A comparative analysis of the level of sustainable development in Polish voivodeships in 2012 and 2021

• Autorzy: Stec Małgorzata , Grzebyk Mariola , Caputa Wiesława , Krawczyk-Sokołowska Izabela

Identyfikatory

DOI

10.34659/eis.2024.89.2.766

Warianty tytułu

PL

Analiza porównawcza poziomu rozwoju zrównoważonego województw Polski w 2012 i 2021 roku

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Sustainable development is an example of a complex phenomenon, which is why it is particularly difficult to compare the level and evaluate the progress made by regions in Poland in implementing its assumptions. This article aims at conducting a multi-dimensional evaluation of changes in the level of sustainable development in Polish voivodeships in 2012 and 2021. The analysis covered three dimensions of sustainable development: social, economic and environmental, which were determined by a total of 30 indicators. The research methodology applied was one of the linear ordering methods – a non-model method with normalisation based on zero unitisation, whereas the research itself was conducted from a dynamic perspective. The research results indicate gradual progress in particular regions of Poland (albeit to varying degrees) in implementing the concept of sustainable development in the years under study. The application of the synthetic indicator to evaluate the activities makes it possible to evaluate the results achieved in these voivodeships and take any possible corrective measures. They are also a valuable source of information on development disproportions between voivodeships, which might result in determining potential directions for future activities in the field of sustainable development.

PL

Rozwój zrównoważony należy do zjawisk złożonych, dlatego porównanie poziomu i ocena postępów regionów Polski we wdrażaniu jego założeń są szczególnie trudne. Celem artykułu było przeprowadzenie wielowymiarowej oceny zmian poziomu zrównoważonego rozwoju województw Polski w 2012 i 2021 roku. Analizie poddano trzy wymiary rozwoju zrównoważonego: społeczny, ekonomiczny i środowiskowy określone łącznie przez 30 wskaźników. Zastosowaną metodą badawczą była jedna z metod porządkowania liniowego-metoda bezwzorcowa z normalizacją opartą na unitaryzacji zerowanej, a badania przeprowadzono w ujęciu dynamicznym. Wyniki badań pokazują dokonujący się w poszczególnych regionach Polski stopniowy postęp (choć w różnym stopniu) we wprowadzaniu koncepcji zrównoważonego rozwoju w badanych latach. Zastosowanie syntetycznego miernika oceny działań pozwala na ocenę efektów osiągniętych w tych województwach, a także podjęcie ewentualnych działań korygujących. Są też cennym źródłem informacji o dysproporcjach rozwojowych pomiędzy województwami, co może przekładać się na ustalenie potencjalnych kierunków przyszłych działań w zakresie rozwoju zrównoważonego.

Słowa kluczowe

EN

sustainable development; voivodeship; Poland; comparative analysis; synthetic indicator

PL

rozwój zrównoważony; województwo; Polska; analiza porównawcza; wskaźnik syntetyczny

• Wydawca: Polskie Stowarzyszenie Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
• Czasopismo: Economics and Environment
• Rocznik: 2024
• Tom: No. 2
• Strony: art. no. 766
• Opis fizyczny: Bibliogr. 67 poz., tab.

Twórcy

autor

Stec Małgorzata

• Institute of Economics and Finance, University of Rzeszow

• https://orcid.org/0000-0003-0185-4510

autor

Grzebyk Mariola

• Institute of Economics and Finance, University of Rzeszow, Ćwiklińskiej Street 2, 35-601 Rzeszow, Poland
• University of West Bohemia

