Działalność księdza pijara Józefa Hermana Osińskiego w Wieluniu i Częstochowie na polu nauczania oraz budowy piorunochronów

• Autorzy: Gąsiorski A. K.

Warianty tytułu

EN

Activities of the prist pijar Jozef Herman Osiński in Wielun and Czestochowa in the field of teaching and construction lightning-rods

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawienie pełnego biogramu księdza pijara Józefa Hermana Osińskiego nie było celem tej pracy. Natomiast w pracy starano się przedstawić fragmenty rozległej działalność księdza J. H. Osińskiego, tę w Wieluniu w latach 1765-1768 oraz w Sanktuarium Częstochowskim na Jasnej Górze na przełomie lat 1778- 1779 i w 1784 roku. W Wieluniu J. H. Osiński był profesorem starego i znanego Kolegium Pijarskiego, na Jasnej Górze był budowniczym piorunochronu a cały czas człowiekiem ciekawym działalności technicznej innych, podejmującym trudy podróży w celu naocznego przekonania się o rzeczywistości. Autor starał się przedstawić księdza Osińskiego jako badacza zbierającego materiał do publikacji, inicjatora i pomysłodawcę nowoczesnej dydaktyki, wiążącej wykładaną teorię z pokazami praktycznymi oraz konstruktora nadzorującego budowę piorunochronu na najwyższej wówczas wieży kościelnej w kraju.

EN

The presentation of the full biography of priest piarist Jozef Herman Osinski was not the goal of this work. The work, however, tried to present fragments of the extensive activity of priest J.H. Osinskiego, in Wielun in the years 1765-1768 and the Czestochowa Sanctuary in Jasna Gora at the turn of 1778-1779 and in 1784. In Wielun J.H. Osinski was a professor at the former and well-known Piarist College, he was the lightning rods constructor at Jasna Gora, and all the time a man interested in the technical activity of others, taking up challenges in order to visually convince about reality. The author presents priest Osinski as a researcher, collecting material for publication, initiator and originator of modern didactics, combining lecture theory with practical demonstrations and constructor overseeing the construction of a lightning-rod on the highest church tower in the country at that time.

Słowa kluczowe

PL

ksiądz pijar Józef Herman Osiński; Kolegia Pijarskie; Wieluń; Piorunochrony; Częstochowa

EN

priest piarist Jozef Herman Osinski; Piarist Colleges; Wielun; Lightning Conductors; Czestochowa

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Górnośląski Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Maszyny Elektryczne : zeszyty problemowe
• Rocznik: 2018
• Tom: Nr 4 (120)
• Strony: 177--182
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz.

Twórcy

autor

Gąsiorski A. K.

• Oddział Częstochowski SEP Politechnika Częstochowska, Wydział Elektryczny, Katedra Elektrotechniki, ul. J. H. Dąbrowskiego 69, 42-200 Częstochowa

Bibliografia

• [1]. Biegański S., Szkoły pijarskie w Polsce, Na pamiątkę 300-rocznicy istnienia Zgromadzenia Ks. Pijarów, skreślił Stanisław Biegański, Związkowa Drukarnia we Lwowie, Lwów 1898, stron 16.
• [2]. Gąsiorski A., Oświetlenie miasta Częstochowy do roku 1927, Piorunochrony, Telegrafy, Telefony (Prąd stały), s. 616-648, w: Monografia II Kongresu Elektryki Polskiej, COSiW, Warszawa 2016, ISBN 978-83-61163-67-1.
• [3]. Gąsiorski A., Zastosowanie i produkcja urządzeń do pomiarów elektrycznych w Częstochowie do 1920 roku (w zarysie), Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej, Nr 54, str. 53-62, Gdańsk 2017, ISSN 2353-1290.
• [4]. Gierlotka S., Historia elektrotechniki, Wyd. Śląsk, Katowice, 2012, ISBN 978-83-7164-714-7.
• [5]. Hofman J., Przemysł żelazny w Królestwie Polskim, Przegląd Górniczo-Hutniczy, Czasopismo poświęcone sprawom przemysłu górniczego i hutniczego, Tom XI, No 18 (252), 1.12.1914 r., str. 789-829.
• [6] Krakowski S., Stara Częstochowa, studia nad genezą, ustrojem i strukturą ludnościową i gospodarczą Częstochowy (1220-1655)”, Wyd. Księgarnia W. Nagłowski, Częstochowa, 1948.
• [7]. Leszczyński R., Sarnecki K., Osiński Kazimierz”, w: Polski Słownik Biograficzny, Tom XXIV/2, Zeszyt 101, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław - Warszawa - Kraków – Gdańsk 1979, str. 336-338.
• [8]. Leś-Runicka M., Kopalnia węgla w Szczakowej – pierwsza w Polsce, str. 7-14, w: „Najdawniejsze dzieje górnictwa węgla kamiennego w Polsce”, Katalog wystawy, red. naukowa A. Rams, Muzeum Miasta Jaworzna, Jaworzno, 2014, 74, ISBN 978-83-934981-5-4.
• [9]. Olejnik T., Wieluń, dzieje miasta 1793-1945 (Szymczak A. – red.), Urząd Miejski w Wieluniu, Polskie Towarzystwo Historyczne. Oddział w Łodzi, Łódź-Wieluń, 2008, ISBN 978-83-926472-2-5.
• [10]. Osiński J. H., Sposob ubespieczaiący życie y maiątek od piorunów przez X. Jozefa Osińskiego Scholarum Piarum wyłożony z figurami, w Warszawie 1784, w Drukarni J. K. Mci i Rzeczypospolitey u XX Scholarum Piarum, Warszawa 1784.
• [11]. o. Szafraniec (Kazimierz) S. OSP, Konwent Paulinów Jasnogórskich 1382-1864, Instytut Studiów Kościelnych, Rzym 1966.
• [12]. Weinfeld S., Poczet wielkich elektryków, Nasza Księgarnia, Warszawa 1968, stron 224.
• [13]. Praca zbiorowa pod red. Ireny Stasiewicz-Jasiukowej, Wkład pijarów do nauki i kultury w Polsce XVII-XIX w., Zakład Historii Nauk Społecznych Instytutu Historii Nauki, Oświaty i Techniki PAN, Wyd. Polska Prowincja Pijarów, Warszawa-Kraków 1993, EAN: 8385958002.
• [14]. Żerański T., Ks. Józef Herman Osiński, pierwszy elektryk polski: (w 150-tą rocznicę ogłoszenia drukiem pierwszej polskiej książki elektrotechnicznej), Przegląd Elektrotechniczny, nr 14, str. 449-452, 1934.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).