Wpływ grubości drzew na wartości wybranych parametrów i wskaźników struktury włókien drewna brzozy brodawkowej (Betula pendula Roth.)

• Autorzy: Lachowicz H.

Warianty tytułu

EN

The effect of tree thickness on selected parameters of silver birch (Betula pendula Roth.) wood fiber structure

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wyniki przedstawione w niniejszej publikacji są kontynuacją zakrojonych na szerszą skalę badań prowadzonych w Katedrze Użytkowania Lasu SGGW, nad jakoscią techniczną surowca brzozowego w Polsce oraz innych najważniejszych gatunków lasotwórczych. Oznaczono zmienność wybranych wskażników charakteryzujących, w zależności od grubości drzew, wymiary i kształt włókien drewna brzozy brodawkowatej, pochodzącego z północno-wschodniej Polski, która jest główną bazą, surowcową tego gatunku. Wytypowano 12 powierzchni próbnych na terenie Nadleśnictw: Płońsk, Sokołów Podlaski, Biała Podlaska, Płaska, Giżycko i Górowo Iławeckie.Próbki do badań pobrano z drzew w wieku 45 i 70 lat rosnących na siedlisku lasu świeżego. Analizie statystycznej poddano wybrane parametry struktury włókien drzewnych: długość, szerokość, światło i grubość ściany komórkowej oraz wskaźniki: smukłości, giętkości, sztywności wg Runkla, Mühlstepha i zwartości, należące do podstawowych właściwości mas włóknistych. Wykazano, ze grubość drzew miała istotny wpływ na średnie wartości długości włókien, ich szerokości, światła, grubości ściany oraz wskaźników; smukłości, giętkości, sztywności, Mühlstepha i zwartości. Nie stwierdzono istotnego wpływu grubości drzew na średnie wartości wskaźnika sztywności wg Runkla.

EN

The results presented in the article are the continuation of a large research project on the quality of birch wood material and other major forest building species in Poland, carried out in the Department of Forest Utilization at the Warsaw Agricultural University. The author determined variability of selected parameters depending on tree thickness, dimensions and shapes of silver birch fibres from north-eastern Poland's forests which are the main source of birch. 12 areas were selected in the following forest districts: Płońsk, Sokołów Podlaski, Biała Podlaska, Płaska, Giżycko i Górowo Iławeckie. Wood samples were collected from 45 and 70 year old trees growing in fresh broadleaved torest sites. The statistical analysis was carried out for the following basic pulp properties: length, diameter, dimension, lumen and thickness of cell wall, as well as for: slenderness, flexibility, rigidity, Runkel ratio, Mühlsteph 's ratio and compactness. It was found that the tree thickness bad a significant impact on the average values of fibre length, diameter, lumen wall thickness as well as slenderness, flexibility, rigidity, Mühlsteph's ratio and compactness. The tree thickness did not have a crucial effect on the average values of Runkel's rigidity ratio.

Słowa kluczowe

PL

długość włókien; szerokość; światło; grubość ściany komórkowej; wskaźniki smukłości; wskaźniki giętkości; wskaźniki sztywności; wskaźniki Runkla; wskaźniki Mühlstepha; wskaźniki zwartości

EN

fiber length; diameter; dimension; lumen; cell wall thickness; slenderness; flexibility; rigidity; Runkel`s ratio; Mühlsteph ratio; wood compactness

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Papierniczy
• Rocznik: 2011
• Tom: R. 67, nr 5
• Strony: 321--326
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz,

Twórcy

autor

Lachowicz H.

• Katedra Użytkowania Lasu, SGGW, ul. Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa,