autor

Caputa Wiesława

• WSB Merito University of Poznan

• https://orcid.org/0000-0002-0955-9308

autor

Krawczyk-Sokołowska Izabela

• Faculty of Management, Czestochowa University of Technology

• https://orcid.org/0000-0002-2784-1577

Bibliografia

• Act from 27 April 2001. Environment Protection Act. Journal of Laws No. 62, item 627. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20010620627 (in Polish).
• Act from 5 June 1998. Act on the local government of self-government of the voivodship. Journal of Laws No. 91, item 576. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19980910576 (in Polish).
• Alaimo, L. S., & Maggino, F. (2020). Sustainable development goals indicators at territorial level: conceptual and methodological issues–the Italian perspective. Social Indicators Research, 147(2), 383-419. https://doi.org/10.1007/s11205-019-02162-4
• Bal-Domańska, B., & Wilk, J. (2011). Gospodarcze aspekty zrównoważonego rozwoju województw – wielowymiarowa analiza porównawcza. Przegląd Statystyczny, 58(3-4), 300-322. http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.ekon-element-000171212425 (in Polish).
• Bellantuono, L., Monaco, A., & Amoroso, N. (2022). Sustainable development goals: conceptualization, communication and achievement synergies in a complex network framework. Applied Network Science, 7, 7-14. https://doi.org/10.1007/s41109-022-00455-1
• Bocian, A. F. (2009). Implementacja idei zrównoważonego rozwoju w procesie globalizacji. In B. Poskrobko (Ed.), Zrównoważony rozwój gospodarki opartej na wiedzy (pp. 148-165). Białystok: WSE w Białymstoku. (in Polish).
• Boggiaa, A., Masseia, G., Paceb, E., Rocchia, L., Paolottia, L., & Attard, M. (2018). Spatial multicriteria analysis for sustainability assessment: A new model for decision making. Land Use Policy, 71, 281-292. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2017.11.036
• Borychowski, M., Staniszewski, J., & Zagierski, B. (2016). Problemy pomiaru rozwoju zrównoważonego na przykładzie wybranych wskaźników. Roczniki Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy, (9), 28-43. http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-4d96e6c9-26a9-46f0-8871-f04fd4b2b125 (in Polish).
• Borys, T. (2010). Sustainable Development as an Educational Challenge. Argumenta Oeconomica, 24(1), 5-20. https://dbc.wroc.pl/Content/6446/PDF/Borys_Sustainable_Development_As_An_Educational_Challenge_2010.pdf
• Čermakova, K., Hromada, E., Bednar, O., & Pavelka, T. (2023). Real estate market at a crossroad – era of affordable housing is gone. International Journal of Economic Sciences, XII(1), 38-61. http://dx.doi.org/10.52950/ES.2023.12.1.003
• Cheba, K., & Bąk, I. D. (2019). The Application of Multi-Criteria Taxonomy to Comparative Analysis of Structures of Sustainable Development. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 5(344), 29-48. http://dx.doi.org/10.18778/0208-6018.344.03
• Chmielewski, M., Malinowska, E., Płoska, R., & Szymańska-Brałkowska, M. (2023). Aspekty zrównoważonego rozwoju w oznakowaniu produktów spożywczych. Problemy Jakości, 4, 13-23. https://doi.org/10.15199/46.2023.4.2 (in Polish).
• Cojocaru, T., Ionescu, G. H., Firoiu, D., Cismaș, L. M., Oțil, M. D., & Toma, O. (2022). Reducing Inequalities within and among EU Countries—Assessing the Achievement of the 2030 Agenda for Sustainable Development Targets (SDG 10). Sustainability, 14(13), 7706. https://www.mdpi.com/2071-1050/14/13/7706
• Drabarczyk, K. (2017). Zrównoważony rozwój województw ‒ analiza porównawcza. Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie, 25(2), 23-34. https://doi.org/10.17512/znpcz.2017.1.2.02 (in Polish).
• Duran, D. C., Gogan, L. M., Artene, A., & Duran, V. (2015). The components of sustainable development – a possible approach. Procedia Economics and Finance, 26, 806-811. http://dx.doi.org/10.1016/S2212-5671(15)00849-7
