Ceny energii elektrycznej na rynku krajowym

• Autorzy: Grudziński Zbigniew , Stala-Szlugaj Katarzyna , Ozga-Blaschke Urszula

Identyfikatory

DOI

10.33223/zn/2023/07

Warianty tytułu

EN

Electricity prices on the domestic market

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W roku 2021 po raz siódmy (od 2000 r.) bilans krajowej produkcji i zużycia energii elektrycznej był ujemny, przy czym różnica (–887 GWh) była niewielka w porównaniu z rokiem wcześniejszym (–13,3 TWh), dzięki znacznemu wzrostowi produkcji na poziomie 13,6%. W ostatnim okresie także nastąpiła zmiana relacji cenowych pomiędzy Polską i krajami sąsiednimi. Duży wzrost cen gazu spowodował, że produkcja energii z węgla kamiennego stała się bardziej rentowna. W 2022 r. ta sytuacja się jeszcze bardziej pogłębiła. W efekcie import energii do Polski ulegał stopniowemu ograniczeniu, rósł natomiast eksport. Sprzedaż i zakup energii elektrycznej na polskim rynku energii odbywa się przede wszystkim na giełdzie energii prowadzonej przez TGE SA w formie standardowych transakcji lub kontraktów. Najważniejszymi cenami na TGE są ceny notowane na RDN. Ceny z tego parkietu są traktowane jako referencyjne do wyceny innych kontraktów. Cena BASE na RDN ukształtowała się w roku 2021 na poziomie 401 zł/MWh. Ceny miesięczne w całym roku były w tendencji rosnącej. Wzrost bardzo przyspieszył w końcówce roku. W 2022 roku w sierpniu na RDN ceny osiągnęły poziom 1390 zł/MWh. Średnia cena uprawnień do emisji CO2 EUA z giełd ICE i EEX w 2021 r. była ponad dwukrotnie wyższa niż w 2020 r. i wyniosła 53,4 EUR (w 2020 r. – 24,7 EUR). W 2021 r. uprawnienia do emisji CO2 zyskały na wartości ok. 146%. Po ośmiu miesiącach 2022 r. ceny uprawnień do emisji wyniosły około 84 EUR a maksymalne ceny sięgały 95 EUR w notowaniach dziennych. W wyniku przeprowadzonej symulacji CDS określono przy jakich parametrach zewnętrznych takich, jak cena węgla, ceny uprawnień do emisji produkcja energii elektrycznej w Polsce jest opłacalna w zależności od sprawności.

EN

In 2021, for the seventh time (since 2000), the balance of domestic electricity production and consumption was negative, with the difference (–887 GWh) being small compared to the previous year (–13.3 TWh), thanks to a significant 13.6% increase in production. There has also been a recent change in the price relationship between Poland and neighbouring countries. The large increase in gas prices has made coal-fired power generation more profitable. In 2022, this situation has further intensified. As a result, energy imports to Poland were gradually reduced, while exports increased. The sale and purchase of electricity on the Polish energy market takes place primarily on the energy exchange operated by TGE SA in the form of standard transactions or contracts. The most important prices on the POLPX are those quoted on the DAM. Prices from this trading floor are treated as reference for the pricing of other contracts. The BASE price on the DAM was at 401 PLN/MWh in 2021. Monthly prices were on an upward trend throughout the year. The increase accelerated greatly at the end of the year. In 2022, prices reached 1,390 PLN/MWh on the DAM in August. The average price of CO2 EUA allowances from the ICE and EEX exchanges in 2021 was more than twice as high as in 2020, at EUR 53.4 (EUR 24.7 in 2020). In 2021, CO2 EUAs gained in value by approximately 146%. After eight months of 2022, emission allowance prices were around EUR 84 and maximum prices reached EUR 95 in daily quotations. As a result of the CDS simulation, it was determined at which external parameters, such as the price of coal and the price of emission allowances, the production of electricity in Poland is profitable according to efficiency.

Słowa kluczowe

PL

energia elektryczna; ceny; TGE

EN

electricity; prices; TGE

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Rocznik: 2023
• Tom: nr 111
• Strony: 81--94
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Grudziński Zbigniew

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

• https://orcid.org/0000-0002-4977-3595

autor

Stala-Szlugaj Katarzyna

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

• https://orcid.org/0000-0003-3689-7895

autor

Ozga-Blaschke Urszula

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

• https://orcid.org/0000-0001-7946-7241

Bibliografia

• 1. ARE 2016-2022 – Statystyka elektroenergetyki polskiej. Wyd. Agencja Rynku Energii SA, Warszawa, wydania z lat 2016–2022.
• 2. ARE 2018-2022 – Sytuacja techniczniczno-ekonomiczna sektora elktroenergetycznego. Wyd. Agencja Rynku Energii SA, Warszawa, biuletyny kwartalne z lat 2018–2022.
• 3. Biuletyn URE – Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki, numery z lat 2020–2022. [Online:] https://www.ure.gov.pl/ pl/urzad/informacje-ogolne/edukacja-i-komunikacja/publikacje/biuletyn-urzedu-regula [Dostęp: 25.08.2022].
• 4. EEX 2022 – European Energy Exchange AG. [Online:] https://www.eex.com/en/ [Dostęp: 15.02.2022].
• 5. GUS 2016–2022 – Gospodarka paliwowo-energetyczna. Wyd. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, wydania z lat 2016–2022.
• 6. KASHUE-KOBIZE 2021 – Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO2 (WE) w roku 2019 do raportowania w ramach Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji za rok 2022. Warszawa, grudzień 2021. KOBiZE, s. 7.
• 7. PEP 2021a – Polityka energetyczna Polski do 2040 r. (2021). Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Załącznik do uchwały nr 22/2021 Rady Ministrów z dnia 2 lutego 2021 r., Warszawa, Portal Serwis Rzeczypospolitej Polskiej [Online] https://www.gov.pl/web/klimat/polityka-energetyczna-polski [Dostęp: 15.02.2022].
• 8. PEP 2021b – Polityka energetyczna Polski do 2040 r. (2021). Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Załącznik 2 Wnioski z analiz prognostycznych dla sektora energetycznego, Warszawa, Portal Serwis Rzeczypospolitej Polskiej. [Online] https://www.gov.pl/web/klimat/polityka-energetyczna-polski [Dostęp: 15.02.2022].
• 9. PSE 2022 – Polskie Sieci Energetyczne. [Online:] https://www.pse.pl/home [Dostęp: 25.08.2022].
• 10. TGE 2022a – Towarowa Giełda Energii. Rynek Dnia Następnego (RDN). [Online:] https://tge.pl/energia-elektryczna- rdn [Dostęp: 25.08.2022].
• 11. TGE 2022b – Towarowa Giełda Energii. Raporty miesięczne z lat 2018–2022. [Online:] https://tge.pl/dane-statystyczne [Dostęp: 25.08.2022].

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).