Tytuł artykułu
Treść / Zawartość
Pełne teksty:
Identyfikatory
Warianty tytułu
Dostępność przestrzeni parkowych w mieście. Przegląd wybranych metodologii pomiaru indeksów dostępności
Języki publikacji
Abstrakty
Urban green spaces (UGS) play an important role in the structure of urbanized areas. Providing adequate access to them may contribute to shaping more pro-health behaviours among city residents. There are many proven benefits of access to UGS. They can have a significant impact on improving mental and physical health. The proximity of green areas in a city has a positive impact on basic environmental indicators: they improve air quality, contribute to reducing the urban heat island effect and are places conducive for socializing. In a world dominated by cars and a sedentary lifestyle, it is difficult to find time to be physically active. Therefore, the presence of park spaces can significantly affect the provision of the required minimum levels of physical activity. The subject of interest of this article is a review of selected academic publications, whose authors attempted to create objective tools for measuring the accessibility of green spaces in an urban environment. The study contains a tabular list of selected research methods and defines the basic purpose of each study and data source. Green area accessibility indices can be an important tool in shaping the spatial policy of cities. Summarizing the academic achievements in this field may constitute an incentive to conduct research of a similar nature and significance in Poland. Effective mapping of accessibility indices may become a clear tool for communication between local governments responsible for making key decisions in cities and the Polish academic community.
Miejskie przestrzenie zielone (MPZ) odgrywają ważną rolę w strukturze obszarów zurbanizowanych. Zapewniając do nich dostęp, możemy przyczynić się do wykształcenia bardziej prozdrowotnych zachowań wśród mieszkańców miast. Istnieje wiele udowodnionych zalet dostępności MPZ. Mogą one mieć znaczący wpływ na poprawę zdrowia psychicznego i fizycznego. Bliskość przestrzeni zielonych w mieście ma ponadto pozytywny wpływ na podstawowe wskaźniki środowiskowe: poprawiają one jakość powietrza, przyczyniają się do redukcji efektu miejskiej wyspy ciepła oraz są miejscami sprzyjającymi spotkaniom. W świecie zdominowanym przez samochody i siedzący tryb życia trudno jest znaleźć czas na aktywność fizyczną. Stąd obecność przestrzeni parkowych może znacząco wpłynąć na zapewnienie wymaganego minimalnego poziomu aktywności fizycznej. Przedmiotem zainteresowania w niniejszym artykule jest przegląd wybranych publikacji naukowych, których autorzy podjęli próbę stworzenia obiektywnych narzędzi do pomiaru dostępności obszarów zielonych w środowisku miejskim. Praca zawiera listę tabelaryczną wybranych metod badawczych wraz ze wskazaniem podstawowego celu każdego z badań oraz źródła danych. Wskaźniki dostępności przestrzeni zielonych mogą być ważnym narzędziem w kształtowaniu polityki przestrzennej miast. Podsumowanie osiągnięć badawczych na tym polu może stanowić zachętę do podjęcia badań o podobnej naturze i znaczeniu w Polsce. Efektywne mapowanie współczynników dostępności może być czytelnym narzędziem komunikacji pomiędzy samorządem odpowiedzialnym za podejmowanie kluczowych decyzji w mieście i polskiej społeczności naukowej.
Rocznik
Tom
Strony
67--86
Opis fizyczny
Bibliogr. 34 poz., mapy, rys., tab.
Twórcy
- Cracow University of Technology, Faculty of Architecture
autor
- Cracow University of Technology Faculty of Architecture
autor
- Polytechnic University of Catalonia, Barcelona School of Architecture, Architecture Technology Department, Centre for Land Policy and Valuations
Bibliografia
- Arnberger, A. and Eder, R. (2012), ‘The Influence of Green Space on Community Attachment of Urban and Suburban Residents’, Urban Forestry & Urban Greening, 11(1), pp. 41–49. Available at: https://doi.org/10.1016/j.ufug.2011.11.003 (accessed: 24.09.2022).
- Bedimo-Rung, A.L., Mowen, A.J. and Cohen, D.A. (2005), ‘The Significance of Parks to Physical Activity and Public Health: A Conceptual Model’, American Journal of Preventive Medicine, 28(2 Suppl. 2), pp. 159–168. Available at: https://org.pl/10.1016/j.amepre.2004.10.024 (accessed: 24.09.2022).
