Diagnostyka ośrodków laserowych i wyładowczych na mieszaninach gazów szlachetnych i par metali

Adamowicz, T. M.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Diagnostyka ośrodków laserowych i wyładowczych na mieszaninach gazów szlachetnych i par metali

Autorzy

Adamowicz T. M.

Identyfikatory

Warianty tytułu

Języki publikacji

Abstrakty

Praca obejmuje przegląd badań ośrodków laserowych na mieszaninach gazów szlachetnych i par metali wytwarzanych w wyładowaniu wnękowym. Szczególną uwagę poświęcono diagnostyce laserów tego typu. Opracowano unikalną metodę pomiarów wszystkich parametrów laserowych ośrodka, tj. wzmocnienia nienasyconego i nasyconego oraz ich rozkładów przestrzennych, parametru nasycenia, a także strat optycznych w rezonatorach laserowych. Prezentowana metoda umożliwia precyzyjne porównywanie ośrodków wytworzonych w różnego typu katodach wnękowych dla różnych rodzajów pobudzania. Stosując ją, przeprowadzono badania wnękowych laserów jonowych ważnych dla generacji ultrafioletu. Wyniki pomiarów parametrów laserowych i plazmowych zostały wykorzystane do ilościowego opisu zjawisk prowadzących do generacji laserowej. Opracowano i rozwinięto nowatorską metodę wyznaczania współczynników dyfuzji atomów metali w gazach szlachetnych, która może zastąpić lub uzupełnić dotychczas stosowane metody spektroskopowe. Dzięki nowej metodzie określono szereg, dotychczas nieznanych, współczynników dyfuzji atomów metali, m.in. Au i Ag w He oraz Ag i Zn w Ne. Zapoczątkowane przez autora badania wpływu lżejszego izotopu He3 na parametry laserowe oraz plazmowe zaowocowały znaczącym wzrostem mocy i sprawności generacji laserowej na mieszaninach gazów szlachetnych w ośrodkach wytworzonych w wyładowaniu wnękowym. Podobnej poprawy parametrów laserowych należy oczekiwać także w przypadku laserów jonowych na parach metali (He-Cd i He-Se), w których wykorzystuje się kolumnę dodatnią wyładowania. Badania wyładowania Townsenda w mieszaninach Ne-Ar przy użyciu laserowego efektu optogalwanicznego (OGE) doprowadziły do odkrycia kataforezy, której istnienia nie podejrzewano w tym typie wyładowania. Analityczne modele wyładowania Townsenda oraz zjawiska optogalwanicznego opracowane dla tego wyładowania, umożliwiły wyznaczenie z dostateczną dokładnością całkowitego współczynnika jonizacji w mieszaninach Ne-Ar oraz wielkości sygnałów OGE.

This work presents the results of researches on lasing and discharge plasma media created in noble gas and metal vapour mixtures. Special interest was given to sputtered metal ion lasers operating in hollow cathode discharges (HCD). The study of the HCD laser features were performed by using anovel diagnostic method for measuring alllasing parameters in such lasers. Unsaturated and saturated gain, its spatial distribution, saturation intensities and optical losses in laser resonators were measured for several HCD sputtered metal ion lasers with different hollow cathode configurations. The obtained results were used in modelling laser action in He-Au and He-Cu lasers. An unique method was invented and developed to determine diffusion coefficients of metal atoms in noble gases. Employing this method the diffusion coefficients of several metals in He and Ne were found, some of them, e.g Au and Ag atoms in He as well as Ag and Zn atoms in Ne, have never been reported before. The influence of helium He3 isotope on plasma and laser parameters in He - noble gas and metal atom mixtures excited in HCD was investigated. A significant increase in gain, output power and efficiency of the laser operation was achieved for He-Kr, He-Ar and He-Ne lasers. Townsend discharges in Ne-Ar Penning mixtures were studied by using the optogalvanic effect (OGE). A strong cataphoresis was observed though this phenomenon had never been thought to occur in this kind of discharge. An analytical model of the OGE based on rate equations for Ne(ls2-s) states population together with electron production term for this discharge was elaborated. The model was used to calculate total ionisation coefficients in Penning mixtures and intensities of OGE signaIs in a wide range of Ne-Ar pressures and Ar admixture.

Słowa kluczowe

katoda wnękowa laser jonowy na parach metali współczynniki dyfuzji atomów metali efekt optogalwaniczny

hollow cathode discharge metal ion lasers gain metal atom diffusion coefficients optogalvanic effect

Wydawca

Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej

Czasopismo

Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Elektronika

Rocznik

2003

Tom

z. 146

Strony

3--128

Opis fizyczny

Bibliogr. 168 poz., wykr., schem.

Twórcy

autor

Adamowicz T. M.

