Metodyka regulacji intensywności zabudowy w ujęciu historycznym - zarys problematyki

• Autorzy: Domińczak Michał

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0015.5800

Warianty tytułu

EN

Methodology of building density regulation - historical aspects

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł podejmuje problematykę ewolucji metodyki kształtowania intensywności zabudowy jako jednego z najważniejszych narzędzi planowania rozwoju urbanistycznego. Jego zasadniczym celem jest przedstawienie w ujęciu historycznym i klasyfikacja sposobów regulacji występujących w prawie budowlanym oraz przepisach urbanistycznych, tak aby mogły być one świadomie stosowane we współczesnej praktyce legislacyjnej. Dla potrzeb badań poddano analizie wybrane akty prawne, które są fundamentalne z punktu widzenia historii architektury i urbanistyki. Począwszy od prawa rzymskiego poprzez statuty miast średniowiecznych oraz ustawy nowożytne artykuł omawia źródła i przyczyny regulacji oraz zmieniające się sposoby kontrolowania zabudowy. Dwie najważniejsze składowe, które mają wpływ na stopień wykorzystania terenu, to dozwolona wysokość i powierzchnia zabudowy. Mogą być kształtowane poprzez ustalenie wartości bezwzględnych (jednostki długości lub powierzchni, ilość kondygnacji) lub jako parametr względny będący funkcją dodatkowych czynników, takich jak np. szerokość ulicy lub odległość od granicy działki. Ewolucja prawa budowlanego zmierzała w kierunku łącznego stosowania wymienionych metod.

EN

The article deals with the issue of the evolution of the methodology of regulating the building density, which is one of the most important tools of urban planning. Its main goal is to present and to classify the historical methods of control occurring in the construction law and town planning regulations, so that they can be consciously applied in contemporary legislative practice. For the purposes of the research, selected legal acts, which are fundamental from the point of view of the history of architecture and urban planning, were analyzed. Beginning with Roman law, through the statutes of medieval cities and modern codes, the article discusses the sources and causes of regulation and the ways of control. The two most important components/methods that influence the degree of density are height limits and the buildable area ratio. The analysis of the evolution of construction law proved that it was aimed at a combined application of the above-mentioned methods.

Słowa kluczowe

PL

intensywność zabudowy; wysokość zabudowy; powierzchnia zabudowy; klasyfikacja

EN

building intensity; building density; height limits; classification

• Wydawca: BUILDER CORP Sp. z o.o.
• Czasopismo: Builder
• Rocznik: 2022
• Tom: R.26, nr 1
• Strony: 12--15
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., il., tab.

Twórcy

autor

Domińczak Michał

• Politechnika Łódzka, Instytut Architektury i Urbanistyki

• https://orcid.org/0000-0001-9599-0972

Bibliografia

• [1] Parolek et al., Form-Based Codes. A Guide for Planners, Urban Designers, Municipalities and Developers, John Wiley & Sons 2008.
• [2] Qinghua G., Prescribing the Ideal City: Building Codes and Planning Principles in Beijing, [w:] Marshall S. (Ed.), Urban Coding and Planning (1st ed.), Routledge 2011, s. 101-119.
• [3] Vibhuti S., Paradigms for Design: the Vastu Vidya Codes of India, [w:] Marshall S. (Ed.), Urban Coding and Planning (1st ed.), Routledge 2011, s. 83-100.
• [4] Mortada H., Traditional Islamic Principles of Built Environment, Routledge Curzon 2003.
• [5] Yoshihiko B., Machizukuri and Urban Codes in Historical and Contemporary Kyoto, [w:] Marshall S. (Ed.), Urban Coding and Planning (1st ed.), Routledge 2011, s. 120-135.
• [6] Talen E., City Rules: How Regulations Affect Urban Form, Island Press 2012.
• [7] Charles II, An Act for rebuilding the Citty of London 1666, [w:] Statutes of the Realm: Vol. 5, 1628-80, (ed. John Raithby), London 1819, s. 603-612.
• [8] Domińczak M., Zaguła A., Typologia łódzkiej kamienicy, UMŁ, Łódź 2016.
• [9] Haverfield F., Ancient Town-planning, London, Edinburgh, Glasgow, New York, Toronto, Melbourne, Bombay 1913.
• [10] Kaiserlischen und Königlischen Stadt Breslau Bau-Ordnung 1668, (za: Brzezowski W., Dom mieszkalny we Wrocławiu w okresie baroku, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2005, s. 321).
• [11] Kodex Napoleona z przypisami Xsiąg trzy, Warszawa 1810.
• [12] Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740), Art. 154.
• [13] Allgemeines bürgerliches Gesetzbuch für die gesammten Deutschen Erbländer der Oesterreichischen Monarchie, 1 Junis 1811 , Wien 1811, § 487.
• [14] Bernard A., Lifted: A Cultural History of the Elevator, New York University Press 2014.
• [15] Lettres patentes concernant la hauteur des maisons de Paris, Versailles, 25 août 1784.
• [16] Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 lutego 1928 r. o prawie budowlanym i zbudowaniu osiedli, (Dz.U. 1928 nr 23, poz. 202).
• [17] Fredet J., Les maisons de Paris. Types courants de l’architecture mineure parisienne de la fin de l’epoque médiévale á nos jours, avec l’anatomie de leur construction, Paris 2003
• [18] Bauordnung für die k.k. Reichsstadt und Residenzstadt Wien, Gezetz vom 17 Janner 1883, Niederösterreichisches Landesgesetzblatt Nummer 35/1883.
• [19] Przepisy ogólne policyj budowniczej dla miast w Królestwie Polskim, Rozporządzenie Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policyj z 20 września 1820 r., ZPAKP, cz. I, t. II, s. 339-355.
• [20] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1065).
• [21] Knowles C., Pitt P., The History of Building Regulation in London 1189-1972, London 1972.
• [22] Przepisanie warunków odbudowania zgorzałych i stawiania nowych domów po miastach, oraz innych środków do zachowania należytego bezpieczeństwa od ognia, Rozporządzenie Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Duchownych z 6 VII 1858 r., ZPAKP, cz. I, t. II, s. 411-421.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).

Artykuł umieszczony w części "Builder Science"