• Dziekański, P., Popławski, Ł., Wyszkowski, A., & Wrońska, M. (2023). Assessment of the spatial disparities of the green economy in the voivodeships of Poland in 2010-2020. Economics and Environment, 87(4), 1-17. https://doi.org/10.34659/eis.2023.87.4.699
• Faber, A., & Jarosz, Z. (2023). Characteristics of sustainable development of bioeconomy in Poland - ecological dimension. Problems of World Agriculture, 23(1), 4-18. https://doi.org/10.22630/PRS.2023.23.1.1 (in Polish).
• Fura, B. (2015). Zróżnicowanie poziomu rozwoju zrównoważonego województw Polski z wykorzystaniem analizy wielowymiarowej. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 44(1), 108-117. http://dx.doi.org/10.15584/nsawg.2015.4.1.10 (in Polish).
• Giddings, B., Hopwood, B., & O'Brien, G. (2002). Environment, economy and society: fitting them together into sustainable development. Sustainable Development, 10(4), 187-196. https://doi.org/10.1002/sd.199
• Giorgetta, S. (2002). The Right to a Healthy Environment, Human Rights and Sustainable Development. International Environmental Agreements: Politics, Law and Economics, 2, 171-192. https://doi.org/10.1023/A:1020938009559
• Glavic, P., & Lukman, R. (2007). Review of sustainability terms and their definitions. Journal Cleaner Production, 15(18), 1875-1885. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2006.12.006
• Gruchelski, M., & Niemczyk, J. (2015). Zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy: idea a uwarunkowania realizacji (w świetle encykliki papieża Franciszka – laudato si’). Problematyka Rolno-Żywnościowa, 2, 151-155. http://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-e4f8aea8-ce42-4c5b-8341-dfcc7297ab06
• Grzebyk, M., & Stec, M. (2015). Sustainable development in EU countries: concept and rating of levels of development. Sustainable Development, 23(2), 110-123. https://doi.org/10.1002/sd.1577
• Grzebyk, M., Stec, M., & Hejdukova, P. (2022). Financial situation and Sustainable development of territorial units-a comparative analysis of Polish voivodeships. Humanities and Social Sciences, 3, 49-74. https://doi.org/10.7862/rz.2022.hss.18
• Grzebyk, M., Stec, M., & Hejdukova, P. (2023). Implementation of sustainable development goal 8 in European Union countries–A measurement concept and a multivariate comparative analysis. Sustainable Development, 31(4), 2758-2769. https://doi.org/10.1002/sd.2545
• GUS. (n.d.a). Priorytety SDGs dla Polski. https://sdg.gov.pl/priorytet/ (in Polish).
• GUS. (n.d.b). Local Data Bank. https://bdl.stat.gov.pl/bdl/start (in Polish).
• Hejduková, P., Kureková, L., & Krechovská, M. (2020). The Measurement of Industry 4.0: An Empirical Cluster Analysis for EU Countries. International Journal of Economic Sciences, 9(1), 121-134. https://www.eurrec.org/ijoes-article-116724
• Hellwig, Z. (1968). Zastosowanie metody taksonomicznej do typologicznego podziału krajów ze względu na poziom ich rozwoju i strukturę wykwalifikowanych kadr. Przegląd Statystyczny, 4, 323-326. (in Polish).
• Hollanders, H. (2019). European Innovation Scoreboard 2019 – Methodology Report. https://ec.europa.eu/docsroom/documents/36282/attachments/1/translations/en/renditions/native
• Hopwood, B., Mellor, M., & O’Brien, G. (2005). Sustainable development: mapping different approaches. Sustainable Development, 13(1), 38-52. http://dx.doi.org/10.1002/sd.244
• Ioppolo, G., Cucurachi, S., Salomone, R., Saija, G., & Shi, L. (2016). Sustainable local development and environmental governance: a strategic planning experience. Sustainability, 8(2), 180. http://dx.doi.org/10.3390/su8020180
• Jakubelskas, U., & Skvarciany, V. (2023). Circular economy practices as a tool for sustainable development in the context of renewable energy: What are the opportunities for the EU? Oeconomia Copernicana, 14(3), 833-859. https://doi.org/10.24136/oc.2023.025
