Nowe metody oznaczania toksycznych składników śladowych w surowcach i produktach spożywczych

• Autorzy: Masłowska J. , Leszczyńska J. , Owczarek A. , Wojtysiak K. , Duda J. , Swat B. , Kucharska U.

Warianty tytułu

EN

Studies on the determination of toxic constituents in food products

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Opracowano wydajne metody mineralizacji próbek produktów spożywczych z wykorzystaniem mikrofal i nowoczesnego aparatu Maxidigest MX 350 oraz efektywne fizykochemiczne metody oznaczania toksycznych składników występujących jako zanieczyszczenia w wybranych surowcach i produktach spożywczych. W badaniach między innymi stosowano opracowane w Zespole Chemii Bionieorganicznej i Analitycznej nowe metody enzymatyczne i immunoenzymatyczne, spektrofotometryczne, spektrofluorymetryczne oraz elektrochemiczne, służące do oznaczania takich składników jak: jonów metali ciężkich, selenu, pestycydów, detergentów, alergenów, pochodnych kwasu chromotropowego, wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych oraz innych. W pracy podano schematy opracowanych metod, ich etapy doświadczalne oraz ocenę uzyskanych wyników.

EN

In this work trace quantites of toxic constituents in typical food products, commercial natural mineral waters and fruit juices have been determined. The samples were used after mineralization process in Prolabo (France) MX 350 Maxidigest microwave oven. Havy ionic metals were determined by independent methods: enzymatic, immunoasy, spectrofluorymetry (SF), atomic absorption spectrometry (AAS), spectrophotometry (UV VIS) and others. The results show a considerable variation in ionic metals content of the examined foods waters and fruit juices. The determination of toxic organic constituents as glutene, aflatoxnes, detergents, pesticides and others using method ELISA (Enzyme Linked Immuno Sorbent Assay) have been successfully demonstrated. On the base of above investigations good methods for control of the food products were developed. Optimum parameters for the determination of these compounds were established.

Słowa kluczowe

PL

analiza żywności; związki toksyczne; kwas chromotropowy; selen

EN

food analysis; toxic compounds; chromotropic acid; selenium

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Chemia Spożywcza i Biotechnologia / Politechnika Łódzka
• Rocznik: 2000
• Tom: Z. 64
• Strony: 5--33
• Opis fizyczny: Bibliogr. 80 poz.

Twórcy

autor

Masłowska J.

• Instytut Podstaw Chemii Żywności, Politechnika Łódzka

autor

Leszczyńska J.

• Instytut Podstaw Chemii Żywności, Politechnika Łódzka

autor

Owczarek A.

• Instytut Podstaw Chemii Żywności, Politechnika Łódzka

autor

Wojtysiak K.

• Instytut Podstaw Chemii Żywności, Politechnika Łódzka

autor

Duda J.

• Instytut Podstaw Chemii Żywności, Politechnika Łódzka

autor

Swat B.

• Instytut Podstaw Chemii Żywności, Politechnika Łódzka

autor

Kucharska U.