Instytut Mikroelektroniki i Optoelektroniki Politechniki Warszawskiej

Bibliografia

1. ABRAMSKI K.: Optymalizacja parametrów układu jednomodowego lasera He-Ne, 3,39 μm stabilizowanego metoda nasycalnej absorpcji przy użyciu wewnętrznej komórki absorpcyjnej. Praca doktorska, Politechnika Wrocławska, Raport I 28/PRE-025179, Wrocław 1979.
2. ACOSTA S.E., ABOITES S., CHAVEZ S., SANCHEZ H., ITURBE D.: Particle densities for three hollow cathode discharge configurations. Revista Mexicana de Fisica, 38, 1992, s. 243-251.
3. ADAMOWICZ T.M.: Metoda badania parametrów ośrodka aktywnego w laserze wnękowym He-Cu. IV Symp. Techniki Laserowej, STL-IV, Szczecin-Świnoujście, 26-30.09. 1993. Komunikaty, s. 40-41.
4. ADAMOWICZ T.M.: OGE study of Penning Ne-Ar mixtures in a Townsend discharge. Invited at Workshop of Eindhoven and Duesseldorf University Plasma Groups. Raport z grantu No 7380 „Optogalvanic effect in low pressure plasmas”. EEC-Commision S&T Cooperation Program, grudzień 1993.
5. ADAMOWICZ T.M.: Method of measuring active medium and resonator parameters in sputtered HCD He-Cu lasers. In: Laser Technology IV: Resarch Trends, Instrumentation, and Applications in Metrology and Materials Processing. W. Woliński, Z. Jankiewicz (red.). Proc. SPIE, 2202, s. 302-306, 1995.
6. ADAMOWICZ T.M.: Diffusion coefficient of Cu atoms in He measured by two pulse excitation of HCD He-Cu lasers. II National Symp. on Plasma Research and Applications, PLASMA-95', Warszawa, 26-28.06.1995. Vol. 1, s. 177-180.
7. ADAMOWICZ T.M.: Metody badań ośrodków aktywnych wytwarzanych wyładowaniem wnękowym dla generacji w ultrafiolecie i podczerwieni. V Symp. Techniki Laserowej, STL-V, Świnoujście 23-27.09.1996. Referaty, s. 414-430.
8. ADAMOWICZ T.M.: Diagnostic of hollow cathode discharge metal ion lasers. Electron Technology, 30, 1997, s. 265-273.
9. ADAMOWICZ T.M.: Ośrodki laserujące na mieszaninach gazów szlachetnych i par metali. VII Symp. Techniki Laserowej, STL-7, Świnoujście, 23-27.09.2002. Referaty, s. 35-44.
10. ADAMOWICZ T.M., BANO G., SZALAI L., DZIĘCIOŁOWSKI K., DONKO Z., ROZSA K.: High Gain Sputtered He-Zn Laser in a Segmented Hollow Cathode Discharge. 11-th Symp. on Elementary Processes and Chemical Reactions in Low Temperature Plasmas, Liptovsky Jan (Słowacja) 22-26.06.1998. Book of Contrib. Papers, 1, 1998, s. 11-14.
11. ADAMOWICZ T.M., DE HOOG F.J.: Optogalvanic effect in a Ne-Ar Townsend discharge. XII European Sectional Conf. on the Atomic and Molecular Physics of Ionized Gases, ESCAMPIG-XII, Noordwijkerhout (Holandia) 23-26.08.1994. Europhysics Conference Abstracts, vol. 18E, s. 319-320.
12. ADAMOWICZ T.M., DE HOOG F.J.: Cataphoresis in a Ne-Ar Townsend discharge analysed by optogalvanic effect. II National Symp. on Plasma Research and Application, PLASMA-95, Warszawa 26-28.06.1995, vol. 1, s. 173-176.
13. ADAMOWICZ T.M., DONKO Z., KWAŚNIEWSKI W., DZIĘCIOŁOWSKI K., BANO G., ROZSA K.: Diffusion of metal atoms in noble gases studied by double-pulse excitation of a hollow cathode discharge. Invited, European Group for Atomic Spectroscopy, 34th EGAS Conf., Sofia 9-12.07.2002. Europhysics Conference Abstracts, 26C, s. 34-35.
14. ADAMOWICZ T.M., DONKO Z., KWASNIEWSKI W., SZALAI L., ROZSA K.: Spatially resolved gain in segmented hollow cathode He-Cu discharges. XIII European Sectional Conf. On the Atomic and Molecular Physics of Ionized Gases, ESCAMPIG-XIII, Poprad (Slowacja) 27-30.08.1996. Europhysic Conf. Abstracts, vol. 20 E, part A, s. 197-198.
15. ADAMOWICZ T.M., DONKO Z., KWAŚNIEWSKI W., SZALAI L., ROZSA K.: Badania wzmocnienia promieniowania λ = 780,8 nm w jonowych laserach He-Cu o różnych geometriach wnęk katodowych. V Ogólnopolskie Seminarium „Techniki Jonowe”, Szklarska Poręba 21-23.03.1996. Mat. Symp. TJ’96, s. 27-30.
16. ADAMOWICZ T.M., DONKO Z., SZALAJ L., ROZSA K., KWAŚNIEWSKI W.: The spatial distribution of small signal gain in a segmented hollow cathode discharge laser. Appl. Phys. B, 65, 1997, s. 613-618.
17. ADAMOWICZ T.M., DZIĘCIOŁOWSKI K., KAMIŃSKI W.: Badania procesów elementarnych w wyładowaniu Ne-Ar przy użyciu laserowego efektu optogalwanicznego. VII Symp. Techniki Laserowej, STL-7, Świnoujście, 23-27.09.2002. Komunikaty, s. 373-378.
