Koncepcje planowania operacji na początku XXI wieku

• Autorzy: Paździorek P.

Warianty tytułu

EN

Operation planning concepts at the beginning of the 21st century

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Analitycy i teoretycy wojskowi, a przede wszystkim dowódcy i sztaby działający w obszarze sztuki operacyjnej poszukują nowych koncepcyjnych narzędzi planistycznych, współmiernych do dzisiejszych wymagań. Panuje powszechny osąd, że stosowanie starych analogii wieku industrialnego nie jest w stanie sprostać intelektualnej gimnastyce pożądanej w przypadku zadań XXI wieku. Celem artykułu jest zaprezentowanie wniosków z analiz szeregu innowacyjnych rozwiązań rozwijanych i wprowadzanych w okresie ostatnich dwóch dekad, które miały być antidotum na niepowodzenia wojsk w osiągnięciu celów operacyjnych i strategicznych. Są wśród nich takie koncepcje jak koncepcja natychmiastowych decydujących działań (Rapid Decise Operations RDO), mająca usprawniać planowanie, którą ostatecznie podważono i odrzucono. Koncepcja przedstawiana w doktrynach działań połączonych gdzie wprowadzono planowanie oparte na skutkach (Effect-based-planning EBP) w odniesieniu do działań opartych na skutkach (Effect-based-operations EBO). Artykuł analizuje również aspekty związane z koncepcją ocen sieci operacyjnej (Operational net Assessment ONA) oraz systemową analizą systemów (System-of-Systems Analysis SoSA). Początkowo okrzyknięte jako nowoczesne narzędzia sztuki operacyjnej i planowania, wciąż stanowią temat dyskusji i polemik co do zasadności ich wykorzystania.

EN

Analysis, military theorists and commanders and staffs acting in the area of operations seek new conceptual planning tools, commensurate with today's requirements. There is widespread judgment that the old analogy of the industrial age is unable to meet the intellectual gymnastic required for the 21st century. This article tries to analyse a range of innovative concepts developed and implemented over the last two decades, with were to be an antidote to the failure to achieve operational and strategic objectives. They include concepts such as the concept of Rapid decisive Operations (RDO) having improved planning, which ultimately has been refuted and rejected. The concept presented in the doctrines of joint operations introduced Effect-based-planning (EBP) for Effect-based-operations (EBO). This article also analyses aspects relating to the Operational Net Assessment (ONA) and System-of-Systems Analysis(Sosa). Initially hailed as modern tools in operational planning, they still remain the subject of discussion and polemics addressing the legitymacy of their use.

Słowa kluczowe

PL

planowanie operacji; myślenie operacyjne; sieć operacyjna

EN

operational planning process; design; effect based operations; contemporary complex operational environment

• Wydawca: Akademia Sztuki Wojennej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe AON
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 4(101)
• Strony: 12--46
• Opis fizyczny: Bibliogr. 31 poz.

Twórcy

autor

Paździorek P.