• Instytut Podstaw Chemii Żywności, Politechnika Łódzka

Bibliografia

• [1] Masłowska J., Leszczyńska J.: Chem.Anal., 33, 141. 1988.
• [2] Masłowska J., Leszczyńska J.: Chem.Anal., 34, 145. 1989.
• [3] Masłowska J., Leszczyńska J.: Chem.Anal., 33,941. .1988.
• [4] Masłowska J., Leszczyńska J.: Talanta, 32, 883. 1985.
• [5] Masłowska J., Leszczyńska J.: Detsch.Lebensm.-Rundsch., 87, 220. 1991.
• [6] Masłowska J., Leszczyńska J., Owczarek A., Pytasz U.: Chem.Anal., 42,715. 1997.
• [7] Leszczyńska J., Więdłocha M.: Fleischwirtschaft (w druku)
• [8] Leszczyńska J., Masłowska J., Owczarek A.: Pol.J. Food Nutr.Sci, 7 (48), 733. 1998.
• [9] Leszczyńska J., Kucharska U., Żegota H: Eur.Food Res.Technol., 210(3), 213. 2000.
• [10] Leszczyńska J.: Roczn. PZH. (1999), 50(4),421.
• [11] Leszczyńska J.: Z.N.P.Ł., Chem.Spoż. i Biotechnol., 61, 65. 1999.
• [12] Masłowska J., Owczarek A.: Studies on Ascoibinate Complexes of Metal Ions of Beryllium Group by the Method of Potentiometrie Surfaces”, Pol.J.Chem.,57,719-726.
• [13] Masłowska J., Owczarek A.: Wykorzystanie reakcji enzymatycznych do wykrywania i oznaczania śladowych ilości jonów metali w barwnikach kosmetycznych Pollena TŚPK, 33, 190-198. 1989.
• [14] Masłowska J., Owczarek A.: Wykorzystanie peroksydazy do wykrywania za pomocą reakcji enzymatycznych śladowych ilości jonów metali na chromatogramach, Bromat.Chem.Toksykol., 20, 175-179. 1987.
• [15] Masłowska J., Owczarek A.: Wykorzystanie fosfatazy kwaśnej do wykrywania i oznaczania typowych anionów na chromatogramach, Przem.Chem., 72,495-496. 1993.
• [16] Masłowska J., Owczarek A.: Reakcje enzymatyczne w chromatograficznej analizie wybranych anionów nieorganicznych, Przemysł Chemiczny, 68, 413. 1989
• [17] Masłowska J., Owczarek A.: Enzymatyczne metody detekcji i oznaczania śladowych ilości środków powierzchniowo-czynnych na chromatogramach bibułowych, Pollena TŚPK, 38, 262-268. 1994.
• [18] Masłowska J., Owczarek A.: Enzymatyczne metody detekcji i oznaczania śladowych ilości detergentów na chromatogramach bibułowych”, Zeszyty Naukowe PŁ, Technologia i Chemia Spożywcza, z.54 (718) 233-248.,1995.
• [19] Masłowska J, Owczarek A.: Metoda TLC-EI i jej wykorzystanie do określenia pozostałości pestycydów w produktach spożywczych, WiadChem., 44,553-60.1989.
• [20] Masłowska J, Owczarek A.: Wykorzystanie enzymów z grupy hydrolaz w analizie chromatograficznej pestycydów, Przem.Spoż., 45,79., 1990.
• [21] Masłowska J, Owczarek A.: Nowa metoda enzymatyczna z udziałem fosfatazy kwaśnej przydatna w analizie chromatograficznej pestycydów, Przem.Spoż., 45, 79. 1991.
• [22] Masłowska J, Owczarek A., Leszczyńska J: Immunochemiczne metody oznaczania pestycydów triazynowych w glebie, w wodzie i żywności, Wiad.Chem.. 51. 827. 1997.
• [23] Leszczyńska J, Masłowska J, Owczarek A.: Determination of triazine pesticides in water and food by the HISA method, Pol.J.Food Nutr.Sci. 7/48, 733. 1998.
• [24] Masłowska J, Duda J: Badania nad syntezą, własnościami i budową kwasu 2,7- dibromochromotropowego, Zeszyty Naukowe PŁ, 29,53. 1974.
• [25] Masłowska J, Duda J: Analytical control of preparing 2,7-dijodochromotropic acid and separation of halogen derivatives of chromotropic acid by paper chromatography, Chem.Anal., 23, 805. 1978.
• [26] Duda J: Identification of the Oxidation products of 2,7-dibromochromotropic acid, Chem.Anal., 38,405. 1993.
• [27] Duda J: Spectrophotometric and Polarographie Study of the Vanadium(V), Catalyzed Oxidation of Chromotropic Acid Derivatives .Pol.J.Chem., 65,67. 1991.
