Działalność naukowa, organizacyjna i popularyzatorska w zakresie zakładania i użytkowania trawników rekreacyjnych i sportowych

• Autorzy: Rutkowska B. , Harkot W.

Warianty tytułu

EN

Research, organisational and popularisation activities on the area of recreation and sports lawn establishment and management

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Breeding work started already in the thirties, but the first six species of lawn grasses were entered into the Register of Cultivars as late as 1966. Dynamic development of the breeding work and species evaluation based on the instructions worked out, started in the eighties (Plant Breeding and Acclimatization Institute, Research Centre for Cultivar Testing). In recent years, there is a growing regress in the breeding of the Polish grass species manifested by less numerous applications for the testing of the Polish species submitted to the Research Centre for Cultivar Testing. In the present report, attention was drawn to an alarming inerease in the number of foreign species (mainly of Danish, Dutch, German, and British origin) both subjected to the preliminary research work and already registered. A difficult situation of the Polish grass breeding was stressed. The lack of successors of the experienced group of researchers from the older generation makes this situation even worse. Research work relating to the biological evaluation of lawn grass species and cultivars and their sod-forming ability on the grass surfaces, especially on the sports and recreation grounds was reviewed. Organisational units founded at the Institute of Communal Economy. Plant Breeding and Acclimatization Institute, sports clubs of the academies of physical education, and in the recent years, also at the departments of grassland of agricultural universities, allowed for undertaking a broad range of observations and studies on the establishment of various lawns. Initially, (1950-1960), the studies concentrated on the recreational and decorative lawns. Then (since the seventies), thanks to the co-operation with sports clubs, also sports lawns became subjects of research. The study and observation results, practical experience of the research personnel from the institutions mentioned above, were shared with the participants of various conferences and meetings organised mainly with the assistance of the Chief Technical Organisation (NOT), all kinds of seminars and trainings and scientific and scientific-popular publications, and propagation rnaterials. Deep involvement of a number of people in the organisational and popularisation activities in the area of lawn establishment was presented.

Słowa kluczowe

PL

trawnik; zakładanie trawników; hodowla traw; odmiana; działalność naukowa

EN

recreation lawn; sport field; breeding grass; variety; research

• Wydawca: Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
• Czasopismo: Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska
• Rocznik: 2002
• Tom: Vol. 11, No. 1
• Strony: 15--33
• Opis fizyczny: Bibliogr. 104 poz.

Twórcy

autor

Rutkowska B.

• Warsaw Agricultural University, Department of Agronomy ul. Nowoursynowska 166, 02-787 Warszawa, Poland

autor

Harkot W.

• Agricultural University of Lublin, Department of Grassland ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin, Poland