• Akademia Obrony Narodowej

Bibliografia

• 1. P. Paździorek, Myśl operacyjna w koncepcjach projektowania operacyjnego przełomu XX w. [w:] P. Paździorek i inni, Myśl operacyjna, P.H.U. Krystel, Warszawa 2014, s. 23.
• 2. J. N. Mattis, USJFCOM Commander's Guidance for Effects-based Operations, Parameters 38, nr 3 jesień 2008, s. 23.
• 3. P. Van Riper, EBO: There Was No Baby in the Bathwater, Joint Force Quarterly 52, styczeń 2009, s. 82-83.
• 4. R. McNamara, In Retrospect: The Tragedy and Lessons of Vietnam, New York: Random House, 1995, s. 237-238.
• 5. M. Vego, Effects-based Operations: A Critique, Joint Force Quarterly 41, kwiecień 2006, s. 51-57.
• 6. J. Kelly, D. Kilcullen, Chaos versus Predictability: A Critique of Effects-Based Operations, Australian Army Journal 2, nr 1, zima 2004, s. 87.
• 7. D. Deptula, Effects-based Operations: Change in the Nature of Warfare, Arlington, VA: Aerospace Education Foundation, 2001.
• 8. P. Paździorek, Koncepcje naukowe w sztuce wojennej, [w:] Obronność jako dyscyplina naukowa, pod red. A. Polak i K. Krakowski, Warszawa AON, 2015, s. 193.
• 9. J. Bradley, Mach's Philosophy of Sciences, s. 139.
• 10. Popper, Logika naukowego odkrycia.
• 11. M. Vego, Systems versus Classical Approach to Warfare, Joint Force Quarterly 52, styczeń 2009, s. 42.
• 12. J. Sumida, The Clausewitz Problem, Army History, jesień 2009, s. 18.
• 13. L. Bertalanffy, General System Theory: Foundations Development Applications, New York: George Brazillier, 1969, s. 11-12.
• 14. E. Laszlo, The Systems View of the World: A Holistic Vision for Our Time, Cresskill: Hampton Press 1996, s. 9-10.
• 15. P. Checkland: Soft Systems Methodology: A 30-Year Retrospective, New York: John Wiley & Sons 2005, s. 149-150.
• 16. C. Dalton, Systemic Operational Design: Epistemological Bumpf or the Way Ahead for Operational Design?, Fort Leavenworth, Kansas, United States Army Command and General Staff College, School of Advanced Military Studies Course Paper, 2006, s. 26-27.
• 17. The new Lexicon Webster's Encyclopedic Dictionary of the English Language, New York: Lexicon Publications, 1988, s. 1016.
• 18. R. Giffin, Superstitious Rituals. Nad've Inductivism in Command and Control Doctrine; Its Causes, Consequences and Cures, Director Information Management – Strategic Planning, materiał prezentowany na 7 konferencji ICCRTS, w Quebec we wrześniu 2002, s. 12.
• 19. J. Schmitt, A Systemic Concept for Operational Design, U.S.MC Warfighting Laboratory http:/www.mcwl.usmc.milfiledownload.cfm?filesource=cc:%5CMCWLFiles%5CCP%5CSchmittDesignv10withBibliography.pdf; [dostęp 19 marca 2013] s. 15.
• 20. S. Naveh, Process Notes on Systemic Operational Design, 4-7.
• 21. K. Michael, The Israeli Defense Forces as an Epistemic Authority: An Intellectual Challenge in the Reality of the Israeli-Palestinian Conflict, The Journal of Strategic Studies 30, nr 3, czerwiec 2007, s. 437-443.
• 22. H. Wass de Czege, Systemic Operational Design: Learning and Adapting in Complex Missions, Military Review 89 styczeń-luty 2009, s. 3.
• 23. T. Ruby, Effects-based Operations: More Important Than Ever, Parameters38, nr 3, jesień 2008, s. 30.
• 24. J. Pearl, The Art and Science of Cause and Effect, Causality, Models, Reasoning and Inference Cambridge: Cambridge University Press, 2000, s. 336-338.
• 25. W. Salmon, Causality and Explanation, New York: Oxford University Press, 1998, s. 15.
• 26. M. Hatch, A. Cunliffe, Organizational Theory, 2d ed., Oxford: Oxford University Press, 2006, s. 14.
• 27. S. J. Banach, A. Ryan, The Art of Design: A Design Methodology, Military Review 89, marzec-kwiecień 2009, s. 107.
• 28. H. J. Rittel, M. Webber, Dilemmas in the General Theory of Planning, Policy Sciences 4, 1973, s. 161.
• 29. E. Alexander, Design in the Decision-Making Process, Policy Sciences 14, 1982, s. 280.
• 30. R. Axelrod, M. Cohen, Harnessing Complexity: The Organizational Implications of a Scientic Frontier New York: Basic Books, 2000, s. 117-151.
• 31. J. Soeters, The (un)importance of the Effect Based Approach in the Afganistan operations, dokument prezentowany na 10 konferencji EROGMAS w Sztokholmie, Szwecja, czerwiec 2009, s. 6.