• [28] Duda J: Specific adsorption of 8-hydroxy-l,2-naphtoquinone-3,6-disulphonic acid on a mercury electrode from aqueous solution, JJElectroanal.Chem. (1991), 313, 355. 1991.
• [29] Duda J: Using of 8-hydroxy-l,2-naphtoquinone-3,6-disulphonic acid 8-hydroxy- l,2-naphtohydroquinone-3,6-disulfonic acid redox couple for the electrochemical reduction of oxygen to hydrogen and in the rechargeable photocell, Pol.J.Chem, 65, 1701. 1991.
• [30] Duda J: Cyclic voltammetry studies of 8-hydroxy-l,2-naphtoquinone-3,6- disulfo- nic acid, Sc.Biul. L.Technol.Univ., 657, 93. 1994.
• [31] Duda J: Zesz.Nauk. P.Ł., 6, 642. 1992.
• [32] Duda J, Masłowska J: Sposób wytwarzania nadtlenku wodoru,, Pat. PŁ. 161107. 1993.
• [33] Duda J: Biological Activity, Reactivity, and Use of chromotropic acid and its derivatives, Chem.Soc.Rev.), 425. 1994.
• [34] Masłowska J, Swat B.: BromatChem.Toksykol., 22, 39-43. 1989.
• [35] Masłowska J, Swat B: Roczn. PZH, 46, 145-149. 1995.
• [36] Masłowska J, Swat B.: Gosp. Mięsna, 6/94, 19-20. 1994.
• [37] VII Polish Spectroanalytical Conference and J CANAS, Toruń, 5-6 września, 1988, Session В, PA-14.
• [38] Międzynarodowa Konferencja Cukrownicza, Łódź, 24-25 czerwca 1993.
• [39] XXVI Sesja Komitetu Technol.Chem.Żywn. PAN, Łódź 12-13 września 1995, Sesja 1/88.
• [40] Masłowska J., Swat B.: Pol.J.Food Nutr.Sci., 6/47,121-128. 1997.
• [41] Masłowska J., Swat B.: Zesz.Nauk.P.Ł., Technol. i Chcm Spoż., 59,63-75. 1998.
• [42] Zjazd Nauk.PTChem., Gdańska 22-26 września 1997, Sekcja Chem.Anal., P.-53.
• [43] VII Poznańskie Konwersat.Anatitycz., Poznań 16-17 kwietnia 1998, Mz, P.-64.
• [44] Arthur J.R, Beckett G.: New metabolic roles for selenium, Proceedings of the Nutrition society, 53,615-624. 1994.
• [45] Bluhm G.: Selenium and cardiovascular disease, Trace Elem.Med., 7,139-145.1990.
• [46] Combs G.F., Combs S.B.: The nutritional biochemistry of selenium, Ann.Rev.Nutr., 4, 257-280. 1984.
• [47] Combs G.F., Combs S.B.: The role of selenium in nutrition, Academic Press, Orlando. 1986.
• [48] Diplock A.T.: Selenium and health, Science Reviews Limited, London 91. 1985.
• [49] Favier A.: Selenium metabolism, Neve J., Favir A (ed) Selenium in medicine and biology, Walter de Dryer & Co, Berlin, New York 29-50. 1988.
• [50] Gawloska A., Masłowska J., Baranowski W.: Znaczenie i poziom selenu w produktach spożywczych, Biul. Magnezol., 3(3), 146-154. 1998.
• [51] Gawloska A., Masłowska J.: Występowanie, rola biologiczna oraz charakterystyka metod oznaczania selenu w środkach spożywczych, Zeszyty Naukowe PŁ, Chemia Spoż. i Biotechn., nr 802, z.60, 31-51. 1998.
• [52] Gawloska A., Masłowska J.: Oznaczanie selenu w wodach mineralnych metodą ASA, Roczn.PZH, nr 3, 261-267. 1999.
• [53] Gawloska A., Masłowska J.: Ocena zawartości selenu w naturalnych wodach mineralnych dostępnych na rynku w Polsce, Żywność, Nauka, technologia, Jakość 3(20), 109-120. 1999
• [54] Gawloska A., Masłowska J.: Specjacja jonów pierwiastków chemicznych w próbkach naturalnych, Zeszyty Naukowe PL, Chem.Spoż. i Biotechnol., nr 832, z.62, 39-51., 2000.
• [55] Gawloska A., Masłowska J.: Poziom selenu w naturalnych wodach mineralnych, sokach i barwionych napojach, Zeszyty Naukowe PŁ, Chem.Spoż. i Biotechnologia, nr 832, z.62, 13-29. 2000.
• [56] Gawloska A., Masłowska J.: Badania poziomu selenu w wyrobach cukierniczych krajowego pochodzenia, Cukiernictwo, nr 1, 20-22. 2000.
• [57] Gawloska A., Masłowska J.: Oznaczanie zawartości selenu metodami spektralnymi w naturalnych sokach owocowych, Przem. Ferm. i Owocowo-Warzywny nr 10, 16. 1999.
