Prasa lekarska w Polsce w latach 1945-1949

• Autorzy: Paciorek M.

Warianty tytułu

EN

Medical Press in Poland in the Years 1945-1949

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W okresie kształtowania się w Polsce podstaw nowego socjalistycznego ustroju politycznego prasa medyczna była podporządkowana w dużym stopniu dyrektywom ówcześnie panującej władzy. Jednak pierwszy okres, można rzec, „przejściowy", przypadający na lata 1945-1949, a zwłaszcza jego pierwsze dwa lata nie należały w tej kwestii do szczególnie restrykcyjnych1. Był przejawem istnienia względnych jeszcze wówczas swobód demokratycznych, próby zachowania status quo sprzed września 1939 r. Wpływ na to miała m.in. ówczesna nie do końca jeszcze rozstrzygnięta sytuacja polityczna państwa, tj. konferencje pokojowe w Jałcie, utworzenie Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej (TRJN) a także utrzymywanie stosunków dyplomatycznych z państwami zachodnimi oznaczało chwilową jeszcze współpracę komunistów ze środowiskami opozycyjnymi. Umocnienie się obozu władzy ludowej, w wyniku wyborów do Sejmu Ustawodawczego w 1947 r., nadal nie przekreśliło do końca walki o prawa demokratyczne obywateli. Dopiero schyłek roku 1948 i zjednoczenie PPR i PPS z wytworzeniem PZPR, stanowiło początek realizacji systemu totalitarnego na gruncie polskim. Ramy czasowe niniejszego artykułu precyzują powoływanie powojennych tytułów prasy medycznej. W 1945 r. bowiem utworzono pierwsze czasopisma lekarskie. Dwa z nich, co należy podkreślić, mogły nawet poszczycić się proweniencją przedwrześniową. Z kolei cezura końcowa, wyznaczona przez autorkę na rok 1949, aczkolwiek niepokrywająca się z wcześniej przyjętą periodyzacją,nie jest jednak nieuzasadniona. Utworzenie w tym właśnie roku pierwszego w pełni propagandowego pisma ogólnolekarskiego, a mianowicie tygodnika „Służba Zdrowia", stanowiło dowód przejęcia steru przez „nową władzę" również w sferze naukowo-wydawniczej. Jego konsekwencją, odczuwalną zwłaszcza w pierwszych miesiącach 1950 r., była też decyzja o likwidacji izb lekarskich a tym samym o zawieszeniu działalności ich organów prasowych. Stąd też w artykule pojawiająca się często data roku 1950, stanowi jedynie uzupełnienie faktów, nie zaś cezurę końcową omawianego okresu.

EN

In the article was presented a development of Polish medical press in the years 1945-1949. A special attention is drawn by time turning point, which was set up by the Author. A year 1945 is not only the time of the end of World War II and the beginning of consecutive stage of the history, but also is the moment of establishing new scientific institutions, among others - Scientific and Publishing Department at Ministry of Health, which was to protect the remaining scientific output and develop it. A final time turning point - a year 1949 - is not only a period of slow elimination of relative democratic privileges, but also is the time of decadent publishing activity of several medical periodicals that were independent of health department. Finally, it is also the beginning of edition 'Służba Zdrowia' ['Health Service'] - a popular medical weekly magazine, the limb of ZZPSZ, a journal, which was completely subordinated to dictatorship of contemporary political system. In the paper was included an analysis of 9 titles of popular medical periodicals that were issued in the above-mentioned period. A choice of them was intended, because in this kind of magazines the Author could find the answers for the following questions - to what extent in the columns of medical journals one could observe the liberty of authors' opinions and what views concerned the freedom, what one can say about the development of scientific section and the subject matter of discussed issues, how the problems were presented and what said about contacts and cooperation of Polish doctors with foreign countries. Therefore, in the article were discussed first projects and publishing programs prepared by Scientific and Publishing Department. There was also presented chronologically an origin, development and - often - decline of succeeding popular medical periodicals' titles. A special attention was paid to the social issues of medical circles that can turn out to be extremely interesting for the present-day reader and to the scientific section, in which one could find a review of medical bibliography that in those days made it possible to publish the summaries of Western scientific bibliography.

Słowa kluczowe

PL

prasa lekarska w Polsce; czasopisma medyczne; służba zdrowia

EN

medical press in Poland; medical magazine; "Health Service"

• Wydawca: Instytut Historii Nauki im. L. i A. Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk
• Czasopismo: Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
• Rocznik: 2010
• Tom: R. 55, nr 3-4
• Strony: 149--184
• Opis fizyczny: Bibliogr. 100 poz.

