Półaktywne systemy w redukcji drgań pojazdów

Makowski, Michał

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Półaktywne systemy w redukcji drgań pojazdów

Autorzy

Makowski Michał

Identyfikatory

Warianty tytułu

Semi-active systems in reduction of vehicle vibration

Języki publikacji

Abstrakty

W niniejszym opracowaniu zaprezentowany został mechatroniczny system służący do redukcji drgań pojazdów. Przedstawione zostały właściwości materiałów „inteligentnych", których cechy można zmieniać w stosunkowo krótkim czasie. Pozwala to na wykorzystanie takich materiałów do budowy sterowanych tłumików drgań, które mogą działać niemal w czasie rzeczywistym. Zaprezentowane zostały oryginalne konstrukcje tłumików magnetoreologicznych oraz tłumików z zaworem piezoelektrycznym. W pracy przedstawione zostały wyniki badań właściwości półaktywnych tłumików, na podstawie których został przyjęty model sterowanego tłumika oraz opracowana została metodyka identyfikacji jego parametrów. Przedstawiony został półaktywny system redukcji drgań pojazdu, gdzie wykorzystano cztery sterowane tłumiki. Powstające w tych tłumikach siły tarcia mają istotny wpływ na intensywność drgań pojazdu. Do oceny skuteczności sterowania siłami tłumienia w zawieszeniu pojazdu przyjęto funkcjonał kryterialny, który zależy od tych sił. Należy podkreślić, że siły tarcia w tłumikach wyznaczane są w każdej chwili. Pozwala to na wyznaczenie sygnałów sterujących działaniem półaktywnych tłumików. Przyjęty algorytm wyznaczania sił tarcia został wykorzystany podczas badań symulacyjnych drgań pojazdu z półaktywnymi tłumikami. Przeprowadzone zostały również badania terenowe pojazdów ze sterowanymi tłumikami. Na podstawie analizy wyników badań stwierdzono, że półaktywne systemy wpływają na zmniejszenie intensywności drgań pojazdów.

This study discusses the mechatronic system for reduction of vehicle vibration. Properties of "intelligent" materials have been presented, whose features can be changed in relatively short time. It allows for using such materials to build the controlled vibration dampers which can operate nearly at real time. The original designs of magneto-rheological dampers as well as dampers with the piezoelectric valve have been presented. This work demonstrates results of the research regarding the properties of semi-active dampers. On this basis, a model for the controlled damper has been adopted, and the methodology of the identification of its parameters has been developed. A semi-active system for reduction of vehicle vibration has been presented, in which four controlled dampers were used. The friction forces generated in these dampers significantly influence the intensity of the vehicle vibration. To evaluate the effectiveness of control of damping forces in the vehicle suspension, the criteria functional has been adopted, which depends on these forces. It should be emphasised, that friction forces in the dampers are determined at every moment of time. It allows for determination of signals controlling the operation of the semi-active dampers. The adopted algorithm for determination of the friction forces was used during tests of the simulated vibration in a vehicle with semi-active dampers. Also, off-road tests of the vehicles with controlled dampers were carried out. Analysis of the test results enabled the conclusion that the applying of semi-active systems decreases the intensity of vehicle vibration.

Słowa kluczowe

redukcja drgań tłumik pół-aktywny algorytm sterowania model matematyczny pojazd

reduction of vibration semi-active damper control algorithm mathematical model vehicle

Wydawca

Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej

Czasopismo

Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Mechanika

Rocznik

2019

Tom

z. 274

Strony

3--148

Opis fizyczny

Bibliogr. 148 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Makowski Michał

Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych

Bibliografia

1. Bajkowski J. (2014). Ciecze i tłumiki magnetoreologiczne. Właściwości, budowa, badania, modelowanie i zastosowania. WKŁ 2014.
2. Bajkowski M. (2016). Zastosowanie tłumików magnetoreologicznych do eliminacji niepożądanych zjawisk uderzeniowych w konstrukcjach o przeznaczeniu specjalnym. Radom: Instytut Technologii Eksploatacji PIB.
3. Bansbach (2019). Bansbach easylift GmbH, The intelligent damper: easyERF - https://www.bibus.at/produkte-loesungen/mechatronik-gasdruckfedern-antrieb-sensorik/gasfedern-und-lineare-verstellsysteme/sonderloesungen/bansbach-intelligent-dumper-easyerf/ (data dostępu luty 2019).
4. Bartkowski P., Zalewski R., Chodkiewicz P. (2019). Parameter identification of Bouc-Wen model for vacuum packed particles based on genetic algorithm, w: Archives of Civil and Mechanical Engineering, vol. 19, nr 2, ss. 322-333, DOI:10.1016/j.acme.2018.11.002.
5. BMW (2019). Materiały firmy BMW, https://www.bmwautohaus.com/blog/2018/july/15/active-roll-stabilization-and-safety.htm, (data dostępu kwiecień 2019).
6. Boada M.J.L., Boada B.L., Diaz V. (2018). A novel inverse dynamic model for a magnetorheological damper based on network inversion, Journal of Vibration and Control, Volume 24.
7. Bouc R. (1971). A Mathematical Model for Hysteresis, Acta Acustica united with Acustica, Volume 24, Number 1, pp. 16-25(10).
8. Boughaleb J., Arnaud A., Guiffard B., Guyomar D., Seveno R. Monfray S., Skotnicki T., Cottinet P.J. (2018). Coupling of PZT Thin Films with Bimetallic Strip Heat Engines for Thermal Energy Harvesting, Sensors, 18, 1859; doi:10.3390/s18061859.
9. Bozorgvar M., Zahrai S.M. (2018). Semi-active seismic control of buildings using magnetorheological damper and adaptive neural-fuzzy intelligent controller optimized with genetic algorithm, Journal of Vibration and Control, 1-13, DOI: 10.1177/1077546318774502.
10. Bui D.Q., Diep T.B., Le H.D., Hoang V.L., Nguyen H. Q. (2018). Hysteresis investigation of shear-mode MR damper for front-loaded washing machine, Proceedings of the First International Conference on Material, Machines and Methods for Sustainable Development, Danang, Vietnam.
11. CEDRAT (2019). Materiały firmy Cedrat, https://www.cedrat-technologies.com/en/products/actuators/fast-piezo-shutters.html, (data dostępu luty 2019).
12. Chen H., Wang Y. (2011). A Family of higher-order convergent iterative methods for computing the Moore-Penrose inverse, Applied Mathematics and Computation, Volume 218, Issue 8, pp. 4012-4016, https://doi.org/10.1016/j.amc.2011.05.066.
13. Choi S.B., Choi Y.T., Chang E.G., Han S.J., Kim C.S. (1998). Control characteristics of a continuously variable ER damper, Mechatronics, Volume 8, Issue 2.
14. Choi Y-T., Wereley N.M. (2002). Comparative Analysis of the Time Response of Electrorheological and Magnetorheological Dampers Using Nondimensional Parameters, Journal of Intelligent Material Systems and Structures, Vol. 13, doi.org/10.1106/104538902028557.
15. Citroen (2019). Materiały firmy Citroen, https://www.citroen.pl/technologie/zawieszenie-hydractive-iii.html, (data dostępu kwiecień 2019).
16. CTS (2019). Materiały firmy CTS, www.ctscorp.com/wp-content/uploads/CTS-PZT-Materials_Complete-Properties.pdf, (data dostępu luty 2019).
17. Daimler (2019). Materiały firmy Daimler AG, https://media.daimler.com/marsMediaSite/en/instance/ko/The-new-Mercedes-Benz-GLE-under-the-microscope-E-ACTIVE-BODY-CONTROL-suspension-system.xhtml?oid=41843952, (data dostępu kwiecień 2019).
18. Delphi Corporation. (2019). Delphi MagneRide, www.motor-talk.de/forum/aktion/Attachment.html?attachmentId=488981, (data dostępu luty 2019).
19. Ding, R., Wang, R., Meng, X., & Chen, L. (2019). A modified energy-saving skyhook for active suspension based on a hybrid electromagnetic actuator. Journal of Vibration and Control, 25(2), 286-297. https://doi.org/10.1177/1077546318775508.
20. Dudziak B. (2009). Modelowanie i analiza wybranych procesów dyssypacyjnych w pracy tłumika z cieczą magnetoreologiczną, Rozprawa doktorska, Politechnika Warszawska, Warszawa 2009.
