PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
Tytuł artykułu

Practices in building housing and settlements in the Nazi era. Case study: Breslau

Treść / Zawartość
Identyfikatory
Warianty tytułu
PL
Domy mieszkalne i osiedla w okresie narodowego socjalizmu. Studium przypadku: Wrocław
Języki publikacji
EN
Abstrakty
EN
The aim of the article is to present housing development in Wrocław, after 1933, in National Socialism period. At that time, the goals and organizational structures of societies involved in the construction of new apartments and housing estates were revised. The activities of Herbert Boehm (1894-1954), who returned to the capital city of Silesia in 1936, will be presented. Boehm collaborated with Ernst May in the early 1920s as part of the Schlesische Heimstätte (Silesian Homesteads) housing company, and from 1925 on the creation of New Frankfurt; then, until 1941, he dealt with spatial planning in the town planning office of Wrocław. Boehm’s activity included the development of urban spaces and new districts both in the Weimar Republic and the Nazi era. The article is based on sources from the State Archives in Wrocław and the Museums of Architecture both in Wrocław and in Frankfurt am Main.
PL
Celem artykułu jest zaprezentowanie zabudowy mieszkaniowej Wrocławia po 1933 r., w czasach narodowego socjalizmu. Wówczas to zrewidowano cele i struktury organizacyjne towarzystw zajmujących się budową nowych mieszkań i osiedli. Przedstawiona została działalność Herberta Boehma (1894-1954), który powrócił do stolicy Śląska w 1936 r. Boehm współpracował z Ernstem Mayem we Wrocławiu na początku lat dwudziestych w ramach spółki mieszkaniowej Schlesische Heimstätte (Śląskie Domostwo), a od 1925 przy tworzeniu Nowego Frankfurtu; następnie do 1941 zajmował się planowaniem przestrzennym w urzędzie urbanistycznym Wrocławia. Działalność Boehma obejmowała rozwój przestrzeni miejskich i nowych dzielnic zarówno w okresie Republiki Weimarskiej, jak i narodowego socjalizmu. Artykuł opiera się na źródłach z Archiwum Państwowego we Wrocławiu i Muzeów Architektury zarówno we Wrocławiu, jak i we Frankfurcie nad Menem.
Czasopismo
Rocznik
Tom
Strony
25--34
Opis fizyczny
Bibliogr. 39 poz., il.
Twórcy
  • Bundesinstitut für Kultur und Geschichte der Deutschen im östlichen Europa/Carl von Ossietzky Universität, Oldenburg, Germany
Bibliografia
  • [1] Dobesz J.L., Wrocławska architektura spod znaku swastyki na tle budownictwa III Rzeszy, Oficyna Wydawnicza PWr, Wrocław 1999.
  • [2] Störtkuhl B., Moderne Architektur in Schlesien 1900–1939. Baukultur und Politik, Oldenbourg Wissenschaftsverlag, München 2013.
  • [3] Jara K., The Architecture of the Third Reich in Silesia and Spatial Planning in the “German East”, “kunsttexte.de/ostblick” 2019, No. 3, https://edoc.hu-berlin.de/bitstream/handle/18452/21476/Jara.pdf [accessed: 16.07.2021].
  • [4] Ilkosz J., German Modernism in the Shadow of the NSDAP – the Experience of Wrocław, [in:] J. Purchla, Ż. Komar (eds.), Dissonant Heritage? The Architecture of the Third Reich in Poland, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków 2021, 273–294.
  • [5] Harlander T., Zwischen Heimstätte und Wohnmaschine. Wohnungsbau und Wohnungspolitik in der Zeit des Nationalsozialismus, Birkhäuser, Basel–Berlin–Boston 1995.
  • [6] Schultze-Naumburg P., Das Gesicht des deutschen Hauses, Callwey, München 1929.
  • [7] Schmitthenner P., Baugestaltung, Pt. 1: Das deutsche Wohnhaus, Konrad Wittwer Verlag, Stuttgart 1932.
  • [8] Archiwum Państwowe we Wrocławiu, Akta miasta Wrocławia (2440) 12979: Reden des Herrn OB Dr. Fridrich, Vol. 1, 1934–1942, fol. 36.
  • [9] Kunze R., Wohnen mit sozialer Bindung. Aufstieg und Niedergang des Reichsheimstättenrechtes, “Informationen zur modernen Stadtgeschichte” 1993, Jg. 29, H. 2, 24–27.
  • [10] Drei Jahre Heimstättenarbeit, vorgelegt vom Vorstand des Reichsverband Deutscher Heimstätten Dr. Hans Wagner. Mit einem Vorwort von J. W. Ludowici, Siedlungsbeauftragter im Stabe des Stellvertreters des Führers, Leiter des Reichsheimstättenamtes der DAF, Berlin 1936.
  • [11] Fundamente des Sieges. Die Gesamtarbeit der Deutschen Arbeitsfront 1933 bis 1940, O. Marrenbach (Hrsg.), Deutsche Arbeitsfront, Berlin 1940, 211–228.
  • [12] Archiwum Państwowe we Wrocławiu, Akta miasta Wrocławia, 14288 (3729): “Beteiligung an der Siedlungsgesellschaft Breslau AG.” Breslau – Hauptakten, Geschäftsbericht für das Jahr 1933.
  • [13] Haerendel U., Kommunale Wohnungspolitik im Dritten Reich. Siedlungsideologie, Kleinhausbau und “Wohnraumarisierung” am Beispiel Münchens, Oldenbourg, München 1999.