Twórcy

autor

Paciorek M.

• Instytut Historii Nauki PAN Warszawa

Bibliografia

• 1. S. Konopka: W sprawie zagranicznych wydawnictw lekarskich. "Dziennik Zdrowia" 1945, nr 7, s. 176.
• 2. J. Chumiński: Ruch zawodowy w Polsce w warunkach kształtującego się systemu totalitarnego 1944-1956. Wrocław 1999, s 109.
• 3. S. Konopka: Zagadnienia naukowo-wydawnicze. "Dziennik Zdrowia" 1945, nr 2, s. 67.
• 4. S. Konopka: Najpilniejsze potrzeby medycyny polskiej w dziale wydawniczym. "Dziennik Zdrowia" 1945, nr 5-6, s. 146-149.
• 5. A. Wrzosek: Potrzeby wydawnicze w zakresie medycyny. "Dziennik Zdrowia" 1945, nr 5-6, s. 145-146.
• 6. Por: M. Paciorek: Higiena dzieci i młodzieży w polskim czasopiśmiennictwie medycznym okresu międzywojennego. Warszawa 2010, s. 24-28.
• 7. S. Konopka: Zagadnienia naukowo-wydawnicze..., s. 67-68.
• 8. S. Konopka: Najpilniejsze..., s. 148. Por. A. Wrzosek, dz. cyt., s. 145.
• 9. S. Konopka: Najpilniejsze..., s. 148.
• 10. "Przegląd Lekarski" 1945, nr 5, s. 107.
• 11. "Dziennik Zdrowia" 1945, nr 5-6, s. 153-154.
• 12. S. Konopka: Sprawozdanie z działalności Lekarskiego Instytutu Naukowo - Wydawniczego. "Polski Tygodnik Lekarski" 1947, nr 32-33, s. 963.
• 13. "Dziennik Urzędowy Izby Lekarskiej w Krakowie" - po raz pierwszy wydany został w początkach lipca 1945 r. "Dziennik Zdrowia" 1945, nr l, s. 37.
• 14. S. Konopka: Najpilniejsze..., s. 149.
• 15. S. Konopka: Sprawozdanie..., s. 965.
• 16. J.W. Grott: Potrzeby w dziedzinie czasopism naukowych lekarskich, "Polski Tygodnik Lekarski" 1947, nr 43-44, s. 1273-1279.
• 17. K. Jonscher: Uwagi w sprawie czasopism lekarskich. "Polski Tygodnik Lekarski" 1947, nr 48-49, s. 1419.
• 18. Dyskusja, "Polski Tygodnik Lekarski" 1947, nr 48-49, s. 1420-1421.
• 19. S. Konopka: W sprawie zagranicznych wydawnictw lekarskich. "Dziennik Zdrowia" 1945, nr 7, s. 176.
• 20. S. Konopka: W sprawie książek i czasopism zagranicznych. "Polski Tygodnik Lekarski" 1946, nr l, s. 39.
• 21. A. Barta: W sprawie wypożyczalni czasopism lekarskich. "Wiadomości Lekarskie" 1949, nr 4, s. 191.
• 22. Z. Woźniewski:.O wspólny język lekarski. "Polski Tygodnik Lekarski" 1946, nr 31032, s. 998-1000. Por. też, S. Konopka: Sprawozdanie z działalności Lekarskiego Instytutu Wydawniczego za rok 1946. "Polski Tygodnik Lekarski" 1947, nr 32-33, s. 964.
• 23. A. Bocheński: O właściwe podawanie piśmiennictwa w pracach naukowych. "Polski Tygodnik Lekarski" 1949, nr 48, s. 332-333.
• 24. W. Nasiłowski: W sprawie właściwego podawania piśmiennictwa w pracach naukowych. "Polski Tygodnik Lekarski" 1950, nr l, s. 4.
• 25. "Nowiny Lekarskie" 1947, z. 2, s. 43-44.
• 26. Wywiad z płk Armii USA, delegatem UNRRA dr G.M. Greyley'em -I. Jakira: Moja misja w Polsce. "Słowo Lekarskie" 1946, nr l, s. 10.
• 27. "Przegląd Lekarski" 1945, nr 4, s. 73; nr 5, s. 107., nr 6, s. 134-5; nr 9-10, s. 242. Polska służba zdrowia dla UNRRA. "Polski Tygodnik Lekarski" 1946, nr l, s. 39-40; Pomoc sanitarna UNRRA. "Polski Tygodnik Lekarski" 1946, nr 8, s. 263. "Przegląd Lekarski" 1946, nr 14-15, s. 379; nr 16-19, s. 439.
• 28. "Przegląd Lekarski" 1945, nr 4, s. 72-73, nr 6, s. 135; nr 9-10, s. 242. "Polski Tygodnik Lekarski" 1947, nr 3.
