Metodyka rozwoju obszarów wiejskich z uwzględnieniem wybranych procedur geodezyjnych w aspekcie integracji z Unią Europejską

• Autorzy: Sobolewska-Mikulska K.

Warianty tytułu

EN

Methodology of rural areas development with consideration of selected geodetic procedures with respect to integration with the European Union

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono metodykę rozwoju obszarów wiejskich w aspekcie integracji z Unią Europejską z jednoczesnym uwzględnieniem procedur geodezyjno-prawnych. Omówiono aktualnie stosowane metody rozwoju obszarów wiejskich w wybranych krajach Unii Europejskiej. Głównym elementem rozprawy są zasady opracowania Projektu Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich przy założeniu, że podstawową jednostką opracowania jest gmina wiejska. Przedstawiono uwarunkowania prawne związane z gospodarką terenami na obszarach wiejskich, wynikające z obowiązujacych ustaw i rozporządzeń. W pracy omówiono zasady kształtowania obszarów rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej z uwzględnieniem ich wzajemnych uwarunkowań, ochrony wód oraz obszarów chronionych NATURA 2000 i ECONET. Przedstawiono zasady projektowania tych obszarów w ujęciu ochrony środowiska z elementami kształtowania krajobrazu. Omówiono także kształtowanie rolniczej przestrzeni produkcyjnej z uwzględnieniem potrzeb osadnictwa, rekreacji i wypoczynku oraz infrastruktury technicznej. Przeprowadzono analizy ekonomiczne warunkujące realizację Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich, ze wskazaniem źródeł finansowania przedsięwzięć o charakterze środowiskowym, oraz opracowano zasady sporządzania bilansu zasobu gruntów Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego. Omówiono procedury geodezyjne służące realizacji procesu rozwoju obszarów wiejskich ze szczególnym uwzględnieniem scaleń i wymian gruntów oraz scaleń i podziałów nieruchomości. Przeanalizowano zakres obecnie realizowanych prac scaleniowych oraz opracowano macierz określającą priorytety wdrożenia Projektu Planu Rozwoju Obszarow Wiejskich w obrębach ewidencyjnych gminy. Przedstawiono dokumentację geodezyjno-kartograficzną jako źródło informacji do opracowania Projektu Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Opracowano procedury nadające Projektowi cechy normy prawnej. Metodykę opracowania Projektu i sposób określania priorytetów wdrożenia w poszczególnych obrębach ewidencyjnych przetestowano dla gminy Mielnik. Dla obiektu doświadczalnego oceniono potrzebę przeprowadzenia scaleń i wymian gruntów w świetle wymienionych aspektów oraz określono obręby ewidencyjne priorytetowe w zakresie wykonania tych prac geodezyjnych.

EN

The monograph presents the methodology of development of rural areas with respect to integration with the European Union along with the consideration of surveying-and-legal procedures. The methods of Rural Areas Development, existing in selected EU countries, have been discussed. The core of the dissertation are the rules of elaboration of the Design of the Plan of Rural Areas Development, assuming the rural community (gmina) as the basic unit of work. Legal conditions related to land management in rural areas, resulting from the existing legal regulations, have been discussed as well. The monograph also presents the rules of development of areas of agricultural and forest production, with respect to their mutual relations, water protection and NATURA 2000 and ECONET protected areas. The rules of designing those areas with respect to environmental protection, with landscape management elements, have also been discussed. Moreover, the dissertation covers management of the agricultural production space with consideration of needs of development of settlements, recreation and technical infrastructure. Economic analyses which influence the implementation of the Rural Areas Development Plan pointing to sources of funds for environmental ventures, as well as balances of state and local government land resources, have also been performed and discussed. Geodetic procedures applied for the needs of implementation of the Rural Areas Development Plan, with particular attention to land consolidation and exchange, as well as to land consolidation and division of real estates, have been discussed. The analysis of the scope of current land consolidation works has been performed and a matrix which specifies the priorities of implementation of the Design of the Rural Areas Development Plan within registration districts of a commune has been proposed. The monograph presents the geodetic-and-cartographic documentation, as the source of information for the needs of preparation of the design of the rural areas development plan. Procedures which lead to assigning the features of a legal norm to the Design have also been developed. The methodology of development of the Design of the Rural Areas Development Plan and ways to determine implementation priorities, in particular registration districts, were tested in the commune of Mielnik. As a result, the assessment of the needs to perform land consolidation and exchange with respect to the above aspects was performed for the experimental site, and priority registration districts were determined with respect to the required surveying works.