21. Duysinx P., Bruls O., Collard J.F., Fisette P., Lauwerys J.S. (2005). Optimization of mechatronic systems: application to a modern car equipped with a semi-active suspension. 6th World Congresses of Structural and Multidisciplinary Optimization, Rio de Janeiro, Brazil, pp. 1-10.
22. Dybała J., Knap L., Makowski M., Mydłowski T. (2013). Examination of properties of a controllable piezoelectric damper. ZN Instytutu Pojazdów 2/2013, s. 67-77. ISSN 1642-347X.
23. Dyke S.J. , Spencer Jr. B.F., Sain M.K., Carlson J.D. (1996). Modeling and control of magnetorheological dampers for seismic response reduction, Smart Materials and Structures, Volume 5, Number 5.
24. Engel Z., Kowal J. (1995). Sterowanie procesami wibroakustycznymi. Kraków, Wydawnictwo AGH.
25. Ferdek U. (2017). Tłumik hydrauliczny o zmiennej charakterystyce siły tłumienia, Symulacja w Badaniach i Rozwoju, Vol. 8, No. 3-4/2017.
26. Goldberg D.E. (2003). Algorytmy genetyczne i ich zastosowania, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 2003.
27. Gołdasz J., Sapiński B. (2015). Insight into Magnetorheological Shock Absorbers. Springer International Publishing, Switzerland.
28. Goodfellow I., Bengio Y., Courville A. (2016). Deep Learning (Adaptive Computation and Machine Learning series), MIT Press, ISBN-13: 978-0262035613.
29. Grunwald A., Olabi A.G. (2008). Design of magnetorheological (MR) valve, Sensors and Actuators A Physical 148(1):211-223, DOI: 10.1016/j.sna.2008.07.028.
30. Grzesikiewicz W. (1990). Dynamika układów mechanicznych z więzami, WPW, Warszawa 1990.
31. Grzesikiewicz W., Makowski M. (2016). Analiza drgań pojazdu z tłumikami magnetoreologicznymi. AUTOBUSY - Technika, Eksploatacja, Systemy Transportowe, Nr 12/2016, Radom 2016, ISSN 1509-5878, s. 180-184.
32. Grzesikiewicz W., Makowski M. (2017 A). Symulacja drgań pojazdu wyposażonego w tłumiki magnetoreologiczne. Symulacja w Badaniach i Rozwoju, Kwartalnik PTSK, Vol. 8, No. 3-4/2017, Warszawa, s. 85-95.
33. Grzesikiewicz W., Makowski M. (2017 B). Model układu sterującego czterema magnetoreologicznymi tłumikami drgań pojazdu. AUTOBUSY - Technika, Eksploatacja, Systemy Transportowe, Nr 12/2017, Radom 2017, ISSN 1509-5878, s. 144-148.
34. Grzesikiewicz W., Makowski M. (2018). Zagadnienie optymalizacji w półaktywnym układzie tłumienia drgań pojazdu. MODELOWANIE INŻYNIERSKIE 2018 nr 68, ISSN 1896-771X.
35. Grzesikiewicz W., Makowski M., Pyrz M. (2011). Estymacja parametrów modelu tłumika magnetoreologicznego z wykorzystaniem algorytmów genetycznych. Pomiary Automatyka Kontrola, Vol. 57, nr 9/2011, s. 1044-1047. ISSN 0032-4140.
36. Guoliang H., Qianjie L., Rugi D., Gang Li. (2017). Vibration control of semi-active suspension system with magnetorheological damper based on hyperbolic tangent model. Advances in Mechanical Engineering. 9. 168781401769458. 10.1177/1687814017694581.
37. Gupta N. (2015). Development of semi-active control system for hydraulic dampers, Praca magisterska, Politecnico di Milano.
38. Hao T. (2005). Electrorheological fluid, Elsevier Science, ISBN: 9780444521804.
39. Hu, G., Liu, Q., Ding, R., & Li, G. (2017). Vibration control of semi-active suspension system with magnetorheological damper based on hyperbolic tangent model. Advances in Mechanical Engineering. https://doi.org/10.1177/1687814017694581.
40. Hussin T., Intan M.D. (2013). Self-Tuning PID Controller with MR damper and Hydraulic Actuator for Suspension System. Proceedings of International Conference on Computational Intelligence, Modelling and Simulation. 119-124. 10.1109/CIMSim.2013.27.
41. Hyniova K., Stribrsky A., Honcu J., Kruczek A. (2009). Active Suspension System - Energy Control, IFAC Proceedings Volumes, Volume 42, Issue 19.
42. Hyvarinen J-P. (2004). The improvement of full vehicle semi-active suspension through kinematical model. Faculty of Technology, Department of Mechanical Engineering, University of Oulu 2004.
43. Jastrzębski Ł., Sapiński B. (2017). Experimental investigation on of an automotive magnetorheological shock absorber, acta mechanica et automatica, vol. 11 no. 4 (2017), DOI: 10.1515/ama-2017-0039.
