Zawartość siarki całkowitej w złożach monokliny Zofiówki (SW część Górnośląskiego Zagłębia Węglowego)

• Autorzy: Marcisz M.

Warianty tytułu

EN

Total sulphur content in deposit of the Zofiówka monocline (SW part of Upper Silesian Coal Basin)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dokonano charakterystyki zmian zawartości siarki całkowitej w 29 pokładach węgla kamiennego złóż Pniówek i Zofiówka, występujących w monoklinie Zofiówki – obszarze o podstawowym znaczeniu dla polskiej bazy węgli koksowych. Wytypowane do badań pokłady reprezentują warstwy siodłowe, rudzkie, załęskie i orzeskie, tj. pokłady grup 500, 400 i 300 (namur B – westfal B). Charakterystyki zmian S_t^d dokonano na podstawie utworzonej cyfrowej bazy danych obejmującej 2730 próbek, spośród których w 2661 oznaczono zawartość tego pierwiastka. Przeprowadzono podstawowe analizy statystyczne, za pomocą których określono m.in. liczbę próbek, w których oznaczono zawartość siarki całkowitej w poszczególnych pokładach, a także min., maks. oraz średnią zawartość tego pierwiastka w danym pokładzie. Prześledzono zmiany zawartości siarki całkowitej w układzie wertykalnym (wraz z głębokością) i horyzontalnym (w dwóch kierunkach: E-W oraz N-S). Wykreślono także mapy izoliniowe zawartości siarki całkowitej we wszystkich badanych pokładach węgla. [...] Przedstawione w artykule rezultaty stanowią część wyników uzyskanych w ramach projektu badawczego pt.: „Inteligentna koksownia spełniająca wymagania najlepszej dostępnej techniki”, opartego na współpracy nauki z przemysłem, realizowanego w ramach Programu Operacyjnego „Innowacyjna Gospodarka” i finansowanego w większości ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

EN

This document outlines the characteristics of variability in the total sulphur content of 29 bituminous coal seams from the Pniówek and Zofiówka deposits. These deposits occur in the Zofiówka Monocline – a primary resource base for Polish coking coals. The coal seams chosen for study include the Saddle, Ruda, Załęże, and Orzesze beds ranging from Namurian B to Wetphalian A. Characterizing the variability in total sulphur content was accomplished on the basis of 2,730 samples, where the content of S_t^d was determined in 1,674 of the samples. Elementary statistical analysis was conducted. The number of samples, minimum, maximum, and mean value of S_t^d were determined in every analyzed coal seam. The variability of total sulphur content was observed in vertical (with depth) and horizontal (in E-Wand N-S) directions. Contour maps of total sulphur content for all studied coal seams were also generated. [...] The results were obtained within the framework of the research project “Smart coke plant fulfilling requirements of the best available technology”, implemented since 2008 and financed by the funds of POIG (Innovative Economy Operational Program).

Słowa kluczowe

PL

węgiel kamienny; parametry jakości; siarka całkowita; Górnośląskie Zagłębie Węglowe

EN

bituminous coal; quality parameters; total sulphur; Upper Silesian Coal Basin

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN ; Komitet Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi PAN
• Czasopismo: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 29, z. 3
• Strony: 61--77
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Marcisz M.

• Politechnika Śląska, Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla, Centrum Badań Technologicznych, Zabrze