Bibliografia

• BRZYWCZY-KUNIŃSKA Z. 1960: Trawniki. Zakładanie i utrzymanie. IGK Dział Informacji Naukowej, Warszawa.
• BRZYWCZY-KUNIŃSKA Z. 1970: Główne kierunki prac hodowlanych nad trawami na trawniki miejskie. Przegląd Inf. IGK 2: 20-26.
• BRZYWCZY-KUNIŃSKA Z., RUTKOWSKA B. 1964a: Wstępne badania podstawowych gatunków traw i ich ekotypów odpowiednich na tereny zielone. Zesz. Nauk. IGK, 8: 50-79.
• BRZYWCZY-KUNIŃSKA Z., RUTKOWSKA B. I964b: Wyniki obserwacji nad gęstością wysiewu nasion traw gazonowych. Zesz. Nauk. IGK, 8: 80-90.
• BRZYWCZY-KUNIŃSKA Z., RUTKOWSKA B. I964c: Wpływ częstości koszenia na rozwój i zadamienie traw w pierwszym roku po wysiewie. Zesz. Nauk. IGK, 8: 91-100.
• BRZYWCZY-KUNIŃSKA Z., RUTKOWSKA B. 1968: Wyniki doświadczeń nad mieszankami z krajowych odmian traw na trawniki. Ogrodnictwo 9: 280-282.
• BRZYWCZY-KUNIŃSKA Z., RUTKOWSKA B. I969a: Metody prowadzenia doświadczeń i obserwacji nad mieszankami traw z odmianami i ekotypami pod kątem przydatności na trawniki miejskie. IGK Samodzielna Pracownia Zieleni Miejskiej. Instrukcja.
• BRZYWCZY-KUNIŃSKA Z., RUTKOWSKA B. I969b: Trawniki. PWRiL, Warszawa.
• BRZYWCZY-KUNIŃSKA Z., RUTKOWSKA B. 1970: Zasady stosowania nawozów mineralnych na trawniki miejskie. Przegląd Inf. IGK 2: 5-19.
• DĄBROWSKA L. 1985: Zmiany składu florystycznego trawników Plant Krakowskich w zależności od terminu wysiewu mieszanki. Zesz. Nauk. AR, Rolnictwo, Kraków 25; 29-39.
• DOMAŃSKI P. 1987: System badań oraz kryteria i metody oceny wartości gospodarczej odmian traw pastewnych w Polsce. Wiad. Odm. 2-3 (22): 1-61.
• DOMAŃSKI P. 1989a: Metodyka doświadczeń odmianowych z trawami gazonowymi. COBORU. Słupia Wielka.
• DOMAŃSKI P. 1989b: Postęp w hodowli traw na świecie i w Polsce. Wiad. Odm. 2 (32): 1-13.
• DOMAŃSKI P. 1992: System badań i oceny odmian traw gazonowych w Polsce. Biul. IHAR 183: 251-263.
• DOMAŃSKI P. 1995: Trawy darniowe: kostrzewa czerwona, kostrzewa owcza, mietlica pospolita, wiechlina łąkowa, życica trwała. Synteza wyników doświadczeń odmianowych. COBORU. Słupia Wielka. Seria 1991, z. 1058: 1-18.
• DOMAŃSKI P. 1996a: Metodyka badania wartości gospodarczej odmian (WGO) traw darniowych (gazonowych). Instrukcja COBORU. Słupia Wielka.
• DOMAŃSKI P. I996b: Poradnik dla użytkownika trawników oraz firm zakładających i pielęgnacyjnych tereny zieleni ..Barenbrug” Sp. z o.o.
• DOMAŃSKI P. 1997a: Koncepcja nowoczesnej oceny odmian traw w Polsce. Biul. Oceny Odmian, z. 28, COBORU w Słupi Wielkiej: 29-35.
• DOMAŃSKI P. I997b: Mieszanki trawnikowe. Ogrodnictwo, V-V1: 27-30.
• DOMAŃSKI P. 1997c: Trawy darniowe: kostrzewa owcza, mietlica pospolita, życica trwała. Synteza wyników doświadczeń odmianowych. COBORU. Słupia Wielka. Seria 1992”, z. 1 101: 1-17.
• DOMAŃSKI P. 1997d: Trawy darniowe. Synteza wyników doświadczeń odmianowych. COBORU. Słupia Wielka. Seria 1993. z. 1116: 1-17.
• DOMAŃSKI P. 1997e: Tereny trawiaste - zainteresowanie społeczne, stan wiedzy i perspektywy. Konferencja Naukowa „Sztuka ogrodów w krajobrazie miasta”. Wrocław, 20-22 VI.