• Kasztelan, A. (2022). National sustainability index as a tool for evaluating the implementation of sustainable development goals in Poland. Economics and Environmental, 82(3), 150-171. https://doi.org/10.34659/eis.2022.82.3.481
• Kiselakova, D., Stec, M., Grzebyk, M. & Sofrankova, B. (2020). A Multidimensional Evaluation of the Sustainable Development of European Union Countries – an Empirical Study. Journal of Competitiveness, 12(4), 56-73. https://doi.org/10.7441/joc.2020.04.04
• Klóska, R. (2017). Rozwój zrównoważony regionów w Polsce w ujęciu statystycznym. Progress in Economic Sciences, 4, 159-176. https://doi.org/10.14595/PES/04/011 (in Polish).
• Korol, J. (2008). Ocena zrównoważonego rozwoju regionalnego w Polsce w latach 1998-2005. Gospodarka Narodowa, 225(7-8), 81-98. https://doi.org/10.33119/GN/101322 (in Polish).
• Kostetckaia, M., & Hametner, M. (2022). How Sustainable Development Goals interlinkages influence European Union countries’ progress towards the 2030 Agenda. Sustainable Development, 30(5), 916-926. https://doi.org/10.1002/sd.2290
• Kukuła, K. (2000). Metoda unitaryzacji zerowanej. Warszawa: PWN. (in Polish).
• Kurekova, L. (2022). Regional migration and the dimension of distance in empirical analysis. International Journal of Economic Sciences, 11(2), 80-91. https://doi.org/10.52950/ES.2022.11.2.006
• Kurekova, L., Cermakova, K., Hromada, E., & Kaderabkova, B. (2023). Public funding in R&D and R&D outcome sustainable development: Analysis of Member States EU. International Journal of Economic Sciences, 12(2), 40-62. https://doi.org/10.52950/ES.2023.12.2.003
• Lawn, P. A. (2001). Toward sustainable development. An Ecological Economics Approach. Boca Raton: CRC Press LLC.
• Lewandowska, A. (2014). Wdrażanie zrównoważonego rozwoju w Polsce i w krajach Unii Europejskiej. Acta Elbingensia, 23(4), 9-22. https://repozytorium.umk.pl/bitstream/handle/item/3711/Lewandowska_A_Wdra%C5%BCanie%20zr%C3%B3wnowa%C5%BConego%20rozwoju%20w%20Polsce%20i%20krajach%20Unii%20Europejskiej.pdf?sequence=1 (in Polish).
• Łuczak, A., & Kalinowski, S. (2022). A multidimensional comparative analysis of poverty statuses in European Union countries. International Journal of Economic Sciences, 11(1), 146-160. https://doi.org/10.52950/ES.2022.11.1.009
• Malina, A., & Zeliaś, A. (1997). O budowie taksonomicznej miary jakości życia. Klasyfikacja i analiza danych. Teoria i zastosowania. Sekcja Klasyfikacji i Analizy Danych PTS, Seria Taksonomia, 4, 245-250. (in Polish).
• Manzhynski, S., Siniak, N., Źróbek-Różańska, A., & Źróbek, S. (2016). Sustainability performance in the baltic sea region. Land Use Policy, 57, 489-498. http://dx.doi.org/10.1016/j.landusepol.2016.06.003
• Martyka, A., Jopek, D., & Skrzypczak, I. (2022). Analysis of the Sustainable Development Index in the Communes of the Podkarpackie Voivodeship: A Polish Case Study. Sustainability, 14(16), 10237. https://doi.org/10.3390/su141610237
• Meadowcroft, J. (2007). National sustainable development strategies: features, challenges and reflexivity. European Environment, 17(3), 152-167. https://doi.org/10.1002/eet.450
• Nkoro, E., & Uko, A. K. (2022). Foreign Direct Investment and Inclusive Growth: The Role of the Financial Sector Development. International Journal of Economic Sciences, 11(2), 144-162. https://doi.org/10.52950/ES.2022.11.2.008
• Peña, I., Andrade, S. M., Muñoz, R. M., & Martínez, I. (2023). A grouping of the Sustainable Development Goals (SDGs) and their influence on business results: An analysis for Spanish companies. Oeconomia Copernicana, 14(2), 551-583. https://doi.org/10.24136/oc.2023.015
• Perło, D. (2014). Modelowanie zrównoważonego rozwoju regionów. Białystok: Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana. (in Polish).
