Ideały wychowawcze starożytnej Grecji wobec wyzwań współczesności

• Autorzy: Zeman K.

Warianty tytułu

EN

Educational ideals of ancient Greece and challenges of today

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Tematem niniejszego artykułu są ideały wychowawcze w przodujących państwach greckich - w Atenach, strażnicy cywilizowanego świata, z demokratycznym ustrojem państwa, który przetrwał aż do XXI wieku n.e., a także w Sparcie, kolebce najlepszych wojowników. Na tym tle nakreślono współczesny ideał wychowania. Podejmując temat, przedstawiono istotę wychowania dwóch głównych ośrodków starożytnej Grecji, których charakter narodowy i wychowanie mają swoje odrębne właściwości. Mimo że cywilizacja starożytna przepadła, nie był to jednak całkowity upadek, gdyż pozostała ona podstawą mentalności następnych pokoleń, była wciąż żywa w ich świadomości. Nawet ustrój niewolniczy w świecie antycznym nie był przeszkodą w zakresie osiągania celów wychowania, bowiem pedagogika starożytna sformułowała ideał człowieka o wszechstronnie rozwiniętej osobowości. To starożytność stworzyła szkołę, dzisiejszą placówkę dydaktyczno-wychowawczą. Także dom rodzinny wpływał na kształtowanie charakteru młodych ludzi, co miało istotne znaczenie dawniej i ma obecnie. Nie bez znaczenia były również warunki społeczne, polityczne czy kulturalne, które wpływały na kształtowanie osobowości młodzieży, na stan edukacji oraz na poglądy młodych ludzi o roli, jaką mają pełnić w społeczeństwie.

EN

The paper deals with the ideals of education characteristic of the leading ancient Greek states - Athens, the guardians of the civilized world, with its democratic political system, which has survived until the present day and Sparta, the state which delivered the best warriors ever. Against this background the ideal of modern education is presented. Exploring this topic, the essence of education characteristic of the centers of the ancient Greece mentioned is presented with regard to national and educational differences between them. Although, the ancient civilization declined long ago, its heritage has not disappeared totally. It still remains present as the cultural foundation of all up to day generations. Even the slave system of antiquity was not an obstacle for achieving the educational goals, for ancient pedagogy defined the ideal of man with a comprehensively developed personality. It is antiquity that established and developed the school as we know it today, as a place of didactics and upbringing. The family home played important role in forming personalities of youths and it continues to be equally true for the present time generation. The significance of the social, political and cultural conditions, which influenced the process of personality forming, education and young peoples' views on their role in the society, can not be neglected.

Słowa kluczowe

PL

proces wychowania; ideały wychowawcze Aten i Sparty; współczesne cele wychowania

EN

process of education; educational ideals of Athens and Sparta; contemporary goals of education

• Wydawca: Akademia Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej
• Rocznik: 2009
• Tom: R. 50 nr 3 (178)
• Strony: 153--171
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz.

Twórcy

autor

Zeman K.

• Akademia Marynarki Wojennej, Gdynia

Bibliografia

• [1] Adamkiewicz M., Z dziejów etosu wojska, Warszawa 1997.
• [2] Bravo B., Wipszycka E., Historia starożytnych Greków, Warszawa 1988.
• [3] Brezinka W., Wychowywać dzisiaj. Zarys problematyki, Kraków 2007.
• [4] Connolly Peter, Historia armii greckiej, [w:], Tak żyli ludzie, Wrocław 1991.
• [5] Jaczynowska M., Musiał D., Stępień M., Historia starożytności, Warszawa 1999.
• [6] Kaczyński J. R., Po pierwsze słowa powinny dorównywać czynom…, „Mówią Wieki”, 1985, nr 10.
• [7] Krasuski J., Historia wychowania, Warszawa 1985.
• [8] Kurdybacha Ł., Historia wychowania, t. I, Warszawa 1967.
• [9] Łobocki M., ABC wychowania, Lublin 2003.
• [10] Materiały do ćwiczeń z historii wychowania, cz. 1, Warszawa 1994.
• [11] Milerski B., Śliwerski B., Leksykon. Pedagogika, PWN, Warszawa 2000.
• [12] Możdżeń S., Historia wychowania. Wybór źródeł, cz. I, Starożytność, Kielce 1996.
• [13] Muszyński H., Wstęp do metodologii pedagogiki, Warszawa 1971.
• [14] Roberts J. M., Pierwsi ludzie. Pierwsze cywilizacje, Łódź 1986.
• [15] Stebnicka K., Inscenizacja tragedii w teatrze greckim, „Mówią Wieki”, 1991, nr 10.
• [16] Winniczuk L., Ludzie. Zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 1983.
• [17] Wipszycka E., Dlaczego Europa?, „Mówią Wieki”, 1986, nr 9.
• [18] Władyka W., Środowisko i jego „szkoły”, „Mówią Wieki”, 1986, nr 4.
• [19] Wolski J., Historia powszechna. Starożytność, Warszawa 1979.
• [20] Wołoszyn S., Dzieje wychowania i myśli pedagogicznej w zarysie, Warszawa 1967.
• [21] Wołoszyn S., Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej, Warszawa 1965.
• [22] Wroczyński R., Wprowadzenie do pedagogiki społecznej, Warszawa 1966.