Analiza ruchu samochodu dwuosiowego na tle modelowania jego dynamiki

• Autorzy: Lozia Z.

Warianty tytułu

EN

Analysis of biaxial car motion based upon dynamic models

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Praca dotyczy modelowania i symulacji ruchu samochodu. Przedstawiono w niej sposób tworzenia modeli dynamiki pojazdu dwuosiowego. Na ich podstawie badano ruch samochodu oraz towarzyszące mu zjawiska dynamiczne. Dużą uwagę zwrócono na eksperymentaIną weryfikację zbudowanych modeli oraz możliwość badania układu kierowca-pojazd-otoczenie. Związane to było z koniecznością modelowania typowych zachowań operatora lub wprzęgnięciem rzeczywistego kierowcy w badania symulacyjne, czemu służą symulatory jazdy samochodem. Część początkowa pracy zawiera przegląd dostępnych autorowi publikacji na temat formułowania modeli ruchu samochodu dwuosiowego i towarzyszących mu zjawisk dynamicznych oraz wynikające z nich wnioski ułatwiające budowę modeli. Główna część pracy przedstawia zbudowane przez autora modele ruchu podstawowego samochodu dwuosiowego oraz modele wybranych zaburzeń tego ruchu. Dużą uwagę zwrócono na model koła ogumionego, opisujący oddziaływanie z równą i nierówną nawierzchnia drogi. Wyprowadzono równania ruchu. Opisano sposób wykorzystania czterech rodzajów modeli częściowych, ułatwiających i przyspieszających budowę pełnego modelu ruchu pojazdu oraz umożliwiających badanie szczególnych przypadków ruchu, zwłaszcza zaburzeń ruchu podstawowego. Omówiono metody numeryczne rozwiązywania różniczkowych równań ruchu oraz przedstawiono ogólną strukturę programów symulacyjnych. Dokonano przeglądu metod badań stateczności i kierowalności ruchu samochodu zalecanych przez 1S0 oraz znane ośrodki naukowo-badawcze i producentów pojazdów. Opisano rezultaty weryfikacji eksperymentalnej zbudowanych modeli symulacyjnych ruchu podstawowego pojazdu dwuosiowego dla przypadku samochodu osobowego klasy średniej oraz samochodu ciężarowego, Przedstawiono wybrane zastosowania zbudowanych modeli. Są to w części przykłady o charakterze czysto poznawczym i dydaktycznym, część zaś stanowiła badania wspomagające pracę konstruktorów pojazdów. Podsumowanie pracy zawiera wnioski i uwagi dotyczące dalszych możliwych badań. W załączniku opisano sposób tworzenia animacji ruchu samochodu, wykorzystujący populamą technologię komputerów osobistych. Całość zamyka wykaz źródeł literaturowych, z których korzystał autor.

EN

This paper deals with the modelling and simulation of car motion. The way in which the dynamic models of a biaxial vehicle were created, is presented. It was the basis on which car motion and the accompanying dynamic phenomena were examined. Careful consideration was given to the experimental verification of the models created and to the possibility of examining a diver-vehicle-environment system. This was due to the necessity for either the modelling of a typical operator's behavior or the involvement of a real driver by using driving simulators in the simulation research. The initial part of the paper presents the problems of creating models of biaxial car motion and the accompanying dynamic phenomena. It includes relevant bibliography, accessible to the author, and applicable conclusions that make it easier to build the models. In addition to the basic motion, relevant coupled disturbances are discussed. Models of basic biaxial car motion and of selected disturbances built by the author are presented. The tyred wheel model, which describes the interaction with both an even and an uneven road surface, is of vital importance. Equations of motion were derived. Four types of partial model are described. These models make it easier and quicker to build a full vehicle motion model and also make it possible to examine individual motion cases, especially disturbances of the basic motion. Numerical methods of solving the equations of motion are discussed and the general structure of the simulation programmes presented. The experimental verification results for the simulation models of the basic biaxial car motion are discussed. A medium class car and a truck were subject to testing, The verification results are preceded by an overview of research methods in respect of car motion, stability and steerability that are recommended by the ISO, renowned research centres and car manufacturers. Sample applications for the simulation models of basic vehicle motion and its selected disturbances are presented. Some of them are the a result of purely cognitive and teachining work while others are a part of the tests that ~ supported the vehicle designers' work. The summary of paper also presents conclusions and

Słowa kluczowe

PL

ruch samochodu; dynamika; modelowanie

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej
• Czasopismo: Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Transport
• Rocznik: 1998
• Tom: z. 41
• Strony: 3--175
• Opis fizyczny: Bibliogr. 369 poz., wykr., rys., schem.

Twórcy

autor

Lozia Z.

• Wydział Transportu Politechniki Warszawskiej 00-662 Warszawa ul. Koszykowa 75