Wstępna ocena wielkości stężeń związków azotu i fosforu odprowadzanych z wodami powierzchniowymi do Zatoki Puckiej z terenu gminy Puck

• Autorzy: Wojciechowska Ewa , Matej-Łukowicz Karolina , Nawrot Nicole , Gajewska Magdalena , Obarska-Pempkowiak Hanna

Warianty tytułu

EN

Preliminary evaluation of the concentrations of nitrogen and phosphorus compounds transported to the Bay of Puck from the teritory of the community of Puck

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Nawozy sztuczne stosowane w rolnictwie negatywnie wpływają na jakość wód, zarówno powierzchniowych, jak i podziemnych. Zatoka Pucka jest szczególnie narażona na eutrofizację spowodowaną napływem substancji odżywczych, ponieważ jest otoczona terenami intensywnie wykorzystywanymi w rolnictwie. Na wybrzeżu znajduje się także wiele ośrodków turystycznych. Strumienie i rzeki łatwo przenoszą ładunek azotu i fosforu do morza. W ramach projektu WaterPuck, finansowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR), badano jakość rzek i strumieni płynących przez terytorium Gminy Puck i wpadających do Zatoki Puckiej. Były to: Reda, Kanał Łyski, Kanał Mrzezino, Gizdepka, Potok Błądzikowski, Płutnica i Kanał Młyński. Badane rozpoczęto w lipcu 2017 r., a próbki wody są pobierane co 3-4 tygodnie pobliżu ujść strumieni. Mierzone są stężenia związków azotu (amoniak, azotan(III) i azotan(V)) oraz fosfor ogólny i fosforany. Regularne monitorowanie jakości strumieni umożliwia ocenę sezonowych zmian stężeń składników odżywczych, a także ich rozmieszczenia przestrzennego. Stworzy to podstawę do śledzenia zależności między użytkowaniem gruntów i praktykami rolniczymi a ładunkiem składników odżywczych zrzucanych do Zatoki Puckiej z niepunktowych źródeł zanieczyszczeń. Wstępne wyniki wskazują na znaczące sezonowe zmiany stężeń zanieczyszczeń, prawdopodobnie związane z harmonogramem prac rolniczych. Kolejna część projektu badawczego skupi się na identyfikacji obszarów przyczyniających się do zanieczyszczenia strumieni. Oceniane będą zmiany stężeń składników pokarmowych podczas intensywnych opadów deszczu. Wyniki będą podstawą do modelowania transportu składników pokarmowych wodami powierzchniowymi w gminie Puck.

EN

The ferilizers used in agriculture negatively affect the surface and groundwater quality. The Bay of Puck is a semi-closed part of the Gulf of Gdańsk, which is particularly vulnerable to eutrophication caused by the inflow of nutrient substances. The Bay is surrounded by the lands intensively used in agriculture. Also a number of touristic resorts is located on its coast. The streams and rivers carry the load of nitrogen and phosphorus to the sea. Within the project WaterPuck, financed by the National Centre of Research and Development in Poland (NCBiR), the quality of rivers and streams flowing through the territory of the Puck Community and discharging to the Bay of Puck is being researched. The quality of seven streams: Reda, Kanał Łyski, Kanał Mrzezino, Gizdepka, Potok Błądzikowski, Płutnica and Kanał Młyński is investigated. The researched was started in July 2017. The samples of water are collected every 3-4 weeks at sampling points located close to the streams estuaries. The concentrations of nitrogen species (ammonia, nitrate III and nitrate V) as well as total phosphorus and phosphates are measured. The regular monitoring of streams quality make it possible to assess the seasonal changes of nutrients concentrations as well as their spatial distribution. This will provide the basis for tracking the relationships between the land use and agricultural practices and the load of nutrients discharged to Bay of Puck from non-point sources of pollution. The preliminary results indicate quite significant seasonal variations of pollutants concentrations, probably associated to the time schedule of agricultural practices. The highest concentrations of nutrients where present in sampling points located on Błądzikowski Potok, Kanał Mrzezino as well as Gizdepka – all flowing through arable lands. Concentrations of nitrates V in Błądzikowski Stream varied from 2,27 to 7,55 mg NO3-/dm3, while the concentrations of total phosphorus – from 0,24 to 0,45 mg P/dm3. The next part of the research project is going to focus on identification of areas contributing to the streams pollution. The changes of nutrients concentrations during intensive rainfalls will be evaluated. The results will provide the basis for modelling of nutrient transport with surface waters in the Puck Community.