• DOMAŃSKI P. I998a: Trawy darniowe: kostrzewa czerwona, wiechlina łąkowa, życica trwała. Synteza wyników doświadczeń odmianowych. COBORU. Słupia Wielka. Seria 1994, z. 1136, 1-21.
• DOMAŃSKI P. 1998b: Melodyka badania wartości gospodarczej odmian roślin uprawnych. Trawy darniowe: kostrzewa czerwona, tymotka łąkowa, wiechlina łąkowa, życica trwała. COBORU. Słupia Wielka, 1-35.
• DOMAŃSKI P., MIKULSKI W. 1996: Strategia w nasiennictwie traw. Biul. IHAR 199: 23-28.
• FREY L. 2000: Trawy niezwyciężone. Łąkarstwo w Polsce 3: 9-20.
• GAJDA M., HEMPEL A. 1997: Trawniki. Plantpress, Kraków.
• GOLIŃSKI P., XI Q. 2000: Evaluation of turf quality of some selected cultivars of Festuca rubra in sowing year set against varying soil humidity. Łąkarstwo w Polsce (Grassland Science in Poland) 3: 43-50.
• GRABOWSKI K., GRZEGORCZYK S., BENEDYCKI S. 1995: Wstępne badania nad przydatnością krajowych traw gazonowych do obsiewu trawników. Mater. Międzyn. Konf. Olsztyn, 26-27 maja.
• GRABOWSKI K., GRZEGORCZYK S., BENEDYCKI S., KWIETNIEWSKI H. 1999a: Ocena wartości użytkowej wybranych gatunków i odmian traw gazonowych do obsiewu nawierzchni trawiastych. Fol. Univ. Agric. Stetin. 197 Agricultura (75): 81-88.
• GRABOWSKI K., GRZEGORCZYK S., BENEDYCKI S., KWIETNIEWSKI H. I999b: Przydatność gatunków i odmian traw gazonowych do obsiewu trawników rekreacyjnych. Fol. Univ. Agric. Stetin. 197 Agricultura (75): 89-92.
• HARKOT W., CZARNECKI Z. 1997: Wpływ sposobu przygotowania podłoża na szybkość wschodów roślin polskich odmian traw gazonowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 451: 263-269.
• HARKOT W., CZARNECKI Z. I998a: Establishment of Polish cultivars of lawn grasses on soil with a degraded topsoil layer. Grassland Science in Europe 3: 551-554.
• HARKOT W., CZARNECKI Z. 1998b: Dynamika wydłużania systemu korzeniowego siewek polskieh odmian traw gazonowych na glebie o zniszczonej i ulepszonej wierzchniej warstwie. Ann. Univ. Mariae Curie-Skłodowska s. E., v. LIII: 177-184.
• HARKOT W., CZARNECKI Z. 1999a: Przydatność polskich odmian traw gazonowych do zadarniania powierzchni w trudnych warunkach glebowych. Fol. Univ. Agric. Stetin. 197 Agricultura (75): 117-120.
• HARKOT W., CZARNECKI Z. 1999b: Grasses in the lawns of Lublin (Poland) within arcas contaminated by road traffic. Fragm. Flor. Geohol. Suppl. 7: 149-154.
• HARKOT W., CZARNECKI Z. 2000: Intensywność odrastania polskich odmian traw na glebie mineralnej o zniszczonej mechanicznie wierzchniej warstwie. Łąkarstwo w Polsce (Grassland Science in Poland) 3: 59-64.
• HARKOT W., LIPIŃSKA H. 1998: Fitotoksyny martwych korzeni Poa pratensis jako czynnik hamujący kiełkowanie nasion wsiewanych traw. Łąkarstwo w Polsce (Grassland Science in Poland), 1, 159-164.
• HARKOT W., WARDA M. 1994: Competition between grasses during carly growth. Proeeedings of the 15th General Mceting of the European Grassland Federation. Wageningen, Netherlands, June 6-9.
