Analysis of greenery coverage of the area of the City of Warsaw on the quality of life of residents on the basis of spatial and statistical data

• Autorzy: Maciejewska Alina , Sobieraj Janusz , Kuzak Łukasz

Identyfikatory

DOI

10.24425/ace.2024.148909

Warianty tytułu

PL

Analiza wpływu pokrycia zielenią obszaru m. st. Warszawy na komfort życia mieszkańców na podstawie danych przestrzennych i statystycznych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Biologically active areas play an extremely important role in the structure of a city and increasing their coverage, especially in large urban centres, is an activity with a number of advantages. This article compares, in terms of green spaces, two European cities of similar size – Warsaw (517.2 km2) and Oslo (454 km2). Both cities are capitals of their respective countries but implement different spatial policies in the scope of the Green Deal. In Warsaw, many industrial and post-industrial areas still exist and simultaneously urban green areas are decreasing year by year. In Oslo, a strategy based on deindustrialisation of the city and possible maximum use of urban greenery and public spaces is implemented. The research described in this article involved analysing the coverage of the analysed cities and their districts with biologically active area and then checking the correlation with other indicators that can be affected by this coverage. These included data on the incidence of the most common diseases among residents, the attractiveness of living for the elderly and families with children, as well as air and soil pollution and the occurrence of negative effects of climate change. The correlation of urban space use in terms of the presence of industrial land in relation to currently existing green spaces in the districts concerned was subsequently determined.

PL

Obszary biologicznie czynne odgrywają niezwykle istotną rolę w strukturze miasta, a zwiększanie ich pokrycia, szczególnie w dużych ośrodkach miejskich, jest działaniem mającym szereg zalet. Niniejszy artykuł porównuje pod kątem przestrzeni zielonych, dwa europejskie miasta stanowiące główne ośrodki regionu o zbliżonej do siebie wielkości – Warszawę (517,2 km2) i Oslo (454 km2). Oba miasta są stolicami swoich krajów, realizują jednak inną politykę przestrzenną w zakresie Zielonego Ładu. W Warszawie cały czas obecnych jest wiele obszarów przemysłowych i poprzemysłowych, a obszary zieleni miejskiej z roku na rok zmniejszają swoją powierzchnię. W Oslo wdrożona jest strategia oparta na deindustrializacji miasta i możliwym maksymalnym wykorzystaniu zieleni miejskiej i przestrzeni publicznych. Badania opisane w niniejszym artykule polegały na analizie pokrycia analizowanych miast i ich dzielnic powierzchnią biologicznie czynną, a następnie sprawdzenie korelacji z innymi wskaźnikami, na które może mieć wpływ to pokrycie. Były to dane dotyczące zachorowalności mieszkańców na najczęściej spotykane choroby, atrakcyjnością zamieszkania dla osób starszych i rodzin z dziećmi, a także zanieczyszczeniami powietrza, gleby oraz występowania negatywnych skutków zmian klimatycznych. Następnie określona została zależność wykorzystania przestrzeni miejskiej w kontekście występowania obszarów przemysłowych w relacji do aktualnie istniejących obszarów zielonych danych dzielnic.

Słowa kluczowe

EN

green areas; spatial development; sustainable development; spatial planning; NDVI analysis

PL

tereny zieleni; rozwój przestrzenny; zrównoważony rozwój; planowanie przestrzenne; analiza NDVI

• Wydawca: Komitet Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN ; Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Lądowej
• Czasopismo: Archives of Civil Engineering
• Rocznik: 2024
• Tom: Vol. 70, nr 1
• Strony: 239--260
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., rys.

