Polichlorowane bifenyle - oznaczanie i wykrywanie w wyrobach włókienniczych. Cz. 1

Kudzin, M.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Polichlorowane bifenyle - oznaczanie i wykrywanie w wyrobach włókienniczych. Cz. 1

Autorzy

Kudzin M.

Identyfikatory

Warianty tytułu

Polychlorinated biphenyls - determination and detection in textile fabrics. Part 1

Języki publikacji

Abstrakty

Zanieczyszczenie środowiska naturalnego stanowi jeden największych problemów współczesnego świata. Polichlorowane bifenyle są grupą związków charakteryzującą się m.in. zdolnością do biokumulacji, dużą trwałością i wywoływaniem niekorzystnych procesów w środowisku. Analiza istniejących danych epidemiologicznych w połączeniu ze znanymi właściwościami PCB pozwala przypuszczać, że środowiskowe narażenie na te związki może niekorzystnie wpływać na zdrowie i liczne procesy fizjologiczne człowieka. Polichlorowane bifenyle są wykrywane praktycznie we wszystkich rodzajach próbek środowiskowych na całym świecie, niekiedy w zaskakująco wysokich stężeniach - stąd prawdopodobieństwo występowania ich również w wyrobach włókienniczych pochodzenia naturalnego i zasadność poszukiwań ich w tym obszarze. Polska jako sygnatariusz porozumień międzynarodowych z dziedziny ochrony środowiska w dniu wstąpienia do Unii Europejskiej zobowiązana jest do przeciwdziałania skutkom skażenia polichlorowanymi bifenylami.

Natural environment pollution poses one of the biggest problems of modern world. Polychlorinated biphenyls (PCB) are the group of compounds characterized with biocumulation capability, durability and can cause adverse processes in the environment. The analysis of epidemiological data with reference to PCB known properties allows to assume that environmental hazards of these compounds can adversely effect human health and many of his physiological processes. Polychlorinated biphenyls are detected practically in all types of environmental samples all over the world, sometimes in very high concentrations. So their occurrence is probable in textile goods of natural Origin and hence the search in this field is justified. Poland, as a signatory of International conventions in the area of natural environment protection, since the day of European Union accession, is obliged to counteract the effects of polychlorinated biphenyls contamination.

Słowa kluczowe

polichlorowane bifenyle ochrona środowiska wyrób włókienniczy

polychlorinated biphenyls environment protection textile

Wydawca

Instytut Włókiennictwa

Czasopismo

Prace Instytutu Włókiennictwa

Rocznik

2004

Tom

R. 54

Strony

55--63

Opis fizyczny

Bibliogr. 44 poz.

Twórcy

autor

Kudzin M.

Laboratorium Ekologicznych i Chemicznych Badań Wyrobów i Procesów Wykończalniczych Instytutu Włókiennictwa, Łódź