• HARKOT W., WYLUPEK T., KRUKOWSKA A. 1999: Zróżnicowanie socjologiczne przyulicznych trawników Zamościa. Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna nt. „Rola użytków zielonych i zadrzewień w ochronie środowiska rolniczego”. Kraków-Jaworki, 21-22 X.
• HARKOT W., CZARNECKI Z., ALEXEEVA D.I., VELIKANOV L.P. 2000: Próba oceny jakości nasion traw gazonowych za pomocą rentgenografii. Łąkarstwo w Polsce 3: 9-20.
• HESSAYON D.G. 1997: Trawniki. Muza SA, Warszawa.
• HOOGVELT F.: 1996: Styl twojego ogrodu. GEMINIS, Warszawa.
• JANSZ K. 1956: Trawniki w miastach. Z prac nad doborem i hodowlą traw odpowiednich dla miejskich terenów zielonych. Prace IGK rok 11,3: 3-13.
• LIPIŃSKA H., HARKOT W. 2000: Allelopatyczne oddziaływania liści Poa pratensis L. na początkowy wzrost i rozwój Dactylis glomerata L., Festuca pratensis Huds. i Phleum pratense L. Łąkarstwo w Polsce (Grassland Science in Poland) 3: 95-104.
• Lista odmian roślin rolniczych, 1990. 2001. COBORU, Słupia Wielka.
• NAZARUK M. 1965: Ważniejsze nawozy mineralne i ich zastosowanie na trawniki. Przegląd Inf. IGK 2: 24-32.
• NASIEROWSKA R. 1968: Wyniki badań nad mieszankami traw prowadzonymi w IGK Przegląd lnf. IGH 2: 26-31.
• MATUSZYŃSKA E., PROŃCZUK S. 1994: Czystość nasion mieszanek traw gazonowych. Genet. Pol. 35A: 349-352.
• ONDREJ I., OPATRNA M.. ROB P. 1997: Trawniki i trawy ozdobne. Elipsa, Warszawa.
• PATRZAŁEK A. 1999: Wzrost i rozwój Festuca rubra L. - odmiana Nimba w siedlisku trudnym. Łąkarstwo w Polsce 2: 101-111.
• PATRZAŁEK A. 2000: Gatunki i odmiany traw dla celów specjalnych i ich użytkowanie. Łąkarstwo w Polsce 3: 105-118.
• PAWLUŚKIEWICZ A. 2000: Kiełkowanie i początkowy rozwój traw gazonowych w warunkach zasolenia i alkalizacji podłoża. Łąkarstwo w Polsce 3: 119-128.
• PAWLUŚKIEWICZ B., GUTKOWSKA A. 1999: Reakcja traw gazonowych na zasolenie gleby. Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna nt. „Rola użytków zielonych i zadrzewień w ochronie środowiska rolniczego". Kraków-Jaworki, 21-22 X.
• PROŃCZUK J. 1968: Perspektywiczne kierunki badania traw dla zieleni miejskiej. Przegląd lnf. IGK 2: 12-18.
• PROŃCZUK M. 1995: Kompendium wiedzy o chorobach traw i ich zapobieganiu na trawnikach. IHAR, Radzików.
• PROŃCZUK M. 1996: Główne choroby traw gazonowych w Polsce. Biul. IHAR 199: 157-169.
• PROŃCZUK M. 1997: Kompendium wiedzy o chorobach traw i ich zapobieganiu na trawnikach. IHAR, Radzików.
• PROŃCZUK M. 1998: Choroby traw i ich zapobieganie na trawniku. Konf. Nauk. nt. „Miasto-ogród sto lat rozwoju idei” . VII Targi Zieleni Miejskiej i Ogrodnictwa. Wrocław, 18-20 VI.
• PROŃCZUK M., PROŃCZUK S. 1987: Przydatność „metody chłodniowej” w ocenie odporności życicy trwałej na Fusarium nivale (Fr) Ces. Biul. IHAR 162: 27-32.
• PROŃCZUK M., PROŃCZUK S. 1994: Wstępna ocena odporności traw gazonowych na choroby w Polsce. Genet. Pol. 35A: 341-348.