Twórcy

autor

Maciejewska Alina

• Warsaw University of Technology, Faculty of Geodesy and Cartography, Plac Politechniki 1, 00-661, Warsaw, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-0436-9476

autor

Sobieraj Janusz

• Warsaw University of Technology, Faculty of Civil Engineering, Al. Armii Ludowej 16, 00-637 Warsaw, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-0819-7384

autor

Kuzak Łukasz

• Warsaw University of Technology, Faculty of Geodesy and Cartography, Plac Politechniki 1, 00-661, Warsaw, Poland

• https://orcid.org/0000-0003-2056-1537

Bibliografia

• [1] J. Plit, “Krajobrazy kulturowe Polski i ich przemiany”, Prace Geograficzne, vol. 253. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, 2016, pp. 31–109. [Online]. Available: https://rcin.org.pl/Content/63173/WA51_82394_r2016-nr253_Prace-Geogr.pdf. [Accessed: 18 July 2023].
• [2] M. Przewoźnik and J. Czochański, Przyrodnicze podstawy gospodarki przestrzennej. Podejście proekologiczne. Gdańsk-Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2020, pp. 35–44.
• [3] A. Jaszczak, E. Pochodyła and B. Płoszaj-Witkowska, “Transformation of Green Areas in Central Squares after Revitalization: Evidence from Cittaslow Towns in Northeast Poland”, Land, vol. 11, no. 4, 2022, doi: 10.3390/land11040470.
• [4] K. Błażejczyk, J. Baranowski and A. Błażejczyk, Wpływ klimatu na stan zdrowia w Polsce : stan aktualny oraz prognoza do 2100 roku. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie SEDNO, 2015, pp. 37–153.
• [5] Z. Kundzewicz, S. Kanae, S. Seneviratne, and et al., “Flood risk and climate change: global and regional perspectives”, Hydrological Sciences Journal, vol. 59, no. 1, pp. 1–28, 2014, doi: 10.1080/02626667.2013.857411.
• [6] A. Maciejewska, Ł. Kuzak, M. Ulanicka-Raczyńska and K. Moreau, “Land Management Using Land Reserves to Alleviate Emergencies on the Example of Warsaw”, Sustainability, vol. 14, no. 18, pp. 2–17, 2022, doi: 10.3390/su141811625.
• [7] J. Sobieraj, Wpływ polityki gospodarczej, środowiskowej i prawnej na zarządzanie procesem inwestycyjnym w budownictwie przemysłowym. Radom: Wydawnictwo Naukowe – Instytut Technologii Eksploatacji, 2019.
• [8] E. L. Rall and D. Haase, “Creative intervention in a dynamic city: A sustainability assessment of an interim use strategy for brownfields in Leipzig, Germany”, Landscape and Urban Planning, vol. 100, no. 3, pp. 189–201, 2011, doi: 10.1016/j.landurbplan.2010.12.004.
• [9] K. Błażejczyk and A. Kunert, “Dufferentation of bioclimatic conditions of urban areas (the case of Poland)”, presented at 6th International Conference on Urban Climate, Goteborg, Sweden, June 12-16 2006.
• [10] K. Błażejczyk, K. Piotrowicz, M. Kuchcik, D. Myszkowska, K. Skotak, A. Kunert and D. Idzikowska, “Ocena skutków możliwych zmian klimatu dla zdrowia człowieka, cz. 1, Raport dla Instytutu Ochrony Środowiska – PIB w ramach projektu pn. Opracowanie i wdrożenie Strategicznego Planu Adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu – KLIMADA”, 2011.
• [11] B. Samoliński, A. Sybilski, F. Raciborski, A. Tomaszewska, P. Samel-Kowalik, A. Walkiewicz, A. Lusawa, J. Borowicz, J. Gutowska-Ślesik, L. Trzpil, J. Marszałkowska, N. Jakubi, E. Krzych, J. Komorowski, A. Lipiec, T. Gotlib, U. Samolńska-Zawisza and Z. Hała, “Prevalence of rhinitis in Polish population according to the ECAP (Epidemiology of Allergic Disorders in Poland) study”, Otolaryngologia Polska, vol. 63, no. 4, pp. 324–330, 2009, doi: 10.1016/S0030-6657(09)70135-0.
• [12] W. R. Keatinge, “Winter mortality and its causes”, International Journal of Circumpolar Health, vol. 61, no. 4, pp. 292–299, 2002, doi: 10.3402/ijch.v61i4.17477.
