Modelowanie bezpieczeństwa dryfujących środków ratunkowych w transporcie morskim

• Autorzy: Smolarek L.

Warianty tytułu

EN

The safety modelling of drifting rescue units in maritime transport

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiona jest metoda modelowania bezpieczeństwa dryfujących środków ratunkowych DSR, wykorzystująca zdarzenia zachodzące w trakcie ich eksploatacji oraz najbardziej istotne czynniki środowiskowe i eksploatacyjne określające zmienność stanu bezpieczeństwa DSR. Praca składa się z sześciu rozdziałów. W rozdziale pierwszym (Wstęp) przedstawiono genezę problemu oraz opisano aktualny stan badań nad bezpieczeństwem dryfujących środków ratunkowych na świecie. W rozdziale drugim (Problemy modelowania bezpieczeństwa w transporcie morskim) przedstawiono metodykę modelowania probabilistycznego i oceny ryzyka dla obiektów pływających. W rozdziale trzecim (Wpływ zjawisk hydrometeorologicznych na dryfujące środki ratunkowe) scharakteryzowano wpływ czynników hydrometeorologicznych - środowiska na dryfujące środki ratunkowe oraz opisano najważniejsze dla bezpieczeństwa dryfujących środków ratunkowych czynniki środowiskowe i ich parametry. Na podstawie badań przeprowadzonych w tunelu aerodynamicznym IL w Warszawie [129] przedstawiono opracowane przestrzenne modele regresyjne siły naporu wiatrowego, dla obciążenia statycznego oraz model siły oporu dryfkotwy opracowany przy wykorzystaniu wyników badań modelu tratwy z dryfkotwą na basenie CTO w Gdańsku oraz prób w warunkach rzeczywistych. W rozdziale czwartym (Modelowanie bezpieczeństwa obiektów dryfujących) przedstawiono istniejące modele opisujące ruch obiektów pływających w zastosowaniu do dryfujących środków ratunkowych, a także modele teoretyczne utraty stateczności dryfujących środków ratunkowych. Ponadto w rozdziale tym przedstawiono opracowane modele trymu tratwy, ruchów tratwy z wodą w tratwie, modele losowe opisujące wpływ rozmieszczenia rozbitków na stateczność tratwy oraz modele stochastyczne awarii (semimarkowski, Fokkera-Plancka, gaussowski). W rozdziale tym przedstawiono również model zalewania tratwy i model uszkodzeń nagłych dla systemu dryfkotwy, wykorzystujące wyniki uzyskane z badań modelowych. Przedstawiono także miary istotności zagrożeń oraz opracowany model bezpieczeństwa dryfujących środków ratunkowych wykorzystujący proces stochastyczny o zagregowanych stanach. W rozdziale piątym (Weryfikacja eksperymentalna wyników symulacji bezpieczeństwa z wykorzystaniem modelu) przedstawiono metodykę weryfikacji modelu symulacyjnego wraz z opisem implementacji numerycznej modelu. Ponadto dokonano analizy wrażliwości dla parametrów modelu i weryfikacji z wykorzystaniem danych uzyskanych z badań morskich10 osobowej tratwy ratunkowej. Przedstawiono także możliwości zastosowania opisanych w pracy modeli do charakterystyki bezpieczeństwa dryfujących środków ratunkowych na przykładzie tratwy pneumatycznej. W przykładach wykorzystano symulację komputerową, wykorzystującą generatory losowe i metodę Monte Carlo. W rozdziale szóstym (Podsumowanie i wnioski końcowe) przedstawiono wnioski wynikające z rozważań nad aplikacyjnymi i teoretycznymi aspektami proponowanej metodyki modelowania bezpieczeństwa dryfujących środków ratunkowych.