• PROŃCZUK M., PROŃCZUK S., GÓRAL S. 1984: Wpływ chorób fusaryjnych na trwałość Lolium perenne L. Biul. IHAR, 155: 187-191.
• PROŃCZUK M., PROŃCZUK S., SCHOLENBERGER M. 1988: Wpływ chorób grzybowych i bakteryjnych na trwałość życicy trwałej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 366: 149-154.
• PROŃCZUK M., ZAGDAŃSKA B. 1993: Effect of Microdochium nivale and Low Temperature on Winter Survival of Perennial Ryegrass. J. Phytopatology 138: 1-8.
• PROŃCZUK S. 1991: Trawniki, system bonitacyjny. IHAR, Radzików.
• PROŃCZUK S. 1993: System oceny traw gazonowych. Biuletyn IHAR 186: 127-132.
• PROŃCZUK S. 1993: Stan hodowli i nasiennictwa traw gazonowych w Polsce. Genet. Pol. 35A: 329-339.
• PROŃCZUK S. 1994: Stan hodowli i nasiennictwa traw gazonowych w Polsce. Genet. Pol. 35A: 329-339.
• PROŃCZUK S. 1997: Comparison of aesthetic aspects of turfgrasses in sun and shade conditions at Radzików. Proceedings of the 20thMeeting of Eucarpia, Fodder Crops and Amenity Grass Section, Radzików.
• PROŃCZUK S. 1998: Typy i rodzaje trawników - zakładanie i użytkowanie. Konf. Nauk. nt.: „Miasto-ogród sto lat rozwoju idei”. VII Targi Zieleni Miejskiej i Ogrodnictwa. Wrocław. 18-20 VI.
• PROŃCZUK S., PROŃCZUK M. 2000: Nasiennictwo traw dla rekultywacji terenów trudnych. Łąkarstwo w Polsce 3: 129-139.
• PROŃCZUK S., PROŃCZUK M., ŻYŁKA D. 1997: Metody syntetycznej oceny wartości trawnikowej traw gazonowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 451: 125-134.
• PROŃCZUK S., ŻUREK G. 1994: Efektywność wstępnej selekcji ekotypów z kolekcji Festuca rubra (sensu lato) do celów gazonowych. Biul. IHAR 190: 109-118.
• PRZYDATEK T. 1996: Stan i zamierzenia hodowli oraz nasiennictwa traw gazonowych w Nieznanicach. Biul. IHAR 199: 41-47.
• PRZYDATEK T. 2000: Aktualna sytuacja w hodowli i nasiennictwie traw gazonowych w Polsce. Łąkarstwo w Polsce 3: 205-209.
• RADWAŃSKI J. 1968: Organizacja prac hodowlanych nad trawami gazonowymi. Przegląd lnf. IGK 2: 31-35.
• RADWAŃSKI J., CHARMAŃSKA W. 1966: Uprawa odmian traw gazonowych na nasiona. Przegląd Inf. IGK 2: 21-37.
• RUTKOWSKA B. 1961a: Wstępne obserwacje nad wiechliną roczną (Poa annua L.). Dział Inf. Naukowej IGK 1: 159-164.
• RUTKOWSKA B. 1961b: Doświadczenia z oceną odmian traw przydatnych do zadarniania terenów specjalnych. Min. Rolnictwa. Departament Produkcji Roślinnej i Ochrony Roślin. Instrukcja.
• RUTKOWSKA B. 1965a: Gatunki traw i ich ekotypy przydatne na trawniki miejskie. Przegląd. Inf. IGK 1: 6-23.
• RUTKOWSKA B. 1965b: Dobór gatunków traw do mieszanek na trawniki miejskie. Przegląd. Inf. IGK 1: 32-38.
• RUTKOWSKA B. 1965e: Zasady i sposoby obliczania mieszanek gatunków i odmian traw do obsiewu trawników i terenów sportowych. Przegląd. Inf. IGK 2: 5-17.
• RUTKOWSKA B. 1968a: Krajowe odmiany traw dla terenów zieleni miejskiej. Ogrodnictwo 9: 280-282.
• RUTKOWSKA B. 1968b: Ocena gatunków i odmian traw stosowanych na trawniki w siewach czystych i w mieszankach. Przegląd. Inf. IGK 2: 18-26.