• Qizilbash, M. (2001). Sustainable development Concepts and rankings. Journal of Development Studies, 37(3), 134-161. https://doi.org/10.1080/00220380412331322001
• Qu, W., Shi, W., Zhang, J., & Liu, T. (2020). T21 China 2050: A tool for National Sustainable Development Planning. Geography and Sustainability, 1(1), 33-46. https://doi.org/10.1016/j.geosus.2020.03.004
• Raszkowski, A., & Bartniczak, B. (2018). Towards sustainable regional development: Economy, society, environment, good governance based on the example of Polish regions. Transformations in Business and Economics, 17(2), 225-245. https://www.wir.ue.wroc.pl/info/article/WUT4a2c1df35fd0404397e302aac59e0021/
• Raszkowski, A., & Bartniczak, B. (2019). On the road to sustainability: Implementation of the 2030 Agenda Sustainable Development Goals (SDG) in Poland. Sustainability, 11(2), 366. http://dx.doi.org/10.3390/su11020366
• Roszkowska, E., & Karwowska, R. (2014). Wielowymiarowa analiza poziomu zrównoważonego rozwoju województw Polski w 2010 roku. Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Ekonomia i Zarządzanie, 6(1), 9-37. http://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-30723c68-90ce-4fdc-81aa-027c1d780865 (in Polish).
• Roszkowska, E., Misiewicz, E. I., & Karwowska, R. (2014). Analiza poziomu zrównoważonego rozwoju województw Polski w 2010 roku. Ekonomia i Środowisko, 49(2), 168-190. http://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-ba508f22-fb59-4c0f-9635-8eb80cc52f8c (in Polish).
• Ruggerio, C. A. (2021). Sustainability and sustainable development: A review of principles and definitions. Science of the Total Environment, 786, 147481. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2021.147481
• Sachs, J. D., Lafortune, G., Kroll, Ch., Fuller, G., & Woelm, F. (2022). Sustainable development report 2022. United Kingdom: Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/9781009210058
• Scharlemann, J. P. W., Brock, R. C., Balfour, N., Brown, C., Burgess, N. D., Guth, M. K., Ingram, D. J., Lane, R., Martin, J. G. C., Wicander, S., & Kapos, V. (2020). Towards understanding interactions between Sustainable Development Goals: the role of environment–human linkages. Sustainability Science, 15(6), 1573-1584. https://doi.org/10.1007/s11625-020-00799-6
• Stec, M. (2011). Uwarunkowania rozwojowe województw w Polsce – analiza statystyczno - ekonometryczna. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 20, 232-251. https://www.ur.edu.pl/files/ur/import/Import/2012/5/18.pdf (in Polish).
• Stec, M. (2021). Dokładność danych statystycznych w badaniach zjawisk złożonych. Wpływ na wyniki oceny zrównoważonego rozwoju województw Polski. Warszawa: CeDeWu. (in Polish).
• Telega, I. (2011). Rozwój zrównoważony regionów Polski – próba oceny. Research Papers of Wrocław University of Economics, 225, 77-92. https://dbc.wroc.pl/dlibra/publication/18137/edition/16091 (in Polish).
• The Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997. Journal of Laws No. 78, item 483. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19970780483 (in Polish).
• Wichaisri, S., & Sopadang, A. (2018). Trends and future directions in sustainable development. Sustainable Development, 26(1), 1-17. https://doi.org/10.1002/sd.1687
• Zakrzewska, B. (2019). Zrównoważony rozwój a jakość życia. Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe, 20(4), 38-41. http://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-9a5bcbed-664c-44e1-b30e-3cdbd09b230b (in Polish).
• Żelazna, A., & Gołębiowska, J. (2015). The Measures of Sustainable Development – a Study Based on the European Monitoring of Energy-related Indicators. Problems of Sustainable Development, 10(2), 169-177. https://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-476efdaa-ef82-41c1-8e28-15d49e8a6e91/c/zelazna.pdf