modelu miasta-ogrodu.

EN

Professor Józef Gałęzowski (1877−1963) was an eminent representative of Cracow architecture. Beside many important architectural projects and realizations, he was the author of several larger spatial developments, presented in this paper. During the WW I he published his reconstruction projects (1915, 1916) of Polish villages and towns. Gałęzowski planned to take advantage of war destruction to raise standard of housing conditions, and propagated the idea by organizing an itinerant exhibition of drawings and maquettes accompanied by public lectures. He also founded the Office of Towns’ Regulation in Cracow and Lvov (1917). Gałęzowski altogether designed the following developments, which partially had been realized: workers development in Brześć Kujawski (1912), spa development in Ojców (1927), workers development in Majdan near Stanisławów (today: Ukraine), and summer development in Bukowno (1933), all based on the garden city model.

Słowa kluczowe

PL

architekt; Gałęzowski Józef; Ojców; miasto-ogród

EN

architect; Gałęzowski Józef; Ojców National Park; spa development; garden city

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej ; Polska Akademia Nauk, Oddział w Lublinie
• Czasopismo: Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych
• Rocznik: 2017
• Tom: T. 13, nr 1
• Strony: 7--14
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., ryc.

Twórcy

autor

Lenartowicz Krzysztof

• Politechnika Lubelska, Wydział Budownictwa i Architektury, Samodzielna Pracownia Architektoniczna

Bibliografia

• [1] Lenartowicz, J.-K. (2013), “Józef Gałęzowski, architekt-artysta, nauczyciel” [W:] B. Bartkowicz (red.) 90-lecie istnienia Towarzystwa Urbanistów Polskich w Krakowie 1923−2013 . Politechnika Krakowska, TUP O/Kraków, Komisja AiU O/PAN Kraków, s. 46−56.
• [2] Lenartowicz, J.-K. (2014), “Józef Gałęzowski – modernista?” [W:] M. J. Sołtysik i R. Hirsch (red.) Modernizm w Europie. Modernizm w Gdyni. Architektura XX w. i jej waloryzacja. Urząd Miasta Gdyni, Gdynia (w druku).
• [3] Lenartowicz, J.-K. (2017), „The Urban Design and Planning Activity of Professor Józef Gałęzowski between 1912 and 1918 / Działalność planistyczna i urbanistyczna profesora Józefa Gałęzowskiego w latach 1912−1918” [W:] E. Węcławowicz-Bilska (red.) New Ideas in Planning for Territorial Development. Vol. I: New concepts of urban planning and spatial planning. Politechnika Krakowska, Kraków 2017, monografia 545, s. 37−56.
• [4] Łuczyńska-Bruzda, M., „Raport o stanie budownictwa w Ojcowskim Parku Narodowym”. Kraków 1976−1977. Maszynopis powielany.
• [5] Łuczyńska-Bruzda, M., Skuteczność planowania przestrzennego Ojcowskiego Parku Narodowego. Politechnika Krakowska, Kraków 1981.
• [6] Mitkowska, A., „Uzdrowisko w Ojcowie i jego park zdrojowy”. [W:] PRĄDNIK. Prace i materiały Muzeum im. Prof. W. Szafera. T. 10, (red.) K. Grodziska i J. Partyka, 1995, s. 105−134.
• [7] Nowak, J., „Ojców za Zawiszów, Krasińskich i Czartoryskich 1878−1945”. [W:] Zróżnicowanie i przemiany środowiska przyrodniczo-kulturowego Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. T. 2. Kultura. J. Partyka (red.). Ojcowski Park Narodowy i inni, Ojców 2004, s. 119−132.
• [8] Ojców. Komitet Rozbudowy Osiedla Uzdrowiskowego Ojców, Kraków 1927. Broszura reklamowa z planem parcelacyjnym 1:5000.
• [9] Partyka, J.; Żółciak, J., „Dziedzictwo kulturowe Ojcowskiego Parku Narodowego”. [W:] Ochrona dóbr kultury i historycznego związku człowieka z przyrodą w parkach narodowych. Ojcowski Park Narodowy, Ojców 2003, s. 353−364.
• [10] Partyka J. (red.) Zróżnicowanie i przemiany środowiska przyrodniczo-kulturowego Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. T. 2. Kultura . Ojcowski Park Narodowy i inni, Ojców 2004.
• [11] PRĄDNIK. Prace i materiały Muzeum im. Prof. W. Szafera. Tom 10. (red.) Karolina Grodziska i J. Partyka. OPN, Ojców 1995.
• [12] Sadowska, E. i Żółciak, J., „Willa Lenartówka”. Biała karta ewidencyjna zabytku architektury i budownictwa. 12 X 1990.
• [13] Zgórniak, M., Gałęzowski Józef . [Hasło w:] Allgemeines Künstler-Lexicon , Band 47, München-Leipzig 2005, s. 452−453.
• [14] Żółciak, J., „Budownictwo uzdrowiskowe na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego. Wybrane problemy architektury”. [W:] Zróżnicowanie ... (red.) J. Partyka, 2004, s. 145−154