- Bhat, C. et al. (2000), Urban Accessibility Index: Literature Review, Austin: Center for Transportation Research, University of Texas at Austin.
- Biernacka, M. and Kronenberg, J. (2019), ‘Urban Green Space Availability, Accessibility and Attractiveness, and the Delivery of Ecosystem Services’, Cities and the Environment, 12(1), 5.
- Birks, H.H. et al. (eds.) (1988), The Cultural Landscape: Past, Present and Future, Cambridge: Cambridge University Press.
- Bowler, D.E. et al. (2010), ‘Urban Greening to Cool Towns and Cities: A Systematic Review of the Empirical Evidence’, Landscape and Urban Planning, 97(3), pp. 147–155. Available at: https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2010.05.006 (accessed: 24.09.2022).
- Dudzic-Gyurkovich, K. (2021), ‘Urban Development and Population Pressure: The Case of Młynówka Królewska Park in Krakow, Poland’, Sustainability, 13(3), 1116. Available at: https://doi.org/10.3390/su13031116 (accessed: 24.09.2022).
- Dunnett, N. Swanwick, C. and Woolley, H. (2002), Improving Urban Parks, Play Areas and Green Spaces, London: Department for Transport, Local Government and the Regions.
- Forsyth, A. (2015), ‘What is a Walkable Place? The Walkability Debate in Urban Design’, Urban Design International, 20(4), pp. 274–292. Available at: https://doi.org/10.1057/udi.2015.22 (accessed: 24.09.2022).
- Iraegui, E., Augusto, G. and Cabral, P. (2020), ‘Assessing Equity in the Accessibility to Urban Green Spaces According to Different Functional Levels’, ISPRS International Journal of Geo-Information, 9(5), 308. Available at: https://doi.org/10.3390/ijgi9050308 (accessed: 24.09.2022).
- Janhäll, S. (2015), ‘Review on Urban Vegetation and Particle Air Pollution - Deposition and Dispersion’, Atmospheric Environment, 105, pp. 130–137. Available at: https://doi.org/10.1016/j.atmosenv.2015.01.052 (accessed: 24.09.2022).
- Jorgensen, A. and Tylecote, M. (2007), ‘Ambivalent Landscapes - Wilderness in the Urban Interstices’, Landscape Research, 32(4), pp. 443–462. Available at: https://doi.org./10.1080/01426390701449802 (accessed: 24.09.2022).
- Kaczynski, A.T. et al. (2016), ‘ParkIndex: Development of a Standardized Metric of Park Access for Research and Planning’, Preventive Medicine, 87, pp. 110–114. Available at: https://doi.org/10.1016/j.ypmed.2016.02.012 (accessed: 24.09.2022).
- Kaczynski, A.T., Wilhelm Stanis, S. and Besenyi, G.M. (2012), ‘Development and Testing of a Community Stakeholder Park Audit Tool’, American Journal of Preventive Medicine, 42(3), pp. 242–249. Available at: https://doi.org/10.1016/j.amepre.2011.10.018 (accessed: 24.09.2022).
- Kaplan, R. and Kaplan, S. (1989), The Experience of Nature: A Psychological Perspective, Cambridge: Cambridge University Press.
- Kondo, M.C. et al. (2018), ‘Urban Green Space and Its Impact on Human Health’, International Journal of Environmental Research and Public Health, 15(3), 445. Available at: https://doi.org/10.3390/ijerph15030445 (accessed: 24.09.2022).
- Li, Z. et al. (2021), ‘Assessing Equity in Park Accessibility Using a Travel Behavior-Based G2SFCA Method in Nanjing, China’, Journal of Transport Geography, 96, 103179. Available at: https://doi.org/10.1016/j.jtrangeo.2021.103179 (accessed: 24.09.2022).
- Lin, Y. et al. (2021), ‘Exploring the Disparities in Park Accessibility Through Mobile Phone Data: Evidence from Fuzhou of China’, Journal of Environmental Management, 281, 111849. Available at: https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2020.111849 (accessed: 24.09.2022).
- Matsuoka, R.H. and Kaplan, R. (2008), ‘People Needs in the Urban Landscape: Analysis of “Landscape and Urban Planning” Contributions’, Landscape and Urban Planning, 84(1), pp. 7–19. Available at: https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2007.09.009 (accessed: 24.09.2022).
- McCormack, G.R. et al. (2010), ‘Characteristics of Urban Parks Associated with Park Use and Physical Activity: A Review of Qualitative Research’, Health & Place, 16(4), pp. 712–726. Available at: https://doi.org./10.1016/j.healthplace.2010.03.003 (accessed: 24.09.2022).
