Wpływ składu gatunkowego drzewostanów na cechy jakościowe próchnicy glebowej tworzącej się na zrekultywowanym wyrobisku popiaskowym

• Autorzy: Woś B. , Pietrzykowski M. , Pająk M.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0012.2175

Warianty tytułu

EN

Influence of tree species composition on qualitative properties of soil humus formed on reclaimed sand mine excavation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy omówiono wpływ składu gatunkowego drzewostanów na cechy jakościowe próchnicy glebowej tworzącej się na zrekultywowanym i zalesionym wyrobisku popiaskowym KP Szczakowa. Skład frakcyjny i właściwości optyczne badano na próbkach pobranych z wierzchnich poziomów inicjalnych gleb (0-5 cm) w litych drzewostanach: sosny zwyczajnej, modrzewia europejskiego, brzozy brodawkowatej i olszy czarnej. Badane próchnice charakteryzowały się przewagą węgla kwasów fulwowych (CKf) w stosunku do węgla kwasów huminowych (CKh) w składzie frakcyjnym puli węgla związanego (Cog) oraz stosunkowo niskim stosunkiem ekstynkcji kwasów huminowych (E465/E665). Czynnik gatunku zadziałał na właściwości próchnicy glebowej najsilniej w przypadku olszy czarnej. Gleby pod olszą charakteryzowały się większą zawartością węgla organicznego ogółem (Corg) i węgla związanego z kwasami huminowymi i fulwowymi (CKh+CKf) w porównaniu do pozostałych gatunków drzew. Potwierdza to duże zdolności fitomelioracyjne i przydatność do rekultywacji olszy czarnej.

EN

The paper presents influence of tree species composition on qualitative properties of humus in soil developed on reclaimed and afforested sand mine excavation KP Szczakowa. Fractional composition and optical properties were determined on 16 samples collected from top soil layer (0-5 cm) under different species: pure stands of Scots pine, European larch, common birch and black alder. The examined humus were generally characterized by predominance of fulvic acids (CKf) in relation to humic acids (CKh) and relatively low optical density of humic acid (E465/E665). Black alder in comparison to other species, most significantly modified the properties of soil humus. Soil under alder were characterized higher content of soil organic carbon (SOC) and carbon associated with humic and fulvic acid (CKh+CKf). The results confirm high phytomeliorative effect and usefulness of black alder to reclamation.

Słowa kluczowe

PL

zalesienie; glebowa materia organiczna; kwasy fulwowe; kwasy huminowe; gęstość optyczna

EN

afforestation; soil organic matter; fulvic acid; humic acid; humus optical density

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
• Czasopismo: Quarterly of Environmental Engineering and Design
• Rocznik: 2018
• Tom: Vol. 169 (49)
• Strony: 71--79
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., tab.

Twórcy

autor

Woś B.

• Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie, Wydział Leśny, Instytut Ekologii i Hodowli Lasu

autor

Pietrzykowski M.

• Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie, Wydział Leśny, Instytut Ekologii i Hodowli Lasu

autor

Pająk M.

• Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie, Wydział Leśny, Instytut Ekologii i Hodowli Lasu

Bibliografia

• 1. BEDNAREK, R.; DZIADOWIEC, H.; POKOJSKA, U.; PRUSINKIEWICZ, Z.; 2004. Badania ekologiczno-gleboznawcze. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa; ss. 344.
• 2. CHODAK, M.; NIKLIŃSKA, M.; 2010. The effect of different tree species on the chemical an microbial properties of reclaimed mine soils. Biology and Fertility of Soils, 46(6), 555−566
• 3. KONONOWA, M.; 1968. Substancje organiczne gleby, ich budowa, właściwości i metody badań. PWRiL, Warszawa.
• 4. KRZAKLEWSKI, W.; 2009. Wybrane problemy rekultywacji leśnej. [W]: Leśnictwo w górach i regionach przemysłowych. Monografia wydana z okazji 60-lecia powołania Wydziału Leśnego Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Wyd. UR w Krakowie, 83−97.
• 5. KRZAKLEWSKI, W.; PIETRZYKOWSKI, M.; WOŚ, B.; 2012. Survival and growth of alders (Alnus glutinosa (L.) Gaertn. and Alnus incana (L.) Moench) on fly ash technosols at different substrate improvement. Ecological Engineering, 49, 35−40.
• 6. LEFRANÇOIS, E.; QUORESHI, A.; KHASA, D.; FUNG, M.; WHYTE, L.G.; ROY, S.; GREER, C.W.; 2010. Field performance of alder-Frankia symbionts for the reclamation of oil sands sites. Applied Soil Ecology, 46(2), 183–191.
• 7. PIETRZYKOWSKI, M.; 2010. Skład frakcyjny i właściwości optyczne próchnic gleb powstających na terenach pogórniczych rekultywowanych dla leśnictwa. Sylwan 154(11), 742−749.
• 8. PIETRZYKOWSKI, M., KRZAKLEWSKI, W.; WOŚ, B.; 2015. Preliminary assessment of growth and survival of green alder (Alnus viridis), a potential biological stabilizer on fly ash disposal sites. Journal of Forestry Research 26(1), 131−136.
• 9. POLSKIE TOWARZYSTWO GLEBOZNAWCZE; 2009. Klasyfikacja uziarnienia gleb i utworów mineralnych - PTG 2008. Roczniki Gleboznawcze, 60(2), 5−16.
• 10. STATSOFT, INC.; 2013. STATISTICA (data analysis software system). Version 12.
• 11. STEVENSON, F.J.; 1994. Humus chemistry: genesis, composition, reactions. John Wiley & Sons Inc., New York.
• 12. VAN MIEGROET, H.; COLE, D.W.; 1984. The impact of nitrification on soil acidification and cation leaching in red alder ecosystems. Journal of Environmental Quality, 13, 586–590.
• 13. Wali, M.K.; 1999. Ecological succession and the rehabilitation of disturbed terrestrial ecosystems. Plant and Soil, 213, 195−220.
• 14. WOŚ, B.; PIETRZYKOWSKI, M.; KRZAKLEWSKI, W.; 2014. Właściwości próchnic gleb tworzących się w warunkach zalesionego zwałowiska po odkrywkowej kopalni siarki. Sylwan, 158(12), 893−900.