18. ADAMOWICZ T.M., GROCHOWSKI M., SIEJCA A.: Badania stabilności wyładowania wnękowego. Mat. I Symp. Techniki Laserowej, Toruń 25-27.06. 1984, s. 9.
19. ADAMOWICZ T.M., GROSZYK J., RODENBURG F.E.G.: Pomiary parametrów ośrodka aktywnego w laserach wnt;kowych He-Cu. IV Symp. Techniki Laserowej, STL-IV, Szczecin-Świnoujście 26-30.09. 1993. Komunikaty, s. 38-39.
20. ADAMOWICZ T.M., GROSZYK J., RODENBURG F.E.G.: Measurements of active medium parameters in sputtered HCD copper ion lasers. In: Laser Technology IV: Resarch Trends, Instrumentation, and Applications in Metrology and Materials Processing. W. Woliński, Z. Jankiewicz (red.), Proc. SPIE, 2202, 1995, s. 307-311.
21. ADAMOWICZ T.M., JANOSSY M., ROZSA K.: Pomiary zależności czasowych promieniowania w pobudzanych impulsowo laserach wnękowych He-Kr i Ne-Al. I Symp. Techniki Laserowej, Toruń, 25-27.06.1984, s. 5-6.
22. ADAMOWICZ T.M., KAMIŃSKA E., SIEJCA A.: Badanie lasera wnękowego Cu II zasilanego impulsowo. Elektronika, XXIV, 1983, s. 14-17.
23. ADAMOWICZ T.M., KAMIŃSKI W., STOFFELS E., DZIĘCIOŁOWSKI K.: Wpływ izotopu He3 na
warunki generacji w jonowym laserze wnękowym He-Cu. VI Symp. Techniki Laserowej, Świnoujście 27.09-1.10.1999. Komunikaty, s. 183-187.
24. ADAMOWICZ T.M., KAMIŃSKI W., STOFFELS E., DZIĘCIOŁOWSKI K.: Influence of He3 isotope on laser generation in a hollow cathode He-Cu ion laser. In: Laser Technology VI: Progress in Lasers. W. Woliński, Z. Jankiewicz (red.). Proc. SPIE, vol. 4237, 2000, s. 202-205.
25. ADAMOWICZ T.M., KĘSIK J., WOLIŃSKI W.: Measurements of λ = 0.63 μm coherent radiation amplification factor in He-Ne mixtures. Electron Techn., 2, 1969, s. 169-174.
26. ADAMOWJCZ T.M., KOCIK M., MENTEL J.A, MIZERACZYK J.: Infrared laser properties of sputtered He-Cu mixtures excited by radio-frequency and hollow-cathode discharges. Kwartalnik Elektroniki i Telekomunikacji, 43, 1997, s. 99-108.
27. ADAMOWICZ, T.M., KRUPA A., MENTEL J.A., MIZERACZYK J.: Comparison of gain in He-Ne excited by radio frequency and hollow cathode discharges. Conf. on Lasers and Electro-Optics, CLEO/EUROPE, Hamburg 8-13.09.1996. Book of Abstracts, s. 273.
28. ADAMOWICZ T.M., KWAŚNIEWSKI W.: Metoda wyznaczania współczynników dyfuzji atomów Cu w laserze wnękowym He-Cu. V Konf. Naukowa Technologia Elektronowa, ELTE’94, Szczyrk 20-23.04. 1994. Mat. Konf., t. 2, s. 694-697.
29. ADAMOWICZ T.M., RODENBURG F.E.G.: The spatial distribution of gain in a He sputtered Cu HCD laser. XII European Sectional Conf. on the Atomic and Molecular Physics of Ionized Gases, ESCAMPIG-XII, Noordwijkerhout (Holandia) 23-26.08. 1994. Europhysics Conference Abstracts, vol. 18E, s. 268-269.
30. ADAMOWICZ T.M., SIEJCA A.: Badania zależności czasowych promieniowania laserów jonowych z parami metali i mieszaninami gazów szlachetnych. Elektronika, XXVII, 1986, s. 16-20.
31. ARSLANBEKOV R.R., TOBIN R.C., KUDRYAVTSEV A.A.: Self-consistent Model of High Current density Segmented Hollow Cathode Discharges. J. Appl. Phys., 1997, 81, s. 1-15.
32. BANO G., SZALAI L., HORVATH P., KUTASI K., DONKO Z., ROZSA K. ADAMOWICZ T.M.: Au-II 282 nm Segmented Hollow-Cathode Laser - Parametric Studies and Modeling. J. Appl. Phys., 92, 2002, s. 6372-6383.
33. BANO G., SZALAI L., KUTASI K., HARTMANN P., DONKO Z., ROZSA K., KISS A., ADAMOWICZ T.M.: Operation characteristics of the Au-II 690 nm laser transition in a segmented hollow-cathode discharge. Applied Phys. B, 70, 2000, s. 521-525.
34. BROGLIO M., CATONI F., MONTONE A., ZAMETTI P.: Galvanic detection of laser photoionisation in hollow-cathode discharges: Experimental and theoretical studies. Phys. Rev. A, 36, 1987, s. 705-714.
35. BRUCE C.F., HANNAFORD P.: On the widths of atomic resonance lines from hollow-cathode lamps. Spectrochimica Acta, 26B, 1971, s. 207-235.
36. CHO Y.S., ERNIE D.W., OSCAM H.J.: Energy-transfer processes in decaying neon-copper plasmas. Phys. Rev. A, 30, 1984, s. 1760-1765.
37. COLEN F.C.M., VAN SCHAIK N., SMITS R.M.M., PRINS M., STEENHUYSEN: L.W.G.: Transfer of excitation between 2p levels of neon induced by collisions with neutral atoma. Physica, 93C, 1978, s. 131-135.