• [13] T. Kozłowska-Szczęsna and K. Błażejczyk, “Wpływ środowiska atmosferycznego na społeczeństwo jako przedmiot badan biometeorologii społecznej”, Przegląd Geograficzny, vol. 82, no. 1, pp. 5–48, 2010, doi: 10.7163/PrzG.2010.1.1.
• [14] G. R. McGregor, “The meteorological sensitivity of ischaemic heart disease mortality events in Birmingham, UK”, International Journal of Biometeorology, vol. 45, pp. 133–142, 2001, doi: 10.1007/s004840100094.
• [15] K. Błażejczyk, M. Kuchcik, P. Milewski, W. Dudek, B. Kręcisz, A. Błażejczyk, J. Szmyd, B. Degórska and C. Pałczyński, Miejska wyspa ciepła w Warszawie. Uwarunkowania klimatyczne i urbanistyczne. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie SEDNO, 2014, pp. 121–146.
• [16] Ministerstwo Środowiska, “Strategiczny plan adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do roku 2020 z perspektywą do roku 2030”, Warszawa, październik 2013 r. [Online]. Available: https://bip.mos.gov.pl/fileadmin/user_upload/bip/strategie_plany_programy/Strategiczny_plan_adaptacji_2020.pdf. [Accessed: 13 July 2023].
• [17] B. Szulczewska, Teoria ekosystemów w koncepcjach rozwoju miast. Warszawa: Wydawnictwo SGGW, 2002.
• [18] „Europejski Zielony Ład”. [Online]. Available: https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/priorities-2019-2024/european-green-deal_pl. [Accessed: 13 July 2023].
• [19] “Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 14 listopada 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2017 poz. 2285)”. [Online]. Available: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20170002285. [Accessed: 13 Dec. 2022].
• [20] J. Sobieraj, M. Bryx and D. Metelski, “Stormwater management in the city of Warsaw: a review and evaluation of technical solutions and strategies to improve the capacity of the combined sewer system”, Water, vol. 14, no. 13, 2022, doi: 10.3390/w14132109.
• [21] W. Skorupski, “Wyniki badan nad składem powietrza atmosferycznego na terenach zieleni i ulicach miejskich w Warszawie”, in Wpływ zieleni na kształtowanie środowiska miejskiego, H. B. Szczepanowska, Ed. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1984, pp. 95–108.
• [22] A. Makhelouf, “The effect of green spaces on urban climate and pollution”, Iranian Journal of Environmental Health Science & Engineering, vol. 6, no. 1, pp. 35–40, 2009.
• [23] Mazowieckie Centrum Studiów Regionalnych and Urząd Statystyczny w Warszawie, Ranking dzielnic Warszawy pod względem atrakcyjności warunków zamieszkania. Warszawa, 2017. [Online]. Available: https://warszawa.stat.gov.pl/publikacje-i-foldery/warunki-zycia/ranking-dzielnic-warszawy-pod-wzgledematrakcyjnosci-warunkow-zycia,1,2.html. [Accessed: 14 Dec. 2022].
• [24] J. Pawlak, et al., Klimat Warszawy. Warszawa: Biuro Architektury i Planowania Przestrzennego, 2018.
• [25] L. Xiao-Xuan, M. Xin-Li, H.Wen-Zhong and et al., “Green space and cardiovascular disease: a systematic review with meta-analysis”, Environmental Pollution, vol. 301, art. no. 118990, 2022, doi: 10.1016/j.envpol.2022.118990.
• [26] Oslo Industrimuseum, “Oslos tapte industrilandskap”. [Online]. Available: http://industrimuseum.no/artikler/osloindustritomter. [Accessed: 20 Dec. 2022].
• [27] L. Thue, Asker og Bærums historie. Asker 1840-1980. Oslo: Universitetsforlaget, 1984.
• [28] A. Ł.W. Łachowski, “Tereny zieleni w dużych miastach Polski. Analiza z wykorzystaniem Sentinel 2”, Problemy Rozwoju Miast, vol. 68, no. 1, pp. 77–90, 2020, doi: 10.51733/udi.2020.68.07.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).