PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
Tytuł artykułu

Statistical Evaluation of Variation of the River Bug Water Chemical Contamination

Treść / Zawartość
Identyfikatory
Warianty tytułu
PL
Statystyczna ocena zmienności zanieczyszczenia chemicznego wód rzeki Bug
Języki publikacji
EN
Abstrakty
EN
The work presents analysis of chemical condition of the water of the River Bug stretch extending from Kiryłowo to Krzyszew. The analysis was preformed based on data of monitoring of surface water quality available on the website of Voivodeship Inspectorate of Environmental Protection in Lublin (WIOŚ) spanning the years 2015-2017. Eight measurement points and the following months were considered: February, April, June, August, October and December. Analysis of variance and Kruskal-Wallis test were used to analyse the effect of localities and months on selected chemical indicators. The concentrations of nearly all the parameters (excluding BOD) were found to be influenced by the localities. Phosphorus content, sulphates and chlorides increased along the course of the river. Also, the analysis revealed that the concentration of ammonium ions, dissolved oxygen, sulphates and chlorides increased in winter. Multidimensional analysis demonstrated that differences in chemical conditions between the localities were predominantly due to nitrogen compound content, total phosphorus content and chlorides. Cluster analysis showed that in nearly all the months (excluding August) the tested stretch of the River Bug could be divided into two parts with different chemical composition parameters. The first part, characterised by higher average values of ammonium nitrogen content, dissolved oxygen content and total phosphorus content, included the following measurement points: Krzyszew, Kukuryki, Włodawa and Kuzawka. The second part was formed by the following localities: Kryłów, Zosin and Horodło, all with higher average BOD values, sulphates and chlorides.
PL
W pracy przedstawiano analizę chemicznego stanu wód rzeki Bug na odcinku od Kryłowa do Krzyszewa. Analizy tej dokonano na podstawie danych pochodzących z monitoringu jakości wód powierzchniowych zamieszczonych na stronie Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Lublinie (WIOŚ) z lat 2015-2017. Pod uwagę wzięto dane z lutego, kwietnia, czerwca, sierpnia, października i grudnia z 8 punktów pomiarowych. Przy pomocy analizy wariancji oraz testu Kruskala-Wallisa przeanalizowano wpływ miejscowości oraz miesięcy na zawartość wybranych wskaźników chemicznych. Stwierdzono, że zawartość prawie wszystkich parametrów (poza BZT5) różnicowana była przez miejscowości. Wraz z biegiem rzeki zmniejszała się zawartość fosforu, siarczanów i chlorków. Analiza wykazała ponadto, że zimą rosło stężenie jonów amonowych, zawartość tlenu rozpuszczonego, siarczanów i chlorków. Wielowymiarowa analiza natomiast dowiodła, że różnice stanu chemicznego pomiędzy miejscowościami związane były głównie z zawartością związków azotu, fosforu ogólnego oraz chlorków. Na podstawie analizy skupień prawie we wszystkich miesiącach (poza sierpniem) odcinek rzeki Bug pod względem stanu chemicznego można podzielić na dwie części. Pierwszą grupę stanowi odcinek rzeki z punktami pomiarowymi w Krzyszewie, Kukurykach, Włodawie i Kuzawce o większych średnich zawartościach azotu amonowego, tlenu rozpuszczalnego i fosforu ogólnego. Drugą grupę utworzyły miejscowości: Kryłów, Zosin i Horodło o wyższych średnich stężeniach BTZ5, siarczanów i chlorków.
Rocznik
Strony
672--690
Opis fizyczny
Bibliogr. 35 poz., tab., rys.
Twórcy
  • Siedlce University of Natural Sciences and Humanities, Poland
  • Siedlce University of Natural Sciences and Humanities, Poland
Bibliografia
  • 1. Al-Shami, S.A., Rawi, Ch.S.M., Ahmad A.H., Hamid, S.A., Nor, S.A.M. (2011). Influence of agricultural, industrial, and anthropogenic stresses on the distribution and diversity of macroinvertebrates in Juru River Basin, Penang, Malaysia. Ecotoxicology and Environmental Safety, 74, 1195-1202.
