Fosfor w środowisku, jego znaczenie i możliwości odzysku z osadów ściekowych

• Autorzy: Klaczyński E.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Fosfor stanowi nieodzowny element życia wszystkich organizmów, jest podstawowym składnikiem białek, szkieletów kręgowców, uczestniczy w przemianach cukrów i tłuszczy. Stymuluje rozwój korzeni roślin, dojrzewania i rozwoju nasion. W postaci fosforanów t składnikiem cząsteczek biologicznych: kwasów nukleinowych DNA i RNA oraz związków przekazujących energię na poziomie molekularnym, takich jak ATP. Wykorzystywany jest w procesie regulacji reakcji biochemicznych w komórce (fosforylacji). Fosfoidy są podstawowym składnikiem strukturalnym błon komórkowych, fosforan wapnia u zwierząt i człowieka jest elementem usztywniającym kości. Organizm człowieka zawiera 1 kg fosforu, z czego 75% jego ilości występuje w kościach i zębach. Stężenie fosforu we krwi jest regulowane przez hormony: parathormon, hormon wzrostu, kalcytonina, tyroksyna, insulina i kortyzol. Fosforany pełnią funkcję buforów we krwi i w moczu, możliwiając utrzymanie stałego pH. Niedobór fosforu u człowieka powoduje burzenia działania centralnego i obwodowego układu nerwowego i nieprawidłowe działanie komórek krwi. Dzienna konsumpcja i wydalanie fosforu przez człowieka wynosi od 1 do 3 g.

Słowa kluczowe

PL

fosfor; osad ściekowy; odzysk fosforu; odzysk fosforu z osadów

EN

phosphorus; sewage sludge; recovery of phosphorus

• Wydawca: Stowarzyszenie Eksploatatorów Obiektów Gospodarki Wodno-Ściekowej
• Czasopismo: Forum Eksploatatora
• Rocznik: 2015
• Tom: Nr 6 (81)
• Strony: 35--41
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz., rys. tab.

Twórcy

autor

Klaczyński E.

• Envirotech sp. z o.o., ul. Jana Kochanowskiego 7, 60-845 Poznań

Bibliografia

• [1] Bezak-Mazur E., Stoińska R.: The importance of phosphorus in the environment - review article, Archives of Waste Management and Environmental Protection vol. 15, nr 3, 2013.
• [2] Wzorek Z.: Odzysk związków fosforu z termicznego przetworzenia odpadów i ich zastosowanie jako substytutu naturalnych surowców fosforowych, Seria Inżynieria i Technologia Chemiczna, Monografia 356, Politechnika Krakowska, Kraków 2008.
• [3] Zalewski A.: Światowy rynek nawozów mineralnych z uwzgędnieniem zmian cen bezpośrednich nośników energii oraz surowców, Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa 2011.
• [4] Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Komunikat konsultacyjny w sprawie zrównoważonego stosowania fosforu, Komisja Europejska, Bruksela, 8 lipca 2013 r. COM (2013) 517 final
• [5] SEARS D.: Opinia. Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu EkonomicznoSpołecznego i Komitetu Regionów, Komunikat konsultacyjny w sprawie zrównoważonego stosowania fosforu COM (2013) 517 final, Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny, NAT/617 Zrównoważone stosowanie fosforu, Bruksela, 21 stycznia 2014 r.
• [6] Saeid A., Labuda M., Chojnacka K., Górecki H.: Procesy biotechnologiczne w wytwarzaniu nawozów fosforowych, Przemysł Chemiczny 91/5, 2012, s. 952-955.
• [7] Bernacka J., Kurbiel J., Pawłowska L.: Usuwanie związków biogennych ze ścieków miejskich, Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 1992.
• [8] Pell M.: Microbiology and nitrogen transformations in sand-filier systems for treatment of household septic-tank effluents Raport 48, Swedish University of Agricultural Sciences Department of Microbiology, Uppsala 1991.
• [9] Klaczyński E.: Eksploatacja sieci kanalizacyjnych na terenach wiejskich w gminie Śrem, w: Eksploatacja systemów wodociągowo-kanalizacyjnych. Doświadczenia krajowe i zagraniczne, III Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna, PZITS Oddział w Gdańsku i Kolo Zakładowe PZiTS przy Saur Neptun Gdańsk S.A., Gdańsk 3-4 czerwca 2004, s. 85-96.
• [10] Sikorski M.: Gospodarka ściekami bytowymi na wsi jako czynnik ochrony środowiska, IMUZ, Falenty 1998.
• [11] Beyer J., Stein A., Teichmann H.: Zaawansowane metody oczyszczania ścieków, Proj-przem-Eko, Bydgoszcz 1997.
• [12] Barnard J. L.: Projektowanie oczyszczalni z osadem czynnym usuwających związki biogenne, w: Filozofia projektowania a eksploatacja oczyszczalni ścieków, w: Materiały seminarium szkoleniowego, Lem Projekt s.c., Kraków 28-29 czerwca 2000, s. 13-59.
• [13] Błażejewski R.: Kanalizacja wsi, PZITS Oddział Wielkopolski w Poznaniu, Poznań 2003.
• [14] Starkenburg W., van Rensink J. H., Rijsk G. B. J.: Biological P-removal: state of the art in the Netherlands, Water Science and Technology 1993, 5-6, s. 317-328.
• [15] Boller M.: Biologische Phosphorelimination in Beiebtschlammverfahren, „Gas-Wasser -Abwasser" 1998, vol. 68, 3, s. 110.
• [16] Schuler A. J., Jenkins D., Ronen P.: Microbial storage products, biomass density, and setling properties of enhanced biological phosphorus removal activated sludge, Water Science and Technology 2001, 43, s. 173-180.
• [17] Christensson M., Blackall L. L., Welander T.: Metabolic transformations and characterization of the sludge community in an enhanced biological phosphorus removal system, Applied Microbiology and Biotechnology 1998, 49, s. 226-234.
• [18] Wentzel M. C., Loewenthal R. E., Ekama G. A., Marais G.v.R.: Enhanced polyphosphate organism cultures in activated sludge system, Part 1: Enhanced luture development, Water South Africa 1988, 14, s. 81-92.
• [19] Barnard L. J.: Osadniki wtórne w biologicznym usuwaniu związków biogennych, w: Filozofia projektowania a eksploatacja oczyszczalni ścieków, w: Materiały seminarium szkoleniowego, Lem Projekt sc., Kraków 28-29 czerwca 2000 r., s. 171-190.
• [20] Kahiluoto H., Kuisma M., Ketoja E., Salo T., Heikkinen J.: Phosphorus in Manure and Sewage Sludge More Recyclable than in Soluble Inorganic Fertilizer, Environmental Science Technology 2015, DOI 1021/ es503387y.
• [21] Podewils W.: Aktualny stan spalania osadów ściekowych i odzysku fosforu na terenie Niemiec. VIII Konferencja: „Suszenie i termiczne przekształcanie osadów ściekowych”. Opole, 14-16 września 2014 r. s. 196-222.
• [22] Pająk T.: Zagospodarowanie osadów ściekowych metodami termicznymi, Wydawnictwo Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznego w Radomiu 2013. Monografie. Politechnika Radomska im. Kazimierza Pułaskiego.
• [23] Kępys W., Pomykała R., Pietrzyk J.: Właściwości popiołów lotnych z termicznego przekształcania komunalnych osadów ściekowych, Inżynieria Mineralna, styczeń-czerwiec 2013.