EN

The thesis discusses the methodology of safety modelling of drifting rescue units (DRU) as well as presents the use of computer simulation for the safety modelIing of DRU. Scientific progress is based on both theoretical (deduction) and empirical analysis. The use of computer simulation is the third way of carrying out scientific work. Simulation modeling provides an effective and powerful approach for capturing and analyzing the drifting rescue units system. The safety analysis can be based on the computer generated data derived from the simulation. Within this paper a method of modeling the safety of drifting rescue units, using real events under the DRU exploitation, the most essential environmental factors and the changeability of the state are introduced. Chapter l outlines the aim and scope of the work. Chapter 2 describes methods of safety analyses and the risk assessment of ships used naritime transport. Chapter 3 provides the characterization of the most important environmental parameters and their influence on DRU. Wind speed is the single most important factor when trying to determine basic wind pressure. The wind load coefficients for life rafts were estimated from wind tunnel tests in uniform flaw obtained at the Aviation Institute in Warsaw. Life raft movement data on waves was collected during full scale experiments at sea. Data gained from a wind tunnel test is the basis of wind loads approximation on drifting rescue units. AIso a model for the deterioration af a life raft drogue is presented. Critical failure is defined as a "broken line". Two main failure mechanisms are considered to represent an immediate critical failure (without "warning") and a critical failure which occurs as the result of the degradation process. The degradation process is modelled as a time-continuous Markov chain. The model is based on data from actual model tests on a specific life raft. Model tests were conducted to investigate the use of drogues to prevent the breaking wave capsizing the life raft. A mathematical model was prepared for the fatigue loads of a life raft and drogue in irregular waves and in breaking waves. Data on load random variabies of life raft drogue were collected from the basin model test. Chapter 4 introduces existing models that describe the movement of swimming objects which concern drifting rescue units. Moreover, in this chapter models of both the trim a movement of the raft are presented. Also random models calculated by the author, which a line the influence of arranging the survivors, are described in terms of the stability of the raft. Furthermore, theoretical models of the loss of stability of drifting rescue units and stochastic models of the breakdown are presented. In this chapter the author's model of flooding the raft and a model of sudden damage were introduced for the drift anchor system. In chapter 5 the methodology was introduced to verify the simulation model together with the description of the numerical implementation of the model. Moreover, a sensitivity analysis for the parameters of the model and verification using the data obtained from sea examinatic of the life raft is presented. Also examples of using the described models to characterise the safety of drifting rescue units are presented. In the examples a computer simulation was used, based on the author' s own programs, using random generators and the Monte Carlo method. Chapter 6 includes conclusions and considerations arising out of the theoretical analysis and the simulation models results. The application of the suggested approach towards the DRU safety modelling is also presented.

Słowa kluczowe

PL

bezpieczeństwo dryfujących środków ratunkowych; modelowanie bezpieczeństwa obiektów dryfujących; modele symulacyjne

EN

simulation model; safety of drifting rescue units; safety modelling of drifting units

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej
• Czasopismo: Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Transport
• Rocznik: 2007
• Tom: z. 58
• Strony: 3--150
• Opis fizyczny: Bibliogr. 142 poz., wykr., rys., tab.

Twórcy

autor

Smolarek L.