38. COLLINS G.J.: Excitation mechanisms in He-Cd and He-Zn ion lasers. J. Appl. Phys. 44, 1973, s. 4633-4652.
39. CRANKL J.: The mathematics of diffusion. Rozdz. 5. Clarenton Press, Oxford 1975.
40. CSILLAG L., JANOSSY M., ROZSA K.: Linewidth Studies on the Kr+ 469,4 and 473,9 nm Lines Excited in a Helium-Krypton Hollow-Cathode Discharge. Appl. Phys. B, 52, 1991, s. 90-95.
41. DAVISON B.: Neutron Transport Theory. Clarenton Press, Oxford 1957.
42. DE HOOG F.J., MCNEIL J.R., COLLINS G.J.: Discharge studies of the Ne-Cu laser. J. Appl. Phys., 48, 1977, s. 3701-3704.
43. DEMIDOWICZ B.P., MARON I.A., SZUWAŁOWA E.Z.: Metody numeryczne. T. 2. PWN, Warszawa 1965, s. 228.
44. DEN HARTOG E.A., DOUGHTY D.A., LAWLER J.E.: Laser optogalvanic and fluorescence studies of the cathode region of a glow discharge. Phys. Rev. A, 38, 1988, s. 2471-2491.
45. DESAY S., KAGAN Y.M: O wozbużdienji smiesi gelij-neon w polom katodie. Optika i Spectroskopia, 28, 1970, s. 435-440.
46. DOHI M., SAWAI S., KATO, M., WADA N.: Molecular Process of Evaporation in Gas Atmosphere without Convection. Jpn. J. Appl. Phys., 31, 1992, s. 3957-3962.
47. DONKO Z.: A Study of the Motion of High-Energy Electrons in a Helium Hollow Cathode Discharge. Z. Naturforsch., 48a, 1992, s. 457-463.
48. DONKO Z.: Monte Carlo analysis of the electron's motion in a segmented hollow cathode discharge. J. Phys. D: Appl. Phys., 29, 1996, s. 105-114.
49. DONKO Z., JANOSSY M.: Model of the cathode dark space in noble gas mixture discharges. J. Phys. D: Appl. Phys. 25, 1992, s. 1323-1329.
50. DONKO Z., ROZSA K., JANOSSY M.: Voltage-current density characteristics of noble gas mixture discharges in the cathode region. J. Phys. D: Appl. Phys., 24, 1991, s. 1322-1327.
51. DONKO Z., SZALAI L., ROZSA K., UBEL M., POCKL M.: High-Gain Ultraviolet Cu-II Laser in a Segmented Hollow Cathode Discharge. IEEE J. Quantum Electron., 34, 1998, s. 47-53.
52. DOUGHTY D.A., DEN HERTOG E.A., LAWLER J.E. Current balance at the surface of a cold cathode. Phys. Rev. Lett., 58, 1987, s. 2668-2671.
53. DUTTON J.: Electron swarm data. J. Phys. Chem. Ref. Data, 4, 1975, s. 707-723.
54. DZIĘCIOŁOWSKI K., HORVATH P., KOSIOREK K., KAMIŃSKI W., ADAMOWICZ T.M.: Badania lasera jonowego Ag II generującego w podczerwieni. VI Symp. Techniki Laserowej, Świnoujście, 27.09-1.10.1999. Komunikaty, s. 101-104.
55. DZIĘCIOŁOWSKI K., HORVATH P., KOSIOREK K., KAMIŃSKI W., ADAMOWICZ T.M.: Operating Characteristics of a Hollow-Cathode Ag II Laser. In: Laser Technology VI: Progress in Lasers. W. Woliński, Z. Jankiewicz (red.). Proc. SPIE 4237, 2000, s. 197-201.
56. DZIĘCIOŁOWSKI K., KAMIŃSKI W., SZYMAŃSKI B., ADAMOWICZ T.M.: Badanie możliwości generacji ultrafioletu w laserze wnękowym He:Ne-Zn. Symp OPTOELEKTRONIKA 2001, Warszawa 14-15.11.2001. Mat. Symp., s. 210.
57. EICHLER H.J., HAMISCH J., MACDONALD R., SOLINGER M., CHEN Y.: UV Cu-II laser with helical hollow cathode. J. Appl. Phys., 61, 1987, s. 2069-2071.
58. EICHLER H.J., KOCH H., MOLT R., QIU J.L., MARTIN W.: Optimalisation of the UV Cu II laser. Appl. Phys. B, 26, 1981, s. 49-56.
59. EICHLER H.J., KOCH H.J., SALK J., SCHAFER G.: Performance of Cu II lasers with cylindrical hollow cathodes. IEEE J. Quantum Electron., QE-15, 1979, s. 908-912.
60. EICHLER H.J. KOCH H., SEEDORF R., SOLLINGER M.: Population Densities and Optical Gain of VUV Transitions of Cu II in Cu-He Hollow Cathode Discharges. Appl. Phys. B, 36, 1985, s. 5-10.
61. EIKEMA K.S.E., UBACHS W., VASSEN W., HOGERYORST W.: Precision Measurements in He at 58 nm: Ground State Lamb Shift and He 1¹S-2²P Transition Isotope Shift. Phys. Rev. Lett., 76, 1996, s. 1216-1219.
62. EMELEOUS K.G: Note on recombination and diffusion in hollow cathode tubes. J. Phys. D: Appl. Phys., 17, 1984, s. L53-55.
63. ERNIE D.W., OSCAM H.J.: Energy transfer processes in decaying helium-copper plasmas. Phys. Rev. A, 23, 1981, s. 325-333.
64. FENDLEY J.R.: Continuous UV lasers. IEEE J. Quantum Electron. QE-4, 1968, s. 627-631.
65. FETZER G.J., ROCCA J.J.: A Self-Consistent Model for Negative Glow Discharge Lasers: The Hollow Cathode Helium Mercury Laser. IEEE J. Quantum Electron., QE-28, 1992, s. 1941-1992.