44. Jolly M.R., Bender J.W., Carlson J.D. (1999). Properties and Applications of Commercial Magnetorheological Fluids. Journal of Intelligent Material Systems and Structures, Volume 10, pp. 5-13, January, 1999, doi.org/10.1177/1045389X9901000102.
45. Jurna H.W. (2018). Numerical and Experimental Analyses of Actively Controlled Pendulum Tuned Mass Damper, Doctoral thesis, Dayton, Ohio.
46. Kamiński E., Pokorski J. (1983). Dynamika zawieszeń i układów napędowych pojazdów samochodowych. WKŁ, Warszawa 1983.
47. Karnopp D.C. (1983). Active damping in road vehicle suspension system. Vehicle System Dynamics, 12, s. 183-188.
48. Karnopp D.C., Crosby M.J. (1974). Vibration Control Semi-Active Force Generators. ASMEJ of Engineering for Industry 1974, 96, s. 619-626.
49. Kitagawa Y., Tamai H., Takeshita M. (2004). Charakteristic of piezoelectric dampers and their application to tall buildindgs as a mark structural system, 13th World Conference on Earthquake Engineering, Vancouver, B.C., Canada, Paper No. 1885.
50. Knap L. (2017). Projektowanie i budowa zadaniowo zorientowanego systemu CPS, Monografia, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii i Eksploatacji, Radom 2017.
51. Knap L., Grzesikiewicz W., Makowski M. (2009). Experimental studies and modeling of mechanical systems with controlled torsional magnetorheological damper. Logistyka 6/2009. ISSN 1231-5478.
52. Knap L., Grzesikiewicz W., Makowski M. (2019). A New Approach to Design of a Cyberphysical System Exemplified by Its Use in the Electro-Hydraulic Hybrid Drive. In: Burduk A., Chlebus E., Nowakowski T., Tubis A. (eds) Intelligent Systems in Production Engineering and Maintenance. ISPEM 2018. Advances in Intelligent Systems and Computing, vol 835. Springer, Cham, DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-97490-3_3, pp. 22-31.
53. Knap L., Grzesikiewicz W., Makowski M., Pokorski J. (2013). Wykorzystanie technologii materiałów piezoelektrycznych w aktywnej kontroli drgań pojazdu, Sprawozdanie z projektu nr N N509 403036.
54. Knap L., Grzesikiewicz W., Wakulicz A., Kostro J., Makowski M., Pokorski J. (2006). Badanie możliwości ograniczenia drgań pojazdu przy użyciu sterowanych amortyzatorów, Sprawozdanie z projektu badawczego, Nr 5 T12C 041 24.
55. Knap L., Makowski M. (2012). Nowe metody w diagnostyce uszkodzeń półaktywnych i aktywnych zawieszeń pojazdów. Wykorzystanie wieloźródłowej informacji w proaktywnej strategii eksploatacji. Monografia pod redakcją Jacka Dybały, Stanisława Radkowskiego, Warszawa-Radom 2012, s. 42-57.
56. Knap L., Mydłowski T., Dybała J., Makowski M. (2012). Badanie właściwości sterowanego tłumika piezoelektrycznego. Pomiary Automatyka Kontrola, nr 10/2012, s. 879-882.
57. Kowal J. (1990). Aktywne i semiaktywne metody wibroizolacji układów mechanicznych. Mechanika, Zeszyt 23, Kraków, Wydawnictwo AGH.
58. Kwok N.M., Ha Q., Thi H. N., Li J., Smali B. (2006). A Novel Hysteretic Model for Magnetorheological Fluid Dampers and Parameter Identification Using Particie Swarm Optimization, Sensors and Actuators A: Physical, Volume 132, Issue 2, Pages 441-451
59. Langevin P. (1920). French Patent 502,913.
60. Lewandowski R. (2014). Redukcja drgań konstrukcji budowlanych, PWN, Warszawa 2014.
61. Lin C., Yau H., Lee C., Tung K. (2013). System Identification and Semiactive Control of a Squeeze-Mode Magnetorheological Damper, IEEE/ASME Transactions on Mechatronics, vol. 18, no. 6, pp. 1691-1701, doi: 10.1109/TMECH.2013.2279852.
62. Lin W., Song G., Chen Sh. (2018). PTMD Control on a Benchmark TV Tower under Earthquake and Wind Load Excitations, by book: Song G., Cai S.C.S, Li H-N.: Energy Dissipation and Vibration Control: Modeling, Algorithm and Devices, https://doi.org/10.3390/books978-3-03842-786-5.
63. Liu Y.D., Choi H.J. (2012). Electrorheological fluids: smart soft matter and characteristics, Soft Matter, 8, 11961-11978.
64. Lopez-Lopez M.T., Kuzhir P., Lacis S., Bossis G., Gonzalez-Caballero F., Duran J.D.G. (2006). Magnetorheology for suspensions of solid particles dispersed in ferrofluids. Journal of Physics, Condens. Matter 18, pp. 2803-2813, doi:10.1088/0953-8984/18/38/S18.
65. Lord Corp. (2019 A). MagnelokTM - Rotary Brake Technology, www.ndiastorage.blob.core.usgovc-loudapi.net/ndia/2010/armament/ThursdayLandmarkScottMiller.pdf, (data dostępu luty 2019).