• Akademia Morska Gdynia

Bibliografia

• [1] Allen A.A., Fitzgerald R.B.: Leeway of an Open Boat and Three Life Rafts in Heavy Weather. Interim rept. Coast Guard Research and Development Center, Groton, CT, 1997.
• [2] Balcerak A.: Walidacja modeli symulacyjnych - źródła postaw badawczych. Pr. Nauk. Inst. Organizacji i Zarządzania Politechniki Wrocławskiej, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2003, s. 27-44.
• [3] Beichelt F., Franken P.: Zuverlassigkeit und Instanhaltung, Mathematische Methoden. VEB Verlag Technik, Berlin 1987; ros. Radio i Swiaz, Moskwa 1988.
• [4] Belenky V.L.: Probabilistic Approach for Intact Stability Standards. SNAME Transactions, 2000, vol. 108, s. 123-146.
• [5] Belenky V.L.: Piecewise Linear Approach to Nonlinear Ship Dynamics. 4th StabWshop, Canada, 1998.
• [6] Belenky V.: Piece Wise Linear Methods for the Probabilistic Stability Assessment for Ship in a Seaway. STAB'94, 1994, USA.
• [7] Belenky V., Sevastianov N.B.: Stability and Safety of Ships, Risk of Capsizing. Vol. II, Elsevier, Amsterdam, Boston, London 2003.
• [8] Belenky V.: On Risk Evaluation at Extreme Seas. Proc. of the 7th Int. Ship Stability Workshop, Shanghai Jiao Tong University, Shanghai, Nov 1-3, 2004.
• [9] Bonmarin P.: Geometric properties of deep-water breaking waves. J. of Fluid Mechanics, 1989, 209, s. 405-433.
• [10] Borgoń J., Jaźwinski J., Klimaszewski S., Żmudziński Z., Żurek J.: Symulacyjne metody badania bezpieczeństwa lotów. Wyd. Nauk. ASKON, Warszawa 1998.
• [11] Borgoń J., Jaźwinski J., Sikorski M., Ważyńska-Fiok K.: Niezawodność statków powietrznych. Ośrodek Badania Jakości Wyrobów "ZETOM", Warszawa 1992.
• [12] Boukhanovsky A.V., Degtyarev A.B., Lopatoukhin L.J., Fozhkov A.V.: Stable States of Wave Climate: Applications for Risk Estimation. Raport z badań RFBR, N 98-05-64470, 1998.
• [13] Brandowski A.: Safety model of ship systems. Proc. of ESREL'99 Conf., Munich 1999.
• [14] Buch E., Dahlin H.: The BOOS Plan: Baltic Operational Oceanographic Systems 1999-2003. EuroGOOS Publication, No 14. Southampton Oceanographic Centre, Southampton 2000.
• [15] Buchholdt H.A.: Structural dynamics for engineers. Telford Publications, London 1997.
• [16] Burciu Z.: The influence of wind speed on surface water currents and its reference to search and rescue actions at sea. Archives of Transport, 2002, vol. 14, issue 2, s. 39-50.
• [17] Burciu Z.: Modelowanie obszarów poszukiwania w aspekcie bezpieczeństwa transportu ludzi na morzu. Pr. Nauk. PW, Transport, z. 50, 2003.
• [18] Callahan S.: The Life Raft: Don't Leave Your Ship Without It, (pierwsze wydanie Ocean Navigator), http://www.equipped.org/callahan_life_raft1.htm, 2001.
• [19] Chaplin J.R.: Simulation of irregular waves. Report Department of Civil and Environmental Engineering University Highfield, Southampton, England, www.civil.soton.ac.uk/hydraulics/download/cs2.doc.
• [20] Di Paola M.: Digital simulation of wind field velocity. Proc. 2nd European-African Conf. on Wind Engineering, Genova, Italy, 1997, s. 77-96.
• [21] Druet Cz.: Dynamika Morza. Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańskie Towarzystwo Naukowe, Gdańsk 2000.
• [22] FAA System Safety Handbook, Federal Aviation Administration, Washington 2000.
• [23] Ferreira J.A., Guedes Soares C.: Modelling the long-term distribution of significant wave height with the Beta and Gamma models. Ocean Engineering, 1999, 26, s. 713-725.
• [24] Frąckowiak M.: Statyka okrętu. Wyd. Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 1990.