66. FROUWS S.M.: Paschen curves in neon-argon mixtilles. I-st Int. Conf. on Ionisation Phenomena in Gases, Wenecja 15-18.08.1949. Conf. Proc., s. 341-347.
67. FUJI K., OTAKA M., KAMO Y., TAKASHIMA M.: Stabilisation of White Light Laser Output by a Floating Metal Grid. Jap. J. Appl. Phys., 22, 1983, s. 1866-1869.
68. FUJI K., TAKAHASHI T., ASAMI Y.: Hollow-Cathode-Type CW White Light Laser. IEEE J. Quantum Electron., QE-11, 1975, s. 111-114.
69. GILL P., PIPER J.A.: Measurements of gain in the hollow-cathode He-Zn laser. Optics Communic., 22, 1997, s. 288-292.
70. GILL P., WEBB C.E.: Electron energy distribution in the negative glow and their revelance to hollow cathode lasers. J. Phys. D: Appl. Phys., 10, 1977, s. 299-311.
71. GRIGOREVA I.S., MEILICHOVA E.S.: Physical Quantities. Energoatomizdat, Moskwa 1991.
72. GROZEVA M. SABOTINOV N.V.: Coil hollow cathode for metal vapor lasers. Optics Commun., 41, 1982, s. 57-58.
73. GROZEVA M. SABOTINOV N.V.: High-voltage helical hollow cathode laser. Optics Commun., 51, 1984, s. 417-419.
74. GROZEVA M., SABOTINOV N.V.: Particle densities in copper ion lasers with helical cathodes of different transparency. CLEO - Europe'94, Amsterdam 28.08-2.09.1994. Technical digest, s. 189.
75. HANNAFORD P.: Contribution of hyperfine structure to the measured widths of gold hollow-cathode lines. J. Opt. Soc. Am., 62, 1972, s. 265-272.
76. HANNAFORD S., McDONALD D.C.: Determination of relative oscillator strengths of the copper resonance lines by atomic absorption spectroscopy. J. Phys. B: Atom. Molec. Phys., 11, 1978, s. 1177-1191.
77. HARRISON J.A.: Self-Absorption in an Electrodeless Discharge in Hydrogen and Helium. Proc. Roy. Soc., A 243, 1959, s. 841-848.
78. HEARD H.G.: Laser parameter measurements handbook. Chapt. 5. J. Wiley & Sons, New York 1968.
79. HELM. H.: Experimental evidence of the existence of the pendel effect in a low-pressure hollow-cathode discharge in argon. Z. Naturforsch. 27a, 1972, s. 1812-1820.
80. HIRSH MERLE N., OSCAM H.J. (red.). Gaseous Electronics. Vol. I. Electrical Discharges. Chapt. 2. Academic Press, New York 1978.
81. HOLMES L.: Metal-Vapour Lasers: Special Capabilities for Special Applications. Laser Focus and Electro-Optics, 12, 1986, s. 76-80.
82. IIJIMA T.: New type hollow cathode discharge tube with continuously variable voltage. Jpn. J. Appl. Phys., 20, 1981, s. L470-L472.
83. IVANOV I.G, LATUSH E.L., SEM M.F: Metal Vapour Ion Lasers. Energoatomizdat, Moskwa 1990, s. 121.
84. JAIN K.: A miliwatt-level cw laser source at 224 nm. Appl. Phys. Lett., 36, 1980, s. 11-12.
85. JAIN K., NEWTON S.A.: Operating characteristics of UV and IR hollow-cathode silver, gold and copper lasers. Appl. Phys. B, 26, 1981, s. 43-48.
86. JOHNSON JR. F.T.: Line Profiles Determined by Optogalvanic Signals. Laser Focus, 14, 1978, s. 58.
87. KARABUT J.K., MICHALEWSKI W.S., PAPKIN W.F., SEM M.F.: Nieprieriwnaja gienieracija kogierentnogo izluczenija pri razriadie w parach Zn i Cd, połuczonnym katodnym raspylanijem. Ż.T.F., 39, 1969, s. 1923-1924.
88. KOCH H., EICHLER H.J.: Particle densities in high current hollow cathode discharges. J. Appl. Phys., 54, 1983, s. 4939-4946.
89. KOCIK M., MIZERACZYK J., GROZEVA M., SABOTINOV N.V., MENTEL J.A., SCHULZE J., TEUNER D., ADAMOWICZ T.M.: Generation of the infra-red oscillations in the He-Cu sputtered systems excited by RF discharge. In: Laser Technology V: Physics and Research and Development Trends. W. Woliński, Z. Jankiewicz (red.). Proc. SPIE 3186, 1997, s. 228-232.
90. KOSHINAR I., KRYUKOV N.A., REDKO, T.P.: Diffusion of copper atoms in inert gases. Opt. Spectrosc. (USRR), 50, 1981, s. 32-34.
91. KRUITTHOF A.A., PENNING F.M.: Determination of the Townsend ionisation coefficient ex for mixtures of neon and argon. Physica IV, 1937, s. 430-449.
92. KWAŚNIEWSKI W., DONKO Z., SZALAI L., BANO G., ROZSA K., ADAMOWICZ T.M.: Evaluation of Au diffusion coefficient in He by 2-pulse excitation of a hollow cathode discharge. XXV Int. Conf. on Phenomena in Ionized Gases, ICPIG XXV, Warszawa 11-16.07.1999. Contributed Papers, vol. 2, s. 83-84.
93. KWAŚNIEWSKI W., DZIĘCIOŁOWSKI K., ADAMOWICZ T.M.: Measurements of Cu atoms diffusion coefficients in He and Ne - optimalisation of a novel method. Acta Phys. Polonica A, 102, 2002, s. 747-757.