Słowa kluczowe

PL

rozwój obszarów wiejskich; scalenia gruntów; ochrona środowiska

EN

rural areas development; land consolidation; environmental protection

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej
• Czasopismo: Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Geodezja
• Rocznik: 2009
• Tom: z. 44
• Strony: 3--148
• Opis fizyczny: Bibliogr. 70 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Sobolewska-Mikulska K.

• Wydział Geodezji i Kartografii

Bibliografia

• Andreoli M., Tellarini V. (2000) "Farm sustainability valuation: methodology and practice". Agric. Ecosyst. Environ.
• Deane R. (1992) "Integrated crop Management - an environmental alternative in principle and practice". Nuffiled Farming Scholaships Trust; Maresfield, East Sussex
• Duczkowska-Małysz K. (2001) "Rozwój obszarów wiejskich - podejście globalne". Materiały międzynarodowej konferencji naukowej Rural management and cadastre; Warszawa-Pułtusk
• Encyklopedia PWN (2009). Warszawa
• Fotyma M., Kuś J. (2000) "Zrównoważony rozwój gospodarstwa wiejskiego". Pamiętnik Puławski z. 120/1 "Gospodarowanie w rolnictwie zrównoważonym u progu XXI wieku", Puławy
• GUS. Rocznik Statystyczny Rolnictwa i Obszarów Wiejskich 2006, Warszawa
• Hopfer A., Cymerman R., Nowak A. (1982) "Ocena i waloryzacja gruntow wiejskich". Olsztyn
• Hopfer A. (1989) "Krajobraz jako wizualny składnik środowiska i jego wrażliwość na projekty rozwojowe obszarów wiejskich". Materiały VI Ogólnopolskiego seminarium “Ekologiczne aspekty gospodarowania na obszarach wiejskich", Olsztyn
• "In 2006 data of the Agricultural Census 2005"
• "Interpretation Manual of Europaean Union Habitats" 1999. Przewodnik
• Kłodziński M. (2004) "Ekonomiczne i społeczne uwarunkowania i możliwości wielofunkcyjnego rozwoju wsi po integracji Polski z UE”. PAN "Wieś i rolnictwo" 2/2004, Warszawa
• La Chapelle C. (2001) "Towards sustainability of agriculture with the help of environmental appraisal". Materiały międzynarodowej konferencji "Rural management and cadastre", Pułtusk
• Lane B. (1992) "A review for the Organization for Economic Cooperation Development". Rural Tourism Unit, Department for Continuing Education, University of Bristol, Bristol
• Liro A. i zespół badawczy (1996) "Projekt badawczy National Nature Plan (NNP)". Warszawa
• Lewandowski I., Hardtlein M., Kaltschmitt M. (1999) "Sustainable crop production: definition and methodological approach for assessing and implementing sustainability". Crop Sci.
• Lowrance R., Hendrix P., Odum E. (1986) "A hierarchical approach to sustainable agriculture". American Journal of Alternative Agriculture
• Lutteken A., Hagedorn K.(1999) "Concepts and issues of sustainability in countries in transition - an institutional concepts of sustainability as a basis for the network", http://www.fao.org
• Majewski E. (1993) "Kierunki rozwoju rolnictwa w krajach Wspólnoty Europejskiej w Polsce w kontekście integracji gospodarczej". Biała Księga Polska - Unia Europejska URM ds. Integracji oraz Pomocy Zagranicznej
• Małek E. (2006) "Założenia do projektu scalenia gruntów wsi Kromolin". Materiały szkoleniowe nr 93. Puławy
• Moszczeński S. (1927) "Nowy sposób ujmowania kształtu rozłogu ziemi. Biblioteka Puławska". Warszawa
• Ney B. (1998) "Ogólna charakterystyka Systemu Informacji Przestrzennej w Polsce; założenia PBZ 024-13". Przegląd Geodezyjny 4/1998
• Niewiadomski K. (2006) "Ewolucja kryteriów wyodrębniania rolniczych obszarów problemowych (na przykładzie woj. podlaskiego)". PAN "Zagadnienia ekonomiki rolnej" z. 4/2006, Warszawa
• Noga K. (2006) "Efektywność ekonomiczna scalenia gruntów". Materiały szkoleniowe nr 93; IUNG Puławy
• OECD: Environmental inducators for agriculture V.3 Methods and results. 2001. Executive summary Paris
• Raport europejskich ekspertów (2004) "Wizja polityki zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich w rozszerzonej Europie". Wieś i rolnictwo, nr 3(124), PAN, IRWiR, Warszawa