• [25] Fujiwara T., Haraguchi T.: On Estimation of Ship Rolling Motion with Flooded Water on Vechicle Deck. Ship Dynamics Division, National Maritime Research Institute, Tokyo, Japan, paper No KT-07, 2000.
• [26] Galor W.: Bezpieczeństwo żeglugi na akwenach ograniczonych budowlami hydrotechnicznymi. Fundacja Rozwoju WSM w Szczecinie, Szczecin 2001.
• [27] Gawronski W.: Three Models of Wind Gust Disturbances for the Analysis of Antenna Pointing Accuracy. IPN Progress Report 42-149, May 2002, Jet Propulsion Laboratory, Pasadena, California, s. 1-15.
• [28] Girtler J., Kitowski Z., Kuriata A.: Bezpieczeństwo okrętu na morzu. WKŁ, Warszawa 1995.
• [29] Gordienko A.I., Dremlug V.V.: Gidrometeorologiczeskoje obiespieczenje sudowożdenija. Transport, Moskwa 1989, s. 239.
• [30] Grabski F.: Semi-Markowskie modele niezawodności i eksploatacji. Polska Akademia Nauk, Inst. Badań Systemowych, Badania Systemowe, t. 30, Warszawa 2002.
• [31] Grabski F., Jaźwiński J.: Metody Bayesowskie w niezawodności i diagnostyce z przykładami. WKŁ, Warszawa 2002.
• [32] Gucma L.: Modelowanie czynników ryzyka zderzenia jednostek pływających z konstrukcjami portowymi i pełnomorskimi. STUDIA nr 44, Akademia Morska w Szczecinie, Szczecin 2005.
• [33] Gucma S.: Model of vessel's maneuvering in limited sea areas in navigational risk aspect. Archives of Transport, vol. 12, Polish Academy of Science, Warszawa 2000.
• [34] Gunson J., Lehner S., Bitner-Gregersen E.: Extreme Wave Conditions from Wave Model Hindcasts and from Synthetic Aperture Radar Images. Design and Operation for Abnormal Conditions II, Proc. Royal Inst. of Naval., London, United Kingdom, Nov. 2001.
• [35] Gut A.: Mixed shock models. Department of Mathematics, Uppsala University, Uppsala 2001, s. 541-555.
• [36] Gutenbaum J.: Podstawy modelowania matematycznego. Wyższa szkoła Informatyki Stosowanej I Zarządzania, Warszawa 2001.
• [37] Heinrich H.W.: Industrial accidents prevention. Mc Graw Hill Book Company, New York 1959.
• [38] Herrmann R.: The Safety of Life rafts. Leith International, Aberdeen, Scottland, 2001.
• [39] Hodgins D.O., Mak, R.Y.: Leeway Dynamic Study Phase I Development and Verification of a Mathematical Drift Model for Four-person Liferafts, Transport Development Centre, Transport Canada Report #TP 12309E, 1995.
• [40] Huang N.E., Long S.R.: An experimental study of the surface elevation probability distribution and statistics of wind generated waves. J. Fluid Mech., 1980, vol. 101, No 1, s. 179-200.
• [41] International Life-Saving Appliance Code (LSA Code). Resolution MSC. 48 (66), Polski Rejestr Statków, Gdańsk 1999.
• [42] International Standard, ISO 4354, Wind actions on structures. ISO 1997, Switzerland.
• [43] Jaźwiński J., Ważyńska-Fiok K.: Bezpieczeństwo systemów. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 1993.
• [44] Jaźwiński J., Grabski F.: Niektóre problemy modelowania systemów transportowych. Instytut Technologii Eksploatacji, Radom 2003.
• [45] Jegorow N.I.: Fiziczeskaja okeanografija. Gidrometeoizdat, Leningrad 1974, s. 455.
• [46] Jönsson A., Broman B., Rahm L.: Variations in Baltic Sea wave fields. Ocean Engineering, 2002, 30, s. 107-126.
• [47] Journee J.M.J., Massie W.W.: Offshore Hydromechanics. Delft University of Technology, Delft 2001.
• [48] Kazimierczak J.: Pływalność i stateczność okrętu. Wyd. Komunikacyjne, Warszawa 1954.
• [49] Kobyliński L., Kastner S.: Stability and Safety of Ships, Regulation and Operation. Vol. I, Elsevier, Amsterdam, Boston, Londyn 2003.