  • [14] Nielsen C., Theo Effenberger 1882–1968. Architekt in Breslau und Berlin, Dissertation, Universität Bonn, Hänsel-Hohenhausen, Egelsbach 1999, 161–177.
  • [15] GStA PK I.HA Rep. 151 Finanzministerium, I C, Nr. 12432: Schlesische Heimstätte in Breslau, Vol. 1, 1931–1934.
  • [16] Führer K.C., Anspruch und Realität. Das Scheitern der nationalsozialistischen Wohnungspolitik 1933–1945, “Vierteljahreshefte für Zeitgeschichte” 1997, Jg. 45, H. 2, 225–256.
  • [17] Archiwum Państwowe we Wrocławiu, Akta miasta Wrocławia 33057: Wohnungsreform, Wohnungsfürsorge und Kleinwohnungsbau, fol. 178, Bericht über die Bautätigkeit in Breslau im September 1934.
  • [18] Ludovici J.W., Das deutsche Siedlungswerk, Winter, Heidelberg 1935.
  • [19] Archiwum Państwowe we Wrocławiu, Rejencja Wrocławska 14291 (3732): Beteiligung an der Schlesischen Heimstätte GmbH, 1935–1944, Geschäftsbericht der Schlesischen Heimstätte 1937.
  • [20] GStA PK I.HA Rep. 151 Finanzministerium, I C, Nr. 12433: Heimstätte in Breslau, Vol. 1, 1935–1939.
  • [21] May E., Die Siedlung Neustadt O.S., “Schlesisches Heim“ 1923, Jg. 4, H. 7, 150–156.
  • [22] Voigt W., Vom Ur-Haus zum Typ. Paul Schmitthenners “deutsches Wohnhaus” und seine Vorbilder, [in:] V.M. Lampugnani, R. Schneider (Hrsg.), Moderne Architektur in Deutschland 1900 bis 1950, Bd. 1: Reform und Tradition, Hatje, Stuttgart 1992, 244–265.
  • [23] Münk D., Die Organisation des Raumes im Nationalsozialismus. Eine soziologische Untersuchung ideologisch fundierter Leitbilder in Architektur, Städtebau und Raumplanung des Dritten Reiches, Pahl-Rugenstein, Bonn 1993.
  • [24] [n.a.], Gesetze und Richtlinien, “Deutsche Bauzeitung” 1935, Jg. 69, H. 32, 642.
  • [25] Kononowicz W., Wrocławskie dokonania urbanisty i architekta Ernsta Maya w latach 1919–1925 – etapem w drodze do funkcjonalnego Frankfurtu, “Kwartalnik Architektury i Urbanistyki” 2010, t. 55, z. 1–2, 3–38.
  • [26] Archiwum Państwowe we Wrocławiu, Rejencja Wrocławska 16285: Landbeschaffung für Kleinsiedlungen in der Stadt Breslau, 1935–1938.
  • [27] Boehm H., Städtebauliche Weiterarbeit an Breslau, “Deutsche Bauzeitung” 1939, Jg. 73, H. 26, 537–540.
  • [28] Archiwum Państwowe we Wrocławiu, Rejencja Wrocławska 14291 (3732): Landbeschaffung für Kleinsiedlungen in der Stadt Breslau, 1935–1944.
  • [29] Archiwum Państwowe we Wrocławiu, Rejencja Wrocławska 16963, 16964: Errichtung von 144 Volkswohnungen in Breslau-Maria Höfchen, 1938–1944.
  • [30] “Der deutsche Baumeister. Mitteilungsblatt des Generalbevollmächtigen für die Regelung der Bauwirtschaft” 1940, Jg. 2, 3.
  • [31] Archiwum Państwowe we Wrocławiu, Rejencja Wrocławska 16290: Finanzierungsbeihilfe zu den Erschließungsarbeiten in Breslau-Hundsfeld, 1940–1941.
  • [32] Kuchenbuch D., Geordnete Gemeinschaft. Architekten als Sozialingenieure ‒ Deutschland und Schweden im 20. Jahrhundert, transcript Verlag, Bielefeld 2010.
  • [33] Archiwum Państwowe we Wrocławiu, Rejencja Wrocławska 16549: Bebauungsplan für Breslau, 1940‒1943.
  • [34] Quiring C., Z prądem i pod prąd: osiedla Heinricha Lauterbacha z lat dwudziestych i trzydziestych we Wrocławiu, [in:] J. Ilkosz (red.), Heinrich Lauterbach. Architekt wrocławskiego modernizmu, Muzeum Architektury, Wrocław 2012, 237–259.
  • [35] Duda M., Osiedle na Polance, [in:] J. Ilkosz (red.), Heinrich Lauterbach. Architekt wrocławskiego modernizmu, Muzeum Architektury, Wrocław 2012.
  • [36] Teut A., Architektur im Dritten Reich 1933–1945, Ullstein, Berlin–Frankfurt/Main–Wien 1967.
  • [37] Boehm H., Gotenhafen – eine Aufgabe besonderer Art, “Deutsche Bauzeitung” 1942, Jg. 76, H. 19, 435−440.
  • [38] Omilanowska M., Herbert Boehm: Architekt miejski Gotenhafen i jego działalność w Gdyni w latach 1941‒1945, “Porta Aurea” 2012, nr 11, 320–335.
  • [39] Steingräber I., Heinrich Lauterbach (1893–1973). Życie i twórczość, [in:] J. Ilkosz (red.), Heinrich Lauterbach. Architekt wrocławskiego modernizmu, Muzeum Architektury, Wrocław 2012, 13–69.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-b533f846-699b-45d3-ae5e-7ff295838cab
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.