Tynki renowacyjne jako ochrona murów przed zniszczeniem wskutek krystalizacji soli

• Autorzy: Konca P. , Maćkowiak A. , Koniorczyk M.

Identyfikatory

DOI

10.7862/rb.2016.199

Warianty tytułu

EN

Renovation plaster as a protection against salt crystallization induced damage

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono badania dotyczące ochrony konstrukcji murowych przed zniszczeniem wskutek krystalizacji soli. Omówiono mechanizmy destrukcji wywołanej solą i warunki, w jakich do niej dochodzi. Przedstawiono rodzaje soli najczęściej występujących w warunkach rzeczywistych, a także zjawiska towarzyszące migracji roztworu i procesowi krystalizacji. Zdefiniowano ciśnienie krystalizacji, jako funkcję przesycenia roztworu oraz wielkości i kształtu porów, w których aktualnie następuje krystalizacja. Następnie określono klasy zasolenia konstrukcji murowych oraz układ warstw tynków renowacyjnych i ich wymiary zgodnie z zaleceniami niemieckiego instytutu WTA. Podkreślono, iż tynk renowacyjny to w rzeczywistości system składający się z obrzutki, warstwy podkładowej - magazynującej, tynku renowacyjnego - nawierzchniowego oraz ewentualnych szpachli i farb. Takie rozwiązanie ma za zadanie przesunąć strefę krystalizacji poza lico muru. W ostatniej części pracy przedstawiono wyniki badań tynku lekkiego cementowo– wapiennego na bazie perlitu ekspandowanego oraz popularnego przemysłowego tynku renowacyjnego pod kątem spełnienia wymagań normowych będących warunkiem wprowadzenia produktu na polski rynek. Przeanalizowano również spełnienie przez badane tynki kryteriów stawianych przez instrukcję instytutu WTA. Sprawdzono parametry świeżej mieszanki, przede wszystkim konsystencję, gęstość, zawartość porów powietrza. Dla stwardniałej mieszanki określono między innymi gęstość, porowatość, parametry wytrzymałościowe, paroprzepuszczalność, absorpcje wody i odporność na sole. Badania pokazują, iż ostatnie dwie cechy stanowią zasadniczą przeszkodę dla stosowania tynku lekkiego do zasolonych murów.

EN

We present the research aims at the better protection of brick wall against salt crystallization induced damage. Damage mechanisms and conditions enable destruction were elaborated. We present salts, which are most destructive in real constructions. The formula defining crystallization pressure as a function of solution supersaturation ratio and the size and shape of pores, where the crystallization proceeds, is defined. Classes of salt content and the dimensions of composite layers due to German WTA Institute is given. It is also stressed that renovation plaster is actually a whole system containing rendering, ground plaster coat – as salt storage, renovation plaster – external protective layer and additional putties and paints. The paper is finished with the results of experimental research on the comparison of light lime-cement plaster with expanded perlite and popular commercial-made renovation plaster. Whole range of research of fresh and hardened mortars has been performed. For fresh mortar especially the consistence, density and content of air pores has been evaluated. The hardened product has been examined due to set density, porosity, compressive and bending strength, diffusion, water absorption coefficient and resistance to salts damage. Two last properties doesn’t allow to apply light plasters for salt attacked walls.

Słowa kluczowe

PL

budynek zabytkowy; trwałość; konstrukcja; transport; krystalizacja soli; tynk wielowarstwowy

EN

historical building; durability; construction; salt transport; crystallization; composite plaster

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej
• Czasopismo: Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture
• Rocznik: 2016
• Tom: z. 63, nr 3
• Strony: 177--184
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Konca P.

• Politechnika Łódzka, Katedra Fizyki Budowli i Materiałów Budowlanych, Al. Politechniki 6, 90-924 Łódź

autor

Maćkowiak A.

• Politechnika Łódzka, Katedra Fizyki Budowli i Materiałów Budowlanych, Al. Politechniki 6, 90-924 Łódź

autor

Koniorczyk M.

• Politechnika Łódzka, Katedra Fizyki Budowli i Materiałów Budowlanych, Al. Politechniki 6, 90-924 Łódź

Bibliografia

• [1] WTA Merkblatt 2-9-04 Sanierputzsysteme, Monachium 2004.
• [2] Domasłowski W., red., Zabytki kamienne i metalowe, ich niszczenie i konserwacja profilaktyczna, Toruń 2011.
• [3] Frӧssel F., Osuszanie murów i renowacja piwnic, Warszawa 2007.
• [4] Praca zbiorowa pod kier. P. Klemm, Budownictwo ogólne, Tom 2, Fizyka budowli, Warszawa 2005.
• [5] H. Stankiewicz, Zabezpieczenie budowli przed wilgocią, wodą gruntową i korozją, Warszawa 1984.
• [6] M. Rokiel, Tynki renowacyjne w świetle normy „PN-EN 998-1 Wymagania dotyczące zapraw do murów. Część 1. Zaprawa tynkarska” oraz instrukcji „WTA nr 2-9-04 Sanierputzsysteme”, Inżynier budownictwa 9/2012.
• [7] PN-EN 998-1:2012, Wymagania dotyczące zapraw do murów. Część 1: Zaprawa tynkarska.
• [8] Koniorczyk, M., Gawin, D., Modelling of salt crystallization in building materials with microstructure –Poromechanical approach, Construction and Building Materials, 2012, 860-873.
• [9] Steiger, M., Crystal growth in porous materials-I: the crystallization pressure of large crystals. Journal of Crystal Growth 282, 2005, 455–469.
• [10] Steiger, M., Crystal growth in porous materials-II: Influence of crystal size on the crystallization pressure. Journal of Crystal Growth 282, 2005, 470-481.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017)