• [50] Kosmowski K.T.: Metodyka analizy ryzyka w zarządzaniu niezawodnością i bezpieczeńs twem elektrowni jądrowych. Rozprawa habilitacyjna, Politechnika Gdańska, Wydział Elektrotechniki i Automatyki, Gdańsk 2003.
• [51] Kriebel D.: Efficient Simulation of Extreme Waves in Random Sea. Proc. of Rogue waves 2000 workshop, Brest, 29-30 November, 2000.
• [52] Krogstad H.E.: Linear wave theory. Norwegian University of Science and Technology, preprint, Trondheim, Norway 2000.
• [53] Lader, P.F.: Geometry and Kinematics of Breaking waves. Dr.ing. thesis, Department of Marine Hydrodynamics, Norwegian University of Science and Technology, Trondheim 2001.
• [54] Lader P.F., Myrhaug D., Pettersen B.: Wave Crest Kinematics of Deep Water Breaking Waves. Preprint.
• [55] Larsson, Scientific Methods in Yacht Design. Annual Review of Fluid Mechanics, 1990, 22, s. 350-370.
• [56] Lewandowski R.: Numeryczna symulacja sił dynamicznych wywołanych działaniem wiatru. Raport z badań BW-11-860/00, Instytut Konstrukcji Budowlanych Politechniki Poznańskiej, 2000.
• [57] Lewitowicz J.: Fizyczne aspekty niesprawności i uszkodzeń statków powietrznych. Przegląd WLiOP, luty 2002, s. 51-76.
• [58] Li Y., Kareem A.: ARMA representation of wind field. J. Wind Engng Indust. Aerodynam., 1990, vol. 36, s. 55-69.
• [59] Locja Bałtyku Wybrzeże Polskie, Wyd. Rzeczpospolita Polska Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej, Gdynia 1994.
• [60] Lopatoukhin L.J., Rozhkov V.A., Boukhanovsky A.V., Degtyarev A.B.: Stable States of Wave Climate: Application for Risk Estimation. Report N 98-05-64470, Russian Fund. of Basic Research, Moskwa 1998.
• [61] Lopatoukhin L.J., Rozhkov V.A., Boukhanovsky A.V.: Climatic Variability of Extreme Wind Waves, Report N 98-05-64469, Russian Fund. of Basic Research, Moskwa 1998.
• [62] Lopatoukhin L.J., Rozhkov V.A., Ryabinin V.E., Swail V.R., Boukhanovsky A.V., Degtyarev A.B.: Estimation of extreme wind wave heights, JCOMM Technical Report No 9, WMO/TD-N 1041, 2001.
• [63] Lynch N.: I/O Automata: A model for discrete event system. Massachusetts Institute of Technology, Technical Report MIT/LCS/TM-351, 1988.
• [64] Marchaj Cz.: Seaworthiness: the Forgoten Factor. Oficyna Wyd. Alma-Press, Warszawa 2002.
• [65] Mellor G.L.: Introduction to physical oceanography, AIP Press, Adelaide 1996, s. 260.
• [66] Mielczarek B.: Weryfikacja i walidacja modeli symulacyjnych systemów ratownictwa medycznego. XVIII Szkoła Symulacji Systemów Gospodarczych, Zakopane Antałówka 2001, s. 149-160.
• [67] Młynarczyk J.: Fenomeny pogodowe i hydrodynamiczne a bezpieczeństwo jachtów żaglowych. Rękopis, Politechnika Gdańska, 2001.
• [68] Młyńczak M.: Analiza ryzyka w transporcie i przemyśle. Oficyna Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1997.
• [69] Murzewski J.: Podstawy projektowania i niezawodność konstrukcji. Wyd. 2. Politechnika Krakowska. Seria: "Podręcznik dla studentów wyższych szkół techniczny", Kraków 2001.
• [70] Paszkiewicz Cz.: Falowanie wiatrowe Morza Bałtyckiego. Ossolineum, Wrocław 1989.
• [71] Protokół zdawczo-odbiorczy. Badania oporowe trzech tratew ratunkowych. Umowa nr RH/862-20/2000, Centrum Techniki Okrętowej, Gdańsk 2000.
• [72] Radkowski S.: Podstawy bezpiecznej techniki. Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa 2003.
• [73] Rozhkov V.A., Boukhanovsky A.V., Degtyarev A.B.: Stable States of Peculiarities of computer simulation and statistical representation of time-spatial metocean fields. Report Grant N 666, INTAS 1999.
• [74] Rozhkov V.A., Boukhanovsky A.V., Lopatoukhin L.J., Lavrenov I.V., Dymov V.I.: Modelirovanie sztormovovo volnienia. Physics of Atmosphere and ocean, No 5, 2000.
