Turystyka jako czynnik przemian środowiska przyrodniczego północnej części Beskidów Wschodnich (Ukraina)

• Autorzy: Quirini-Popławski Ł.

Warianty tytułu

EN

Tourism as a factor in environmental change in northern part of the east Beskidy mountains (Ukraine)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Walory przyrodnicze i krajobrazowe stanowią główny element kształtujący atrakcyjność turystyczną Beskidów Wschodnich. Tradycje turystyki tego regionu sięgają pierwszej połowy XIX wieku. W ostatnim dziesięcioleciu funkcja turystyczna rozwija się wyjątkowo dynamicznie, szczególnie w uznanych już obszarach recepcji ruchu turystycznego – Truskawcu i dolinie Prutu. W artykule dokonano identyfikacji szeregu konfliktów w relacji człowiek-środowisko: pomiędzy intensywnym rozwojem i funkcjonowaniem osadnictwa turystycznego a stanem środowiska przyrodniczego (A), intensywnym ruchem samochodowym a stanem środowiska (B), intensywnym użytkowaniem terenów rekreacyjnych a stanem środowiska związany jest z silną presją turystyczną na obszary koncentracji turystyki masowej (C), funkcjonowaniem szerokorozumianej infrastruktury narciarskiej a stanem środowiska przyrodniczego związany z zmianą dotychczasowego użytkowania ziemi (D), zagospodarowaniem turystycznym a jakością krajobrazu (E).

EN

Natural and especially landscape values constitute a major factor creating the touristic attractiveness of the East Beskidy Mountains. The traditions of tourism in the area date back to the early 19 century, but it has been last ten years only, when the touristic function has developed extremely dynamic. It concerns especially these regions, like Truskavets and the Pruth Valley, which have gained its renown as the tourism receptors already before. Several environmental conflicts have been identified in article, basing on the results of the field researches: intensive development and functioning of tourist settlements and the condition of the natural environment (A), intensive traffic and the condition of the natural environment (B), intensive use of recreation areas and the condition of the natural environment, related to the strong tourist pressure on the areas of concentration of massive tourism (C), functioning of the widely understood ski infrastructure and the condition of the natural environment, related to the changes of the traditional land use (D), tourist infrastructure and the quality of landscape (E).

Słowa kluczowe

PL

środowisko przyrodnicze; turystyka; konflikt; planowanie przestrzenne; Beskidy Wschodnie; Ukraina

EN

natural environment; tourism; conflict; spatial planning; East Beskidy Mts.; Ukraine

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2011
• Tom: R. 108, z. 6-A
• Strony: 271--279
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz., il., tab.

Twórcy

autor

Quirini-Popławski Ł.

• Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Wydział Biologii i Nauk o Ziemi, Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

• [1] Balon, J., German K., Maciejowski W., Ziaja W., Współczesne przemiany środowiska przyrodniczego i ich wpływ na funkcjonowanie Karpat Polskich, [w:] German K., Balon J. (red.), Przemiany środowiska przyrodniczego Polski a jego funkcjonowanie, Problemy Ekologii Krajobrazu, X, IG iGP UJ , Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu, Kraków 2001, 553-561.
• [2] Balon J., Regionalne zróżnicowanie konfliktów człowiek-środowisko na obszarze Tatrzańskiego Parku Narodowego, [w:] Partyka J. (red.), Użytkowanie turystyczne parków narodowych, Ojców 2002, 715-722.
• [3] Биркович В.І., Сільський зелений туризм – пріоритет розвитку туристичної галузі України, Науково-аналітичний щоквартальний збірник, 6, 2008, 138-143.
• [4] Габрель М.М., Методологические основы пространственной организации градостро-ительных систем (на примере Карпатского региона), Державний НДІ теорії та історії архітектури і містобудування, Київ 2002.
• [5] Гук Н., Перспективні напрямки розвитку туризму в регіоні Українських Карпат, Дрогобицький державний педагогічний університет, Дрогобич 2007.
• [6] Гуль Н., Сенчина Б., Хомин Б., Проблема сталого функціонування національних парків карпатського регіону, Вісник Львівського університету (Серія географічна), 32, 2005, 155-162.
• [7] Гулич О., Рекреаційний потенціал Українських Карпат та сучасний стан його освоєння, Національна Академія Наук України, Інститут Регіональних Досліджень, Львів 2004.
• [8] Jodłowski M., Antropogeniczne przemiany środowiska przyrodniczego Tatr pod wpływem turystyki, [w:] German K., Balon J. (red.), Przemiany środowiska przyrodniczego Polski a jego funkcjonowanie, Problemy Ekologii Krajobrazu, X, IG iGP UJ , Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu, Kraków 2001, 796-803.
• [9] Kondracki J., Karpaty, Wyd. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1978.
• [10] Krzymowska-Kostrowicka A., Geoekologia turystyki i wypoczynku, PWN , Warszawa 1997.
• [11] Krzymowska-Kostrowicka A., Geoekologia turystyki – nowy kierunek badawczy w geografii turyzmu, [w:] Turyzm, 9, 1999, 29-36.
• [12] Кудла Н., Структурні зміни діяльності особистих селянських господарств у сфері надання туристичних послуг, [w:] Географія i Туризм: Європейський Досвід, 2009, 83-84.
• [13] Kurek W., Faracik R., Mika M., Pawlusiński R., Pitrus E., Ptaszycka-Jackowska D., Turystyka, PWN, Warszawa 2007.
• [14] Maryskevych O., Shpakivska I., Didukh O., Wyzwania i szanse dla ochrony przyrody w karpackich parkach narodowych na Ukrainie, Roczniki Bieszczadzkie, 15, 2007, 105-118.
• [15] Mika M., Turystyka a przemiany środowiska przyrodniczego Beskidu Śląskiego, IG iGP UJ , Kraków 2004.
• [16] Миронов Ю.Б., Чинники перспективного розвитку туристичного бізнесу в сез «Курортополіс Трускавець”, Молодь і Ринок, 4, 2003, 94-96.
• [17] Potoniec A., Przyrodnicze konsekwencje antropopresji na Jaworzynie Krynickiej, [w:] German K., Balon J. (red.), Problemy Ekologii Krajobrazu, X, 2001, 707-712.
• [18] Quirini-Popławski Ł., Walory przyrodnicze i kulturowe jako podstawa atrakcyjności turystycznej Beskidów Wschodnich na obszarze obwodów lwowskiego i iwanofrankiwskiego (Ukraina), [w:] M. Mika (red.), Prace Geograficzne, 125, 2011, (w druku).
• [19] Рутинський М.Й., Зінько Ю.В., Сільський туризм, Знання, Київ 2006.
• [20] Szalewska E., Problemy jakości przestrzeni i architektury turystycznej, [w:] Strategia rozwoju turystyki poprzez podnoszenie jakości, Światowa Organizacja Turystyki, Urząd Kultury Fizycznej i Turystyki, Kraków 1998, 45-46.
• [21] Warszyńska J., Jackowski A., Podstawy geografii turyzmu, PWN, Warszawa 1978.
• [22] Закон України Про ратифікацію Протоколу про збереження і стале використання біологічного та ландшафтного різноманіття до Рамкової конвенції про охорону та сталий розвиток Карпат, підписаної у м. Києві 22 травня 2003 року (4 вересня 2009 року, N 1621-VI).
• [23] Зінько Ю., Мальська М., Мандюк Н., Модель територіальної організації санаторно-курортної та рекреаційно-туристичної галузей львівщини до 2031 року, [w:] Географія i Туризм: Європейський Досвід, 2009, 442-449.