94. KWAŚNIEWSKI W., DZIĘCIOŁOWSKI K., MORZUCH M., ADAMOWICZ T.M.: Diffusion coefficients of Cu atoms in He and Ne measured by two-pulse excitation of a hollow cathode discharge. XVI European Conf. on Atomic and Molecular Physics of Ionized Gases, ESCAMPIG XVI, Grenoble 14-18.07.2002. Conf. Proc., vol. 2, s. 49-50.
95. LABAT J.M., BUKOVIC S.: The influence of some impurities on the optogalvanic signal. J. Phys. D: Appl. Phys., 21, 1988, s. 1396-1402.
96. LAWLER J.E., FERGUSSON A.I., GOLDSHMITH J.E.M., JACKSON D.J., SCHAWLOW A.L.: Doppler-Free Intermodulated Optogalvanic Spectroscopy. Phys. Rev. Lett., 42, 1979, s. 1046-1049.
97. LEAGRID N., WEHNER G.K.: Sputtering Yields of Metals for Ar+ and Ne+ Ions with Energies from 50 to 600 eV. J. Appl. Phys., 32, 1961, s. 365-369.
98. LITTLE P.F., VON ENGEL A.: The hollow-cathode effect and the theory of glow discharges. Proc. Roy. Soc., A 224, 1954, s. 209-227.
99. MCDANIEL E.W.: Collision Phenomena in Ionized Gases. Chapt. 2. J. Willey & Sons, New York 1964.
100. MCDANIEL E.W.: Collision Phenomena in Ionized Gases. Chapt. 10. J. Willey & Sons, New York 1964.
101. MCNEIL J.R., COLLINS G.J., DE HOOG F.J.: Copper ion laser: Line broadening studies. J. Appl. Phys., 50, 1979, s. 6183-6189.
102. MCNAIL J.R., COLLINS G.J., PERSSON K.B., FRANZEN D.L.: CW laser operation in Cu-11. Appl. Phys. Lett., 27, 1975, s. 595-598.
103. MCNEIL J.R., COLLINS G.J., PERSSON K.B., FRANZEN D.I.: Ultra-violet laser action in He-Ag and Ne-Ag mixtures. Appl. Phys. Lett., 29, 1976, s. 172-174.
104. MCNEIL J.R., COLLINS G.J., PERSSON K.B., FRANZEN D.I.: Ultra-violet laser action from Cu II in the 2500 A region. Appl. Phys. Lett. 28, 1976, s. 207-209.
105. MITCHELL A.C.G., ZEMANSKY M.W.: Resonance Radiation in Excited Atoms. Cambridge University Press, Cambridge 1971.
106. MIZERACZYK J.: Electron Energy Distribution Function (0-40 eV Range) in Helium in a High-Voltage Hollow Cathode Used for Lasers. J. Phys. D: Appl. Phys., 17, 1984, s. 1647-1656.
107. MIZERACZYK J.: Eksperymentalne badania parametrów elektrycznych plazmy wyładowania w laserowych katodach wnękowych. Praca habilitacyjna, Zesz. Nauk. Inst. Maszyn Przepływowych PAN w Gdańsku, 244/1185/87, 1987.
108. MIZERACZYK J., NEIGER M.: Division of current in a slotted hollow-cathode discharge. XVI Int. Conf. on Phenomena in Ionized Gases, ICPIG-XVI, Duesseldorf 29.08-2.09.1983. Contributed Papers, vol. 2, s. 210-211.
109. MIZERACZYK J., URBANIK W.: Electron Energy Distribution Function (Q-40 eV Range) in Helium in Transverse Hollow-Cathode Discharge Used for Lasers. J. Phys. D: Appl. Phys., 16, 1983, s. 2119-2133.
110. NOVIKOV. A.E.: Gas discharge lasers. Moskwa 1982, s. 28.
111. PEARD K.A.: Study of a high-voltage hollow-cathode laser. Praca doktorska, Dept. of Physics, Monash University, Melbourne, wrzesień 1993.
112. PEARD K.A., DONKO Z., ROZSA K., SZALAI L., TOBIN R.C.: Comparison of Cu-II 781 nm Lasers Using High-Voltage Hollow-Cathode and Hollow-Anode-Cathode Discharges. IEEE J. Quantum Electron., 30, 1994, s. 2157-2165.
113. PEARD K.A., ROZSA K., TOBIN R.C.: Parametric study of a high-voltage hollow-cathode infrared copper-ion laser. J. Phys. D: Appl. Phys., 27 1994, s. 219-227.
114. PENKIN N.P., REDKO T.P: Diffusion of copper atoms in krypton. Opt. Spectrosc. (USRR), 46, 1979, s. 609-612.
115. PENNING F.M., ADDINK C.C.J.: The starting potential of the glow discharge in neon-argon mixtures. Physica 1, 1934, s. 1007-1027.
116. PFAU S., RUTSCHER A.: Wirkungsquerschnitte fur die Penning-ionisation von H2, N2, Ar, Kr, Xe und Hg durch metastabile neonatome. Ann. der Physik, 7, 1970, s. 321-333.
117. PHELPS A.V.: Diffusion, De-excitation, and Three-Body Collision Coefficients for Excited Neon Atoms. Phys. Rev., 114, 1959, s. 1011-1025.
118. PHILLIPS M.N., ANDERSEN L.W., LIN CHUN C.: Electron excitation cross sections for metastable and resonant levels of Ne(2k⁵3s). Phys. Rev. A, 32, 1985, s. 2117-2127.
119. PRAMATAROV P.M.: private communication, 2002.
120. PRAMATAROV P.M., STEFANOVA M.S., ADAMOWICZ T.M., KAMIŃSKI W.: Influence of the He3 isotope on the output parameters of the He-Kr hollow cathode laser. XVth Europhysics Conf. on Atomic and Molecular Physics of Ionized Gases, Lillafured (Węgry) 26-30.08.2000. Europhysics Conference Abstracts, vol. 24F, s. 276-277.