• [58] Kabata-Pendias A., Pendias IŁ: Biogeochemia pierwiastków śladowych, PWN, Warszawa. 1999.
• [59] Kabata-Pendias A.: Selen w środowisku - fakty i mity, Referat wygłoszony w ramach Uniwersytetu otwartego, Kraków AGH, 26.04.97. 1997.
• [60] Litov RE., Combs G.F.: Selenium in pedriatric nutrition, Pediatrics, 87, 339-351. 1991.
• [61] Masłowska J., Brozstowska A.: Badanie zawartości selenu w roślinach z terenu m.Łodzi, Roczn.PZH, 5, 406-408. 1986.
• [62] Piotrowska M.: Zawartość selenu w uprawnych glebach Polski, Roczn.Glebozn., 35,23-31. 1984.
• [63] Rajca A.: Chemiczne aspekty roli selenu w mechanizmach obrony organizmów przed powstaniem chorób nowotworowych, Wiad.Chem., 44, 665-677. 1990.
• [64] Schrauzer G.N.: Selenium. Mechanistic aspects of anticarcerogenic action, Biol.TraceElem.Res., 33, 51-61. 1992.
• [65] Schwarz K, Foltz C.M.: Selenium as an integral part of factor 3 against dietary necrotic liver degeneration, J.Am.Chem.Soc., 79, 3292. 1957.
• [66] Umińska R. (1990): Selen w środowisku człowieka, Roczn.PZH, 1/2, 25-34.
• [67] WHO: Selenium. Trace elements in human nutrition and health, World Health Organization, Geneva, 105-122. 1996.
• [68] Ziemiański S., Bulhak-Jachymczyk B., Budzyńska-Topolowska J., Panczenko- Kresandra B., Wartanowicz M.: Normy żywienia dla ludności w Polsce, Nowa Medycyna, 5, 1-27. 1995.
• [69] J. Masłowska, U. Kucharska,: Spektrofotometryczne oznaczanie arsenu w kosmetykach, Pollena TŚPK, 30, 215-219. 1986.
• [70] J. Masłowska, U. Bartczak: Enzymatyczna metoda wykrywania kwasów organicznych na chromatogramach bibułowych przy użyciu a-amylazy bakteryjnej, Zeszyty Naukowe PŁ, 42, 121-133., 1987.
• [71] J. Masłowska, U. Kucharska: Nowy sposób wykrywania kwasów organicznych na chromatogramach z wykorzystaniem preparatu peroksydazy z korzenia chrzanu, Chem. Anal.(Warsow), 33, 567-571., 1988.
• [72] U. Kucharska, J. Masłowska: Comparison of Enzymatic and Chemical Methods for Detecting and Determination Trace Quantities of Organic Acids and Amino- acids on Chromatograms, Chem. Anal.(Warsaw), 41, 965-973., 1996.
• [73] U. Kucharska, J, Masłowska: Detection of Trace Quantities of Amines with the Use of Enzymatic Reactions and Chromatographic Techniques, Chem. Anal. (Warsaw), 41, 975-982., 1996.
• [74] [74] U. Kucharska, J. Masłowska: Determinations of Products of Enzymatic Hydrolysis of Selected Acyl Amine Derivatives by Chromatography, Chem. Anal. (Warsaw), 42, 545-553., 1997.
• [75] U. Kucharska, J. Masłowska: Potencjał i korzyści z użycia metod immunoche- micznych w analizie produktów żywnościowych, (praca przeglądowa), Wiad. Chem., 52 (3-4), 283-311, 1998.
• [76] U. Kucharska: Analiza pozostałości środków farmakologicznych w żywności pochodzenia zwierzęcego, Przem.Spoż., 53(6), 43-46., 1999.
• [77] U. Kucharska, J. Leszczyńska: The Use of HISA Method for the Determination of Chloramphenicol in Food Products of Animal Origin, Chem.Listy, 9(3), 190-194., 2000.
• [78] U. Kucharska, J. Leszczyńska: The use of HISA method for the determination of streptomycin in food products of animal origin, Mikrochim. Acta, - (2000) w druku.
• [79] J. Duda, U. Kucharska: Determination of chloramphenicol (CAP) in food products by differential pulse polarography, Anal.Letters, - 32(5), 1049-1064., 1999.
• [80] U. Kucharska: Badania porównawcze metod fluoiymetrii i woltamperometrii w oznaczaniu kwasu foliowego w produktach witaminowych, praca przedstawiona na:Zjazd Naukowy PTCh i SITPChem na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu (1996) Materiały Konferencyjne S-ll, D-8.