Bibliografia

• [1] Chmura A., 1990 – Zmiany zawartości siarki w Gornośląskim Zagłębiu Węglowym na przykładzie wybranych pokładów. Gospodarka Surowcami Mineralnymi, t. 6, z. 4, 710–731,Wyd. CPPGSMiE,Kraków–Warszawa.
• [2] Diessel C.F.K., 1992 – Coal–Bearing Depositional Systems. Springer-Verlag, Berlin–Heidelberg 1992.
• [3] Gabzdyl W., 1987 – Petrografia węgla. Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice.
• [4] Górecki J., 1985 – Siarka w polskich złożach węgla kamiennego. Gospodarka Surowcami Mineralnymi, t. 1, z. 1, 111–120, Wyd. CPPGSMiE, Kraków–Warszawa.
• [5] Kokowska M., 1997 –Mineralizacja siarczkowa na tle budowy petrograficznej pokładu 610 ZWSM „Jadwiga” (dawniej KWK „Pstrowski”). Zesz. Nauk. Pol. Śl., s. Górnictwo, z. 235, s. 99–113, Gliwice.
• [6] Kokowska M., 1999 – Charakterystyka zmienności zasiarczenia węgla w pokładach 610 i 620 w KWK „Marcel” ruch „1-Maja” i KWK „Rydułtowy” (rejon rybnicki). Zesz. Nauk. Pol. Śl, s. Górnictwo, z. 241, s. 107–125, Gliwice.
• [7] Kokesz Z., 2010 – Geostatystyczna analiza zmienności zawartości siarki w wybranych pokładach węgla GZW. Gospodarka Surowcami Mineralnymi, t. 26, z. 3, 95–110, Wyd. IGSMiE, Kraków.
• [8] Marcisz M., 2010b – Szacowanie gęstości opróbowania pokładów węgla kamiennego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice.
• [9] Marcisz M., 2010a – Ocena bazy zasobowej węgla koksowego w KWK Zofiówka i KWK Pniówek JSW SA. Gospodarka Surowcami Mineralnymi, t. 26, z. 2, 5–23, Wyd. IGSMiE, Kraków.
• [10] Mielecki T., 1972 – Wiadomości o badaniu i własnościach węgla. Wyd. Śląsk, Katowice.
• [11] Mucha J., Wasilewska M., 2005 – Dokładność interpolacji zawartości siarki i popiołu w wybranych pokładach węgla kamiennego GZW. Gospodarka Surowcami Mineralnymi, t. 21, z. 1, 6–21,Wyd. IGSMiE, Kraków.
• [12] Nieć M., 1982 – Geologia kopalniana. Wyd. Geologiczne, Warszawa.
• [13] Probierz K., Marcisz M., 2010a – Estimation of the hard coal quality in a deposit in view of national and international standards. Archiwum Górnictwa, vol. 55, nr 4, 847–863, Kraków.
• [14] Probierz K., Marcisz M., 2010b – Changes of coking properties with depth of deposition in coal seams of Zofiówka monocline (SW part of Upper Silesian Coal Basin, Poland). Gospodarka Surowcami Mineralnymi, t. 26, z. 4, 71–87, Wyd. IGSMiE, Kraków.
• [15] Probierz K., Marcisz M., 2011 – Trafność szacowania jakości węgla kamiennego na przykładzie wybranych pokładów złoża Pniówek. Przegląd Górniczy, t. 66, nr 7–8, 166–170, Katowice.
• [16] Probierz i in. 2011 – Probierz K., Marcisz M., Sobolewski A., 2011 – Znaczenie badań geologicznych w rozpoznaniu bazy zasobowej węgli koksowych Górnośląskiego Zagłębia Węglowego dla potrzeb projektu „Inteligentna koksownia spełniająca wymagania najlepszej dostępnej techniki”. Karbo, nr 3, 123–135, Katowice.
• [17] Probierz i in. 2012a – Probierz K., Marcisz M., Sobolewski A., 2012a – Od torfu do węgli koksowych monokliny Zofiówki w obszarze Jastrzębia (SW część Górnośląskiego ZagłębiaWęglowego).Wyd. IChPW, Zabrze (w druku).
• [18] Probierz i in. 2012b – Probierz K., Marcisz M., Sobolewski A., 2012b – Rozpoznanie geologicznych warunków występowania węgla koksowego w rejonie Jastrzębia dla potrzeb projektu „Inteligentna koksownia”. Biuletyn PIG, nr 452, 245–256, Warszawa.
• [19] Stach i in. 1982 – Stach E., Mackowsky M.-Th., Teichmüller M., Taylor G.H., Chandra D., Teichmüller R., 1982 – Stach’s Textbook of Coal Petrology. Gebrüder Borntraeger, Berlin–Stuttgart.
• [20] Taylor i in. 1982 – Taylor G.H., Teichmüller M., Davis A., Diessel C.F.K., Littke R., Robert P., 1982 – Organic Petrology. Gebrüder Borntraeger, Berlin–Stuttgart.
• [21] Wawrzynkiewicz W., 1997 – Występowanie siarki organicznej w substancji węglowej. Przegląd Górniczy, nr 7–8, 46–55, Katowice.