• Raport z działalności Agencji Nieruchomości Rolnych w 2006 r.
• Raport z działalności Agencji Nieruchomości Rolnych w 2007 r.
• Rigby D., Hewlett D., Woodhouse P. (2000) "Sustainability indicators for natural resource management and policy". Working paper 1. A review of indicators of agricultural and rural livelihood sustainability. http://les.man.ac.uk/ses/research/CAFRE/indicators/wpl.pdf
• Rocznik Statystyczny Rolnictwa i Obszarów Wiejskich (2006). Warszawa
• Snopko Z. (1995) "Prace urządzeniowo-rolne i odnowa wsi w Bawarii cz. I". Przegląd Geodezyjny 2/1995
• Sobolewska-Mikulska K. (1996) "Aspekty ekologiczne i krajobrazowe w przekształcaniu struktury przestrzennej obszarów wiejskich". Rozprawa doktorska. Promotor prof. dr hab. W. Wilkowski, Politechnika Warszawska, Warszawa
• Sobolewska-Mikulska K. (1998) "Ecological and landscape aspekt in transformation of spatial structure of rural areas". Geodezja i Kartografia, tom XLVII, z. 3-4/1998, Warszawa
• Sobolewska-Mikulska K. (2002) "Systemy katastralne i przekształcenia struktury przestrzennej obszarów wiejskich w krajach Unii Europejskiej i w Polsce". Rozdział VII monografii pt. "Holenderska metoda planowania krajobrazu i jej zastosowanie w przekształceniach struktury przestrzennej obszarów wiejskich w Polsce". Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa
• Sobolewska-Mikulska K. (2005) "Gospodarka terenami na obszarach wiejskich w Polsce jako element polityki rolnej Unii Europejskiej". Materiały międzynarodowej konferencji "XI Dni Geodezji", Polańczyk
• Sobolewska-Mikulska K. (2005) "Directions of transformation of the surface structure of farms in Poland". Materiały konferencji naukowo-technicznej. Roczniki FIG Working Week Epitp
• Sobolewska-Mikulska K. (2007) "Environmental protection issues in land consolidation projects implementad in Poland". Materiały konferencji międzynarodowej ”Richness and Diversity of GIS", Roczniki GIS, Zagreb
• Spójna polityka strukturalna Rozwoju Obszarów Wiejskich i rolnictwa 1999, Dokument przyjęty przez Radę Ministrów 1999 r., Warszawa
• Steiner K., Herveg K., Dumanski J. (2000) "Practical and cost-effective indicators and procedures for monitoring the inpacts of rural development projects an land quality and sustainable land management". Agric. Ecosyst. Environ.
• "Strategia rozwoju obszarów wiejskich i rolnictwa na lata 2007-2013 z elementami prognozy do roku 2020" (2004). Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa
• "Strategia zrównoważonego rozwoju Polski do 2025 roku" (1999). Ministerstwo Ochrony Środowiska. 1999 http//gate.mos.gov.pl/mos/publikac/Raporty-opracowania/strategia/index1.html
• Sznajder M., Przezbórska L. (2006) "Agroturystyka". Polskie Wydawnictwa Ekonomiczne, Warszawa.
• Thomas J. (2006) "Landentwicklung - international". Roczniki FIG, Monachium
• Wajszczuk K., Pepliński B. (2000) "Agrobiznes a rozwój wsi i rolnictwa w warunkach przygotowań do przystąpienia Polski do Unii Europejskiej". Praca naukowa Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 865, Wrocław
• Wieber J., Brossard T. (1980) "Recherches sur les paysages de la Haute Valee de Doubs". University de Franche-Comte
• Wilkin J. (2000) "Wieś - społeczeństwo - państwo: nowe podstawy dyskursu społecznego w sprawach wsi w Polsce". Materiały konferencji międzynarodowej "Modelowanie społeczno-gospodarczego rozwoju obszarów wiejskich Polski w kontekscie akcesji do Unii Europejskiej", Warszawa
• Wilkowski W. (2004) "Prawne i geodezyjne uwarunkowania współczesnych trendów w gospodarce nieruchomościami". Prace Instytutu Geodezji i Kartografii, t. L, z. 107, Warszawa
• Woch F. (2001) "Optymalne parametry rozłogu gruntów gospodarstw rodzinnych dla wyżynnych terenów Polski". Pamiętnik Puławski z. 127, rozprawa habilitacyjna, Instytut Upraw Nawożenia i Gleboznawstwa, Puławy