  • 2. Bogdał, A., & Ostrowski, K. (2007).Wpływ rolniczego użytkowania zlewni podgórskiej i opadów atmosferycznych na jakość wód odpływających z jej obszaru. Woda − Środowisko − Obszary Wiejskie, 7. Z. 2a (20), 59-69.
  • 3. Brahman, K. D., Kazi, T. G., Afridi, H. I., Naseem, S., Arain, S. S., Wadhwa, S. K., Shah, F. (2013). Simultaneously evaluate the toxic levels of fluoride and arsenic species in underground water of Tharparkar and possible contaminant sources. A multivariate study. Ecotoxicology and Environmental Safety, 89, 95-107.
  • 4. Brankov, J., Milijasević, D., Milanović, A. (2012). The assessment of the surface water quality using the water pollution index: a case study of the Timok River (the Danube River Basin), Serbia. Archives of Environmental Protection, 38(2), 49-61.
  • 5. Clark, M.J., Cresser, M.S., Smart, R., Chapman, P.J., Edwards, A.C. (2004). The influence of catchment characteristics on the seasonality of carbon and nitrogen species concentrations in upland rivers of Northern Scotland, Biogeochemistry, 68, 1-19.
  • 6. Dąbkowski, S.L. & Pawłat-Zawrzykraj, A. (2003). Jakość wód Raszynki i jej dopływów. Woda – Środowisko – Obszary Wiejskie, 3 z specj. (6), 111-123.
  • 7. Dąbrowska, A., A Bawiec, A., Pawęska, K., Kamińska, J., Stodolak, R. (2017). Assessing the impact of wastewater effluent diversion on water quality. Pol. J. Environ. Stud., 26(1), 9-16.
  • 8. Gałczyńska, M., Gamrat, R., Pacewicz, K. (2011). Influence of different uses of the environment on chemical and physical features of small water ponds. Pol. J. Environ. Stud, 20(4), 885-894.
  • 9. Gałczyńska, M., Burczyk, P., Gamrat, R. (2009). Próba określenia wpływu rodzaju uprawy na stężenie związków azotu i fosforu w wodach wybranych śródpolnych oczek wodnych na Pomorzu Zachodnim. Woda − Środowisko − Obszary Wiejskie, 9, 4(28), 47-57.
  • 10. Getirana, A.C.V., Espinoza, J.C.V., Ronchail J., Rotunno Filho, O.C. (2011). Assessment of different precipitation datasets and their impacts on the water balance of the Negro River basin. Journal of Hydrology, 404, 304-322.
  • 11. Grzywna, A., Sender, J., Bronowicka-Mielniczuk, U. (2017). Analysis of the ecological status of surface waters in the Region of the Lublin Conurbation. Rocznik Ochrona Środowiska, 19, 439-450.
  • 12. Igras, J., Jadczyszyn, T. (2011). Zawartość azotanów i fosforanów w płytkich wodach gruntowych w Polsce. Problemy Inżynierii Rolniczej, 5, 91-101.
  • 13. Jaskuła J., Sojka M., Wicher-Dysarz, J. (2015). Analiza tendencji zmian stanu fizykochemicznego wód rzeki głównej. Inżynieria Ekologiczna , 44, 154-161.
  • 14. Kaiser, H.F., (1958). The varimax criterion for analytic rotation in factor analysis. Psychometrica, 23, 187-200.
  • 15. Kanclerz, J., Murat-Błażejewska, S., Sojka, M., Przybyła ,A. (2008). Zmiany jakości wody i struktury ichtiofauny rzeki nizinnej w latach 2000-2009. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 9, 145-155.
  • 16. Kiryluk, A., & Rauba, M. (2009). Zmienność stężenia związków azotu w różnie użytkowanej zlewni rolniczej rzeki Ślina. Woda − Środowisko − Obszary Wiejskie, 9, 4 (28), 71-86.
  • 17. Kiryluk, A., & Ruba, M. (2011). Wpływ rolnictwa na stężenie fosforu ogólnego w wodach powierzchniowych zlewni rzeki Śliny. Inżynieria Ekologiczna, 26, 122-132.