- More, T.A. and Payne, B.R. (1978), ‘Affective Responses to Natural Areas near Cities’, Journal of Leisure Research, 10(1), pp. 7–12. Available at: https://doi.org/10.1080/00 222216.1978.11969329 (accessed: 24.09.2022).
- Potwarka, L.R., Kaczynski, A.T. and Flack, A.L. (2008), ‘Places to Play: Association of Park Space and Facilities with Healthy Weight Status Among Children’, Journal of Community Health, 33(5), pp. 344–350. Available at: https://doi.org/10.1007/s10900-008-9104-x (accessed: 24.09.2022).
- Rigolon, A. (2016), ‘A Complex Landscape of Inequity in Access to Urban Parks: A Literature Review’, Landscape and Urban Planning, 153, pp. 160–169. Available at: https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2016.05.017 (accessed: 24.09.2022).
- Rogers, R. et al., Urban Task Force (1999), Towards an Urban Renaissance: Final Report of the Urban Task Force Chaired by Lord Rogers of Riverside, London: Department of the Environment, Transport and the Regions.
- Rupprecht, C.D. and Byrne, J.A. (2014), ‘Informal Urban Greenspace: A Typology and Trilingual Systematic Review of Its Role for Urban Residents and Trends in the Literature’, Urban Forestry & Urban Greening, 13(4), pp. 597–611. Available at: https://doi.org/10.1016/j.ufug.2014.09.002 (accessed: 24.09.2022).
- Sugiyama, T. et al. (2008), ‘Associations of Neighbourhood Greenness with Physical and Mental Health: Do Walking, Social Coherence and Local Social Interaction Explain the Relationships’, Journal of Epidemiology and Community Health, 62(5), e9. Available at: http://dx.doi.org/10.1136/jech.2007.064287 (accessed: 24.09.2022).
- Troy, A. and Grove, J.M. (2008), ‘Property Values, Parks, and Crime: A Hedonic Analysis in Baltimore, MD’, Landscape and Urban Planning, 87(3), pp. 233–245. Available at: https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2008.06.005 (accessed: 24.09.2022).
- Tyrväinen, L., Mäkinen, K. and Schipperijn, J. (2007), ‘Tools for Mapping Social Values of Urban Woodlands and Other Green Areas’, Landscape and Urban Planning, 79(1), pp. 5–19. Available at: https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2006.03.003 (accessed: 24.09.2022).
- Van Herzele, A. and Wiedemann, T. (2003), ‘A Monitoring Tool for the Provision of Accessible and Attractive Urban Green Spaces’, Landscape and Urban Planning, 63(2), pp. 109–126. Available at: https://doi.org/10.1016/S0169-2046(02)00192-5 (accessed: 24.09.2022).
- Ward Thompson, C. (2002), ‘Urban Open Space in the 21st Century’, Landscape and Urban Planning, 60(2), pp. 59–72. Available at: https://doi.org/10.1016/S0169-2046(02)00059-2 (accessed: 24.09.2022).
- Wolch, J.R., Byrne, J. and Newell, J.P. (2014), ‘Urban Green Space, Public Health, and Environmental Justice: The Challenge of Making Cities “Just Green Enough”’, Landscape and Urban Planning, 125, pp. 234–244. Available at: https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2014.01.017 (accessed: 24.09.2022).
- Wu, C. et al. (2017), ‘Spatial Effects of Accessibility to Parks on Housing Prices in Shenzhen, China’, Habitat International, 63, pp. 45–54. Available at: https://doi.org/10.1016/j.habitatint.2017.03.010 (accessed: 24.09.2022).
- Xiao, Y., Wang, D. and Fang, J. (2019), ‘Exploring the Disparities in Park Access through Mobile Phone Data: Evidence from Shanghai, China’, Landscape and Urban Planning, 181, pp. 80–91. Available at: https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2018.09.013 (accessed: 24.09.2022).
- Žlender, V. and Ward Thompson, C. (2017), ‘Accessibility and Use of Peri-Urban Green Space for Inner-City Dwellers: A Comparative Study’, Landscape and Urban Planning, 165, pp. 193–205. Available at: https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2016.06.011 (accessed: 24.09.2022).
Uwagi
Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023)
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-b54cfee7-bc26-4db9-a4f0-d481f6145182