Wody mineralne i lecznicze antykliny Iwonicza-Zdroju – Rudawki Rymanowskiej

• Autorzy: Chowaniec J. , Operacz T.

Warianty tytułu

EN

Mineral and therapeutic waters of the Iwonicz-Zdrój–Rudawka Rymanowska anticline

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Antyklina (fałd) Iwonicza-Zdroju–Rudawki Rymanowskiej jest jedną z najbardziej interesujących pod względem hydrogeologicznym struktur tektonicznych w obrębie jednostki śląskiej. Występujące tu wody lecznicze charakteryzują się zawartością CO2 dochodzącą do 1102 mg/dm3. Dwutlenek węgla obserwuje się również w wodzie w otworach wiertniczych, jednakże w mniejszych ilościach. W Iwoniczu-Zdroju są to wody od 0,09% Cl–HCO3–Na, I, Br, HBO2 do 1,94% kwasowęglowa Cl–HCO3–Na, I, zaś w Rymanowie-Zdroju od 0,17% wody Cl–HCO3–na do 0,83% szczawa Cl–HCO3–Na, I.

EN

The Iwonicz-Zdrój–Rudawka Rymanowska Anticline (fold) is one of the most interesting in terms of hydrogeology tectonic structures within the Silesian unit. Therapeutic waters occurring here have a CO2 content of up to 1102 mg/dm3. Carbon dioxide in smaller quantities is also present in the boreholes. In Iwonicz-Zdrój the mineral waters are of type from 0.09% Cl–HCO3–Na, I, Br, HBO2 to 1.94% Cl–HCO3–Na, I containing carbon dioxide, while in Rymanów-Zdrój from 0.17% Cl–HCO3–Na to 0.83% carbonated water Cl–HCO3–Na, I.

Słowa kluczowe

PL

woda lecznicza; płaszczowina śląska; Karpaty zewnętrzne

EN

therapeutic water; Silesian unit; Outer Carpathians

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2013
• Tom: nr 456 Hydrogeologia z. 14/1
• Strony: 81--87
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Chowaniec J.

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Karpacki, 31-560 Kraków, ul. Skrzatów

autor

Operacz T.

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Karpacki, 31-560 Kraków, ul. Skrzatów

Bibliografia

• 1. BARAN A., HAŁAS S., 2011 - Badania izotopowe wód mineralnych Iwonicza-Zdroju i Lubatówki. Biul. Państw. Inst. Geol. 444: 5-14.
• 2. CHOWANIEC J., 2004 — Wody podziemne wschodniej części Karpat i zapadliska przedkarpackiego oraz ich ochrona. W: LXXV Zjazd Naukowy PTG. Iwonicz Zdrój, 22–25 września 2004 r. Jasło, Kraków, 79–91.
• 3. DOWGIAŁŁO J., 1980 — Poligenetyczny model karpackich wód chlorkowych i niektóre jego konsekwencje. W: Mat. Symp. „Współczesne Problemy Hydrogeologii Regionalnej”, 275–290. Wyd. Geol., Warszawa.
• 4. DULIŃSKI M., 2005 — Rezultaty badań stężenia uranu i stosunku aktywności 234U/238U oraz składu izotopowego tlenu, wodoru i stężenia trytu w wodach mineralnych obszaru Rymanowa i Klimkówki. FIS AGH, Kraków.
• 5. LEŚNIAK P.M., 1985 — Open CO2-underground water system in West Carpathians – chemical and isotopic evidence. Chem. Geol. 49: 275–286.
• 6. OSZCZYPKO N., ZUBER A., 2002 — Geological and izotopic evidence of diagenetic waters in the Polish Flysch Carpathians. Geol. Carpathica, 53, 4: 257–268.
• 7. POROWSKI A., 2001 — Charakterystyka czasoprzestrzennej zmienności chemizmu wód zmineralizowanych antykliny iwonickiej. Prz. Geol., 49: 317–325.
• 8. POROWSKI A., 2006 — Origin of mineralized waters in the Central Carpathian Synclinorium, SE Poland. Stud. Geol. Pol., 125: 1–67.
• 9. PORWISZ B., CHOWANIEC J., GORCZYCA G., KOWALSKI J., KOZIARA T., 2002 — Dokumentacja hydrogeologiczna zasobów dyspozycyjnych wód leczniczych i towarzyszących im lub występujących odrębnie wód potencjalnie leczniczych na obszarze Karpat i zapadliska przedkarpackiego. Zadanie A1 – Iwonicz - Rymanów Zdrój. Arch. Przed. Geol. S.A. Kraków.
• 10. RAJCHEL L., CZOP M., MOTYKA J., RAJCHEL J., 2011 — Skład chemiczny wód mineralnych i leczniczych rejonu Iwonicza i Rymanowa. Biul. Państw. Inst. Geol., 445: 549–560.
• 11. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. — Prawo geologiczne i górnicze (DzU 2011 Nr 163, poz. 981).
• 12. WDOWIARZ S., ZUBRZYCKI A., FRYSZTAK-WOŁKOWSKA A., 1991 — Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1 : 50 000 arkusz Rymanów (M-34-92-B) wraz z objaśnieniami. Narod. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• 13. ZUBER A. (red.), 2007 — Metody znacznikowe w badaniach hydrogeologicznych. Poradnik metodyczny. Oficyna Wyd. PWr, Wrocław.
• 14. ZUBER A., GRABCZAK J., 1985 — Pochodzenie niektórych wód mineralnych Polski południowej w świetle dotychczasowych badań izotopowych. W: Aktualne problemy hydrogeologii (red. A. S. Kleczkowski): 135–148. Wyd. AGH, Kraków.