Twórczość Dominikusa Böhma na Śląsku. Cz. 3

• Autorzy: Żurakowska E. M.

Warianty tytułu

EN

Dominikus Böhm's Artistic Works in Silesia. Pt. 3

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Okres śmiałej awangardy architektonicznej pierwszej połowy XX wieku to również czas niezwykłej weny twórczej niemieckiego architekta Dominikusa Böhma. Tworzył on niejako na uboczu owej awangardy. Inspiracji poszukiwał zarówno w historyzmie jak i wkraczających na rynek nowych technologiach dynamicznie pędzącej industrialnej cywilizacji stali, betonu i szkła. Architekt o ugruntowanej w latach 20-tych XX w. pozycji w Niemczech został zaproszony na Śląsk w nadziei zbudowania nowoczesnego założenia urbanistycznego młodego, przemysłowego organizmu miejskiego – Zabrza. Niestety zadanie nie powiodło się. I tak Dominikus Bohm pozostawił po sobie zaledwie kilka budynków użyteczności publicznej i Kościół Św. Kamila - zlokalizowane w obrębie Placu Traugutta oraz kościół Św. Józefa położony w innej części miasta. W kościele Św. Józefa zaś wspaniałe witraże własnego projektu, jako plastyczne dopełnienie zaproponowanej bryły architektonicznej.

EN

The period of daring architectural avant-garde during the first half of the 20th century was also the time of unusual creativity of Dominikus Böhm’s German architect. The artist created, could be said, a bit off the beaten track avant-garde movement. Böhm was seeking inspiration both in history and new technologies coming onto the market as an effect of rapidly developing industrial civilization promoting steel, concrete and glass. Widelyknown and respected German architect in the 1920s was invited to Silesia hoping to establish modern urban conception for the young industrial city of Zabrze. Unfortunately, the not successful task. Dominikus Böhm left behind him only a few public buildings and the St. Kamil’s Church situated within Traugutta’s Square and the St. Joseph’s Church situated in another part of town. There are Dominikus Bohm's stained glass in the St. Joseph Church. These stained glass are gorgeous and they are a complement of the proposed architecture.

Słowa kluczowe

PL

architektura; twórczość; miasto; sacrum; witraż

EN

architecture; artistic works; city; sacred; stained glass

• Wydawca: Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
• Czasopismo: Przestrzeń i Forma
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 18
• Strony: 291--304
• Opis fizyczny: Bibliogr.12 poz., rys.

Twórcy

autor

Żurakowska E. M.

• Politechnika Krakowska, Wydział Architektury, Instytut Historii Architektury i Konserwacji Zabytków

Bibliografia

• [1] BEDNARSKI Adam: Zarys modernistycznej architektury Gliwic (1919-1939), działalność architektoniczno-budowlana Karla Schabika. Gliwice: Politechnika Śląska, 2009.
• [2] CHOJECKA Ewa: Pomiędzy Tradycją a nowoczesnością architektura sakralna na polskim i niemieckim Górnym Śląsku 1918-1939. W: CHOJECKA Ewa (Red.). Sztuka Górnego Śląska od średniowiecza do końca XX wieku. Katowice: Muzeum Śląskie, 2004, s. 391-409.
• [3] HABBEL Josef: Dominikus Böhm Ein Deutscher Baumeister. Regensburg: 1943.
• [4] KOWALEWSKI Maciej, KRÓLIKOWSKA Anna Małgorzata: Miasto i sacrum. NOMOS, 2011.
• [5] KOZŁOWSKI Dariusz: Mój ulubiony budynek. Zagubiona świątynia albo podróż (sentymentalna) do miejsc i rzeczy. „Architektura – Murator” (7(10), lipiec 1999, s. 56-57.
• [6] KOZŁOWSKI Dariusz: Nauka architektury albo przechadzanie się po labiryncie – czyli dziedzictwo ziemi. W: Kozłowski Dariusz. Architektura i dobra kultury – tożsamość i kontynuacja tradycji. Kraków: PAN – Politechnika Krakowska – Wyd. Strzecha, 2000, s. 55-60.
• [7] NORMAN Edward: Dom Boga. Warszawa: Arkady, 2007.
• [8] Ks. PYRCHAŁA Paweł: Historia Kościoła i parafii Św. Józefa w Zabrzu. Zabrze: Parafia pw. Św. Józefa, 1995.
• [9] TOMAN Rolf Toman: Katedry i Kościoły. Parragon, 2008.
• [10] TOMAN Rolf: Historia architektury od starożytności po czasy współczesne. Parragon, 2009.
• [11] WAGNER Tomasz: Architektura sakralna D. Böhma na Górnym Śląsku. Praca doktorska. Gliwice: Politechnika Śląska, 2002.
• [12] WAGER Tomasz: Zabrze nieznane oblicza Śląskiej Architektury. Tom.1. Katowice-Zabrze: 2003.