Local Agendy 21 an Environmental Security in Naturally Valuable Areas

• Autorzy: Łapiński Jacek Leszek , Albińska Ewa

Identyfikatory

DOI

10.54740/ros.2024.036

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Areas with recognised natural values need special protection of environmental resources and cultural and architectural elements, as well as securing the living conditions of the local population and socio-economic activation. Especially in Local Agenda 21, which should consider such security, this task requires preparing comprehensive strategic documents. From an ecological and sociological perspective, this article looks at the situation of the local community in Poland. In this context, concern at sustainable development strategy, ecological security, discussion about sustainable development in national park territory, and human activities for the local environment. The article draws attention to the difficulties in local, sustainable development strategies and directions of activities involving the local community in ensuring natural and social order. In short, the analysis presents the importance of ecological security, the social situation in regions of natural protection, and the role of the local community in a strategy of sustainable development and ecological security.

Słowa kluczowe

EN

ecological security; Local Agenda 21; region of natural protection; national park; sustainable development; local community; sustainable development strategy

• Wydawca: Politechnika Koszalińska
• Czasopismo: Rocznik Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2024
• Tom: Tom 26
• Strony: 374--382
• Opis fizyczny: Bibliogr. 54 poz.

Twórcy

autor

Łapiński Jacek Leszek

• Faculty of Natural and Technical Sciences, The John Paul II Catholic University of Lublin, Poland

• https://orcid.org/0000-0001-9475-3377

autor

Albińska Ewa

• Institute of Sociology, University of the National Education Commission, Kraków, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-3955-8760