• RUTKOWSKA B. 1969a: Metody oceny odmian traw trawnikowych. Państwowa Komisja Oceny Odmian przy Ministerstwie Rolnictwa. Instrukcja.
• RUTKOWSKA B. 1969b: Doświadczenia z odmianami traw przydatnych do zadarniania terenów specjalnych. Ministerstwo Rolnictwa, Zespól Roślin Pastewnych i Traw PKOO. Instrukcja.
• RUTKOWSKA B. 1969c: Wyniki doświadczeń z odmianami traw gazonowych. Opracowanie wieloletnie za lata 1961-1965. Synteza. PWRiL, Warszawa.
• RUTKOWSKA B. 1970: Problemy hodowli traw dla celów zieleni miejskiej. Ogrodnictwo 5: 146-147.
• RUTKOWSKA B. 1971: Gatunki traw gazonowych i kierunki ich hodowli dla warunków Polski. Hodowla Roślin i Nasiennictwo 2 (29).
• RUTKOWSKA B. 1979a: Niektóre zagadnienia hodowli traw dla potrzeb zieleni miejskiej. Materiały z ogólnopolskiego seminarium PAN. Zakład Genetyki Roślin w Poznaniu.
• RUTKOWSKA B. 1979b: Współczesne kierunki hodowli traw dla potrzeb zieleni miejskiej. Materiały z ogólnopolskiej konferencji NOT-SITO, Warszawa.
• RUTKOWSKA B. I979c: Zasady nawożenia nawierzchni trawiastych. Materiały z ogólnopolskiej konferencji NOT-S1TO, Warszawa.
• RUTKOWSKA B. 1980: Wyniki badań krajowych i zagranicznych z zakresu doboru gatunków i odmian traw do budowy nawierzchni trawiastych na obiektach sportowych. Materiały z konferencji naukowo-technicznej, GKKF - Polsport, Gdańsk.
• RUTKOWSKA B., BRZYWCZY-KUNIŃSKA Z. 1969a: Badania odmian i ekotypów gatunków traw przydatnych dla potrzeb miejskich. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 90: 67-71.
• RUTKOWSKA B., BRZYWCZY-KUNIŃSKA Z. 1969b: Kolekcja gatunków i ekotypów traw przydatnych do zadarniania terenów specjalnych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 90: 55-58.
• RUTKOWSKA B., BRZYWCZY-KUNIŃSKA Z. 1970: Zasady stosowania nawozów mineralnych na trawniki miejskie. Przegląd Inf. IGK 2 :5 -19.
• RUTKOWSKA B., HEMPEL A. 1981: Dobór gatunków i odmian traw, eksploatacja i kompleksowa pielęgnacja trawników sportowych. Poradnik. GKKF, Warszawa.
• RUTKOWSKA B., HEMPEL A. 1986: Trawniki. PWRiL, Warszawa.
• RUTKOWSKA B., ŁUCZYCKA M., KARASIŃSKA A. 1973: Wyniki obserwacji nad przydatnością odmian traw gazonowych i pastwiskowych w różnych zestawach mieszanek na trawniki dla rejonu nadmorskiego. Biul. Inf. IGK 1: 70-80.
• RUTKOWSKA B., PAWLUŚKIEWICZ M. 1996: Trawniki. Poradnik zakładania i pielęgnowania. PWRiL, Warszawa.
• WYSOCKI C. 1994: Studia nad funkcjonowaniem trawników na obszarach zurbanizowanych (na przykładzie Warszawy). Rozprawy Naukowe i Monografie 196: 1-96.
• WYSOCKI C., STAWICKA J. 2000: Ocena zmian florystycznych runi trawników miejskich. Łąkarstwo w Polsce 3: 169-176.
• WYSOCKI C., ZIMNY H., KORZENIEWSKA E. 1983: Sanitary function of lawns (Stopping the dust by lawns). Pol. Ecol. Stud. 9 (1-2): 193-206.
• ŻYŁKA D., PROŃCZUK S. 2000: Współzależność pomiędzy masą tysiąca nasion a wybranymi cechami morfologicznymi i biologicznymi form gazonowych Poa pratensis L. Łąkarstwo w Polsce 3: 193-198.