• 29. J. Zaorski: Chirurgia w Szwecji wrażenia z pobytu w Sztokholmie. "Polski Tygodnik Lekarski" 1948, nr 10, s. 315-317, nr 11, s. 351-352. J. Rydygier: Akademia Medycyny w Nowym Jorku. "Polski Tygodnik Lekarski" 1948, nr 41, s. 1231-1232; nr 43, s. 1293-1296. T. Janica: Wrażenia z praktyki wakacyjnej w Danii. "Polski Tygodnik Lekarski" 1948, nr 51, s. 1551-1552; nr 52, s. 1580-1584.
• 30. "Polski Tygodnik Lekarski" 1946, nr 2, s. 72.
• 31. Stypendia na wyjazd do Francji. "Polski Tygodnik Lekarski" 1946, nr 30, s. 952. Gość angielski w Ministerstwie Zdrowia. "Polski Tygodnik Lekarski" 1946, nr 31-32, s. 1000. Por. też: Szwedzko-polska poradnia przeciwgruźlicza. "Polski Tygodnik Lekarski" 1946, nr 34-35, s. 1080. Wykłady profesorów amerykańskich w miastach uniwersyteckich. "Polski Tygodnik Lekarski" 1946, 36, nr 1112. Powrót polskiej delegacji naukowej z Anglii, tamże. Pomoc Szwajcarii dla polskich dzieci, tamże. Wizyta miss Gochanour, tamże. Otwarcie wioski szwajcarskiej. "Polski Tygodnik Lekarski" 1946, nr 38, s. 1176. Otwarcie szwedzka- polskiego sanatorium w Owocku. "Polski Tygodnik Lekarski" 1946, nr 40, s. 1240. Profesorowie amerykańscy w Gdańsku "Polski Tygodnik Lekarski" 1946, nr 43, s. 1327-8. Wycieczka do Szwecji profesorów i lekarzy Akademii Lekarskiej w Gdańsku, tamże. M. Rozwadowska-Dowżenko: Szkoła dla lekarzy dyplomowanych Uniwersytetu Londyńskiego. "Polski Tygodnik Lekarski" 1946, nr 49-50, s. 1518-1519.
• 32. M. Kielasiński: O reformie studiów lekarskich. "Nowiny Lekarskie" 1945, z. 11, s. 12-14. S. Różycki:O zdrowie moralne lekarskiej młodzieży. "Nowiny Lekarskie" 1945, z. 9, s. 1-5. S. Różycki: Organizacja studiów lekarskich. "Nowiny Lekarskie" 1946, z. l, s. 1-5. W. Gądzikiewiecz: Uwagi do "projektu poznańskiego prof. S. Różyckiego Organizacji Studiów Lekarskich. "Nowiny Lekarskie" 1946, z. 10, s. 197-199.
• 33. S. Wrzyszczyński: Na marginesie dyskusji o Związkach Zawodowych Pracowników Służby Zdrowia. "Nowiny Lekarskie" 1945, z. 11, s. 14-16.
• 34. "Nowiny Lekarskie" 1949, z. 5, s. 79. Zob. też, S. Wrzyszczyński: Logii i ekonomia lecznictwa. "Nowiny Lekarskie" 1949, z. 5, s. 80-89. Regulamin Współzawodnictwa Pracy Związku Zawodowego Pracowników Służby Zdrowia R. "Nowiny Lekarskie" 1949, z. 5, s. 90-94. W 1949 r. w czasopiśmie pojawiła się pierwsza wzmianka o tzw. "czynie kongresowym" z okazji uczczenia zjednoczenia partii robotniczych. Pracownicy Pogotowia Ratunkowego PCK postanowili w ramach tej czynu powiększyć tabor Pogotowia Ratunkowego o jedną karetkę sanitarną. "Nowiny Lekarskie" 1949, z. l, s. 17. W czynie kongresowym Związków Zawodowych pracownicy i aktywiści PCK deklarowali honorowe krwiodawstwo dla ratowania życia robotnika i średniorolnego chłopa. "Nowiny Lekarskie" 1949, z. 7, s. 129.
• 35. Cz. Piekarski: Organizacja walki z gruźlicą w Poznaniu. "Nowiny Lekarskie 1945, z. 9, s. 17-18. K. Neyman: Endemia duru plamistego w województwie poznańskim wiosną 1945 roku. "Nowiny Lekarskie" 1946, z. l, s. 1114. A. Zahradnii Opis epidemii duru brzusznego we Lwowie w 3 roku wojny. "Nowiny Lekarskie" 194 z. 2, s. 29-33. F. Łabiedziński: O zimnicy w Poznaniu. "Nowiny Lekarskie" 1946 z. 2, s. 26-29.
• 36. A. Straszyński: Sulfonamidy i penicylina w lecznictwie chorób skórnych i wenerycznych. "Nowiny Lekarskie" 1946, z. 4, s. 65-80.
• 37. A. Horst: Penicilina. "Nowiny Lekarskie" 1946, z. 5, s. 90-96.