Bibliografia

• Act of April 27, 2001, Environmental Protection Law (Dz.U. 2008, Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) (in Polish: Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska)
• Act of April 16, 2004 on nature protection (Dz. U. 2004, Nr 92, poz. 808) (in Polish: Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r., o ochronie przyrody)
• Albińska, E. (2006). Implementation of the assumptions of Agenda 21 (sustainable development) by local government. In: Samorząd w polskiej myśli politycznej XX wieku. Radomski G. (Eds.), Wydawnictwo Uniwersytetu im. M. Kopernika, Toruń, 329-341 (in Polish: Realizacja założeń Agendy 21 (zrównoważonego rozwoju) przez samorząd terytorialny)
• Albińska, E. (2008). Organization of the commune's functioning in accordance with the principle of sustainable development. In: Partycki, S. (Eds.), Kultura a rynek. t.2, Wydawnictwo KUL, Lublin, 310-316 (in Polish: Organizacja funkcjonowania gminy zgodnie z zasadą rozwoju zrównoważonego)
• Albińska, E. (2013). Social responsibility for the natural environment. In: Strategie działań w warunkach kryzysowych. Partycki, S. (Eds.), Wydawnictwo KUL, Lublin, 373-380
• Albińska, E. (2016). Assessment of the level of ecological awareness of the inhabitants of the Lublin region. [w] Społeczeństwo, technologia, gospodarka w świecie sieciowych rozwiązań : ku przyszłości. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Sławomirowi Partyckiemu, Betlej A., Błaszczak D., Górka M. (Eds.), Wydawnictwo KUL, Lublin, 439-482 (publ. w j.pol.: Ocena poziomu świadomości ekologicznej mieszkańców Lubelszczyzny)
• Albińska, E. (2021). Responsibility for the natural environment in legal and ethical aspects. Edukacja Etyczna, 18,
• 178-199. Retrieved from: http://edukacjaetyczna.pl/wp-content/uploads/2021/12/10.pdf (in Polish: Odpowiedzialność za środowisko przyrodnicze w aspekcie prawnym oraz etycznym)
• Albińska, E. (2023). Social and political ethics and the directions of sustainable development. Edukacja Etyczna, 1, 192-230. Retrieved from: https://czasopisma.uken.krakow.pl/index.php/edukacjaetyczna/numer2023 (in Polish: Etyka społeczna i polityczna a kierunki rozwoju zrównoważonego)
• Albińska, E., Giordano, K. (2011). Seven wishes: cooperation with citizens and ecological education. In: Friendly Lublin, City Office of Lublin, Lublin, 43-53.
• Bajdur, W., Zielińska, A., Gronba-Chyła, A. (2023). Product Life Cycle Assessment (LCA) as a Tool for Environmental Management. Rocznik Ochrona Środowiska, 25, 389-398. https://doi.org/10.54740/ros.2023.040
• Balcerzak, W., Generowicz, A., Mucha, Z. (2014). Application of a multi-criteria analysis for selection of a method of reclamation method of a hazardous waste landfill. Polish Juornal of Environmental Studies, 23(3), ISSN 1230-1485, 983-987.
• Ciuła, J., Bajdur, W., Gronba-Chyła, A., Kwaśnicki, P. (2023). Transformation of Municipal Waste Management in Poland Towards a Circular Economy. Rocznik Ochrona Środowiska, 25, 374-382. https://doi.org/10.54740/ros.2023.038
• Ciuła, J., Generowicz, A., Wiewiórska, I., Gaska, K., Gronba-Chyła, A., Golonka, M., Makara, A. (2024). Environmental aspect of waste to energy installation: quality of waste generated by technology. Clean Techn Environ Policy, https://doi.org/10.1007/s10098-024-02788-0
• Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997. (Dz.U. 1997, NR 78 poz. 483) (in Polish: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.)
• Gardner, D. (2008). Risk: The Science and Politics of Fear, Virgin, London
• Generowicz, A., Gronba-Chyła, A., Kulczycka, J., Harazin, P., Gaska, K., Ciuła, J., Ocłoń, P. (2023). Life Cycle Assessment for the environmental impact assessment of a city'cleaning system. The case of Cracow (Poland). Journal of Cleaner Production, 382(1), 135184. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2022.135184
• Generowicz, A., Iwanejko, R. (2017). Environmental risk related to the recovery and recycling processes of waste electrical and electronic equipment, (WEEE). Problems of Sustainable Development, 12(2), 181-192.
• Generowicz, A., Kowalski, Z., Kulczycka, J., Banach, M. (2011). Assessment of technological solutions of municipal waste management using technology quality indicators and multicriteria analysis. Przemysł Chemiczny, 90(5), 747-753; ISSN 0033-2496
• Giddens, A. (2006). Europe in the Global Age. Polity, Cambridge.
• Gierszewski, J. (2013). Social security. A study in the theory of national security, Difin, Warszawa (in Polish: Bezpieczeństwo społeczne. Studium z zakresu teorii bezpieczeństwa narodowego)
• Giordano, K. (2005). Planning for sustainable development of a commune in practice, Wydawnictwo KUL, Lublin (in Polish: Planowanie zrównoważonego rozwoju gminy w praktyce)
• Goodland, R. (1995). The koncept of environmental sustainability. Annual Review of Ecology and Systematics, 26, 1-24. https://are.berkeley.edu
• Grabowski, T., Marmuszewski, S. (1985). Ecological awareness of highlanders and their attitudes towards the Tatra National Park. Studia Socjologiczne, 1(96), 241-258 (in Polish: Świadomość ekologiczna górali i ich postawy wobec Tatrzańskiego Parku Narodowego)
• Grąz, K., Generowicz, A., Kwaśny, J., Gronba-Chyła, A., Kwaśnicki, P., Ciuła, J., Łapiński, Ł., Bajdur, W. (2023). Microplastics from Plastic Waste as a Limitation of Sustainability of the Environment. Rocznik Ochrona Środowiska, 25, 367-373. https://doi.org/10.54740/ros.2023.037
• Gronba-Chyła, A. (2023). Experimental investigation on the properties of street and sidewalk cleaning waste. Architecture, Civil Engineering, Environment, 16(4), 149-153. https://doi.org/10.2478/acee-2023-0058
