Partnerstwo publiczno-prywatne jako forma i instrument aktywizacji rozwoju sieci infrastruktury transportu

• Autorzy: Grzelakowski A.

Warianty tytułu

EN

Public-private partnership as a form and instrument of stimulation of transport infrastructure network development

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Efektywne finansowanie publicznej infrastruktury transportu musi spełniać współcześnie szereg ostrych ekonomiczno-finansowych oraz społecznych kryteriów. Nie mogą im sprostać wszystkie kraje, głównie te z wysokim deficytem sektora finansów publicznych i brakiem koniecznych środków na finansowanie rozbudowanych programów rozwoju sieci infrastruktury transportu, znajdujące się też zazwyczaj pod silną presją czasu. Powszechnie dostępne publiczne środki są w zasadzie w każdym kraju niewystarczające w relacji do istniejących potrzeb, co ogranicza rozwój infrastruktury w całym sektorze przemysłów sieciowych i hamuje wzrost gospodarczy. W celu ograniczenia tych negatywnych zjawisk wiele krajów od co najmniej dwu dziesięcioleci wprowadza tzw. innowacyjne formy finansowania infrastruktury transportowej. Do tych form zalicza się również partnerstwo publiczno-prywatne (PPP), które z dużym powodzenie zastosowano w wielu krajach UE. Autor w swym artykule przedstawia istotę i charakter PPP oraz analizuje główne ekonomiczne i prawne przesłanki decydujące o atrakcyjności stosowania tej formy finansowania rozwoju infrastruktury tak dla sektora publicznego, jak i prywatnego. Scharakteryzowano również podstawowe formuły i modele PPP stosowane w praktyce krajów UE – od C i D&C po BOO – z uwzględnieniem zagadnień transferu kosztów i ryzyk typowych dla każdej z nich w układzie obu partnerów. Dokonano także ogólnej analizy efektywności każdej z tych formuł z punktu widzenia interesów obu stron. Szczególna uwagę zwrócono na tzw. instytucjonalne formy PPP, bardzo popularne w Wielkiej Brytanii (modele SPV), które dzięki swej efektywności są również rekomendowane przez KE. Autor wskazuje także na fakt, iż jedynym ekonomicznym kryterium zastosowania określonej formuły PPP w sferze finansowania infrastruktury transportu jest maksymalizacja wartości zaangażowanego kapitału (wartość pieniądza - VfM). Artykuł ten stanowi I część rozważań Autora na ten temat. Druga część zostanie poświęcona zagadnieniom analizy efektywności stosowania różnych modeli PPP w krajach UE oraz rekomendacjom dla Polski.

EN

Public transport infrastructure funding needs to meet nowadays many tough economic, financial and social criteria. It is not an easy task for governments being under huge time pressure, usually heavily indebted and suffering from the lack of necessary funds to fulfil all of them. Normally accessible public financial sources are rather insufficient, what in the end hampers the development of technical infrastructure in all network industries. To avoid such a negative scenario some countries have developed since two last decades innovative forms of transport infrastructure financing. To that group belongs public private-partnership (PPP) which has been successfully applied as a modern form of wider economic cooperation across the sectors in many EU countries, allowing them to create modern and efficient transport infrastructure network. The author has analysed the nature and character of PPP and presented the main economic and legal presumptions of its attractiveness for both public and private sector. Substantial forms and models of this formula used in the practice of EU countries - from C and D&C to BOO – have been showed and viewed taking into account the processes of costs and risk transfer between the partners. Their effectiveness from public and private point of view has been analysed. Special attention has been paid to so called institutional models of PPP which are very popular in UK (SPV models) and due to their efficiency are recommended by the EC. The author has emphasised that the only economic criterion for PPP assessment and evaluation is value for money (VfM) which needs to be maximised by using this formula. This paper is regarded as a first part of the chosen subject. The second one will present the EU’s PPP main models in detail.

Słowa kluczowe

PL

partnerstwo publiczno-prywatne; infrastruktura transportu

EN

public-private partnership; transport infrastructure

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Morskiego w Gdyni
• Czasopismo: Prace Wydziału Nawigacyjnego Akademii Morskiej w Gdyni
• Rocznik: 2008
• Tom: Z. 21
• Strony: 35--53
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Grzelakowski A.