  • 18. Kowalik, T., Kanownik, W., Bogdał, A., Policht-Latawiec, A. (2015). Wpływ zmian użytkowania zlewni wyżynnej na kształtowanie jakości wody powierzchniowej. Rocznik Ochrona Środowiska, 16(1), 223-238.
  • 19. Krasowska, M. (2017). Sezonowe zmiany składu chemicznego wód rzecznych w zlewni rolniczej Inżynieria Ekologiczna Ecological Engineering, 18(3), 175-183.
  • 20. Krzyśko, M., (2009). Podstawy wielowymiarowego wnioskowania statystycznego. Poznań: Wyd. Nauk. UAM Poznań.
  • 21. Kuśmierczyk, J. (1999). Zagrożenia ekologiczne dotyczące doliny Bugu i możliwości ich minimalizowania, [w:] Kozłowski S.(red.), Bug – europejski korytarz ekologiczny, Ekologiczny Klub UNESCO, Pracownia Na Rzecz Bioróżnorodności, Piaski, 103-114.
  • 22. Ligocka, K. (2018). Monitoring stężeń biogenów w wodzie powierzchniowej małego śródpolnego zbiornika wodnego położonego w zlewni rolniczej. Inżynieria Ekologiczna Ecological Engineering, 19(2), 9-14
  • 23. Marek, T., 1989. Analiza skupień w badaniach empirycznych. Metody SAHN. Warszawa: PWN.
  • 24. Mądry, W., (2007). Metody statystyczne do oceny różnorodności fenotypowej dla cech ilościowych w kolekcjach roślinnych zasobów genowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 517, 21-41.
  • 25. Milligan, G.W., & Cooper, M., 1985. An examination of procedures for determining the number of clusters in a data set. Psychometrica, 50(2), 159-179.
  • 26. Mojena, R., (1977) . Hierarchical grouping methods and stopping rule: an evaluation. The Computer J., 20, 359-363.
  • 27. Mouri, G., Shinoda, S., Oki, T. (2012). Assessing environmental improvement options from a water quality perspective for an urban-rural catchment. Environmental Modelling & Software, 32, 16-26.
  • 28. Piekutin, J. (2011). Zanieczyszczenie wód produktami naftowymi. Rocznik Ochrona Środowiska, 13, 1905-1914.
  • 29. Policht-Latawiec, A., Bogdał, A., Kanownik, W., Kowalik, T., Ostrowski, K., Gryboś P. (2014). Jakość i walory użytkowe wody małej rzeki fliszowej. Rocznik Ochrona Środowiska, 16, 546-556.
  • 30. Policht-Latawiec, A., Kanownik, W., Łukasik,, D. (2013). Wpływ zanieczyszczeń punktowych na jakość wody rzeki San. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 1(4), 253-269.
  • 31. Przybyła, Cz., Kozdrój, P., Sojka, M. (2015).Wykorzystanie wielowymiarowych metod statystycznych w analizie stanu fizykochemicznego wód w systemie rzeka – zbiornik retencyjny na przykładzie zbiorników retencyjnych Pakosław i Jutrosin położonych w zlewni rzeki Orli. Rocznik Ochrona Środowiska , 17, 1125-1141.
  • 32. Pytka, A., Jóźwiakowsk, K., Marzec, M., Gizińska, M., Sosnowska, B. (2013). Ocena wpływu zanieczyszczeń antropogenicznych na jakość wód rzeki Bochotniczanki.
  • 33. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 3, 15-29. Raport o jakości wód rzeki Bug i jej dopływów w latach 2005-2014. (2015). Inspekcja Ochrony Środowiska Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie, Lublin 2015, 20.
  • 34. Sullivan, A.B., & Drever, J.I. (2001). Spatiotemporal variability in stream chemistry in a high-elevation catchment affected by mine drainage, J. Hydrol., 252, 240-253.
  • 35. Sultan, K., Shazili N.A., Peiffer, S. (2011). Distribution of Pb, As, Cd, Sn and Hg in soil, sediment and surface water of the tropical river watershed, Terengganu (Malaysia). Journal of Hydroenvironment Research, 5, 169-176.
Uwagi
Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.baztech-b3ec21e9-7e3d-47e7-b545-803aa3400340
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.