Jan Jędrzejewicz i astronomia europejska 2. połowy XIX stulecia

• Autorzy: Siuda-Bochenek M.

Warianty tytułu

EN

Jan Jędrzejewicz and European astronomy of the 2nd half of the 19th century

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Jan Jędrzejewicz was an amateur astronomer who in the 2nd half of the 19th century created an observation centre, which considering the level of research was comparable to the European ones. Jędrzejewicz settled down in Płońsk in 1862 and worked as a doctor ever since but his greatest passion was astronomy, to which he dedicated all his free time. In 1875 Jędrzejewicz finished the construction of his observatory. He equipped it with basic astronomical and meteorological instruments, then began his observations and with time he became quite skilled in it. Jędrzejewicz focused mainly on binary stars but he also pointed his telescopes at the planets of the solar system, the comets, the Sun, as well as all the phenomena appearing in the sky at that time. Thanks to the variety of the objects observed and the number of observations he stood out from other observers in Poland and took a very good position in the mainstream of the 19thcentury astronomy in Europe. Micrometer observations of binary stars made in Płońsk gained recognition in the West and were included in the catalogues of binary stars. Interest in Jędrzejewicz and his observatory was confirmed by numerous references in the English „Nature” magazine.

Słowa kluczowe

PL

Jędrzejewicz Jan; nauka polska; historia nauki; historia astronomii

EN

Jędrzejewicz Jan; Polish science; history of science; history of astronomy

• Wydawca: Instytut Historii Nauki im. L. i A. Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk
• Czasopismo: Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
• Rocznik: 2015
• Tom: R. 60, nr 2
• Strony: 93--115
• Opis fizyczny: Bibliogr. 33 poz., il.

Twórcy

autor

Siuda-Bochenek M.

Bibliografia

• J. Kowalczyk: Wiadomości o Obserwatorium w Płońsku i o pracach Jana Jędrzejewicza w dziedzinie astronomii i meteorologii. „Prace matematyczno-fizyczne” 1885 t. 1.
• J. Jędrzejewicz: Schreiben des Hern Dr. Jedrzejewicz an den Herausgeber. „Astronomische Nachrichten”1879 t. 95 nr 2279, s. 353–354.
• J. Jędrzejewicz: Współrzędne obserwatoryjum w Płońsku. „Pamiętnik Fizjograficzny” 1886 t. 6.
• J. Jędrzejewicz: Jahresberichte der Sternwarten fur 1881, Płońsk. „Vierteljahrsschrift der Astronomischen Gesellschaft” 1882 t. 17.
• J. Jędrzejewicz: Jahresberichte der Sternwarten fur 1883, Plonsk. „Vierteljahrsschrift der Astronomischen Gesellschaft” 1884 t. 19.
• J. Kowalczyk: O działalności ś.p. dra Jana Jędrzejewicza w dziedzinie astronomii i meteorologii. „Wszechświat” 1888 t. 7 nr 3 s. 39.
• J. Jędrzejewicz: Mesures micrometriques des etoiles doubles. „Astronomische Nachrichten” 1882 t. 103 nr 2449–2450.
• J. Jędrzejewicz: Obserwatorium astronomiczne D-ra Jędrzejewicza w Płońsku. „Tygodnik Powszechny” 1882 Nr 30 s. 469.
• A. Kociszewski: Życie kulturalno-oświatowe Płońska w latach 1865-1914 [w:] Dzieje miasta Płońska, „Ciechanowskie Studia i Materiały” 1983 nr 19 s. 61–70.
• J. Mietelski: Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Jagiellońskiego w okresie dyrekcji Franciszka Karlińskiego (1862-1902). „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego” DCCCIII Prace Fizyczne 1986 z. 25.
• J. Kowalczyk: Krótki rys dziejów Obserwatorium Warszawskiego od r. 1820-1900. „Wiadomości Matematyczne” 1907 t. XI.
• J. Jędrzejewicz: Jahresberichte der Sternwarten fur 1885, Plonsk. „Vierteljahrsschrift der Astronomischen Gesellschaft” 1886 t. 21.
• J. Jędrzejewicz: Mesures micrometriques des etoiles doubles. „Astronomische Nachrichten” 1880 t. 97 nr 2324.
• J. Jędrzejewicz: Beobachtungen von Doppelsternen. „Astronomische Nachrichten”1902 t. 159 nr 3802 s. 159–164.
• J. Jędrzejewicz: Mesures micrometriques des etoiles doubles. „Astronomische Nachrichten” 1880, t. 97 nr 2324.
• J. Jędrzejewicz: Berichte fur 1879 uber Thatingkeit der Sternwarten, Plonsk. „Vierteljahrsschrift der Astronomischen Gesellschaft” 1880 t. 15.
• J. Jędrzejewicz: Widma małych spektroskopów, „Wszechświat” 1885 t. 4.
• J. Jędrzejewicz: Zaćmienie Słońca 19 sierpnia 1887. Ekspedycja wileńska. „Wszechświat” 1887 t. 6 nr 36.
• J. Jędrzejewicz: La tache rouge de Jupiter. „Astronomische Nachrichten” 1881 t. 99 nr 2366.
• J. Jędrzejewicz: O przypuszczalnych zmianach na powierzchni Księżyca. „Wszechświat” 1886 t. 5 nr 33.
• J. Włodarczyk: Księżyc w nauce i kulturze Zachodu. Poznań 2012.
• J. Jędrzejewicz: Nowa gwiazda. „Wszechświat” 1885 t. 4 nr 44.
• J. Jędrzejewicz: W kwestyi widzialności Merkyrego. Kronika naukowa. „Wszechświat” 1885 t. 4 nr 15.
• J. Kowalczyk: O działalności ś.p. dra Jana Jędrzejewicza w dziedzinie astronomii i meteorologii. „Wszechświat” 1888 t. 7 nr 4.
• W. Fiećko: Jan Jędrzejewicz(1835-1887). Lekarz i astronom płoński (w 50 rocznicę zgonu). „Archiwum Historii Filozofii i Medycyny” 1938 t. 17.
• H. Dobrzycki: Dr. Jan Jędrzejewicz. Lekarz, astronom i obywatel, założyciel spostrzegalni astronomicznej i stacyi meteorologicznej w Płońsku. „Medycyna” 1887 t. 15 nr 52.
• J. Jędrzejewicz: Mesures micrometriques des etoiles doubles. „Astronomische Nachrichten” 1880 t. 97 nr 2324.
• T. J. J. See: Researches on the evolution of stellar systems, t. 1. Lynn 1896.
• J. Gledhill: On certain phenomena presented by Jupiter’s satellites and their shadows during transit, with a note on the red spot; and on some methods of observing the transits of bright and dark spots across the central meridian. „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society” 1896 t. 56.
• Solar Physics – Sun Spots. „Nature” 1882 t. 24 s.117.
• Our Astronomical Column. „Nature” 1879 t. 20 s. 629.
• Notes, „Nature” 1884 t. 30 s. 252.
• Our Astronomical Column. „Nature” 1881 t. 23 s. 517.