Analiza zdarzeń niepożądanych na przejazdach kolejowych kategorii A z wykorzystaniem drzewa błędów

• Autorzy: Gill A. , Kobaszyńska-Twardowska A. , Lipiński T.

Warianty tytułu

EN

Analysis of undesirable events at level crossings of category A using fault tree

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Obszarem analiz są przejazdy kolejowe kategorii A, które jako jedyne wśród sześciu kategorii przejazdów występujących na sieci dróg w Polsce są kontrolowane przez człowieka – dróżnika przejazdowego. Posiadają one zatem złożony system bezpieczeństwa (system kontroli ruchu drogowego), którego kluczowym elementem jest człowiek. Nie gwarantuje to jednak braku zdarzeń niepożądanych (ZN) a szczególność roli człowieka jako operatora – dróżnika, kierowcy, maszynisty w takich systemach powoduje, że jego działania przyczyniają się do powstania ZN o poważnych skutkach. Ich powaga powoduje, że uzasadniona jest potrzeba prowadzenia analiz tych zdarzeń na różnych poziomach struktur zajmujących się zagadnieniami bezpieczeństwa. Szczególnie pożądane jest wskazanie przyczyn (źródeł) powstawania ZN co daje możliwość wdrożenia odpowiednich działań. Celem prac podjętych w niniejszym artykule jest przeprowadzenie analizy ZN na przejazdach kolejowych z uwzględnieniem błędów popełnianych przez człowieka oraz wykorzystaniem metody FTA.

EN

The area of analysis are level crossings of category A, which alone among the six categories of level crossings in Poland are controlled by human – level crossing attendant. There is therefore a complex system of safety (traffic control system), whose key element is human. This does not guarantee the absence of undesirable events (ZN) and the specificity of the role of man as the operator – level crossingattendant, the driver, the train driver in such systems means that its activities contribute to the creation of ZN with serious consequences. The seriousness of ZN justified the need for the analysis of these events at different levels of the structures dealing with questions of safety. In particular, it is desirable to identify the causes (sources) of ZN which gives the possibility of implementing appropriate action. The aim of the work undertaken in this article is to analyze ZN at level crossings, taking into account human error and using the method FTA.

Słowa kluczowe

PL

przejazdy kolejowe; analiza drzewa błędów; błąd człowieka

EN

level crossing; fault tree analysis (FTA); human error

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Logistyka
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 6
• Strony: 1036--1046, CD
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., rys.

Twórcy

autor

Gill A.

• Politechnika Poznańska, Wydział Maszyn Roboczych i Transportu, Instytut Silników Spalinowych i Transportu

autor

Kobaszyńska-Twardowska A.

• Politechnika Poznańska, Wydział Maszyn Roboczych i Transportu, Instytut Silników Spalinowych i Transportu

autor

Lipiński T.

• Wydział Maszyn Roboczych i Transportu Politechniki Poznańskiej

Bibliografia

• [1]. Analiza drzewa niezdatności (FTA). PN-EN 61025, listopad 2007.
• [2]. Cieślakowski S.J., Ocena bezpieczeństwa na przejazdach kolejowych w Polsce. Technika transportu szynowego, 3/2009, s. 21-23.
• [3]. Ericson C., Fault Tree Analysis – A History from the Proceedings of the 17th International System Safety Conference. Orlando 1999.
• [4]. Gill A., Kadziński A., System obsługiwania pojazdów szynowych jako element w warstwowym modelu ich systemów bezpieczeństwa, Pojazdy Szynowe, 2006, nr 4, s. 31÷38, wersja elektroniczna: http://www.tabor.com.pl/pojazdy-szynowe-42006/
• [5]. Hanak L., Zmodernizowany napęd rogatkowy JEGD50M220. Dokumentacja techniczno – ruchowa. SPAI, Katowice.
• [6]. Hardy T., Rapp D. Rocket engine system reliability analyses using probabilistic and fuzzy logic techniques. 30th Joint Propulsion Conference and Exibit, Indianapolis, 2007.
• [7]. Henry J.J., Andrews J.D., Computerized fault tree construction for a train braking system. Quality and Reliability Engineering International, 13(5), 1997, s. 293-298.
• [8]. Instrukcja sygnalizacji Ie−1 (E−1). PKP PLK S.A, Warszawa, 2007.
• [9]. Kadziński, A., Juszczak, J., Kobaszyńśka-Twardowska, A., Źródła zagrożeń na przejazdach kolejowych. Pojazdy Szynowe, 3/2010, s.44-49.
• [10]. Kobaszyńśka-Twardowska, A., Scenariusze zdarzeń niepożądanych na przejazdach kolejowych. Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej, 96/2013 s.249-257.
• [11]. Kobaszyńśka-Twardowska, A., Analiza jakościowa i ilościowa zdarzeń niepożądanych na przejazdach kolejowych. Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej, s. 83-90.
• [12]. Kosmowski K. T., Metodyka analizy ryzyka w zarządzaniu niezawodnością i bezpieczeństwem elektrowni jądrowych, Monografia, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2003.
• [13]. Pikus R., Zabezpieczenia przejazdów kolejowych w Polsce – kierunki zmian. Centrum Naukowo-Techniczne Kolejnictwa. Problemy kolejnictwa, Z.142/2006, s.53-73
• [14]. PN-IEC 60300-3-9. Analiza ryzyka w systemach technicznych. 1999.
• [15]. Radkowski S., Podstawy bezpiecznej techniki. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 2003.
• [16]. Rozporządzenie Ministra Transportu z dnia 30 kwietnia 2007 r. (Dz. U. Nr 89 poz. 593).
• [17]. Ryś T., Leśniowski R., Raport roczny za rok 2012. Państwowa Komisja Badań Wypadków Kolejowych.
• [18]. Sinnamon, Roslyn M., Andrews, J.D. New approaches to evaluating fault trees. Reliability Engineering and System Safety, 58, 1997, s. 89-96
• [19]. Strona internetowa: http://www.bezpieczny-przejazd.pl/edukacja/dorosli/ (pobrano dnia 17.11.2013).
• [20]. Symon E., Wypadki drogowe w Polsce w 2012 roku. Komenda Główna Policji, Warszawa, 2013.
• [21]. Tong Wu; Guangyu Tu, Bo, Z.Q. Klimek, A., Fuzzy Set Theory and Fault Tree Analysis based Method Suitable for Fault Diagnosis of Power Transformer. Intelligent Systems Applications to Power Systems, 2007. ISAP 2007. International Conference on, 2007.
• [22]. Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym.
• [23]. Wiater I., Zabezpieczenie urządzeń srk przed skutkami wyładowań atmosferycznych. Technika transportu szynowego, 11−12/1995, s. 67.
• [24]. UTK, Ocena Funkcjonowania Rynku Transportu Kolejowego i Stanu Bezpieczeństwa Ruchu Kolejowego 2012, (online, dostęp – styczeń 2015). www.utk.gov.pl.
• [25]. NIK, Bezpieczeństwo ruchu kolejowego w Polsce, Informacja o wynikach kontroli, 2012, (online, dostęp – maj 2014) www.nik.gov.pl