Osady ściekowe jako substytut glebowy w procesach remediacji i rekultywacji terenów skażonych metalami ciężkimi

• Autorzy: Nowak M. , Kacprzak M. , Grobelak A.

Warianty tytułu

EN

Sewage sludge as a substitute of soil in the process of remediation and reclamation of sites contaminated with heavy metals

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Osady ściekowe pochodzenia przemysłowego szczególnie z przemysłu spożywczego i drzewnego stanowią doskonały substrat, który można wykorzystać do rekultywacji terenów zdegradowanych pod warunkiem spełnienia przez nie wymogów określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z 2002 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych. Stwierdzono, że osady ściekowe (ze względu na swoje właściwości) mogłyby być również stosowane na terenach skażonych metalami ciężkimi. Przedstawiono wyniki badań wskazujące, iż w osadach pochodzących z oczyszczalni przemysłowych stężenia Pb, Cd, Cr, Ni i Zn były wielokrotnie niższe niż w próbkach z oczyszczalni komunalnych. Ponadto wysoka wilgotność, odpowiednia zawartość materii organicznej, C, N, P, kwasów huminowych oraz najważniejszych grup mikroorganizmów (bakterie, grzyby, promieniowce) sprawia, że mogą one brać udział w szeregu mechanizmów w procesach rekultywacji i remediacji terenów skażonych, a ich aplikacja korzystnie wpływa na parametry gleb zdegradowanych, zanieczyszczonych metalami ciężkimi.

EN

Sewage sludge of industrial origin in particular from the food and the wood industry, is an excellent substrate that can be used for restoration of degraded land, if it meets the requirements specified in the Regulation of the Minister of Environment from 2002 on municipal sewage sludge. It was found that sludge (due to its properties) could also be used in areas contaminated by heavy metals. The results of research indicate that in the sediments from industrial effluent, concentrations of Pb, Cd, Cr, Ni and Zn were many times lower than in the samples from municipal sewage treatment plants. In addition, such features like high humidity, adequate organic matter content, presence of C, N, P, humic acid, and the main groups of microorganisms (bacteria, fungi, actinomycetes) make that the sludge can participate in a series of mechanisms in the processes of reclamation and remediation of contaminated sites and its application improves the performance of degraded soils contaminated with heavy metals.

Słowa kluczowe

PL

osady ściekowe; nawozy naturalne; metale ciężkie; remediacja gleby; rekultywacja gleb

EN

sewage sludge; manure; heavy metals; remediation of soil; reclamation; soil

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
• Czasopismo: Inżynieria i Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2010
• Tom: T. 13, nr 2
• Strony: 121--131
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz.

Twórcy

autor

Nowak M.

autor

Kacprzak M.

autor

Grobelak A.

• Politechnika Częstochowska, Instytut Inżynierii Środowiska, ul. Brzeźnicka 60a, 42-200 Częstochowa

