Expressions of shallow gas in the Gdansk Basin

• Autorzy: Majewski P. , Klusek Z.

Warianty tytułu

PL

Różnorodność form (przejawy obecności) występowania gazu w osadach Basenu Gdańskiego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

In the paper, a short introduction to present-day acoustic and seismoacoustic inventory of shallow gas occurrence and its expression in the Gdansk Basin is presented. Signals of various frequencies and beamforming were employed during surveys conducted from the board of r/v ‘Oceania’. Such a set of diverse acoustic signals was exploited in order to obtain a better recognition of different forms of shallow gas existence in the area. The utilized frequency started from about 1 kHz once a boomer was used in sounding, up to 40–60 kHz in the case a chirp echosounder. At acoustic transects classical echosounders working at 12 and 38 kHz were applied. Some details of the qualitative analysis and the technicalities of the algorithms are given. Variety of examples of echo images obtained in different frequency bands, associated with different forms of gas occurrence is presented.

PL

W artykule dokonano wprowadzenia do współcześnie prowadzonych metodami akustycznymi detekcji i rozpoznawania różnorodności postaci występowania gazu w osadach dennych Basenu Gdańskiego. W celach lepszego rozpoznania form występowania gazu w górnej warstwie osadów w rejsach badawczych r/v „Oceanii” zastosowano sondowanie dna za pomocą sygnałów akustycznych zróżnicowanych pod względem częstotliwości oraz ukształtowania wiązki. Zakres częstotliwości sygnałów akustycznych wykorzystanych w sondowaniu dna zawierał się w granicach od około 1 kHz (boomer) poprzez 12/38 kHz do szerokopasmowych w granicach 40–80 kHz. Na wielu transektach akustycznych do obrazowania ukształtowania dna i warstwy naddanej zastosowano również sonar boczny i echosondę wielowiązkową. W artykule przedstawiono niektóre elementy analizy jakościowej oraz przybliżono szczegóły techniczne algorytmów pozwalających na identyfikację gazu w osadach. Zaprezentowano także liczne przykłady obrazów echa otrzymane dla sygnałów akustycznych w różnych pasmach częstotliwości, powiązanych z występowaniem gazu w osadach.

Słowa kluczowe

EN

gas; methane; marine sediments; Gdańsk Basin; acoustic anomalies; gas pockmarks; Balic

PL

gaz; metan; osady morskie; Basen Gdański; anomalie akustyczne; kratery gazowe; Bałtyk

• Wydawca: Akademia Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej
• Rocznik: 2011
• Tom: R. 52 nr 4 (187)
• Strony: 61--71
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Majewski P.

autor

Klusek Z.

• Akademia Marynarki Wojennej

Bibliografia

• [1] Domżalski J., Górecki W., Mazurek A., Myśko A., Strzetelski W., Szamałek K., The prospects for petroleum exploration in the eastern sector of Southern Baltic as revealed by sea bottom geochemical survey correlated with seismic data, „Przegląd Geologiczny”, 2004, Vol. 52, No 8/2.
• [2] Geoacoustic and Gasometric and Lithogeochemical Investigations in the Baltic Sea (in Russian), ed. A. A. Geodekyian, V. Ya. Trotsiuk, A. I. Blazhchishin, 164 с, Moscow 1990.
• [3] Geochemical Investigations in the Southern Baltic Sea Aimed at Analysis of Geogenic Origin Threads and Oil Resources (in Polish), ed. P. Anolik, A. Karczewska, Warszawa 2008.
• [4] Geological Map of the Baltic Sea Bottom, 1:200 000, ed. J. E. Mojski, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 1989–1995.
• [5] Grelowska G., Kozaczka E., Szymczak W., Methods of data Extraction from Sub-bottom Profiler’s Signal, ‘Hydroacoustics’, 2010, Vol. 13, pp. 109–118.
• [6] Klusek Z., Sutin A., Matveev A., Potapov A., Observation of Nonlinear Scattering of Acoustical Waves at Sea Sediments, ‘Acoust. Lett.’, 1995, Vol. 18, pp. 198–203.
• [7] Klusek Z., Tegowski J., Szczucka J., Characteristic properties of bottom backscattering in the southern Baltic Sea at ultrasound frequencies, ‘Oceanologia’, 1994, Vol. 36, pp. 81–102.
• [8] Mathys M., Thießen O., Theilen F., Schmidt M., Seismic characterisation of gas-rich near surface sediments in the Arkona Basin, Baltic Sea, ‘Marine Geophysical Researches’, 2005, Vol. 26, pp. 207–224.
• [9] Orłowski A., Acoustic Tracking Dynamic Phenomena in Marine Ecosystem, ‘Hydroacoustics’, 2009, Vol. 12, pp. 167–180.
• [10] Pimenov N. V., Ulyanova M. O., Kanapatsky T. A., Veslopolova E. F., Sigalevich P. A., Sivkov V. V., Microbially mediated methane and sulfur cycling in pockmark sediments of the Gdansk Basin, Baltic Sea, ‘Geo-Mar Lett’, 2010, Vol. 30, pp. 439–448.
• [11] Rudowski S., Szefler K., Fajfer G., Gaz w osadach dna Zatoki Puckiej (in Polish), ‘Geologia i geomorfologia pobrzeża południowego Bałtyku’, 2010, Vol. 8, pp. 119–130.
• [12] Tęgowski J., Klusek Z., Jakacki J., Nonlinear acoustical methods in the detection of gassy sediments, [in:] Acoustic sensing techniques for the shallow water environment. Inversion methods and experiments, ed. A. Caiti, N. R. Chapman, J-P. Hermand, S. M. Jesus, Springer, Berlin, pp. 125–136.