• Woch F. (2006) "Perspektywy zmian strukturalnych na obszarach wiejskich". Materiały szkoleniowe nr 93, IUNG, Puławy
• Woś A. (2005) "Społeczne funkcje rolnictwa i nowa równowaga". Zagadnienia ekonomiki rolnej PAN z. 1/2005
• Zedler J. (1993) "Odnawianie wsi w ramach rozwoju terenów wiejskich". Prace naukowe Politechniki Warszawskiej, Geodezja z. 32, Warszawa
• Zegar J. (2003) "Zróżnicowanie regionalne rolnictwa". GUS Powszechny Spis Rolny, Warszawa
• Ustawa o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (Dz.U. Nr 229 z 2003 r., poz. 2273)
• Ustawa o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz.U. Nr 107 z 1991 r., poz. 4)
• Ustawa Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. Nr 30 z 1989 r., poz. 163)
• Ustawa o działach administracji rządowej (Dz.U. Nr 141, poz. 943 z poz. zm.)
• Ustawa o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw z dnia 24 lipca 1999 r. (Dz.U. 1999 r.)
• Ustawa o lasach (Dz.U. 1991.101.444)
• Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na zalesianie gruntów rolnych objętych planem rozwoju obszarów wiejskich (Dz.U. Nr 187 z 2004 r., poz. 1929)
• Ustawa o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (Dz.U. Nr 229 z 2003 r., poz. 2273)
• Ustawa o ochronie przyrody (Dz.U. Nr 92 z 2004 r., poz. 880 z poz. zm.)
• Ustawa Prawo ochrony środowiska (Dz.U. Nr 62 z 2001 r., poz. 627 z poz. zm.)
• Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U. Nr 121 z 2005 r., poz. 1266 z poz. zm.)
• Ustawa Prawo wodne (Dz.U. Nr 115 z 2001 r., poz. 1229)
• Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz.U. Nr 64 z 2003 r., z poz. zm.)
• Ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. Nr 72 z 1998 r., z poz. zm.)
• Ustawa Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16 z 1964 r., poz. 93)
• Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na zalesianie gruntów rolnych objętych planem rozwoju obszarów wiejskich 2004, Warszawa
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2005 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt objętej planem rozwoju obszarów wiejskich (Dz.U. Nr 22, poz. 179)
• Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. Nr 38 z 2001 r.)
• Rozporządzenie Rady (WE) nr 1782/2003 z 30.09.2003 r. ustanawiające wspólne zasady dla systemów wsparcia bezpośredniego w ramach wspólnej polityki rolnej i ustanawiające określone systemy wsparcia dla rolników oraz zmieniające rozporządzenie (EWG) nr 2019/93, (WE) nr 1452/2001, (WE) nr 1453/2001, (WE) nr 1454/2001, (WE) nr 1868/94, (WE) nr 1673251/1999, (WE) nr 1254/1999, (WE) Nr 1673/2000, (EWG) nr 2358/71 i (WE) nr 2529/2001 (Dz.U. L 270 z 21.10.2003 r.)
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 24.03.1999 r. w sprawie standardów technicznych dotyczących geodezji oraz krajowego systemu informacji o terenie
• Krajowy Program Rolnośrodowiskowy na lata 2007-2013. Działanie 4 Wspieranie przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt
• Instrukcja nr 3 Ministerstwa Rolnictwa, Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z 18.08.1979 r. w sprawie sposobu określania gruntów rolnych i leśnych zagrożonych erozją oraz zasad i trybu przeciwdziałania erozji (Dz.Urz. Min. Rol. Nr 8, poz. 43)
• Instrukcja urządzania lasu, Centrum Informacyjne Lasów Państwowych 2003. Warszawa
• Norma branżowa BN-75/9100-02 ”Gospodarka ziemią w rolnictwie”
• Flurbereinigunsgesetz in der Fassung der Bekanntmachung von 16.03.1976 (Niemiecki Dziennik Ustaw cz. I. s. 591)
• Gesetz uber das Baugesetzbuch (Niemiecki Dziennik Ustaw cz. I s. 2'191)
• Grunderwebssteuergesetz (Niemiecki Dziennik Ustaw cz. I s. 1777)
• Dyrektywa w sprawie ochrony dzikiego ptactwa 79/403/EWG, tzw. Dyrektywa Ptasia
• Dyrektywa w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory 92/43/EWG, tzw. Dyrektywa Siedliskowa