• Gronba-Chyła, A., Generowicz, A., Alwaeli, M., Mannheim, V., Grąz, K., Kwaśnicki, P., Kramek, A. (2024). Municipal waste utilisation as a substitute for natural aggregate in the light of the circular economy. Journal of Cleaner Production, 440, 140907. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2024.140907
• Gronba-Chyła, A., Generowicz, A., Kramek, A. (2021). Using selected types of waste to produce new light ceramic material. Pol. J. Environ. Stud. 30(3), 2073-2083. https://doi:10.15244/pjoes/126496
• Hannay, D. (2008). New World Disorder, Tauris, London.
• Integration of European Union sectoral policies with ecological policy. How the European Union treats sustainable development (2000), Instytut na rzecz Ekorozwoju, Warszawa. (in Polish: Integracja polityk sektorowych Unii Europejskiej z polityka ekologiczną. Jak Unia Europejska traktuje ekorozwój)
• Kowalski, Z., Makara, A. (2021). The circular economy model used in the polish agro-food consortium: A case study. Journal of Cleaner Production, 284, 124751. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.124751
• Kozłowski, S. (2000). Eco-development. The challenge of the 21st century, PWN, Warszawa (in Polish: Ekorozwój. Wyzwanie XXI wieku)
• Lawrence, G. (2005). Promoting Sustainable Development. The Question of Governance. In: Buttel, F.H., Mc Michael, P. (Eds.), New Directions In the Sociology of Global Development. Research In Rural Sociology and Development, t.11, Elsevier, Amsterdam
• Lis, S. (2020). Social structure and types of security. In: Szylar, A., Maciaszczyk, P. (Eds.). Bezpieczeństwo a perspektywy przemian globalizującego się świata. Wydawnictwo Państwowej Uczelni Zawodowej im. prof. Stanisława Tarnowskiego w Tarnobrzegu, Tarnobrzeg, 11-39. (in Polish: Struktura społeczna a typy bezpieczeństwa)
• Łapiński, J.L. (2006). Man and social space – main determinants. In: Maik, W., Rembowska, K., Suliborski, A. (Eds.), Człowiek w badaniach geograficznych. seria: Podstawowe idee i koncepcje w geografii, T: 2, Wydawnictwo Uczelniane WSG, Bydgoszcz, 149-167. (in Polish: Człowiek a przestrzeń społeczna – główne determinanty)
• Łapiński, J.L. (2008). Semantic-pragmatic meaning of nature. Studia Ecologiae et Bioethicae, 6, 107-116. (in Polish: Semantyczno-pragmatyczne znaczenie natury)
• Łapiński, J.L. (2009). Sustainable development and the political level of defining nature. Problemy Ekorozwoju – Problems of Sustainable Development, 4(1), 77-81. (in Polish: Rozwój zrównoważony a polityczny poziom definiowania natury)
• Łapiński, J.L. (2014a). Post-Industrial culture as a source of transformation of space and landspace. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, 23, 57-72.
• Łapiński, J.L. (2014b). The Technical Man’s Existential Space. Chemik, 68(3), 171-174.
• Łapiński, J.L., Sadłocha, Ł. (2021). Sustainable Development and Transhumanism – Enlightenment Visions of Future Generations. Problemy Ekorozwoju – Problems of Sustainable Development, 16(2), 166-170.
• Łapiński, J.L., Albińska, E. (2023). The society of near future: reasons and possible scenarios. Zeszyty Naukowe WSNS, 1(12), 33-47. Retrieved from: http://www.wsns.lublin.pl/nauka/zeszyty-naukowe-wsns (in Polish: Społeczeństwo nieodległej przyszłości: przesłanki i możliwe scenariusze)
• Markowski, T. (2008). Theoretical foundations of local and regional development. In: Strzelecki, Z. (Eds.), Gospodarka regionalna i lokalna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. (in Polish: Teoretyczne podstawy rozwoju lokalnego i regionalnego)
• Mc Michael, P. (2004). Development and Social Change. A Global Perspective, Pine Forge Press, Thousand Oaks – London – New Dehli
• National parks in Poland. Annual report 1991 (1992). Krajowy Zarząd Parków Narodowych, Izabelin-Białowieża (in Polish: Parki narodowe w Polsce. Sprawozdanie roczne 1991)
• Nature conservation and landscape protection in the municipal government system (1990). Polski Klub Ekologiczny, Kraków. (in Polish: Ochrona przyrody i krajobrazu w systemie samorządów gmin)
• Nowak, S. (1985). Social research methodology. PWN, Warszawa. (in Polish: Metodologia badań społecznych)
• Nowicki, M. (1993). Poland's eco-development strategy. Agencja Reklamowo-Wydawnicza A. Grzegorczyk, Warszawa. (in Polish: Strategia ekorozwoju Polski)
• Osiniak, T., Poskrobko, B., Sadowski, A. (1993). Wigry National Park and its residents. Wydawnictwo Ekonomia I Środowisko, Białystok. (in Polish: Wigierski Park Narodowy a jego mieszkańcy)
• Our Common Future (1987). World Commission on Environment and Development, Oxford University Press, Oxford
• Piątek, B. (2002). The concept of sustainable development of Poland. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. (in Polish: Koncepcja rozwoju zrównoważonego i trwałego Polski)
• Pietraś, M. (2000). Ecological security in Europe. Political science studies. Wydawnictwo UMCS, Lublin (in Polish: Bezpieczeństwo ekologiczne w Europie. Studium politologiczne)
• Ray, CH. (2006). Neo-endogenous rural development in the EU. In: Clocke, P., Marsden, T., Mooney, P. (Eds.), Handbook of Rural Studies, Sage, London.
• Strategy for Responsible Development until 2020 (with a perspective until 2030.), przyjęta uchwałą Rady Ministrów w dniu 14 lutego 2017 r., Warszawa. (in Polish: Strategia na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.)
• Sychut, W., Chmielewski, T.J. (1990). Protected areas covered so far by research on the ecological awareness of residents. In: Świadomość ekologiczna mieszkańców obszarów chronionych. IGPiK, Lublin. (in Polish: Obszary chronione objęte dotychczas badaniami świadomości ekologicznej mieszkańców)
• Ściborek, Z., Wiśniewski, B., Kuc, R.B., Dawidczyk, A. (2020). Internal security. Academic textbook. Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń (in Polish: Bezpieczeństwo wewnętrzne. Podręcznik akademicki)