Bibliografia

1. Bernes C. (1998): Persistent organic pollutants. A Swedish view of an international problem. Swedish Environmental Protection Agency, Monitor 16.
2. Vallack H.W., Bakker D.J., Brandt I., Broström-Lundén E., Brouwer A., Bull K.R., Gough C„ Guardans R„ Holoubek I., Jansson B„ Koch R„ Kuylenstierna J„ Lecloux A.,Mackay D„ McCutcheon P., Mocarelli P., Taalman R.D.F. (1998): Controlling persistent organic pollutants - what next? Environ. Technol. Pharmacol, 143-175.
3. Paweł Struciński, Jan K. Ludwiki, Katarzyna Góralczyk, Katarzyna Czaja, Agnieszka Hemik „Środowiskowe narażenie na Polichlorowane bifenyle- wybrane aspekty zdrowotne”. Materiały konferencyjno-szkoleniowe programu PCB-STOP.
4. Beran E„ Grylewicz S„ Rutkowski M., (1996) „Polichlorowane bifenyle (PCBs)- zagrożenie środowiska naturalnego i możliwości przeciwdziałania”, Chemik, 3 (49), 63-67.
5. EHC (1993): Environmental Health Criteria 140. Polychlorinated Biphenyls and Terphenyls (Second Edition). IPCS, WHO, Geneva.
6. Erickson M.D. (1992): Analytical chemistry of PCBs. Lewis Publishers, Chelsea, Michigan, USA.
7. Falandysz J. (1999): Polichlorowane bifenyle (PCBs) w środowisku: chemia, analiza, toksyczność, stężenia i ocena ryzyka. Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego
8. HSDB (2000): Hazardous Substances Data Bank (Baza danych, dostępna również na serwerze US National Library of Medicine i Toxicology Data Network - TOXNET.
9. IARC (1978): IARC Monographs on the Evaluation of the Carcinogenic Risk of Chemicals to Humans. Vol. 18. Polychlorinated biphenyls and polybrominated biphenyls. WHO, Lyon.
10. Ritter L., Solomon K.R., Forget J., Stemeroff M., O’Leary C. (1995): Persistent organicpollutants. An assessment report on: DDT, Aldrin, Dieldrin, Endrin, Chlordane, Heptachlor, Hexachlorobenzeze, Mirex, Toxaphene, Polychlorinated biphenyls, Dioxins and Furans. Report No. PCS/95.38 prepared for the International Programme on Chemical Safety (IPCS) within the framework of the Inter- Organization Programme for the Sound Management of Chemicals (IOMC).
11. Kryteria zdrowotne środowiska. 2. Polichlorowane bifenyle i tetrafenyle PZWL, Warszawa 1985.
12. Safe S.H. (1998): Male reproductive capacity and exposure to environmental chemicals. W: Hormonally active agents in Food - Symposium (Eds: G. Eisenbrand i in.), Deutsche Forschungsgemeinschaft, Wiley-VCH, Weinheim, Germany, 253-259.
13. Andersen M.E., Conolly R.B., Faustman E.M., Kavlock R.J., Portier C.J., Sheenan D.M., Wier P.J., Ziese L. (1999): Quantitative mechanistically based dose-response modelling with endocrine-active compounds. Environ. Health Perspect., Suppl. 4, 631-638
14. Ashby J., Houthoff E., Kennedy S.J., Stevens J., Bars R., Jekat F.W., Campbell P., van Miller J., Carpanini F.M., Randall L.P. (1997): The challenge posed by endocrinedisruptingchemicals. Environ. Health Perspect., 105, 164-169.
15. Bigsby R., Chapin R.E., Daston G.P., Davis B.J., Górski J., Grey E.L., Howdeshell K.L., Zoeller R.T., vom Saal F.S. (1999): Evaluating the effects of endocrine disruptors on endocrine function during development. Environ. Health Perspect., 107, Suppl. 4,613-618.
16. Danzo B.J. (1998): The effects of environmental hormones on reproduction. Mol. Life Sci., 54, 1249-1264.
17. Schantz S.L., Gasior D.M., Polverejan E., McCaffrey R.J., Sweeney A.M., Humphrey E.B., Gardiner J.C. (2001): Impairments of memory and learning in older adults exposed to polychlorinated biphenyls via consumption of Great Lakes fish. Environ. Health Perspect., 109, 605-611.
18. Struciński P., Góralczyk K., Ludwicki J.K. (1995): Abiotyczne i biotyczne przemiany persystentnych związków chloroorganicznych w środowisku. Roczn. PZH, 46, 279-292.
19. Wolff M.S.(1985): Occupational exposure to polychlorinated biphenyls (PCBs). Environ. Health Persp., 60, 133-138.
20. Smith A.B., Schloemer J., Lowry L.K. (1982): Metabolic and health consequences of occupational exposure to polychlorinated biphenyls. Br. J. Ind. Med., 39, 361-369.
21. Koopman-Esseboom C., Huisman M., Weisglas-Kuperus N., Boersma E.R., de Ridder M.A.J., von der Paauw C.G., Tunstra L.G.M.T., Sauer P.J.J. (1994): Dioxin and PCB levels in blood and human milk in relation to living areas in the Netherlands. Chemosphere, 29, 2327-2338.