66. Lord Corp. (2019 B). Materiały firmy Lord Corporation, https://www.lord.com, (data dostępu luty 2019).
67. Ławniczak A., Milecki A. (1999). Ciecze elektro- i magnetoreologiczne oraz ich zastosowania w technice, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 1999.
68. Ma H., Wen W., Tam W.Y., Sheng P. (2003). Dielectric electrorheological fiuids: theory and experiment, Advances in Physics, Vol. 52, No. 4, pp. 343-383.
69. Maciejewski I. (2012). Kształtowanie właściwości wibroizolacyjnych układów redukcji drgań stosowanych do ochrony operatorów maszyn, Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, Koszalin 2012.
70. Mahnken R., Stein E. (1996). Parameter identification for viscoplastic models based on analytical derivatives of a least-squares functional and stability investigations, International Journal of Plasticity, Volume 12, Issue 4, 1996, Pages 451-479, https://doi.org/10.1016/S0749-6419(95)00016-X.
71. Makowski M. (2008). Badanie wpływu sterowania tłumikiem magnetoreologicznym w zawieszeniu pojazdu samochodowego na komfort jazdy. Rozprawa doktorska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2008.
72. Makowski M. (2013). Numeryczne badania drgań konstrukcji budowlanych ze sterowanymi tłumikami. ZN Instytutu Pojazdów 4/2013, s. 115-124. ISSN 1642-347X.
73. Makowski M. (2018). Algorithm for Damping Control in Vehicle Suspension Equipped with Magneto-Rheological Dampers. In: Awrejcewicz J. (eds) Dynamical Systems in Theoretical Perspective. DSTA 2017. Springer Proceedings in Mathematics & Statistics, vol 248. Springer, Cham, Print ISBN 978-3-319-96597-0, Online ISBN 978-3-319-96598-7, doi.org/10.1007/978-3-319-96598-7_19.
74. Makowski M., Grzesikiewicz W. (2008) Numeryczne badania pojazdu wyposażonego w sterowane amortyzatory. Teka Komisji Motoryzacji PAN o/Kraków, Zeszyt Nr 33-34, Kraków 2008, s. 269-276.
75. Makowski M., Grzesikiewicz W. (2010). Die Untersuchung des Modells des Fahrzeugs mit den Dämpfern MR. Engineering for Change Sustainability-Energy-Automotive, Wissenschaftliche Berichte der Fachhochschule Köln Scientific Reports of the Cologne University of Applied Sciences, 1/2010, Köln, Germany, pp. 39-44.
76. Makowski M., Grzesikiewicz W., Knap L. (2012). Koncepcja stanowiska do badań wpływu sterowania tłumikami na drgania układu mechanicznego. Technika Transportu Szynowego 9/2012, s. 3335-3342. ISSN 1232-3829.
77. Makowski M., Knap L. (2013). Badania sterowanych tłumików elektroreologicznych stosowanych do redukcji drgań układów mechanicznych. Technika Transportu Szynowego, Vol. 10/2013.
78. Makowski M., Knap L. (2014). Reduction of wheel force variations with magnetorheological devices. Journal of Vibration and Control, Vol. 20(10).
79. Makowski M., Knap L. (2018). Investigation of an off-road vehicle equipped with magnetorheological dampers. Advances in Mechanical Engineering, 2018, Vol. 10(5), DOI: 10.1177/1687814018778222, pp. 1-11.
80. Makowski M., Knap L., Grzesikiewicz W. (2011 A). Modelowanie i identyfikacja parametrów sterowanych tłumików magnetoreologicznych. Modelowanie Inżynierskie, Tom 10, nr 41, Gliwice 2011, s. 261-269. ISSN 1896-771X.
81. Makowski M., Knap L., Grzesikiewicz W. (2011 B) Vibration control of vehicle equipped wich piezoelectric dampers, Journal of KONES POWERTRAIN AND TRANSPORT Vol. 18 No 4, Warszawa 2011, s. 251-258, ISSN 1231 4005.
82. Makowski M., Knap L., Grzesikiewicz W. (2011 C). Reduction of vehicle body vibrations wich piezoelectric dampers. ZN Instytutu Pojazdów 5/2011, Warszawa 2011, s. 95-102, ISSN 1642-347X.
83. Makowski M., Knap L., Grzesikiewicz W. (2011 D). Identyfikacja parametrów sterowanego tłumika piezoelektrycznego. Logistyka 6/2011, s. 2419-2428, ISSN 1231-5478.
84. Makowski M., Knap L., Grzesikiewicz W., Pokorski J. (2006 A). Modelowanie i badania drgań sterowanego układu z tłumikiem magnetoreologicznym. Polioptymalizacja i Komputerowe Wspomaganie Projektowania, Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, Koszalin 2006, s. 145-152.
