Adaptacyjne metody predykcji

• Autorzy: Ampuła D.

Warianty tytułu

EN

Adaptive prediction metods

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł jest kontynuacją cyklu dotyczącego metod naukowego przewidywania przyszłych zdarzeń i zjawisk. W artykule tym przedstawiono sposoby określania horyzontu predykcji, którego długość jest ograniczona możliwościami predykcyjnymi zastosowanego modelu predykcji. Przedstawiono także, graficzną interpretację horyzontu predykcji dla dwóch przypadków długości okresu czasu, dla którego sporządzana jest predykcja. Omówiono metody predykcji budowane na podstawie modeli adaptacyjnych, które są określane za pomocą metod matematyczno-statystycznych. Modele te, tworzone są w taki sposób, aby spełnione były zmodyfikowane założenia teorii predykcji, z których głównym założeniem, koniecznym do poprawnego zastosowania tego typu modeli w procesie predykcji, jest założenie stacjonarności w czasie błędów predykcji. Scharakteryzowano metodę średniej ruchomej, metodę wyrównywania wykładniczego, metodę Holta i Wintersa jako głównych reprezentantów procesu predykcji za pomocą modeli adaptacyjnych. Różnice w tych metodach polegają na sposobie oszacowania szeregu czasowego zmiennej predykcji oraz uwzględnieniu wahań sezonowych. Przedstawiono także praktyczny sposób obliczenia predykcji za pomocą metody Holta. Na końcu artykułu przedstawiono zwięzłe wnioski dotyczące podstawowych założeń teorii predykcji.

EN

The article is the continuation of a cycle relating to the scientific expectation methods of future events and effects. Was presented the ways of defining the horizon prediction, whose length is limited by the prediction possibilities of the prediction model applied. The graphic interpretation of horizon prediction for two cases of the length of the time period for which the prediction is prepared, is also introduced. The prediction methods built on the basis of the adaptive models which are defined using the mathematical-statistical methods are discussed. These models, which are created so that they fulfilled modified premises the prediction theory. They main premise, necessary to the correct use of this type of models in the prediction process, is the stationary assumption during prediction errors. The method of the movable average, the method of leveling exponential, Holt and Winters methods as the main representatives of prediction process using the adaptive models are characterized. Differences in these methods consist in the estimation way of the temporary series prediction variable and taking or not taking into consideration of seasonal fluctuation. The practical way of prediction calculation using Holt method, is also introduced. Concise conclusions relating to the basic premises of the prediction theory are presented at the end of the article.

Słowa kluczowe

PL

predykcja; prognoza; zdarzenie; zjawisko; metoda; model; horyzont

EN

prediction; prognosis; event; effect; method; model; horizon

• Wydawca: Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia
• Czasopismo: Problemy Techniki Uzbrojenia
• Rocznik: 2013
• Tom: R. 42, z. 127
• Strony: 75--85
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Ampuła D.

• Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia

Bibliografia

• [1] Zeliaś A. - Prognozowanie ekonomiczne - Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 2003 r.
• [2] Manikowski A. - Prognozowanie i symulacja rozwoju przedsiębiorstw - Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 2002 r.
• [3] Klóska R. - Wybrane zagadnienia z prognozowania - Econimicus, Szczecin 2007 r.
• [4] Pawłowski Z. - Ekonometria - Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978 r.
• [5] Zeliaś A. - Teoria prognozy - PWE, Warszawa 1984 r.
• [6] Żurowska J. - Prognozowanie przewozów, modele, metody, przykłady - Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków 2005 r.
• [7] Zeliaś A., Pawełek B., Wanat Z. - Prognozowanie ekonomiczne - Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003 r.