• 38. R. Drews: Kamica przewodu żółciowego wspólnego. "Nowiny Lekarskie" 1945: z. 12, s. 4-10; 1946, z. l, s. 15-19. J. Dryjski: Zagadnienie sączkowania jamy brzusznej po operacjach na drogach żółciowych. "Nowiny Lekarskie" 1947, z. 3-1 s. 47-58. R. Drews: O leczeniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy przecięciem nerwów błednych. "Nowiny Lekarskie" 1949, z. 9-10, s. 152-157. S. Simm: Nowa teoria pooperacyjnego wzdęcia jelit i jej zastosowanie praktyczne. "Nowiny Lekarskie 1949, z. 15-16, s.236-240.
• 39. J. Jankowiak: Mechanizm działania zabiegów fizjoterapeutycznych na ustrój "Nowiny Lekarskie" 1945, z. 11, s. 8-10
• 40. S. Nowak: Plastyczny zabieg w macicy dwunożnej. "Nowiny Lekarskie" 1946 z. 7, s. 132-133. H. Bręborowicz: Histerotomia anterior. "Nowiny Lekarskie 1946, z. 12, s. 232-234. I. Roszkowski: Obrona w zakażeniach połogowych, "Nowiny Lekarskie" 1947, z. 2, s. 26-34. K.Piotrowski: Przyczynek do kazuistyki nabłoniaka kosmówkowego, "Nowiny Lekarskie" 1947, z. 15-16, s. 256-260. H. Brębowicz: Szkodliwość histerosalpingografii. "Nowiny Lekarskie" 1947, z. 24, s. 389-394, K. Ryglewicz: Chirurgiczne leczenie raka szyjki macicy w Klinice Ginekologiczna Położniczej UP. "Nowiny Lekarskie" 1949, z. 1" s. 1-8. Z. Kornacki: Rak szyjki macicznej a ciąża. "Nowiny Lekarskie" 1949, z. l, s. 21-28. T. Bręborowicz Wyniki leczenia raka szyjki macicy promieniami X. "Nowiny Lekarskie" 1949, z. 3 s. 46-49. K. Ryglewicz: Powikłania operacyjne i pooperacyjne w chirurgicznym leczeniu raka szyjki macicy w Klinice Położniczo-Ginekologicznej U.P. "Nowiny Lekarskie" 1949, z. 4, s. 65-71. S. Metler: Histologia raka szyjki macicy oraz jej znaczenie dla rokowania i leczenia. " Nowiny Lekarskie" 1949, z.15-16, s. 231-236. K. Jerzykowska: Zwalczanie umieralności noworodków. Prawidłowe postępowanie w zamartwicy noworodków. "Nowiny Lekarskie" 1949, z. 17, s. 255-257.
• 41. W. Dega: Leczenie ortopedyczne schorzeń gośćcowych. "Nowiny Lekarskie" 1946, z. 13, s. 226-231; z. 13-14, s. 249-257.
• 42. M. Jarema: Wstrząsy elektryczne w leczeniu chorób umysłowych. "Nowiny Lekarskie" 1946, z. 6, s. 105-109, tenże, O postępach w leczeniu wstrząsami elektrycznymi. "Nowiny Lekarskie" 1947, z. l, s. 1-12. N. Baniewicz: Stany schizofreniczne w przypadkach pierwotnego zapalenia mózgu. "Nowiny Lekarskie" 1947, z. 19, s.291-294.
• 43. W. Rudowsk i: Doświadczenia z chordotomią. "Nowiny Lekarskie" 1947, z. 5, s. 73-82. H. Koźniewska: Rozdwojenie rdzenia w przypadkach tarni dwudzielnej utajonej. "Nowiny Lekarskie" 1949, z.3, s. 49-55. A. Dowżenko: J. M Charcot I J.H. Jackson na tle rozwoju neurologii nowoczesnej. "Nowiny Lekarskie" 1949, z. 8, s. 137-141. A. Dowżenko: Leczenie kiły układu nerwowego. "Nowiny Lekarskie" 1949, z. 12, s. 191-196.
• 44. R. Drews: O wodonerczu w wieku dziecięcym. "Nowiny Lekarskie" 1947, z. 6, s. 109-112. H. Brębowicz: Lipodystrophia progresiva. "Nowiny Lekarskie" 1947, z. 15-16, s. 261-262. O. Szczepski: Leczenie streptomycyną ostrych pierwotnych postaci gruźlicy dziecięcej. "Nowiny Lekarskie" 1949, z. 11, s. 171-178. I. Bielicka: Przyczynek do kazuistyki zapalenia korzonkowo-wielonerwowego wieku dziecięcego. "Nowiny Lekarskie" 1949, z. 12, s. 196-198. A. Kurowska-Taylorowa: Streptomycyna wleczeniu biegunek u niemowląt. "Nowiny Lekarskie" 1949, z. 18, s .271-275.L. Dembińska-Widy: Leczenie streptomycyną pierwotnej gruźlicy płuc u dzieci. "Nowiny Lekarskie" 1949, z. 19-20, s. 291-294. O. Szczepski: Leczenie gruźlicy prosówkowej streptomycyną na podstawie spostrzeżeń Kliniki Chorób Dziecięcych Uniwersytetu Poznańskiego. "Nowiny Lekarskie" 1949, z. 21-22, s. 309-318.