Słowa kluczowe

PL

gospodarka wodna; wody powierzchniowe; Zatoka Pucka; eutrofizacja

EN

water management; surface water; Puck Bay; eutrophication

• Wydawca: Wydawnictwo 2K TECHNOLOGIE s.c.
• Czasopismo: Technologia Wody
• Rocznik: 2019
• Tom: Nr 4 (66)
• Strony: 14--21
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Wojciechowska Ewa

• Politechnika Gdańska, Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska, Katedra Inżynierii Sanitarnej

autor

Matej-Łukowicz Karolina

• Politechnika Gdańska, Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska, Katedra Inżynierii Sanitarnej

autor

Nawrot Nicole

• Politechnika Gdańska, Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska, Katedra Inżynierii Sanitarnej

autor

Gajewska Magdalena

• Politechnika Gdańska, Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska, Katedra Technologii Wody i Ścieków

autor

Obarska-Pempkowiak Hanna

• Politechnika Gdańska, Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska, Katedra Technologii Wody i Ścieków

Bibliografia

• 1. Bartnicki J., Semeena V.S., Fagerli H.: Atmospheric deposition of nitrogen to the Baltic Sea in the period 1995–2006. Atmospheric Chem Phys. 4 październik 2011;11(19):10057–69.
• 2. Conley D.J.: Biogeochemical nutrient cycles and nutrient management strategies. W: Man and River Systems [Internet]. Springer; 1999 [cytowane 12 czerwiec 2017] s. 87–96. Dostępne na: http://link.springer.com/chapter/10.1007/978-94-017-2163-9_10.
• 3. Eggert A., Schneider B.: A nitrogen source in spring in the surface mixed-layer of the Baltic Sea: Evidence from total nitrogen and total phosphorus data. J Mar Syst. sierpień 2015;148:39–47.
• 4. Fernandes J.D.F., de Souza A.L., Tanaka M.O.: Can the structure of a riparian forest remnant influence stream water quality? A tropical case study. Hydrobiologia 724 (2014): 175-185.
• 5. Hong B., Swaney D.P., Mörth C.-M., Smedberg E., Eriksson Hägg H., Humborg C. i in.: Evaluating regional variation of net anthropogenic nitrogen and phosphorus inputs (NANI/NAPI), major drivers, nutrient retention pattern and management implications in the multinational areas of Baltic Sea basin. Ecol Model. luty 2012;227:117–35.
• 6. https://pl.wikipedia.org/wiki/Zatoka_Pucka [dostęp 2.03.2018].
• 7. Kersebaum K.C., Stiedl J., Bauer O., Piorr H.-P.: Modelling scenarios to assess the effects of differentagricultural management and land use options to reduce diffuse nitrogen pollution into the river Elbe. Phys. Chem. Earth 28 (2010): 537-545.
• 8. Kiedrzyńska E., Jóźwik A., Kiedrzyński M., Zalewski M. (2014): Hierarchy of factors exerting an impact on nutrient load of the Baltic Sea and sustainable management of its drainage basin. Marine Pollution Bulletin. 10.1016/j.marpolbul. 2014.09.010.
• 9. Liu R., Xu F., Zhang P., Yu W., Men C.: Identifying non-point source critical source areas based on multi-factors at a basin scale with SWAT. J. Hydrol. 533 (2016):379-388.
• 10. Pacheco F.A.L., Fernandes L.S.: Environmental land use conflicts in catchments: a major cause of amplified nitrate in river water. Sci. Total Environ. 548 (2016):173-188.
• 11. Rahm L., Danielsson Å.: Spatial heterogeneity of nutrients in the Baltic Proper, Baltic Sea. Estuar Coast Shelf Sci. czerwiec 2007;73(1–2):268–78.
• 12. Rothwell J.J., Dise N.B., Taylor K.G., Allott T.E.H., Scholefield P., Davies H., Neal C.: Predicting river water quality across North West England using catchment characteristics. J. Hydrol.395 (2010): 153-162.
• 13. Santos R.M.B., Fernandes L.S., Pereira M.G., Cortes R.M.V., Pacheco F.A.L.: A framework model for investigating the export of phosphorus to surface waters in forested watersheds: implications to management. Sci. Total Environ. 526 (2015): 295-305.
• 14. Shi P., Zhang Y., Li Z., Li P., Xu G.: Influence of land use and land cover patterns on seasonal water quality at multi-spatial scales. Catena 152 (2017):182-190.
• 15. Svendsen L.M., Bartnicki J., Boutrup S., Gustafsson B., Jarosiński W., Knuuttila S. i in.: Updated Fifth Baltic Sea Pollution Load Compilation (PLC-5.5). Helsinki: HELCOM; 2015 s. 143. Report No. 145.
• 16. Tu J.: Spatially varying relationships between land use and water quality across an urbanization gradient explored by geographically weighted regression. Appl. Geogr. 31 (2011): 376-392.
• 17. Valle Junior R.F., Varandas S.G.P., Fernandes L.S., Pachero F.A.L.: Groundwater quality in rural watersheds with environmental land use conflicts. Sci. Total Environ. 492 (2014): 812-827.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).