Bibliografia

• 1. Hall J.W.: "The comparative anatomy and phylogeny of the Betulaceae", Botanical Gazette 113, 3, 235-270 (1952).
• 2. Berndt J.: "Badania anatomiczne drewna krajowych gatunków rodzaju Betula L.", Studia Societatis Scientiarum Torunensis, Sectio D. VI: 1-41 (1963).
• 3. Braun H J : "Die Organisation des Stammes von Bäumen und Sträuchern", Stuttgart, Wissenschaftliche Verlagsgesellschaft (1963).
• 4. Süss H.: "Über die Längenänderungen der Parenchymstränge, Holzfasern imd Gefässglieder von Laubhölzern im Vertauf einer Zuwachsperiode". Holz als Roh- und Werkstoff 25, H. 10, 369-377 (1967).
• 5. Lachowicz H.. "Struktura włókien drewna brzozy brodawkowatej (Betula pendula Roth.) w północno-wschodniej Polsce", Leśne Prace Badawcze 71, 1, 39-50 (2010).
• 6. Lachowicz H., Paschalis-Jakubowicz P: "Zmienność wybranych wskaźników struktury włókien drewna brzozy brodawkowatej (Betula pendula Roth.) w północno-wschodniej Polsce", Sylwan, przyjęte do druku (2011).
• 7. Paschalis R, Staniszewski P: "Założenia metodyczne oznaczania wytrzymałości drewna pochodzącego z drzewostanów będących pod wpływem zanieczyszczeń przemysłowych", XVI Sympozjum - Ochrona drewna, Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 35-39 (1992).
• 8. Paschalis P, Staniszewski P: "Wstępne wyniki badań zmian gęstości i wytrzymałości drewna z drzewostanów znajdujących się pod wpływem emisji przemysłowych", XVII Sympozjum - Ochrona Drewna. Rogów 14-16.09.1994, Wydawnictwo SGGW, Warszawa, 123-0126 (1994).
• 9. Jednoralski G., Oktaba J.: "Wybrane wskaźniki struktury włókien drewna buka (Fagus sylvatica L.) z północnej i południowej bazy surowcowej w Polsce", Przemysł Drzewny, 6, 22-24 (1998).
• 10. Oktaba J., Paschalis R: "Zmiany budowy cewek drewna świerka Picea abies (L.) Karst. w drzewostanach będących pod wpływem emisji przemysłowych", IV krajowe Sympozjum "Reakcje biologiczne drzew na zanieczyszczenia przemysłowe", 29.05-1.06.2001, Poznań-Kórnik, 781-792 (1941).
• 11. Oktaba J., Paschalis P., Staniszewski P.: "Selected indicators of pine and spruce wood technical quality from the forest being under the impact of industrial pollution", Folia Forestalia Polonica, Seria A, 44, 77-86 (2002).
• 12. Huber B., Prütz G.: "Über den Anteil von Fasern, Gefässen und Paren-chym am Aufbau verschiedener Hölzer", Holz als Roh- und Werkstoff 10, 377-381 (1938).
• 13. Wanin S.: "Nauka o drewnie", Warszawa, PWRiL. 1953.
• 14. Galewski W., Korzeniowski A : "Atlas najważniejszych gatunków drewna", Warszawa, PWRiL, 1958.
• 15.Wagenführ R.,Scheiber Chr.: "Holzatlas". Leipzig, VEB Fachbuchverlag. 2007.
• 16. Mühlsteph W.: Wbl. Papierfabr. 72, 14, 201 (1941).
• 17. Runkel R.O.: Papier 3, 23/24, 476 (1949).
• 18. Einspar D.W.: Tappi 47, 4, 130 (1964).
• 19. Oniśko W: "Technologia płyt pilśniowych", Wydawnictwo SGGW-AR, Warszawa (1970).
• 20. Surewicz W.: "Podstawy technologii mas włóknistych". Warszawa, WNT, 1971.
• 21. Surma-Ślusarska B., Surewicz W.: "Wpływ wieku drzew i siedliska na wydajność i właściwości mas celulozowych siarczanowych. Cześć l: Drewno sosnowe", Folia Forestalia Polonica, Seria B, 16, 67-86 (1985).
• 22. Surma-Ślusarska B., Surewicz W.: "Wpływ wieku drzew i siedliska na wydajność i właściwości mas celulozowych siarczanowych. Część II: Drewno bukowe", Folia Forestalia Polonica, Seria B, 16,87-104 (1985).
• 23 Przybysz K.: "System kontroli jakości masy włóknistej. Cz. I. Cel i zadania systemu", Przegl. Papiern. 61, 2, 87-90 (2005).
• 24. Przybysz K.: "System kontroli jakości masy włóknistej. Cz. II. Wymiary i kształt włókien", Przegl. Papiern. 61, 4, 212-216 (2005).
• 25. Przybysz K.. "Metody pomiaru odkształcalności włókien papierniczych mas włóknistych", Przegl Papiern. 61,11, 689-693 (2005).