• 45. B. Giędosz: Znaczenie śledziony w układzie dokrewnym. "Nowiny Lekarskie" 1947, z. 11-12, s. 208-215. M. Rożynek: Żywienie a schorzenia wątroby. "Nowiny Lekarskie" 1949, z. 12, s .198-202.
• 46. J.W. Grott: O pożytku stosowania cukru doustnie u chorych przed zabiegami doustnymi. "Nowiny Lekarskie" 1947, z. 13-14, s. 225-228. L. Kąkolewski: Uwagi w sprawie klasyfikacji chorób gośćcowych. "Nowiny Lekarskie" 1949, z. 11, s. 178-181. S. Kwaśniewski: O zaburzeniach czynności ruchowej żołądka na tle organicznym i psychogennym. "Nowiny Lekarskie" 1950, z. 1-2, s. 1-11.
• 47. "Nowiny Lekarskie" 1949, z. 3, s. 57.
• 48. Por. "Nowiny Lekarskie" 1946, z. 16, s. 304.
• 49. "Nowiny Lekarskie" 1945, z. 3-4, s. 17-19.
• 50. "Nowiny Lekarskie" 1946, z. 7, s. 141.
• 51. J. Jankowiak: Cele i zadania świata lekarskiego w Nowej Polsce. "Nowiny Lekarskie" 1945, nr l, s. 2.
• 52. "Nowiny Lekarskie" 1946, z. 13-14, s. 268.
• 53. "Nowiny Lekarskie" 1946, z. 23, s. 416.
• 54. Sprawozdanie prezesa z działalności Izby lekarskiej Gdańsko-Pomorskiej za rok 1946. "Nowiny Lekarskie" 1947, z. 17-18, s. 28.
• 55. J. Jankowiak: Lekarz i jego rola w walce o zdrowie człowieka. "Nowiny Lekarskie" 1947, z. 10, s. 187-188. T. Frąckowiak: Medycyna w świetle dialektyki materialistycznej. Tamże, s. 188-190.
• 56. "Nowiny Lekarskie" 1947, z. 11-12, s. 223 ; "Nowiny Lekarskie" 1949, z. l, s. 15.
• 57. "Przegląd Lekarski" 1945, nr l, s. 2.
• 58. "Przegląd Lekarski" 1946, nr 12-13, s. 327.
• 59. J.H.: Dochody lekarzy w świetle rzeczywistości. "Przegląd Lekarski" 1945, nr l, s. 14., Karty spirytusowe. "Przegląd Lekarski" 1946, nr 23-26, s. 579.
• 60. Warunki pracy lekarzy. "Przegląd Lekarski" 1945, nr3, s. 68.
• 61. S. Chrzaszczewski: Krytyczne uwagi odnośnie stanowiska pracy i uposażenia lekarzy powiatowych. "Przegląd Lekarski" 1946, nr 4-6, s. 114-116.
• 62. J. Gołąb: Świat lekarski na rozdrożu. "Przegląd Lekarski" 1945, nr 2, s. 19.
• 63. "Przegląd Lekarski" 1945, nr 8, s. 191.
• 64. "Przegląd Lekarski" 1945. nr 9-10, s. 241.
• 65. J. Gołąb: Sprawozdanie o sytuacji gospodarczej lekarzy na terenie Izby Lekarskiej Krakowskiej w 1946 roku. "Przegląd Lekarski" 1947, nr 11, s. 435.
• 66. Od Wydawnictwa. "Medycyna Społeczna i Kliniczna" 1946, nr 1(3), s.61.
• 67. F. Pressner: Poprawa zdrowotności wsi podstawowym warunkiem zdrowotności kraju. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr2-3, s. 117-120. S.Radwan: Realizacja pomocy lekarskiej dla wsi oraz sprawa podniesienia zdrowotności ludności wiejskiej na terenie Województwa Śląsko-Dąbrowskiego. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 2-3, s. 120-126. J. Kurek: Jakiej organizacji służby zdrowia pragnie polski lud. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 2-3, s. 126-128. Plućiński: Kwestja zaopatrzenia wsi wieki. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 2-3, s. 128-129. J. Kępsk i: Higiena pracy - zagadnienie społeczne. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 2-3, s. 144-145. J. Szumski: Organizacja lecznictwa społecznego z uwzględnieniem różnych dziedzin medycyny pracy i potrzeb ubezpieczeń długoterminowych (inwalidzkich i wypadkowych). "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 4, s. 199-203. J. Kępski: Urazowość zawodowa. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr5, s. 255-258. E. Gryglewicz: Zagadnienie ołowicy zawodowej w śląsko-dąbrowskim hutnictwie cynkowym i ołowiowym. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 6, s. 317-320. J. Kępsk i: Meteorologiczne czynniki odpowiednich zdrowotnie warunków pracy. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, s.320-324. F. Sękuacki: Epidemia zatruć dwusiarczkiem węgla i siarkowodorem oraz duża wypadkowość w fabryce sztucznego jedwabiu w Łodzi w okresie okupacji. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946. nr 9-10, s. 517-520. J. Kępski: Elementy klimatu wnętrz zdrowotnie nieodpoviednich miejsc pracy. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 9-10, s. 521-528. F. Miklinka: Wypadki porażeń prądem w elektrowni. "Śląska Gazeta Lekarska" 1947, nr 6-8, .432-435.
• 68. K. Michejda: O ciałach obcych pozostawionych podczas operacji w ranie operacyjnej. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 2-3, s. 159-166; nr 4, s. 211-218. W. R. Heftman: O nowoczesnej metodzie leczenia złamań gwoździowanieniem szpikowyn "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 7-8, s. 422-236., T. Malinowski: Kilka spostrzeżeń własnych o operacjach jagliczych. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 7-8 s. 440-442. W. Bross, S. Koczorowski: Nowoczesne poglądy i postępowanie w leczeniu ropnych schorzeń opłucnej. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 9-10 s. 528-535. J. Peter: O najczęstszych przyczynach zropienia rany pooperacyjni i sposobach zaradczych. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 9-10, s. 570-577. W. Bross: O wrodzonych torbielach płuc. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 11, s. 654-665 A. Mackowski: Jak operować skośne przepukliny pachwinowe by zapobiec nawrotom. "Śląska Gazeta Lekarska" 1947, nr 1-2, s. 46-47. K. Michejda: Zagadnienie raka w chirurgii. "Śląska Gazeta Lekarska" 1947, nr 6-8, s. 407, 414.
• 69. J. Zigmund: Uszkodzenia minowe. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr l s. 44-46. E. Mierczyński: Problem leczenia złamań otwartych w czasie ubiegłej wojny. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 7-8, s. 416-422.
• 70. L. Lisiecki: O durze brzusznym. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 2-3 s. 145-151; nr 4, s.206-211. W. Bincer: Malaria wśród wojska i uchodźctwa polskiego jako czynnik epidemiologiczny po repatryjacji. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 5 s. 265-271. J. Peter: Dalsze uwagi o durze osutkowym i jego leczeniu. "Śląska Gazet Lekarska" 1946, nr 5, s. 272-277. W. Bincer: Czerwonka pełzakowcowi wśród wojsk i uchodźctwa polskiego jako czynnik epidemiologiczny repatriacji. "Śląska Gazet Lekarska" 1946, nr 6, s. 334-338. J. Godlewski: Ostra niedomoga układu krążenia krwi w przebiegu chorób infekcyjnych. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 7-8 s. 457-464. J. Kostrzewski: O leczeniu czerwonkowych. "Śląska Gazeta Lekarska' 1946, nr 9-0, s. 565-567. A. Motak: Zachowanie się ilościowe i jakościowe krwinek białych w przebiegu duru osutkowego. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 9-10 s. 567-570.