• Katedra Systemów Transportowych, Akademia Morska w Gdyni

Bibliografia

• 1. Anderson B., Franchising Alternatives for European Transport. European Transport and Communications Networks. John Wiley, Chichester 1995.
• 2. Blackshow P.J., Flora J., Scurfield R., Motorways by BOT: Political Dogma or Economic Rationality. Paper presented to the PTRC Summer Annual Meeting. London, September 1992.
• 3. Brown G., Public-Private Partnership in the UK Roads Sector. Halcrow Documents and Proceedings. London, 2003.
• 4. Carter M. F., Public Private Partnership in Infrastructure Financing. World Bank. Washington D.C. Interim Report. 2003.
• 5. Cartacso F., Public-Private Partnership in the Road Sector: the views of an European private banker. Presentation to the Seminar “Road Concessions: latest trends in Public-Private Partnerships Worldwide” organised by the European Union Road Federation (ERF). Moscow, 29 June 2004.
• 6. Edwards P., Shaoul J., Stafford A., Arblaster I L., Evaluating the operation of PFI in roads and hospitals. ACCA Research Report No. 84.
• 7. Formy i metody finansowania infrastruktury transportu w Polsce. Problemy optymalizacji systemu finansowania infrastruktury transportu. Praca monograficzna pod red. A. S. Grzelakowskiego. Wyd. AM w Gdyni, Gdynia 2005.
• 8. Gray M., Private Investment in Infrastructure – Some Insights. Queensland Telecommunications Industry Group. Conference Proceedings. 28 August 2002.,
• 9. Green Paper on Public-Private Partnership and Community Law on Public Contracts and Concessions. COM (2004) 327 final, Brussels, 30.04.2004,
• 10. Grzelakowski A. S., Partnerstwo publiczno-prywatne jako instrument optymalizacji rozwoju i eksploatacji oraz zarządzania infrastrukturą transportu. [w:] Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej w Katowicach. Seria: Transport. Nr 63. Katowice 2006.
• 11. Guidelines for Successful Public-Private Partnership. European Commission. Directorate General Regional Policy. Version I. Brussels, February 2003.
• 12. Macedo F., Banco Portugues de Investimento. www.ir.bpi.pt . /11.11.2006/.
• 13. Meyer J., Gomez-Ibanez J. A., Going Private. The International Experience with Transport Privatization. Brookings Institution and Lincoln Institute. Washington D.C. 2003.
• 14. Młodzianowska J., Fundusz sekurytyzacyjny. Nowa ustawa, nowe instytucje prawne, nowe pojęcia. „Rzeczpospolita” Serwis Prawny, nr 180 z 03.08.2004.
• 15. Newbery D., The Case for a Public Road Authority. ”Journal of Transport Economics and Policy” 28 (3) 1994.
• 16. Nowotny E., Development of Trans-European Transport Networks: the Way Forward. European Investment Bank Conference. Strasbourg, 14 February 2001.
• 17. Pierce A., Financing: BOT Projects. Documents. International Development and Strategies. Washington D.C. 2003.
• 18. Program budowy autostrad i dróg ekspresowych w latach 2006-2013. Konferencja prasowa Prezesa RM i ministra transportu RP. Stryków 19.01.2006.
• 19. Public Finances in EMU 2003. Published in the European Economy No 3/2003. COM (2003) 283 final.
• 20. Public Works Financing. World Bank (TWUTD), Washington, October 1994.
• 21. Rienstra S. A., Nijkamp P., Lessons from Private Financing of Transport Infrastructure. Dutch Infrastructure in the 19th Century and European Projects in the 20th Century. Research Memorandum 1996 – 13. April 1996, Economische Wetenschappen.. “Econometrie” 05348, Vrije Universiteit Amsterdam, 1996.
• 22. Siwek K., Koncepcja partnerstwa publiczno-prywatnego. W kierunku konkurencyjnego rynku gazu w Polsce. Ministerstwo Infrastruktury, Departament Finansowania Infrastruktury. Warszawa 2003.
• 23. Wytyczne dotyczące udanego partnerstwa publiczno-prywatnego. Komisja Europejska. DG. Polityka Regionalna. Bruksela, luty 2003.