• [75] Seifert T., Kayser B.: A high resolution spherical grid topography of Baltic Sea. Meeresurtssenschaftliche Berichte, No 9,72-88. Institut fur Ostseeforschung, Warnemunde 1995.
• [76] Shinozuka M., Deodatis G. Simulation of stochastic processes by spectral representation. Applied Mechanics Review, 1991, vol. 44, s. 191-203.
• [77] Shinozuka M., Jan C.M.: Digital simulation of random processes and its applications. J. of Sound and Vibration, 1972, vol. 25, s. 111-128.
• [78] Shinozuka M., Yun C.H., Seya H. Stochastic methods in wind engineering. J. Wind Eng. Indust. Aerodynam., 1990, vol. 36, s. 829-843.
• [79] Simiu E., Scanlan R.H.: Wind effects on structures. 3rd edition, Wiley, New York 1996.
• [80] Skyner D.J.: The Mechanics Of Extreme Water Waves. Doctor thesis, The University of Edinburgh, Edinburgh 1992.
• [81] Smalko Z.: Systemowa analiza niebezpiecznych sytuacji występujących w układach technicznych. Mat. Symp. Bezpieczeństwa Systemów, Kiekrz 1992.
• [82] Smalko Z.: Modelowanie eksploatacyjnych systemów transportowych. Instytut Technologii Eksploatacji, Radom 1996.
• [83] Smolarek L.: Asymptotic reliability functions of some parallel systems of cascades. Advances in Modeling and Analysis, C, 1994, vol. 44, No 3, s. 12-18.
• [84] Smolarek L.: Asymptotic reliability functions of the multiport system with random internal structure. Proc. of Int. Conf. "Systems Analysis, Control and Design", Lyon, July 1994, s. 145-152.
• [85] Smolarek L.: Klasyczna metoda oceny prawdopodobieństw zdarzeń w oparciu o dane eksperymentalne i opinie ekspertów w zastosowaniu do instalacji okrętowych. PG, Gdańsk, 1997, s. 24, opracowanie w ramach projektu badawczego nr 9 T12C 014 09.
• [86] Smolarek L.: The reliability models of large scale rectangular Weibull multistate systems. Proc. of the ESREL'99 Conf. on Safety and Reliability, Munich-Garching 1999, vol. 1, s. 85-90.
• [87] Smolarek L.: Approximation of the reliability of large scale systems with random number of components. Proc. of the ESREL'97 Conf. on Safety and Reliability, Lisbon 1997, s. 1931-1936.
• [88] Smolarek L.: Przykłady oceny dokładności asymptotycznego oszacowania niezawodności systemu. Mat. Krajowej Konf. Bezpieczeństwo i Niezawodność, KONBiN'99, Zakopane 1999, vol. 3, s. 175-181.
• [89] Smolarek L.: A Semi Markovian Model of Multistate Dendrite System. Mathematical Methods in Reliability, Statistique Mathematique et ses Applications, Bordeaux 2000, vol. 2, s. 973-977.
• [90] Smolarek L.: An example of non-linear leeway for the life raft. Proc. Int. Congress of Seas and Oceans, Szczecin-Miedzyzdroje 2001, vol. 1, s. 511-514.
• [91] Smolarek L.: Model of Wind Forces Acting at a Life Raft. Proc. KONBiN 2003, vol. 1, s. 329-337.
• [92] Smolarek L.: Approximation of Life Raft Capsizing Risk Function. Proc. KONBiN 2003, vol. 1, s. 321-329.
• [93] Smolarek L.: Modeling of The Wind Generated Force Acting On The Liferaft. Annual of Navigation, 2003, No 6, s. 81-91.
• [94] Smolarek L.: Inflatable life raft stability. Archives of Transport, vol. XV, No 4, s. 41-57, 2003.
• [95] Smolarek L.: Modelowanie prawdopodobieństwa wywrotki tratwy ratunkowej. Proc. II Forum Morskie "Bezpieczeństwo Morskie i Ochrona Naturalnego Środowiska Morskiego", Kołobrzeg 2003, s. 261-274.
• [96] Smolarek L.: The Stochastic Model of Search Objects (Life Rafts) Behavior in Heavy Seas Conditions. 6th Conf. on Manoeuvring and Control of Marine Crafts University of Girona Girona, Spain, September 17-19, 2003, s. 113-118.