• 71. A. Garbień: Operacja plastyczna macicy podwójnej. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr l, s. 52-55. J. Peter: Rzadsze wady rozwojowe macicy. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 4, s. 218-224. Tenże: Ciąża donoszona w kikucie macicy. "Śląsk. Gazeta Lekarska" 1946, nr 6, s. 346-352. J.Monsiorowski: Operacyjne leczenie tyłozgięcia macicy metodą Becka. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 7-8 s. 464-466. M. Głowinski: Gruczołowy rozrost śluzówki macicy. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 7-8, s. 466-473. S. Mossor: W sprawie leczenia mięśniaków podśluzówkowych macicy. "Śląska Gazeta Lekarska" 1947, nr 3-5, s. 318-321. H. Kawe: Mięsaki macicy i ich leczenie. "Śląska Gazeta Lekarska" 1947, nr 3-5 s. 322-325 .Tenże: Odległe przerzuty nowotworów narządu rodnego kobiety ze szczególnym uwzględnieniem przerzutów do skóry. "Śląska Gazeta Lekarska" 1947, nr 6-8 s. 449-452.
• 72. J. Tomaszewski: Alergia wieku dziecięcego. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946. nr 2-3, s.167-172. Tenże: Odczyn barwikowy i sero-morfo-biologia w gruźlicy dziecięcej. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 5, s. 283-285. J. Godlewski: Zagadnienie nagłej śmierci w wieku dziecięcym. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 6, s. 338-346. Ł. Kulczycki: Akrodynia u dzieci. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 11, s. 669-685. J. Godlewski: Ostra niedomoga krążenia krwi pochodzenia naczyniowego w wieku dziecięcym. "Śląska Gazeta Lekarska" 1947, nr 3-5, s. 297-321.
• 73. W. Bincer: Penicillina w chorobach wewnętrznych. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 2-3, s. 172-175. L. Brzeski: Zasady organizacji walki z gruźlicą. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, s.328-331. S. Bylina: O plan walki z rakiem w Polsce i śląski instytut radowy. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 6, s, 331-334; z. 7-8, s. 411-416. Z. Michalski: Schemat postępowania leczniczego w gruźlicy pluć na podstawie doświadczeń własnych. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 9-10, s. 535-540. Z. Michalski, M. Lenczewska, W. Massalski, E. Piętnik: Rentenogramy przypadków gruźlicy pluć, leczonych glikokolanem miedzi, oraz skróty kart chorobowych. tamże, s. 540-552. A. Nasiłowski: Nowe zdobycze o grupach krwi i ich zastosowanie w biologii patologii i klinice (grupy przejściowe, czynnik Rhesus). "Śląska Gazeta Lekarska" 1947, nr 1-2, s. 59-61. K. Mosing: Odczyny wstrząsowe przetaczania krwi. "Śląska Gazeta Lekarska" 1947, nr 1-2, s. 61-80.
• 74. J. Kępski: Nowoczesne urządzenie dezynfekcyjno-kąpielowe. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 7-8, s. 408-411. A. Śliżyński: Mikroskop elektronowy w medycynie. "Śląska Gazeta Lekarska" 1947, nr 6-8, s. 474-479.
• 75. W sprawie wykupywania kart rejestracyjnych. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr l, s. XXV-XXVI.
• 76. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 5, s. LXIX.
• 77. "Śląska Gazeta Lekarska" 1946, nr 6, s. 370-383, nr 7-8, s.494-498.
• 78. W. Koskowski: Uwagi w sprawie reformy studiów na tle postępu wiedzy lekarskiej. "Śląska Gazeta Lekarska" 1947, nr 9-10, s. 529-537.
• 79. "Słowo Lekarskie" 1945, nr l, s. l.
• 80. L. Dzius: Związek Zawodowy Pracowników Służby Zdrowia. "Słowo Lekarskie" 1946, nr l, s. 15.
• 81. Dz. U.RP z dn. 511 1946 r., poz. 23, art. 10.
