Transport morski w gospodarce światowej. Podstawowe kierunki jego rozwoju i ich wpływ na na politykę transportową UE

• Autorzy: Grzelakowski A.

Warianty tytułu

EN

Maritime transport in the world economy. Main tendencies of its development and their impact on EU. Transport policy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Rozwój gospodarki światowej w coraz większym stopniu uzależniony jest od dynamiki wymiany handlowej w skali globalnej, a ta z kolei od postępu w zakresie liberalizacji rynków towarowych i transportowych oraz sprawności i efektywności funkcjonowania transportu morskiego, który obsługuje około 90% handlu światowego. Między rynkami towarowymi i transportowymi, a w tym frachtowymi, istnieją określone współzależności ekonomiczne, które są przedmiotem analizy w tym artykule. Relacje te współokreślają poziom kosztów przewozu drogą morską oraz ich udział w cenach zbytu towarów będących przedmiotem handlu światowego. Rozkład tych kosztów i tym samym efektów wymiany realizowanej droga morską nie jest symetryczny i równomierny w układzie globalnym, co powoduje, że korzyści wynikające z rozwoju transportu morskiego i globalizacji rynków różnie się kształtują w układzie poszczególnych grup krajów. Rozwój transportu morskiego w skali globalnej — określone kierunki tego rozwoju i pewne tendencje istniejące w tym zakresie, wywierają istotny wpływ na politykę transportową UE, w szczególności na ten jej segment, który dotyczy transportu morskiego. W artykule przedstawiono tego typu związki, charakteryzując siłę ich wpływu na sferę transportu morskiego w krajach UE oraz na działania, jakie podejmuje Wspólnota w tej dziedzinie w celu dostosowania się do globalnych wyzwań, jakie stawiają przed nią międzynarodowe rynki frachtowe w ich relacjach z rynkami towarowymi.

EN

The ongoing liberalisation and deregulation processes in the world economy influence the commodity and transport markets in global scale and consequently have a significant impact on freight markets in shipping sector. The main relations between those types of markets and other primary markets have been widely examined and the key factors affecting the demand and supply sides of the both market categories in the recent years have been analysed. The economic consequences of the predominantly booming freight markets as a kind of derivative markets, reflecting a business cycles observed in the world economy, have been presented for both: the ship-owners an shippers in well developed market economies as well as in less developed countries. The special attention has been paid to the EU and its maritime transport, constituting a vital part of the world economic potential. The maritime sector of the EU economy and its importance for the Community has been briefly presented and the main economic and legal activities of the EC referring directly or indirectly to this transport sector have been examined. The author has tried to analyse and assess this kind of measures and instruments undertaken by the EC in their compliance with the recently witnessed tendencies at the freight markets in the global economy. It has been suggested, they needed to be much more market-oriented than used to be earlier or eyen nowadays, where they are widely regarded as instruments of the transport policy.

Słowa kluczowe

PL

systemy transportowe; transport morski

EN

transportation system; sea transport

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Morskiego w Gdyni
• Czasopismo: Prace Wydziału Nawigacyjnego Akademii Morskiej w Gdyni
• Rocznik: 2007
• Tom: Z. 20
• Strony: 15--31
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Grzelakowski A.

• Katedra Systemów Transportowych, Akademia Morska w Gdyni

Bibliografia

• l. Bińczak H., Świat szybszy od prognoz, Rzeczpospolita, 06.12.2006.
• 2. Commission communication C(2004) 43. Community guidelines on State aid to maritime transport. OJ of 17 January 2004.
• 3. Current International Shipping Market Trends - Community Maritime Policy Priorities and Legislative Initiatives, OECD Workshop on Maritime Transport, European Commission. Paris, 4-5 November 2004.
• 4. Grzelakowski A. S., Polityka portowa, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1986.
• 5. Grzelakowski A. S., Polityka transportowa, [w:] Infrastruktura, praca zbiorowa pod red. Z. Brodeckiego, LexisNexis, Warszawa 2004.
• 6. Grzelakowski A. S., Rozwój światowego handlu i transportu morskiego i ich wpływ na układ rynków towarowych i żeglugowych, [w:] Współczesne rynki frachtowe, praca zbiorowa pod red. H. Salmonowicza, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2006.
• 7. Implications of the EU Water Framework Directive for Ports, Harbours, Commercial and Leisure Navigation and Dredging, Position paper of PIANC, ESPO, CEDA, INE and IADC, Brussels, May 2004; Port Infrastructure: Green Paper, SCADPlus. http://europa.eu/scadplus/leg/en/lvb/124163.htm (2006.06.0l).
• 8. Jansson J. G., Transport System Optimization and Pricing, The Economic Research Institute, Stockholm School of Economics, Stockholm 1980.
• 9. Korporacje. Rekord wszechczasów na rynku fuzji, Rzeczpospolita, 18.11.2006
• 10. Morawski L, To był rok rekordowych fuzji i przejęć, Rzeczpospolita, 06.12.2006.
• 11. Review of Maritime Transport 2005, UNCTAD.RMT/2005, New York and Geneva 2005.
• 12. Shipping Statistics and Market Review, ISL, Bremen, nr 2, 2006.
• 13. United Nations Development of Economic and Social Affairs. World Economic Situation and Prospects 2005, United Nations Publication, Sales No.E.05.II.C.2 (2004 figure is estimated and 2005 forecasted).
• 14. World seaborne trade expanded 4,3% in 2004; expected to grow at similar rate in 2005, UNCTAD releases Review of Maritime Transport 2005. http://www.unctad.org/Templates/Webflyer.asp?docID (06.05.2006).