22. Bimbaum L.S. (1994): Endocrine effects of prenatal exposure to PCBs, dioxins, and other xenobiotics: Implication for policy and future research. Environ. Health Perspect., 102, 676-679.
23. Colborn T., vom Saal F.S., Soto A.M. (1993): Developmental effects of endocrinedisrupting chemicals in wildlife and humans. Environ. Health Perspect., 101, 378-384.
24. Miller W.R., Sharpe R.M. (1998): Environmental oestrogens and human reproductive cancers. Endocrine-Related Cancer, 5, 69-96.
25. Harrison P.T.C., Holmes P., Humfrey C.D.N. (1997): Reproductive health in humans and wildlife: are adverse trends associated with environmental chemical exposure? Sci. Total Environ., 205, 97-106.
26. Birnbaum L.S. (1995): Workshop on perinatal exposure to dioxin-like compounds. V. Immunologic effects. Environ. Health Perspect., 103, Suppl. 2, 157-160.
27. Carpenter D.O. (2000): Human health effects of polychlorinated biphenyls. Centr. Eur. J. Public Health, 8, Suppl., 23-24.
28. Dewailly É., Ayotte P., Bruneau S., Gingras S., Belles-Isles M., Roy R. (2000): Susceptibility to infections and immune status in Inuit infants exposed to organochlorines. Environ. Health Perspect., 108, 205-211.
29. Svensson B.-G. (1993): Human exposure and certain health implications of some toxic and essential compounds in fish. Doctoral dissertation, Department of Occupational and Environmental Medicine, Lund University, Sweden.
30. Svensson B.-G., Hallberg T., Nilsson A., Akesson B., Schütz A., Hagmar L. (1993): Immunological competence and liver function in subjects consuming fish with organochlorine contaminants. Organohalogen Compds., 13, 175-178.
31. Weisglas-Kuperus N., Sas T.C.J., Koopman-Esseboom C., van der Zwań C.W., de Ridder M.A.J., Keishuizen A., Hooijkaas H., Sauer P.J.J. (1995): Immunological effect of background prenatal and postnatal exposure to dioxins and polychlorinated biphenyls in Dutch infants. Pediatr. Res., 38, 404-410.
32. Weisglas-Kuperus N., Patandin S., Berbers G., Sas T., Mulder P., Sauer P., Hooijkaas H. (1999): Immunological effects of background exposure to polychlorinated biphenyls and dioxins in Dutch toddlers. Organohalogen Compd., 44, 425.
33. Dewailly É., Ayotte P., Bruneau S., Laliberté C., Muir D.C.G., Norstrom RJ. (1993): Inuit exposure to organochlorines through the aquatic food chain in Arctic Québec. Environ. Health Perspect., 101, 618-620.
34. Jacobson J.L., Jacobson S.W. (1996): Intellectual impairment in children exposed to polychlorinated biphenyls in utero. N. Engl. J. Med., 335, 783-789.
35. WWF Canada (1999): World Wildlife Fund Canada’s Web Guide to endocrine disrupting chemicals.
36. Carpenter D.O., Arcaro K.F., Bush B., Niemi W.O., Pang S., Vakharia D.D. (1998): Human health and chemical mixtures. An overview. Environ. Health Perspect., 106, Suppl. 6, 1265-1270.
37. Adami H-O., Lipworth L., Titus-Ernstoff L., Hsieh C-C., Hanberg A., Ahlborg U., Baron J., Trichopoulos D. (1995): Organochlorine compounds and estrogen-related cancers in women. Cancer Causes and Control, 6, 551-566.
38. Ahlborg U.G., Hanberg A., Kenne K. (1992): Risk assessment of polychlorinated biphenyls (PCBs). Nord 1992: 26, Nordic Council of Ministers.
39. Sharpe R.M., Skakkebuk N.F. (1993): Are oestrogens involved in falling sperm counts and disorders of the male reproductive tract. Lancet, 341, 1392-1395.
40. McLachlan J.A., Arnold S.F. (1996): Environmental estrogens. Am. Sci., 84, 452-461.
41. Laessig S.A., McCarthy M.M., Silbergeld E.K. (1999): Neurotoxic effects of endocrine disrupters. Curr. Opin. Neurol., 12, 745-751.
42. McKinney J.D., Waller C.L. (1994): Polychlorinated biphenyls as hormonally active structural analogues. Environ. Health Perspect., 102, 290-297.
43. Sipes I.G., Schnellmann R.G. (1987): Biotransformation of PCBs: Metabolic pathways and mechanisms. W: Environmental Toxin Series, Vol. 1 Polychlorinated biphenyls (PCBs): Mammalian and environmental toxicology (Ed.: S. Safe)., Springer-Verlag Berlin Heidelberg, 97-110.
44. Starek A.: Polichlorowane bifenyle - toksykologia - ryzyko zdrowotne”. Materiały konferencyjno-szkoleniowe programu PCB-STOP.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-article-LOD1-0012-0017