• 82. Memoriał do Krajowej Rady Narodowej w sprawie wykupu kart rejestracyjnych "Słowo Lekarskie" 1946, nr l, s. 21.
• 83. Okólnik Ministerstwa Skarbu w sprawie nabywania kart rejestracyjny, "Słowo Lekarskie" 1946, nr l, s. 22.
• 84. "Głos Służby Zdrowia" 1947, nr 1.
• 85. S. Konopka: Profesor Ludwik Paszkiewicz - pierwszy redaktor "Polskiego Tygodnika Lekarskiego". "Polski Tygodnik Lekarski" 1968, nr3, s. 84-86.
• 86. W. Ziembicki: Czasopisma lekarskie. "Polski Tygodnik Lekarski" 1947, nr 48-49, s. 1419.
• 87. S. Konopka: Sprawozdanie z działalności..., s. 963.
• 88. "Polski Tygodnik Lekarski" 1949, nr 6, s. 191-192; nr 7, s.222-224; nr 8, s. 255-256.
• 89. "Polski Tygodnik Lekarski" 1949, nr 27/28, s. 864.
• 90. B. Skarżyński: Józef Stalin a nauka. "Polski Tygodnik Lekarski" 1949, nr 51, s. 1529-1530.
• 91. W sprawie pierwszeństwa naukowego uczonych rosyjskich. "Polski Tygodnik Lekarski" 1950, nr 27/28, s.212; M. Jarema: Wpływ nauki Pawiowa na współczesną medycynę. "Polski Tygodnik Lekarski" 1950, nr 45, s. 1554-1556; J. Krupiński: O marksistowskie podejście do statystyki lekarskiej. "Polski Tygodnik Lekarski" 1950, nr 51/52, s. 1745-1751; I. Hausmanowa: Wpływ nauki Pawiowa na medycynę. "Polski Tygodnik Lekarski" 1951, nr 4, s. 97-102. Odczyt uczonego radzieckiego o nauce Pawiowa. Tamże, s. 21.
• 92. "W Służbie Zdrowia" 1946, nr 2, s. 1.
• 93. H. Szczodrowski: Wstydliwość pacjentów a choroby weneryczne. "W Służbie Zdrowia" 1946, nr 3, s. 14-16.
• 94. A. Henke: Projekt walki z przerywaniem ciąży. "W Służbie Zdrowia" 1946, nr 3, s. 13-14.
• 95. "W Służbie Zdrowia" 1948, nr 9-10;11-12.
• 96. J. W. Gro11: Uwagi w sprawie zakażenia owsikami ze szczególnym uwzględnieniem leczenia fioletem gencjany. "Wiadomości Lekarskie" 1948, nr2, s. 43.
• 97. M. Michałowicz: Toksoplazmowa życia płodowego i pozapłodowego. "Wiadomości Lekarskie" 1948, nr 2, s. 59.
• 98. K. Jonscher: Z fizykoterapii dzieci. "Wiadomości Lekarskie" 1948, nr2, s. 62.
• 99. T. Orłowski: Na czym polega i jak się przeprowadza leczenie wrzodów żołądka i dwunastnicy metodą Jarockiego. "Wiadomości Lekarskie" 1948, nr 2, s. 111. E. Kowalski : Jakie jest znaczenie badania poziomu fosfataz w chorobach wątroby. "Wiadomości Lekarskie" 1948, nr 2, s. 115. T. Orłowski: Jakie są nowoczesne poglądy na mechanizm krzepnięcia krwi. Tamże, s. 118. M. Rozwadowska-Dowżenko: O leczeniu żelazem. "Wiadomości Lekarskie" 1949, nr l, s. 114. W. Rudowski: O rwie nerwu trójdzielnego. "Wiadomości Lekarskie" 1949, nr l, s. 119. J. Hornowski: O drenażu ssącym jam gruźliczych w płucach. "Wiadomości Lekarskie." 1949, nr l, s. 122. W. Rudowski: Wypadnięcie jądra galaretowatego przyczyną rwy kulszowej. "Wiadomości Lekarskie" 1949, nr 2, s. 114; Z. Migdalska -Romaniuk: Płonica i jej leczenie. "Wiadomości Lekarskie" 1949, nr 2, s. 116.
• 100. W. Dżułyński: Przepuklina a wypadek w zatrudnieniu. "Wiadomości Lekarskie" 1949, nr l, s. 75. W. Krajewski: Wypadkowość w przemyśle włókienniczym.. "Wiadomości Lekarskie" 1949, nr l, s. 87. K. Ryder: Organizacja służby zdrowia w przemyśle włókienniczym. "Wiadomości Lekarskie" 1949, nr l, s. 105. K. Gibiński: Szkodliwości zawodowe występujące w przemyśle chemicznym. "Wiadomości Lekarskie" 1949, nr 2, s. 82. B. Lewicki, Wypadkowość w przemyśle chemicznym. "Wiadomości Lekarskie" 1949, nr 2, s. 56. A. Hausen: Hałas jako element szkodliwy w pracy. "Wiadomości Lekarskie" 1949, nr 2, s. 104.