The origins of spatial development of Manhattan

• Autorzy: Kuśnierz-Krupa D.

Warianty tytułu

PL

Geneza rozwoju przestrzennego Manhattanu

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This paper presents issues connected with origins of spatial development of Manhattan, a district of New York. The creation of Manhattan is associated with the growth of New York which started as a settlement called New Amsterdam, built in 1625 by Dutch settlers. Nowadays, Manhattan is one the most desirable districts in the world. Unfortunately, its cultural landscape recorded in photographs, films, and primarily in the consciousness of its inhabitants, has been fading away in recent years. One of the most characteristic elements in this part of the city, tenement houses, are currently bought out on a large scale and subsequently demolished. Multi-floor apartment blocks with their styleless architecture, which occupy the area of several tenements, are built in their place. The article presents a historical outline of the district against the background of its present image and changes which may not always be positive.

PL

Niniejszy artykuł prezentuje problematykę związaną z genezą rozwoju przestrzennego nowojorskiej dzielnicy Manhattan. Historia powstania Manhattanu wiąże się z rozwojem Nowego Jorku, którego zaczątkiem była osada Nowy Amsterdam zbudowana w 1625 roku przez osadników holenderskich. Obecnie Manhattan jest jedną z najbardziej pożądanych dzielnic na świecie. Niestety jego krajobraz kulturowy „zapisany” na fotografiach, w filmach, a przede wszystkim w świadomości jego mieszkańców od kilku lat zaciera się bezpowrotnie. Kamienice czynszowe będące jednym z charakterystycznych elementów tej części miasta są obecnie masowo wykupywane, a następnie burzone. W ich miejsca buduje się wielokondygnacyjne apartamentowce o anonimowej architekturze. Artykuł przedstawia rys historyczny dzielnicy na tle jej dzisiejszego obrazu i zmian, które nie zawsze są pozytywne.

Słowa kluczowe

EN

New York; Manhattan; cultural landscape

PL

Nowy Jork; Manhattan; krajobraz kulturowy

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2013
• Tom: R. 110, z. 2-A
• Strony: 79--98
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., il.

Twórcy

autor

Kuśnierz-Krupa D.

• Institute of History of Architecture and Monument Preservation, Faculty of Architecture, Crakow University of Technology

Bibliografia

• [1] Ciucci G., The American City: From the Civil War to the New Deal, Cambridge 1983.
• [2] Furtak A.E., Nowy Jork jako amerykańskie piekło lat pięćdziesiątych, [in:] Kultura miasta, Kultura Miasta 2/3 (5) 2009.
• [3] Giedion S., Przestrzeń, Czas i Architektura, PWN, Warszawa 1968.
• [4] Homberger E., The historical atlas of New York City, Swanston Publishing Limited, 1998.
• [5] Johnson A., Willis C., New York Architecture: A History, Book News, Inc., 2004.
• [6] Lamb M.J., History of the City of New York: its origin, rise and progress, 1921.
• [7] Motak M., Miasta Ameryki Północnej w okresie pionierskim 1559‒1681. Dzieje formy urbanistycznej, Politechnika Krakowska, Kraków 2004.
• [8] Muhlstein A., Manhattan. Niezwykła historia Nowego Jorku od czasów Indian do roku 2000, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1994.
• [9] Reynolds D.M., The Architecture of New York City: Histories and Views of Important Structures, Sites, and Symbols, Wiley, 1994.
• [10] Reiss M., New York Then and Now, Salamander Books, 2007.
• [11] Stokes I., Phelps N., The iconography of Manhattan Island, 1498-1909, Robert H. Dodd, New York 1915.
• [12] Sutcliffe A., Towards the Planned City: Germany, Britain, the United States and France, 1780-1914, St. Martin’s Press, New York 1981.
• [13] Tołwiński T., Urbanistyka, T. II, Budowa miasta współczesnego, Ministerstwo Odbudowy, Warszawa 1948.
• [14] Wakeman A., History and reminiscences of lower Wall street and vicinity, The Spice Mill publishing co.
• [15] Wilson J.G., The Memorial History of the City of New York. From its first settlements to the year 1892, Forgotten Books.
• [16] Wilson R.R., New York: Old & New, its story, streets, and landmarks, v. 2, 1902.
• [17] Witheridge A., New York Then and Now, PRC Publishing, 2001.
• [18] Zaremba P., Historia Stanów Zjednoczonych, Bellona, Warszawa 1992.