121. PRAMATAROV P.M., STEFANOVA M.S., ADAMOWICZ T.M., KAMIŃSKI W.: Influence of the He3 isotope on the population inversion in He-Ar hollow cathode laser. XXVI Int. Conf. on Phenomena in Ionized Gases, ICPIG XXVI, Nagoya (Japonia) 17-22.07.2001. Conf. Proc. vol. 1, s. 279-280.
122. REDKO T.P., RUSINOV I.M., BLAGOEV A.B.: Diffusion of ground state (3s² ¹S₀) and metastable (3s3p³P₀,₁,₂) magnesium atoms in He and Ne. J. Phys. B: At. Mol. Phys., 26, 1993, s. 107-111.
123. RIGROD W.W.: Gain saturation and optical power of optical masers. J. Appl. Phys., 34, 1963, s. 2602-2609.
124. RODENBURG F.E.G.: Model wyładowania z katodą wnękową w mieszaninach He-Cu jako wzmacniacz promieniowania laserowego. (Po holendersku). Praca magisterska, Physics Faculty Eindhoven University of Technology, grudzień 1994.
125. RODENBURG F.E.G., ADAMOWICZ T.M.: Gain profile measurements in sputtered HCD He-Cu lasers. II National Symp. on Plasma Research and Application, PLASMA-95, Warszawa 26-28.06.1995. Vol. 1, s. 169-172.
126. ROZSA K.: The hollow anode-cathode discharge. Raport KFKI-75-63 of the Central Research Institute for Physics, Hungarian Academy of Sciences, Budapest 1977.
127. ROZSA K.: Hollow cathode discharges for gas lasers. Z. Naturforsch., 35a, 1980, s. 649-664.
128. Rozsa K., private communication, 2001.
129. ROZSA K., DONKO Z., SZALAI L., ADAMOWICZ T.M., TOBIN R.C.: UV lasers in Highly Efficient Hollow Cathode Discharges. I-st Joint Polish-German Conf. on Modem Optics, Jaszowiec 23-28.09.1996. Book of Abstracts, s. 16.
130. ROZSA K., JANOSSY M., BERGOU M., CSILLAG L.: Noble gas mixture CW hollow cathode laser with internal anode system. Optics Commun. 23, 1977, s. 15-18.
131. RUSINOV I.M., PAEVA G.W., BLAGOEV A.B.: A method for simultaneous determination of the diffusion coefficient of particles in gas media and their reflaction coefficient at the wall. J. Phys. D: Appl. Phys., 30, 1997, s. 1878-1884.
132. SEIKIDO H., KONDO T., KONO A.: Measurement of diffusion coefficients for ground-state and metastable copper atoms in rare gases. J. Phys. D: Appl. Phys., 26, 1993, s. 1414-1418.
133. SMITH P.W.: The output power of a 6328 Å He-Ne Gas Laser. IEEE J. Quantum Electron. QE-2, 1966, s. 62-68.
134. SOLANKI R., FAIRBANK JR. W.M., COLLINS G.J.: Multiwatt Operation of Cu II and Ag II Hollow Cathode Lasers. IEEE J. Quantturn Electron., QE-16, 1980, s. 1292-1294.
135. STAROVOITOV E.M., MIRONOV V.A.: Determination of the diffusion cross sections of magnesium and zinc vapors in argon by the modified Stefan method. (Tłum. z ros.). Tieplofizika Wysokich Temperatur, 23 (5), 1985, s. 875-881.
136. STEFANOVA M.S., PRAMATAROV P.M.: Pulsed He-Kr laser with electrodes of helical configuration. Meas. Sci. Technol., 1, 1990, s. 345-347.
137. STEFANOVA M.S., PRAMATAROV P.M.: He-Kr laser with a modified helical hollow cathode. Meas. Sci. Technol. 6, 1995, s. 314-317.
138. STEFANOVA M.S., PRAMATAROV P.M., ADAMOWICZ T.M., KAMIŃSKI W.: Influence of the He3 isotope on the output parameters of the noble gas hollow cathode lasers. 11th Int. School on Quantum Electronics, Laser Physics and Applications, Warna 18-22.09.2000. SPIE Proc., 4297, s. 114-118.
139. STEFANOVA M.S., PRAMATAROV P.M., ADAMOWICZ T.M., KAMIŃSKI W.: Wpływ izotopu He3 na warunki generacji w laserze He-Kr. VII Konf. Nauk. Technologia Elektronowa. ELTE 2000 Polanica Zdrój 18-22.09.2000. Mat. Konf., s. 725-728.
140. STEFANOVA M.S., PRAMATAROV P.M., ADAMOWICZ T.M., KAMIŃSKI W.: Influence of the He3 isotope on the output parameters of the He-Kr hollow cathode laser. J. Phys D: Appl. Phys., 33, 2000, s. 3173-3179.
141. STEFANOVA M.S., PRAMATAROV P.M., ADAMOWICZ T.M., KAMIŃSKI W.: Enhanced population inversion in IR He3-Ne hollow cathode laser. XXVI Int. Conf. on Phenomena in Ionized Gases, ICPIG XXVI, Nagoya (Japonia) 17-22.07.2001. Conf. Proc., vol. 1, s. 277-278.
142. STUART R.V., WEHNER G.K.: Energy distribution of sputtered Cu atoms. J. Appl. Phys., 35, 1964, s. 1819-1824.