Bibliografia

• [1] Ustawa o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 r., DzU 2001. Nr 62, poz., 628.
• [2] GUS, Ochrona Środowiska 2009. Informacje i Opracowania Statystyczne, Warszawa 2009.
• [3] Dulewski J., Uzarowicz R., Aspekty prawne rekultywacji i rewitalizacji terenów zdegradowanych działalnością górniczą. CBiDGP i IETU, 2007. 76-85.
• [4] Rosik-Dulewska C- Podstawy gospodarki odpadami. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• [5] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia l sierpnia 2002 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych. DzU Nr 134, poz. 1140.
• [6] Gasco G., Martinez-Inigo M., Lobo M. Soil organic matter transformation after a sewage sludge application. FJFAFChe 2004, 3, 716-722.
• [7] Obbard J., Ecotoxicological assessment of heavy metals in sewage sludge amended soils. Applied Geochemistry 2001. 16, 1405-1411.
• [8] Wilk M., Gworek B., Metale ciężkie w osadach ściekowych. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych 2009, 39.
• [9] Merrington G., Oliver I., Smernik I., The influence of sewage sludge properties on sludge -borne metal availability. Advances in Environmental Research 2003, 8. 21-36.
• [10] Karczewska A., Metale ciężkie w glebach zanieczyszczonych emisjami hut miedzi - formy i rozpuszczalność. Zeszyty Naukowe AR we Wrocławiu 2002, 432.
• [11] Kacprzak M., Wspomaganie procesów remediacji gleb zdegradowanych. Monografia nr 128, Wyd. Politechniki Częstochowskiej. Częstochowa 2007.
• [12] Banerjee M., Bunon D., Depoe S., Impact of sewage sludge application on soil biological characteristic, Agriculture, Ecosystems & Environment 1997, 66, 241-249.
• [13] PN-ISO 11465:1999. Jakość gleby. Oznaczanie zawartości suchej masy gleby i wody w glebie przeliczeniu na suchą masę gleby. Metoda wagowa.
• [14] PN-ISO 10390:1997. Jakość gleby. Oznaczenie pH.
• [15] PN-ISO 11261:2002. Jakość gleby. Oznaczenie azotu ogólnego. Zmodyfikowana metoda Kjeldahla.
• [16] Karczewska A., Kabała C., Metodyka analiz laboratoryjnych gleb i roślin. AR we Wrocławiu, Instytut Gleboznawstwa i Ochrony Środowiska Rolniczego, wyd. 4, Wrocław 2008.
• [17] PN-ISO 1189:2000. Jakość wody - Oznaczenie fosforu - metoda spektrofotometryczna i. molibdenianem amonu.
• [18] PN-ISO 11047:2001. Jakość gleby. Oznaczanie kadmu, chromu, kobaltu, miedzi, ołowiu, manganu, niklu i cynku w ekstraktach gleby wodą królewską. Metody płomieniowej i elektrotermicznej absorpcyjnej spektrometrii atomowej.
• [19] PN-75/C-04615.05. Woda i ścieki. Badania mikrobiologiczne. Oznaczenie bakterii grupy coli metodą fermentacyjną probówkową.
• [20] PN-ISO 6579:1998. Mikrobiologia. Ogólne zasady metod wykrywania pałeczek Salmonella.
• [21] PN-Z-1900004:2001. Jakość gleby. Ocena sianu sanitarnego gleby. Wykrywanie jaj pasożytów jelitowych Ascaris lumbricoides i Trichuris trichuria.
• [22] Alloway B.J., Ayres D.C., Chemiczne podstawy zanieczyszczenia .środowiska. Wyd. Naukowe PWN. Warszawa 1999.
• [23] Siuta J,. Przyrodnicze użytkowanie odpadów. Monografia. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 2002.
• [24] Ksieżpolska A., Żukowski G., Flis-Bujak M., Wpływ nawożenia osadami ściekowymi na powierzchnię właściwą gleby lekkiej i wydzielonej z niej kwasów humusowych, Acta Agrophy-stca2002, 73, 221-229.
• [25] Dube A., Zbytniewski R., Kowalkowski T., Adsorption and migration of heavy metals in soil, PJOES 2001, 1, 1-10.
• [26]Kacprzak M., Fijałkowski K., Grobelak A., Nowak M., Monitored natural attenuation (MNA) of forest soils within terrain of zinc smelter. Proccedings of Consoil conference. 2010.
• [27] Kacprzak M., Fijałkowski K., Mycorrhiza and sewage sludge effect on biomass of sunflower and willow during phytoremediation of degraded terrain within zinc foundry zone, Environment Protection Engineering 2009, 35(2), 181-186.
• [28] Kacprzak M., Fijałkowski K., Nowak M., Rekultywacyjne zagospodarowanie osadów ściekowych z wytwórni wód mineralnych i zakładów płyt pilśniowych, [w:] Gospodarka odpadami komunalnymi. Monografia. Komitet Chemii Analitycznej PAN, tom IV, 2010 (w druku).