85. Makowski M., Knap L., Grzesikiewicz W., Pokorski J. (2006 B). Badanie możliwości ograniczenia drgań pojazdu przy użyciu sterowanych amortyzatorów magneto-reologicznych. Zeszyty Naukowe Instytutu Pojazdów, 3(62)/2006, Warszawa 2006, s. 33-54.
86. Makowski M., Knap L., Grzesikiewicz W., Pokorski J. (2006 C). Steuernmöglichekeiten eines schwinungssystems mit magnetorheologischen dämpfer (MR). Development Trends in Design of Machines and Vehicles, ZN Instytutu Pojazdów, 4(63)/2006, Warszawa 2006, s. 73-80.
87. Makowski M., Grzesikiewicz W., Zbiciak A., Knap L., Pokorski J. (2014). Redukcja drgań maszyn i konstrukcji budowlanych za pomocą sterowanych dyssypatorów, Sprawozdanie z projektu badawczego N N502 149238.
88. Makowski M., Reński A., Pokorski J. (2014). Możliwość aplikacji różnych rodzajów sterowanych amortyzatorów w pojazdach samochodowych. ZN Instytutu Pojazdów 4/2014.
89. Makowski M., Zając M., Pokorski J. (2011). Badanie wpływu sterowania tłumików magneto-reologicznych na zmniejszenie obciążeń dynamicznych kół pojazdu patrolowego, ZN Instytutu Pojazdów 3/2011, Warszawa 2011, s. 37-48, ISSN 1642-347X.
90. Makowski M., Zalewski R. (2015). Vibration analysis for vehicle with vacuum packed particles suspension. Journal of Theoretical and Applied Mechanics, 53, 1, pp. 109-117, Warsaw 2015, Vol. 53, No 1 (2015), pp. 109-117.
91. Martinez C.A., Curadelli O., Compagnoni M. E. (2014). Optimal placement of nonlinear hysteretic dampers on planar structures under seismic excitation, Engineering Structures, Volume 65.
92. Mikułowski G., Jankowski Ł. (2009). Adaptive Landing Gear: optimum control strategy and potential for improvement, Shock and Vibration 16(2) , pp. 175-194, doi: 10.3233/SAV-2009-0460.
93. Milecki A. (2001). Investigation and control of magneto-rheological fluid dampers. International Journal of Machine Tools & Manufacture 41 (2001) 379-391.
94. Milecki A. (2018). Intelligent Materials Application in Mechatronic Devices. In: Hamrol A., Ciszak O., Legutko S., Jurczyk M. (eds) Advances in Manufacturing. Lecture Notes in Mechanical Engineering. Springer, Cham 2018.
95. Mitraa A.C., Patil M.V., Banerjee N. (2014). Optimization of Vehicle Suspension Parameters for Ride Comfort, Journal of The lnstitution of Engineers (India): Series C Mechanical, Production, Aerospace and Marine Engineering, DOI 10.1007/s40032-014-0156-7.
96. Mitschke M. (1989). Dynamika samochodu, Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, Warszawa 1989.
97. Mulla A.A., Unaune D.R. (2013). Active Suspensions Future Trend of Automotive Suspensions, Conference: International Conference on Emerging Trends in Technology and its Applications.
98. Neubauer M., Wallaschek J. (2013). Vibration damping with shunted piezoceramics: Fundamentals and technical applications, Mechanical Systems and Signal Processing 36.
99. Norma ISO 2631, www.iso.org/standard/35595.html (data dostępu luty 2019).
100. Norma PN-S-04100:1991, www.pkn.pl (data dostępu luty 2019).
101. Okada N., Takeuchi S. (2017). Robust Hydrophone with Hydrothermal PZT Thick-Film Vibrator and Titanium Front Layer for Use in High-Power Ultrasound Fields, Ultrasonics Ferroelectrics and Frequency Control IEEE Transactions on, vol. 64, no. 7, pp. 1120-1126.
102. Onoda J., Oh H-U., Minesugi K. (2000). Improved Electrorheological-Fluid Variable Damper Designed for Semiactive Vibration Suppression, AIAA Journal, Vol. 38, No. 9, pp. 1736-1741.
103. Pang J. (2019). Noise and vibration control of automotive body, Hoboken, NJ : John Wiley & Sons, Inc.
104. Peng, Y., Yang, J., Li, J. (2018). Parameter identification of modified Bouc-Wen model and analysis of size effect of magnetorheological dampers. Journal of Intelligent Material Systems and Structures, 29(7), 1464-1480. https://doi.org/10.1177/1045389X17740963.
105. Piechna J. (2010). Podstawy aerodynamiki pojazdów, Warszawa, WKŁ
106. Poussot-Vassal Ch., Spelta C., Sename O., Savaresi S., Dugard L. (2012). Survey and performance evaluation on some automotive semi-active suspension control methods: A comparative study on a single-corner model, Annual Reviews in Control, Elsevier, 36 (1), pp.148-160.
