Ocena jakości wybranych wapieni jurajskich stosowanych w budownictwie na podstawie pomiaru ich energii pękania przy uderzeniu i mikrotwardości metodą Knoopa

• Autorzy: Rembiś M.

Warianty tytułu

EN

The quality of selected Jurassic limestones utilized for building purposes as determined from their energy of rupture by impact and the Knoop microhardness

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The Jurassic limestones of Botticino Classico (Italy), Bilecik Beige (Turkey) and Morawica (Poland) are commonly used in the construction practice as facing and slab stones. Petrographic investigations revealed that the rocks are not homogenous in their inner development, and despite a similar age and a comparable genesis, differ also in their mechanical properties. The structural and textural rock features affect their resistance to the impact force measured as the rupture energy, according to the standard PN-EN14158:2005. The varying structure and mineral composition of these limestones result in their different microhardness values measured with the Knoop method (PN-EN 14205:2004). The variability of the lithological parameters makes possible establishing the resistance of these rocks to some damaging factors of the mechanical character on a wider scale than applying other commonly used methods of the stone quality evaluation.

Słowa kluczowe

PL

wapienie jurajskie; mikrotwardość; metoda Knoopa; energia pęknięcia; kamień wymiarowy

EN

Jurassic limestones; Knoop microhardness; rupture energy; dimension stone

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2017
• Tom: Vol. 65, nr 11/3
• Strony: 1461--1470
• Opis fizyczny: Bibliogr. 42 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Rembiś M.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, al. A. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