• [97] Smolarek L.: Analiza ryzyka dla pneumatycznych tratew ratunkowych. Zesz. Nauk., nr 2(74), Akademia Morska w Szczecinie, EXPLO-SHIP 2004, s. 305-315.
• [98] Smolarek L.: Bezpieczeństwo obiektów poszukiwanych. Mat. Międzynarodowej Konf. Naukowej Transport XXI Wieku, 2004, t. III, s. 331-340.
• [99] Smolarek L.: Analiza źródeł ryzyka dla pneumatycznych tratew ratunkowych. XXXIII Zimowa Szkoła Niezawodności, Szczyrk 2005, s. 481-488.
• [100] Smolarek L.: Modelowanie prawdopodobieństwa zatopienia tratwy. Mat. IV Forum Morskie "Bezpieczeństwo Morskie i Ochrona Naturalnego Środowiska Morskiego", Kołobrzeg 2005, s. 275-284.
• [101] Smolarek L.: Risk Evaluation of Life Rafts in Operational Condition. IMAM 2005, Lizbona, vol. 1, s. 1593-1600.
• [102] Smolarek L.: Application of computer simulation in life raft safety parameter estimation. II Międzynarodowy Kongres Mórz i Oceanów, Szczecin-Świnoujście 2005, vol. 1, s. 189-198.
• [103] Smolarek L.: The influence of sea waves on the life raft performance according to survivors safety. Proc. of 16th Int. Conf. on Hydrodynamics in Ship Design, 3rd Int. Symp. on Ship Maneuvering "HYDMAN05", 2005, s. 387-396.
• [104] Smolarek L.: Influence of the survivors deployment on the life raft stability. Archives of Transport, 2005, vol. XVII, No 1, s. 39-52.
• [105] Smolarek L.: Modelowanie obciążeń dla systemu tratwa dryfkotwa. Zagadnienia Eksploatacji Maszyn, 2005, z.4(144), s. 73-86.
• [106] Smolarek L.: The life raft safety model sensitivity studies. J. of Konbin No 2/2006, vol. 1, s. 269-276.
• [107] Smolarek L.: Drifting rescue units hazard's importance estimation. J. of Konbin No 1/2006, vol. 1, s. 197-204.
• [108] Smolarek L., Jamroz K.: Modelowanie liczb wypadków drogowych. Zesz. Nauk. Politechniki Gdańskiej, Nr 522, Budownictwo Lądowe L. I, s. 135-151.
• [109] Soares C.G., Fonseca N.: Comparison of numerical and experimental results of nonlinear wave-induced vertical ship motions and loads. J. of Marine Science and Technology, 2002, vol. 6, No 4.
• [110] Soliwoda J.: Wave height influence on detection probability in SAR actions. Safety and Reliability Int. Conf., vol. 1, Gdynia 2003.
• [111] Staliński J.: Teoria okrętu. Wyd. Morskie, Gdańsk 1969.
• [112] Standing R.G., Jackson G.E., van Santen J.A., Mills P.J., Baltrop N.D.P.: Investigations into the stability of an intact and damaged jack-up during a wet tow. Marine Structures, 2001, 14, s. 417-430.
• [113] Stansell P., Wolfram J., Linfoot B.: Effect of sampling rate on wave height statistics. Ocean Engineering, 2000, 29, s. 1023-1047.
• [114] Szklarski A.: Possibilities of detection probability in SAR actions. Safety and Reliability Int. Conf., To Safer Life and Environment KONBIN 2003, Gdynia 27-30 maj 2003, s. 342-352.
• [115] Szopa T.: Wybrane problemy nauki o bezpieczeństwie. Zag. Ekspolat. Masz., 2002, 1.
• [116] Tatarskii V.I., Tatarskii V.V.: Statistical non-gaussian model of sea surface with anisotropic spectrum for wave scattering theory. Part I, Progress In Electromagnetics Research, PIER, 22, 1999, s. 259-291.
• [117] Tatarskii V.I., Tatarskii V.V.: Statistical non-gaussian model of sea surface with anisotropic spectrum for wave scattering theory. Part II, Progress In Electromagnetics Research, PIER, 22, 1999, s. 293-313.
• [118] Taylan M.: Static and dynamic aspects of a capsize phenomena. Ocean Engineering, 2003, 30, s. 331-350.
• [119] Taylor P.K., Yelland M.J.: The Dependence of Sea Roughness on the Height and Steepness of the Waves. J. of Physical Oceanography, 2000, vol. 31, issue: 2, s. 572-590.