143. SZALAI L., ADAMOWICZ T.M., TOKARZ A.M., BANO G., KUTASI K., DONKO Z., ROZSA K.: Operation characteristics of a segmented hollow cathode Au ion laser. 11-th Int. Symp. on Elementary Processes and Chemical Reactions in Low Temperature Plasma, Liptovsky Jan (Słowacja) 22-26.06.1998. Contributed Papers, Part 1, s. 157-160.
144. SZALAI L., ADAMOWICZ T.M., TOKARZ A.M., BANO G., KUTASI K., DONKO Z., ROZSA K.: Optimum operating conditions of a hollow-cathode Au-II laser. V Congress on Modem Optics OPTIKA '98, Akos G., Lupkovics G., and Podmaniczky A. (red.), Proc. SPIE, 3573, Budapeszt 14-17.09.1998, s. 28-31.
145. TACHIBANA K., PHELPS A.V.: Excitation of the 1s₅ and 1s₄ levels of neon by low-energy electrons. Phys. Rev., A, 36, 1987, s. 999-1007.
146. TAYLOR M.J., HEINES G.R., BAIRD K.M.: Diffraction losses and beam size in lasers with spherical mirrors. J. Opt. Soc. Am., 54, 1964, s. 1310-1314.
147. TURNER-SMITH A.R., GREEN J.M., WEBB C.E.: Charge transfer into excited states in thermal energy collisions. J. Phys. B: Atom. Molec. Phys. 6, 1973, s. 114-130.
148. VAESSEN P.H.M., DE HOOG F.J., MCNEIL J.R: Temperature of neutral copper and neon atoms in a hollow cathode laser discharge. Phys. Lett., 68A, 1978, s. 204-206.
149. VAN DE MULLEN J.A.M.: Excitation Equilibria in Plasmas; a Classification. Physics Rep. 191, 1990, s. 2-3.
150. VAN VELDHUIZEN E.M.: The Hollow Cathode Glow Discharge Analysed by Optogalvanic and Other Studies. Ph.D. Thesis, Eindhoven University of Technology (Holandia), kwiecień 1983.
151. VERDEYEN J.T.: Laser Electronics. 3-d Ed. Chapt. 7. Prentice-Hall, New York 1995.
152. VERHEIJEN M.J., BEIJERINCK H.W.C.: State selected total Penning ionisation cross sections for the systems Ne*(³P₀, ³P₂) + Ar, Kr, Xe and N₂ in the energy range 0,06 < E₀(eV) < 8,0. Chemical Phys., 102, 1986, s. 255-273.
153. VON ENGEL A.: Ionized Gases. Chapt. 8. Oxford Clarendon Press, Oxford 1965.
154. VUCZKOV N.K., TEMELKOV K.A, SABOTINOW N.V.: UV Lasing on Cu+ in Ne-CuBr Pulsed Longitudal Discharge. IEEE J. Quantum Electron., 35, 1999, s. 1799-1804.
155. VUCZKOV N.K., TEMELKOV K.A, ZAHARIEV P.V., SABOTINOW N.V.: Optimalisation of an UV Cu+ laser excited by pulse longitudal Ne-CuBr discharge. IEEE J. Quantum Electron., 37, 2001, s. 511-517.
156. VUCZKOV N.K., TEMELKOV K.A, ZAHARIEV P.V., SABOTINOW N.V.: Influence of the Active Zone Diameter on the UV Ion Ne-CuBr Laser Performance. IEEE J. Quantum Electron., 37, 2001, s. 1538-1547.
157. WARNER B.E., GARSTENBURGER D.C., REID R.D., MCNEIL J.R, SOLANKI R.J., PERSSON K.B., COLLINS G.J.: 1W operation of singly ionized silver and copper lasera. IEEE J. Quantum Electron., QE-14, 1978, s. 568-570.
158. WARNER B.E., PERSSON K.B., COLLINS G.J.: Metal Vapor Production by Sputtering in a Hollow Cathode Discharge: Theory and Experiment. J. Appl. Phys., 50, 1979, s. 5694-5702.
159. WATANABE T., KATASURA K.: Ionisation of Atoms by Collisions with Excited Atoms. II. A Formula without the Rotating-Atom Approximation. J. Chem. Phys., 47, 1 967, s. 800-811.
160. WHITE A.D.: Increased Power Output of the 632,8 nm Gas Maser. Proc. IEEE, (Correspondence), 51, 1963, s. 1963.
161. WHITE A.D., GORDON E.I.: Excitation mechanisms and current dependence of population inversion in He-Ne lasers. Appl. Phys. Lett., 3, 1963, s. 197-199.
162. WHITE A.D., GORDON E.I., RIDGEN J.D.: Output power of the 6328 A gas maser. Appl. Phys. Lett., 2, 1963, s. 91-93.
163. WHITING E.E.: An empirical approximation to the Voigt profile. J. Quant. Spectrosc. Radiat. Transfer, 8, 1968, s. 1379-84.
164. WILLET C.S.: Introduction to Gas Lasers: Population Inversion Mechanismus. Pergamon Press, Oxford 1974.
165. YANG M.: A cw UV copper hollow cathode laser in the 260 nm region. Appl. Phys. B, 32, 1983, s. 127-135.
166. YARIV A.: Quantum Electronics. Chapt. 8. 2-d Edition. J. Wiley & Sons, New York 1975.
167. YOKOYAMA A., HATANO Y.: De-excitation rate constants of Ne(³P₂, ³P₁ and ³P₀) by atoms and molecules as studied by the pulse radiolysis method. Chem. Phys., 63, 1981, s. 59-65.
168. Yu M., MACDONALD R.: Erosion of helical cathodes for copper ion lasers. J. Phys. D: Appl. Phys., 22, 1989, s. 1627-1629.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-article-PWA6-0018-0004