Bibliografia

• 1. ALTINER D., KOÇYIĞIT A., FARINACCI A., NICOSIA U., CONTI M.A. 1991 - Jurassic, Lower Cretaceous stratigraphy and paleogeographic evolution of the southern part of north-western Anatolia. Geologica Romana, 27: 13-80.
• 2. BERSEZIO R., FELLETTI F., LOZAR F., RUGGERI M. 1996 - The Concesio Formation on the Lombardian rifted Basin (outhern Alps, Italy). Stratigraphy of a Jurassic calcareous turbidite unit. Riv. Ital. di Paleont. e Strat., 102: 49-64.
• 3. BONI A., CASSINIS G. 1973 - Carta geologica delle Prealpi Bresciane a Sud dell’Adamello. Note illustrative della legenda stratigrafica. Atti Ist. Geol. Univ. Pavia, 23: 119-159.
• 4. BROMOWICZ J., MAGIERA J. 2003 - Materiał kamienny wnętrza Kaplicy Zygmuntowskiej. Materiały Konferencji Naukowej - Kamień architektoniczny i dekoracyjny, Kraków, 23-24 września 2003: 5-12.
• 5. BUCIAK R. 2012 - Wietrzenie piaskowców w środowisku miejskim na przykładzie obserwacji okładzin ścian w wyjściach z metra warszawskiego. Prz. Geol., 60 (10): 554-562.
• 6. CASSINIS G. 1968 - Stratigrafia e tettonica dei terreni mesozoica com- pres tra Brescia e Serle: Atti Ist. Geologiche Universita di Padova, 19: 50-152.
• 7. CASTELLARIN A., PICOTTIV. 1990 - Jurassic tectonic framework of the eastern border of the Lombardian basin. Eclogae Geol. Helv., 83: 683-700.
• 8. CLERICI A., MEDA A. 2005 - Confronto tra le caratteristiche meccaniche di diversi livelli di estrazione del Botticino Classico. Giornale di Geologia Applicata, 2: 307-312.
• 9. DECLARATION OF CONFORMITY 2016 - Bilecik Beige Limestone. BANDIRMA MERMER Sanayi Ticaret A.S.
• 10. EN 1926:2000 - Natural stone test methods. Determination of uniaxial compressive strength.
• 11. EN 1936:2001 - Natural stone test methods. Determination of real density and apparent density, and of total and open porosity.
• 12. EN 12372:2001 - Natural stone test methods. Determination of flexural strength under concentrated load.
• 13. EN 13755:2002 - Natural stone test methods. Determination of water absorption at atmospheric pressure.
• 14. EN 14157: 2004 - Natural stone test methods. Determination of abrasion resistance.
• 15. GHIRARDI G. 2016 - Botticino: from “Marble” to commodity. Impact, perspectives and innovations with the rapid change of the global market. International Conference: STONECHANGE 2016 “Stone sector and changing trends”. Carrara 16-17 June, 2016.
• 16. JADOUL F., GALLI M.T. 2008 - The Hettangian shallow water carbonates after the Triassic/Jurassic biocalcification crisis: the Albenza formation in the Western Southern Alps. Riv. Ital. Paleont. Stratigr., 114 (3): 453-470.
• 17. KOCYIGIT A., ALTINER D. 2002 - Tectonostratigraphic Evolution of the North Anatolian Palaeorift (NAPR): Hettangian-Aptian Passive Continental Margin of the Northern NeoTethys, Turkey. Turkish J. Earth Sci., 11: 169-191.
• 18. LABUS M. 2008 - Evaluation of weathering-resistance classes in clastic rocks on the example of Polish sandstones. Environ. Geol., 54 (2): 283-289.
• 19. LABUS M. 2009 - Parametry porozymetryczne górnokredowych piaskowców ciosowych jako czynnik warunkujący ich odporność na wietrzenie. Kwart. AGH Geologia, 35 (2): 263-275.
• 20. MATYJA B.A. 1977 - The Oxfordian in the south-western margin of the Holy Cross Mts. Acta Geol. Pol., 27 (1): 41-64.
• 21. PESZAT C. 1992 - Wapienie jury świętokrzyskiej jako surowce do produkcji kredy technicznej. Zesz. Nauk. AGH, Geologia, 18 (4): 5-94.
• 22. PINIŃSKA J. (red.) 1994 - Właściwości wytrzymałościowe i odkształceniowe skał. Cz. I. Skały osadowe regionu świętokrzyskiego. T. 1. Katalog. Z. Geom. IHiGI, Wydz. Geol. UW, Warszawa: 1-171.
• 23. PINIŃSKA J., BOBROWSKA A., PAMUKCU C. 2010 - Deterioration processes of travertine monumental and contemporary stone structures. Geol. Balcanica, 39 (1/2): 310-311.
• 24. PLUSKA I., REMBIS M., SMOLEŃSKA A. 2005 - Kamień w architekturze i dekoracji Kaplicy Zygmuntowskiej. Biul. Historii Sztuki, 67 (1/2): 147-161.
• 25. PN-B-04100:1966 - Materiały kamienne. Oznaczanie gęstości objętościowej, gęstości, porowatości i szczelności.
• 26. PN-B-01080:1984 - Kamień dla budownictwa i drogownictwa - Podział i zastosowanie według własności fizyczno-mechanicznych.
• 27. PN-B-04110:1984 - Materiały kamienne - Oznaczanie wytrzymałości na ściskanie.
• 28. PN-B-04111:1984 - Materiały kamienne - Oznaczanie ścieralności na tarczy Boehmego.
• 29. PN-B-04101:1985 - Materiały kamienne - Oznaczanie nasiąkliwości wodą.
• 30. PN-EN 1925:2001 - Metody badań kamienia naturalnego. Oznaczanie wytrzymałości na ściskanie.
• 31. PN-EN 14205:2004 - Metody badań kamienia naturalnego. Oznaczanie twardości według Knoopa.
• 32. PN-EN 14157:2005 – Kamień naturalny. Oznaczanie odporności na ścieranie.
• 33. PN-EN 14158:2005 - Metody badań kamienia naturalnego. Oznaczanie energii pękania.
• 34. PN-EN 1926:2007 - Metody badań kamienia naturalnego. Oznaczanie wytrzymałości na ściskanie.
• 35. PN-EN 13161:2008 - Metody badań kamienia naturalnego. Oznaczanie wytrzymałości na zginanie przy stałym momencie.
• 36. PN-EN 12371:2010 - Metody badań kamienia naturalnego. Oznaczanie mrozoodporności.
• 37. PN-EN 12372:2010 - Metody badań kamienia naturalnego. Oznaczanie wytrzymałości na zginanie pod działaniem siły skupionej.
• 38. SCHIROLLI P. 1997 - La successione liassica nelle Prealpi bresciane centro-occidentali. Atti Tic. Sc. Terra, ser. spec., 6: 5-137.
• 39. UZ B., BACAK G., ÖZDAMAR Ş., YILMAZ M. 2003 - Bilecik Bej Mermerleri, Vezirhan Bölgesi jeolojik etüd ve değerlendirmesi Türkiye. IV Mermer Sempozyumu (MERSEM’2003) Bildiriler Kitabi 18-19 Aralik: 567-572.
• 40. WAGNER Z. (red.) 2008 - Tabela stratygraficzna Polski. Polska poza- karpacka. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• 41. WILCZYŃSKA-MICHALIK W., MICHALIK M. 1995 - Deterioracja materiałów skalnych w budowlach Krakowa. Prz. Geol., 43 (3): 227-235.
• 42. ZLONKIEWICZ Z. 2009 - Profil keloweju i górnej jury w niecce Nidy. Prz. Geol., 57 (6): 521-530.

Uwagi

1. XXII Konferencja naukowa PIG-PIB i Targów Kielce „Kamień w złożu, krajobrazie i architekturze” – Kielce, 07.04.2017.

2. Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).