Programy ochrony i opieki nad zabytkami – niedoceniony element polskiego systemu ochrony zabytków

• Autorzy: Siwek Andrzej

Warianty tytułu

EN

Programs for the protection and care of monuments - an underestimated element of the Polish system of monument protection

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Under the Act of 23 July 2003 on the Protection and Guardianship of Monuments, a coherent model for caring for historic monuments and sites on both central and local levels was introduced. This concept is intertwined with monitoring and flow of information. The system of managing documents is aimed at optimising actions pertaining to the protection of cultural heritage. As there is a clear hierarchy of these documents, which can also correlate with each other, there are sound reasons behind establishing a coherent protection policy – from municipal/communal level to the central one. National, regional, district, and municipal/communal programmes pertaining to care for historic monuments and sites are strategic tools which shape policy, direct actions towards specific aims, and reflect the will. In a number of cases, however, no programmes have ever been developed. Administrative and legal supervision is still the predominant model in the protection of monuments and sites. The period of 2003 - 2016 was the time to „become familiar” with the new tool applied in heritage protection and management. One should learn from these experiences and promote the idea of devising a coherent strategy aimed at protecting historic monuments and sites by implementing programmes on all administrative levels.

Słowa kluczowe

PL

dbałość o zabytki i miejsca historyczne; zarządzanie dziedzictwem; samorząd; dokumenty strategiczne; zabytki i miejsca historyczne; ochrona zabytków i miejsc historycznych; ochrona zabytków; ochrona miejsc historycznych; dbałość o zabytki; dbałość o miejsca historyczne; opieka nad miejscami historycznymi; opieka nad zabytkami

EN

protection of historic monuments and sites; care for historic monuments and sites; guardianship of monuments and sites; heritage management; local government; strategic documents

• Wydawca: Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS ; Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
• Czasopismo: Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
• Rocznik: 2016
• Tom: Nr 1
• Strony: 107--115
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz.

Twórcy

autor

Siwek Andrzej

• Narodowy Instytut Dziedzictwa w Krakowie Polska

Bibliografia

• 1. Araoz G. F., Tendencje dziedzictwa dziś i jutro – z perspektywy ewolucji filozofii I teorii konserwacji [w:] II Kongres Konserwatorów Polskich. Warszawa – Kraków 6–9 października 2015. Tezy, red. J. Jasieńko, A. Kadłuczka, Warszawa – Kraków 2015.
• 2. Błyskosz T., Fortuna–Marek A., Jagielska E., Liżewska I., Oszczanowska B., Welc- Jędrzejewska J., Gminny program opieki nad zabytkami. Poradnik metodyczny, Kurier Konserwatorski, Nr 3; 2009.
• 3. Dobosz P., Paradygmat przyszłych zmian w systemie prawnej ochrony zabytków i opiece nad nimi w Polsce [w:] II Kongres Konserwatorów Polskich. Warszawa – Kraków 6–9 października 2015. Tezy, red. J. Jasieńko, A. Kadłuczka, Warszawa – Kraków 2015.
• 4. Dobosz P., Systemy prawne ochrony zabytków z perspektywy teorii prawa administracyjnego, Kraków 2015.
• 5. Fortuna-Marek A., Siwek A., Plany działania – jako element zarządzania miejscem światowego dziedzictwa [w:] Wybrane zagadnienia zarządzania dobrami UNESCO w Polsce, red. B. Szmygin, Warszawa 2015.
• 6. Golat R., Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Komentarz, Zakamycze 2004.
• 7. Jafra T., Rola samorządu terytorialnego w zakresie ochrony i opieki nad zabytkami [w:] Prawne wyzwania ochrony dóbr kultury we współczesnym świecie, red. P. Dobosz, M. Adamus, A. Mazur, Kraków 2015.
• 8. Konopka M., Zalasińska K., Nic dwa razy się nie zdarza, Biuletyn Informacyjny PKN ICOMOS, styczeń – marzec 2016; Nr 1(32) 2016.
• 9. Pawłowska K., Interesariusze w procesach zarządzania obiektami wpisanymi na listę światowego dziedzictwa natury i kultury UNESCO [w:] Wybrane zagadnienia zarządzania dobrami UNESCO w Polsce, red. B. Szmygin, Warszawa 2015.
• 10. Piotrowska-Nosek K., Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego, przyjęta w Paryżu dnia 16 listopada 1972 r. przez Konferencję Generalną Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury na jej siedemnastej sesji [w:] Konwencje UNESCO w dziedzinie kultury. Komentarz, red. K. Zalasińska, Warszawa 2014.
• 11. Purchla J., Dziedzictwo kulturowe a kapitał społeczny [w:] Dlaczego i jak w nowoczesny sposób chronić dziedzictwo kulturowe, red. A. Rottermund, Warszawa 2014.
• 12. Siwek A., Ewidencja i monitoring – filary systemu ochrony zabytków, Biuletyn Informacyjny PKN ICOMOS, styczeń – marzec 2016; Nr 1(32) 2016.
• 13. Siwek A., Monitoring zabytków w kontekście zarządzania miejscem światowego dziedzictwa [w:] Wybrane zagadnienia zarządzania dobrami UNESCO w Polsce, red. B. Szmygin, Warszawa 2015.
• 14. Soldani A., Jankowski D., Zabytki. Ochrona i opieka. Praktyczny komentarz do nowej ustawy, Zielona Góra 2004.
• 15. Szmygin B., Teoria i kryteria wartościowania dziedzictwa jako podstawa jego ochrony [w:] II Kongres Konserwatorów Polskich. Warszawa – Kraków 6–9 października 2015. Tezy, red. J. Jasieńko, A. Kadłuczka, Warszawa – Kraków 2015.
• 16. Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z 23 lipca 2003.
• 17. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, Dz. U. 2003, Nr. 162, poz. 1568. Tekst ujednolicony: Dz. U. 2014, poz. 1446; Dz. U. 2015, poz. 397, 774.
• 18. Wodnicka D., Dziedzictwo kulturowe w polityce rozwoju województwa [w:] Dlaczego i jak w nowoczesny sposób chronić dziedzictwo kulturowe, red. A. Rottermund, Warszawa 2014.
• 19. Wojewódzki program opieki nad zabytkami w Małopolsce na lata 2014–2017, red. A. Szpala, Kraków 2014.
• 20. Zalasińska K., Zeidler K., Wykład prawa ochrony zabytków, Warszawa – Gdańsk 2015.