107. Pyrz M. (2011). Algorytmy ewolucyjne w optymalnym projektowaniu konstrukcji i identyfikacji parametrów materiałowych, Wydawnictwa Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji, Biblioteka Problemów Eksploatacji, ITE PIB, Radom 2011.
108. Rabinow J. (1948). The Magnetic Fluid Clutch, AIEE Trans. 67.
109. Rabinow J., Park T. (1949). HIGHGH-SPEED MAGNETIC FLUID CLUTCH, UNITED STATES PATENT OFFICE, Serial No. 127, 90.
110. Rajamani R. (2012). Vehicle Dynamics and Control, Springer US, New York 2012, DOI 10.1007/978-1-4614-1433-9.
111. Razman M.A., Priyandoko G., Yusoff A.R. (2014). Bouc-Wen model parameter identification for a MR fluid damper using particie swarm optimization, Applied Mechanics and Materials Vol. 529 (2014) pp 279-284, doi:10.4028/www.scientific.net/AMM.529.279.
112. Reński A. (2004). Budowa samochodów. Układy hamulcowe i kierownicze oraz zawieszenia. Wydanie III zmienione. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. Warszawa 2004.
113. Rosiakowski A., Owczarek P., Rybarczyk D. (2014). Reaserch on rotary speed control by means of clutch with magnetorheological fluid, Archives of Mechanical Technology and Automation, Vol. 34 no. 1.
114. Rossi A., Orsini F., Scorza A., Botta F., Belfiore N.P., Sciuto S.A. (2018). A Review on Parametric Dynamic Models of Magnetorheological Dampers and Their Characterization Methods, Actuators, 7, 16; doi: 10.3390/act7020016.
115. Rotenberg R.W. (1974). Zawieszenie samochodu, WKŁ, Warszawa 1974.
116. Rutczyńska-Wdowiak K., Makowski M. (2012 A). Analiza wpływu wybranych parametrów algorytmu genetycznego w problemie identyfikacji modelu tłumika MR. Logistyka 3/2012, s. 1935-1942, ISSN 1231-5478.
117. Rutczyńska-Wdowiak K., Makowski M. (2012 B). Analiza wpływu metody selekcji w problemie identyfikacji modelu tłumika MR z zastosowaniem algorytmu genetycznego. ZN Instytutu Pojazdów 4/2012, s. 103-110, ISSN 1642-347X.
118. Rutczyńska-Wdowiak K., Makowski M. (2012 C). Analiza wpływu operatora krzyżowania w problemie identyfikacji modelu tłumika MR z zastosowaniem algorytmu genetycznego. Technika Transportu Szynowego 9/2012, s. 2031-2038. ISSN 1232-3829.
119. Sar H., Makowski M. (2016 A). SAFETY OF AUTOMOBILE IN CURVILINEAR MOTION INCLUDING VERTICAL VIBRATIONS. ZN Instytutu Pojazdów 4/2016, Warszawa 2016, pp. 33-44.
120. Sar H., Makowski M. (2016 B). Simulation of double lane change maneuver including road unevenness. Proceedings of 20th International Scientific Conference. Transport Means. 2016. Part I. pp. 145-150.
121. Sapiński B., Filuś J. (2003). Analysis of parametric models of MR linear damper, JOURNAL OF THEORETICAL AND APPLIED MECHANICS 41, 2, pp. 215-240, Warsaw 2003.
122. Seifi A., Hassannejad R., Hamed M. A. (2016). Use of nonlinear asymmetrical shock absorbers in multi-objective optimization of the suspension system in a variety of road excitations, Proceedings of the Institution of Mechanical Engineers, Part K: Journal of Multi-body Dynamics 231(2).
123. Sheng P., Wen W. (2012). Electrorheological Fluids: Mechanisms, Dynamics, and Microfluidics Applications, Annual Review of Fluid Mechanics, 44:143-74.
124. Silveira M., Pontes Jr. B.R., Balthazar J. M. (2014). Use of nonlinear asymmetrical shock-absorber to improve comfort on passenger vehicles, Journal of Sound and Vibration 333.
125. Skup Z. (2009). Factors influencing load transmission through electrorheological cylinder clutch, Journal of Theoretical and Applied Mechanics, 47.
126. Snamina J., Sapiński B. (2011). Energy balance in self-powered MR damper-based vibration-reduction system, BULLETIN OF THE POLISH ACADEMY OF SCIENES: TECHNICAL SCIENCES, Vol. 59, No. 1, DOI: 10.2478/v10175-011-0011-4.
127. Spencer Jr. B.F., Dyke S.J., Sain M.K., Carlson J.D. (1996). Phenomenological Model of a Magnetorheological Damper, ASCE Journal of Engineering Mechanics.
128. Strecker Z., Roupec J., Mazurek I., Machacek O., Kubik M. (2018). Influence of response time of magnetorheological valve in Skyhook controlled three-parameter damping system, Advances in Mechanical Engineering, Vol. 10(11) 1-8.
129. Ślaski G. (2007). Strategie sterowania zawieszeniem dla ćwiartki samochodu - porównanie dla kryteriów bezpieczeństwa i komfortu. Zeszyty Naukowe Instytutu Pojazdów, 2(65)/2007.