• [120] Tikuisis P., Bell D.G., Keefe A.A., Pope J.: Life raft entry from water: effect of strength, tallness, and weight burden in men and women. Aviat. Space Environ. Med., 2005, 76, s. 2-10.
• [121] Trzeciak S.: Wiatry sztormowe na Polskim Wybrzeżu Bałtyku. Wyższa Szkoła Morska w Szczecinie, STUDIA, nr 36, Szczecin 2001.
• [122] Wawrzyński W.: Bezpieczeństwo systemów sterowania w transporcie. Wyd. Instytutu Technologii Eksploatacji, Politechnika Warszawska, Warszawa-Radom 2004.
• [123] Winterstein S.R., Fitzwater L.M., Lance M., Veers P.S.: Moment based fatigue load models for wind energy systems. Stanford University CA 94305-4020, Univerity of Texas TX 78712, NM 87185-0708, 2002.
• [124] Wiśniewski B.: Falowanie wiatrowe. Wyd. Nauk. Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 1998.
• [125] Woźniak A.: Duża fala - mały jacht, czyli "Jak to na Bałtyku ładnie..." Mat. Konf. Bezpieczeństwa 2002, Gdynia 2002.
• [126] Yagle J.: Stability. Elliott Bay Design Group, Contribution 6, December 19, 2000.
• [127] Yu-Hsing Huang; Ljung M., Sandin J., Hollnagel E.: Accident models for modern road traffic: changing times creates new demands. Systems, Man and Cybernetics, 10-13 Oct. 2004, vol. 1, s. 276-281.
• [128] Żukow L.A.: Obszczaja okieanologija. Gidrometeoizdat, Leningrad 1976.
• [129] Raport z badań. Badania aerodynamiczne pneumatycznych tratew ratunkowych w tunelu aerodynamicznym 1. Raport nr 168/BA/2000/D, Instytut Lotnictwa Warszawa 2000, wyniki pomiarów.
• [130] Raport. Investigation of The Use of Drogues To Improve The Safety of Sailing Yachts. U.S. Coast Guard Research and Development Center Avery Point, Groton, Connecticut 06340-6096, Report No CG-D-20-87, may 1987.
• [131] Raport. Life Raft Study. West Marine Products, Inc., Sea Star Yachting Products, 1994.
• [132] Raport. Modeling of Leeway Drift. U.S. Coast Guard Research and Development Center, Report No CG-D-06-99, 1998.
• [133] Raport. Pomiary oporu modelu kadłuba. Centrum Techniki Okrętowej, Gdańsk 2000.
• [134] Raport. Review of leeway: Field Experiments and Implementationt. U.S. Coast Cuard Research and Development Center, Report No CG-D-08-99, 1999.
• [135] Raport. The Leeway of Persons-In-Water and Three Small Craft. U.S. Coast Guard Research and Development Center, Report No CG-D-09-00, 1999.
• [136] Raport. Life Raft Test 2000. The Aviation Consumer, USA, July 2000.
• [137] Raport techniczny. Badania modelowe i porównanie zachowania tratew ratunkowych na falowaniu regularnym i nieregularnym. Centrum Techniki Okrętowej Gdańsk, 2000.
• [138] Raport. Badania modelowe wł. morskich 10-osobowej tratwy ratunkowej. Centrum Techniki Okrętowej Gdańsk, 2005, wyniki pomiarów.
• [139] Raport. Pomiary kołysania, kiwania i myszkowania 10-osobowej tratwy ratunkowej na fali. Akademia Morska w Gdyni, opracowanie wewnętrzne, Projekt Badawczy nr 4 T12C 038 27, Gdańsk 2005, maszynopis Smolarek L.
• [140] Raport. Badanie siły oporu dryfkotwy w warunkach rzeczywistych. Akademia Morska w Gdyni, opracowanie wewnętrzne w ramach Projektu Badawczego nr 4 T12C 038 27, AM, Gdynia 2005, maszynopis Smolarek L.
• [141] Raport. Leeway Divergence, U.S. Coast Guard Research and Development Center 1082 Shennecossett Road, Groton, CT 06340-6048, No CG-D-05-05, January 2005.
• [142] Raport. Stateczność dynamiczna i prawdopodobieństwo przewrócenia się odkształcalnej tratwy ratunkowej na fali. Projekt Badawczy nr 4 T12C 038 27, Akademia Morska w Gdyni, 2005, raport końcowy.