130. Takewaki I., Fujita K., Yamamoto K., Takabatake H. (2011). Smart passive damper control for greater building earthquake resilience in sustainable cities, Sustainable Cities and Society, Volume 1, Issue 1.
131. Talatahari S., Kaveh A., Rahbari N. M. (2012). Parameter identification of Bouc-Wen model for MR fluid dampers using adaptive charged system search optimization, Journal of Mechanical Science and Technology 26 (8).
132. Tang H., Gan L., An W. (2018). Electrostatic Force between two Dielectric Particles in Electrorheological Fluids: beyond Spherical Particles, MATEC Web of Conferences 187, 04001 (2018).
133. Weber F., Distl H. (2015). Damping Estimation from Free Decay Responses of Cables with MR Dampers, The Scientific World Journal, Volume 2015, Article 113 861954, doi. org/10.1155/2015/861954.
134. Weiss K.D., Carlson J.D., Nixon D.A. (1994). Viscoelastic Properties of Magneto- and Electro-Rheological Fluids. Journal of Intelligent Material Systems and Structures, Volume 5, pp. 772-775.
135. Winsolw W.M. (1942). Method and means for translating electrical impulses inti mechanical force, UNITED STATES PATENT OFFICE, Serial No. 438, 96.
136. Wiszowaty R., Mikułowski G., Holnicki-Szulc J. (2013). Characterization of a piezoelectric valve for on adaptive pneumatic shock absorber, Smart Materials and Structures 22(12), DOI: 10.1088/0964-1726/22/12/125011.
137. Wu J., Song Z., Liu F., Guo J., Cheng Y., Ma S., Xu G. (2016). Giant electrorheological fluids with ultrahigh electrorheological efficiency based on a micro/nano hybrid calcium titanyl oxalate composite, NPG Asia Materials volume 8, page e322 (2016).
138. Valasek M., Novak M., Šika Z., Vaculin O. (1997). Extended Ground-Hook - New Concept of Semi-Active Control of Truck's Suspension, Vehicle System Dynamics: International Journal of Vehicle Mechanics and Mobility, 27:5-6, 289-303, http://dx.doi.org/10.1080/00423119708969333.
139. Vivas-Lopez C.A., Hernández-Alcantara D., Morales-Menendez R., Ramírez-Mendoza R.A., Ahuett-Garza H. (2015). Method for Modeling Electrorheological Dampers Using Its Dynamic Characteristics, Volume 2015, dx.doi.org/10.1155/2015/905731.
140. Xiaomin X., Qing S., Ling Z., Xiaohong W., Lei Z. (2010). Parameter identification of simplified Bouc-Wen model for a MR damper using efficient GA, International Journal of Applied Electromagnetics and Mechanics, vol. 33, no. 1-2, pp. 175-181.
141. Xu Y.L., He J. (2017). Smart Civil Structures, CRC Press, Taylor & Francis Group, Boca Raton.
142. Yang J., Ouyang H., Stancioiu D., Cao S., He X. (2018). Dynamie Responses of a Four-Span Continuous Plate Structure Subjected to Moving Cars With Time-Varying Speeds. ASME. J. Vib. Acoust. 2018, 140(6):061002-061002-15. doi:10.1115/1.4039799.
143. Zając M., Grzesikiewicz W., Makowski M., Knap L., Pokorski J. (2012). Badanie wpływu sterowania systemów w zawieszeniu wojskowych pojazdów patrolowych na bezpieczeństwo jazdy, Sprawozdanie z projektu badawczego Nr O N509 002735.
144. Zalewski R. (2013). Modelowanie i badania wpływu podciśnienia na właściwości mechaniczne specjalnych struktur granulowanych, WKŁ, ISBN 978-83-206-1851-8.
145. Zalewski R., Chodkiewicz P., Skoniecki Ł. (2016). Gamota-Filisko Model for Vacuum Packed Particles. In: Rocha A., Correia A., Adeli H., Reis L., Mendonça Teixeira M. (eds) New Advances in Information Systems and Technologies. Advances in Intelligent Systems and Computing, vol. 445. Springer, Cham 2016.
146. Zalewski R., Pyrz M., Wolszakiewicz T. (2010). Modeling of Solid Propellants Viscoplastic Behavior Using Evolutionary Algorithms, Central European Journal of Energetic Materials, 7, 4, 289-300.
147. ZF (2019). Products for Cars, www.zf.com/products/en/cars/products_29310.html (data dostępu luty 2019).
148. Zhao J., Wong P.K., Xie Z., Wei C., Zhao R. (2016). DESIGN AND EVALUATION OF A RIDE COMFORT BASED SUSPENSION SYSTEM USING AN OPTIMAL STIFFNESS-DETERMINATION METHOD, Transactions of the Canadian Society for Mechanical Engineering, Vol. 40, No. 5 : pp. 773-785, https://doi.org/10.1139/tcsme-2016-0063.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-b152902b-f243-4a91-b8c4-55123241ad41